Monte Carlo Estimation of Patient Effective Dose in Diagnostics Procedures Using I-131

Therapeutic or diagnostic radiopharmaceutical capsule containing (NaI)-I-131 stays in stomach for 15 minutes before the absorption starts, long enough to make possible risky exposure. During the oral application it is reasonable to measure effective dose in stomach. Direct measurements of organ doses are not possible so there is a strong recommendation to estimate them by calculation. The main goal is the I-131 risk assessment. Monte Carlo code MCNP4b was used to model the transport of gamma and beta particles emitted by radionuclide I-131 considered as a point source at the bottom of the stomach. Absorbed energy per unit transformation in stomach and surrounding organs has been calculated. The dose equivalents in these organs have been calculated in aim to determine the effective doses using appropriate tissue weighting factor values. Obtained results had not significant importance for radiation protection but they were important for establishment of new calibration procedures as a part of QA and QC programs in radiopharmaceuticals production and control.13th IMEKO TC1-TC7 Joint Symposium Without Measurement No Science, Without Science No Measurement, Sep 01-03, 2010, City Univ London, London, Englan

Mogućnost zamene ribljeg brašna sojinim koncentratom u ishrani pastrmke

U uslovima intenzivnog gajenja kalifornijske pastrmke (Oncorhynchus mykiss), troškovi ishrane čine 50 do 70% ukupnih troškova u proizvodnji. Tokom višegodišnjih istraživanja, došlo se do zaključaka da proteinska hraniva biljnog porekla u određenoj meri mogu da zamene riblje brašno (FM) i smanje troškove proizvodnje. Najčešće korišćeni biljni proteini u ishrani riba su sojini proizvodi. Međutim, uspešnost zamene ribljeg brašna zavisi od vrste ribe koja se gaji, uzrasta riba kao i tipa korišćenog sojinog proizvoda. Kao jedan od boljih alternativnih izvora proteina navodi se sojin proteinski koncretat (SPC). SPC se dobija ekstrakcijom proteina iz sojinog brašna i sadrži oko 70% proteina. U akvakulturi predstavlja dobru zamenu za riblje brašno, jer sadržaj i svarljivost proteina u SPC su slični kao u FM. Neutralnog je ukusa i standardno je dobrog kvaliteta u odnosu na promenljiv kvalitet FM. Istraživanje je sprovedeno u „Centru za ribarstvo i primenjenu hidrobiologiju“ ODPF Radmilovac. Mlađ kalifornijske pastrmke, prosečne nasadne mase 33,62g, hranjena je smešama koncentrata (44/20 Extra, proizvođača Veterinarski zavod Subotica) sa različitim procentualnim učešćem FM:SPC, i to: 100:0, 75:25, 50:50, 25:75 i 0:100. Na osnovu dobijenih rezultata, nakon 60 dana hranjenja riba smešama koncentrata sa različitim učešćem FM i SPC, mogu se konstatovati statistički vrlo značajne razlike u masi i dužini tela. Najbolju završnu masu, kao i BWG, SGR, TGC i FER uz najmanji FCR imale su ribe hranjene smešom gde je odnos FM:SPC bio 75:25. Nasuprot tome, ribe hranjene smešom koncentrata bez učešća FM, imale su statistički vrlo značajno niže vrednosti BWG, SGR, TGC i FER, pri čemu je FCR bio statistički vrlo značajno veći nego upotrebom drugih smeša. Dobijeni rezultati ukazuju da je u ishrani mlađi kalifornijske pastrmke najopravdanije koristiti smešu u kojoj je odnos FM:SPC bio 75:25, kako zbog proizvodnih rezultata tako i zbog smanjenja cene koštanja samog proizvoda

Mangan-superoksid-dismutaza (MnSOD) katalizuje NO-zavisno nitrovanje ostatka tirozina

The peroxynitrite-induced nitration of manganese superoxide dismutase (MnSOD) tyrosine residue, which causes enzyme inactivation, is well established, This led to suggestions that MnSOD nitration and inactivation in vivo, detected in various diseases associated with oxidative stress and overproduction of nitric monoxide (NO), conditions which favor peroxynitrite formation, is also caused by peroxynitrite. However, our previous ill vitro study demonstrated that exposure of MnSOD to NO led to NO conversion into nitrosonium (NO+) and nitroxyl (NO-) species, which caused enzyme modifications and inactivation. Here it is reported that MnSOD is tyrosine nitrated upon exposure to NO, as well as that MnSOD nitration contributes to inactivation of the enzyme. Collectively, these observations provide a compelling argument supporting the generation of nitrating species in MnSOD exposed to NO and shed a new light on MnSOD tyrosine nitration and inactivation ill vivo. This may represent a novel mechanism by which MnSOD protects cell from deleterious effects associated with overproduction of NO. However, extensive MnSOD modification and inactivation associated with prolonged exposure to NO will amplify the toxic effects caused by increased cell superoxide and NO levels.Dobro je poznato da peroksinitrit izaziva nitrovanje ostataka tirozina u mangan-superoksid- dismutazi (MnSOD) što dovodi do inaktivacije enzima. Pokazano je da nitrovanje i inaktivacija MnSOD-a nastaje u raznim bolestima za koje je karakteristič an oksidativni stres i povećana produkcija azot-monoksida (NO). Pošto se pri ovim uslovima očekuje nastajanje peroksinitrita predloženo je da peroksinitrit izaziva nitrovanje i inaktivaciju MnSOD in vivo. U našem prethodnom radu pokazali smo da MnSOD katalizuje transformaciju NO u nitrozonijum (NO+) i nitroksil (NO–) reaktivne vrste, te identifikovali neke od modifikacija molekula enzima koje pri tome nastaju izazivajući njegovu inaktivaciju. U ovom radu je pokazano da pri izlaganju MnSOD azot-monoksidu dolazi i do nitrovanja ostatka tirozina u molekulu enzima, što doprinosi njegovoj inaktivaciji. Ovi rezultati ukazuju da pri interakciji MnSOD sa NO dolazi do nastajanja nitrujućih vrsta, što baca novo svetlo na proces nitrovanja ostataka tirozina i inaktivaciju MnSOD in vivo. Ovo može da predstavlja novi mehanizam kojim MnSOD štiti ćeliju odštetnih efekata izazvanih hiperprodukcijom azot-monoksida. Međutim ekstenzivne modifikacije i inaktivacija MnSOD do kojih dolazi pri produženom izlaganju enzima NO, uvećaće toksične efekte izazvane povećanim koncentracijama superoksida i NO u ćeliji

Study of the growth traits relationship of lambs in the postnatal development

Data from the Pirot improved sheep were use to estimate postnatal development and growth traits relationship of lambs from birth to weaning. The experiment included 360 lambs, divided into three groups (I, II, III). Lamb traits included BW at birth and approximately 30d, 60d and 90d (weaning). Lambs managed under conditions typical of the area. Male lambs in-group I had a total gain of 22.97 kg (0.255 kg/d), in group II 25.97 kg (0.286 kg/d) (P (lt) 0.01). Lambs in-group III the total gain was 24.64 kg (0.274 kg/d), which was lower than lambs of group II (P>0.05). On the other side, III group of lambs had a higher gain than the I group (P (lt) 0.01). Development of female lambs in the postnatal period was slightly weaker. Lambs of I group, from birth to weaning had a total gain of 21.27 kg, (0.236 kg/d), II group was 23.32 kg (0.259 kg/d). The difference was statistically very significant (P (lt) 0.01). Lambs of group III had a total gain of 23.54 kg (0.261kg/d) and higher growth rate then lambs of group II, but not significant (P>0.05). From the other side, the difference in comparison with the groups III and I was very significant (P (lt) 0.01). Correlations between BWB and BW30, 60, 90 are ranged from low to moderate among the respective traits and ranged between positive from 0.001 to 0.365 and negative from -0.005 to -0.279. Can conclude that the selection should direct towards producing lambs with intermediate birth weight

Uloga i značaj zooplanktona u poluintenzivnom sistemu gajenja šarana

Jedan od svetski najzastupljenijih sistema za gajenje riba je poluintenzivni sistem koji čini više od 80% (Tacon and De Silva, 1997). U najtradicionalnijem obliku, prisutnom uglavnom u Aziji, veći deo nutritivnih potreba riba se zadovoljava iz prirodne hrane, prisutne u jezeru, dok se manji deo zadovoljava kroz dodatnu hranu. Osnovna ideja ovog sistema je da se potrebe riba u proteinima zadovoljavaju konzumiranjem zooplanktona, zoobentosa i druge prirodne hrane, dok se energetske potrebe zadovoljavaju žitaricama i drugim lokalnim proizvodima u obliku dodatne hrane. Poslednjih godina u zemljama jugoistočne Evrope (Srbiji, BiH, Bugarskoj, Rumuniji) sve se više koristi peletirana i ekstrudirana hrana, umesto žitarica ili u kombinaciji sa žitaricama uz iskorišćavanje prirodne hrane iz samog ribnjaka. Zooplankton predstavlja važanu prirodnu hranu za larve i odrasle stadijume mnogih vrsta riba koje se gaje u akvakulturi. On je i glavna prirodna hrana za larve i mesečnjake šarana, a zajedno sa faunom dna, predstavlja hranu za mlađ i gajenog konzumnog šarana. Zooplankton je značajan izvor proteina, amino kiselina, lipida, masnih kisenina, minerala i enzima (Kibria et al., 1997). U novim ribnjacima zooplankton je uglavnom poreklom iz vode za vodosnabdevanje, dok u starijim objektima, deo ovih organizama potiče iz banke trajnih jaja koja se nalaze u sedimentu, najčešće do dubine od 2 do 10 cm, odakle se jedan deo svake sezone razvija i prelazi u vodu. Razvitak zooplanktonskih organizama (Rotatoria, Cladocera, Copepoda), ima izraženu sezonalnost, pa je maksimum produkcije karakterističan za maj i jun (Paterson, 1993). Na žalost, tokom letnjih meseci (jul i avgust), kada postoje optimalni temperaturni uslovi za rast šarana, najčešće se javlja značajan pad uglavnom svih grupa zooplanktona a naročito kladocera i kopepoda. Ovaj pad u produktivnosti je pre svega rezultat sezonalnosti zooplanktonskih organizama a može biti i posledica velikog pritiska riba na zooplankton u uslovim gustog nasada riba. Do izvesne mere se produkcija prirodne hrane može podstaći upotrebom veštačkih đubriva ili stajnjaka, koji zapravo dovode do porasta produkcije fitoplanktona koji je osnov ishrane za zooplanktonske organizme. Larve šarana mogu da konzumiraju manje oblike zooplanktona kao što su rotatorije i nauplius larve kopepoda. Sa porastom, šaran počinje da konzumira krupnije oblike kladocera i kopepoda, a potom i organizme faune dna, hironomide i oligohete. Za šarana i druge vrste Teleostea, krupniji oblici zooplanktona, naročito krupne kladocere (Daphni magna i D. pulex) predstavljaju lako uočljiv plen, ne samo zbog dimenzija tela, već i zbog dobro pigmentisanog i krupnog oka. Osim toga, starije uzrasne kategorije šarana imaju tako razvijeni usni aparat koji je prilagođen za sakupljanje hrane koja je veća od 250 μm (Sibbing et al., 1986). Usled ovoga, na početku proizvodne sezone, na većini ribnjaka nasađenih sa jedno- i dvogodišnjom mlađi, vrlo brzo dolazi do istrebljenja krupnih zooplanktonskih organizama, što dovodi do dominacije rotatorija, larvi kopepoda kao i malih kladocera, kao što je Bosmina longirostris, jer više nema kompeticije za hranom. U slučajevima kada postoji niska produkcija prirodne hrane, a ne postoji mogućnost đubrenja, usled npr. visoke temperature vode, dodatni objekti kao što su neupotrebljiva ribnjačka jezera, jame ili pak veliki tankovi, mogu poslužiti za dodatnu produkciju prirodne hrane – zooplanktonskih organizama. Masovna proizvodnja prirodne hrane na ovaj način može biti relativno jeftina posebno kada se kao đubrivo koristi stajnjak. Za manje količine zooplanktona, sakupljanje se može obaviti pomoću velikih planktonskih mreža zakačenih za čamac ili se mogu vući sa obale. Ukoliko su u pitanju veći objekti u kojima se gaji zooplankton, za sakupljanje se može koristiti adaptiran čamac po ugledu na "Baleen sistem" koji je poseduje deo koji zahvata vodu i mrežu za proceđivanje, nakon čega se organizmi propuštaju kroz seriju mrežica čime se raspoređuju po veličinskim klasama. Razmatrajući svetski problem nedostatka vode i potrebe za održivom upotrebom vode i nutrijenata u akvakulturi neophodno je unapređenje dosadašnje prakse poluintenzivnog gajenja šarana. Prirodna hrana predstavlja obnovljiv izvor proteina, amino kiselina, masti i masnih kiselina, za gajene ribe i zato usavršavanje poluinteinzivnog sistema između ostalih mera unapređenja treba da ide i u pravcu njihovog većeg korišćenja bilo iz samih ribnjačkih objekata za gajenje šarana ili iz planktonskih jama, jezera ili tankova za njihovo gajenje. Na ovaj način će se omogućiti ekonomičnije iskorišćavanje prirodne hrane, a u kombinaciji sa optimalnom dodatnom hranom će nutritivne potrebe riba biti u potpunosti zadovoljene

Visoko obrazovanje za akvakulturu/ribarstvo na Poljoprivrednom fakultetu Univerziteta u Beogradu: implementacija prve “bolonjske” reforme – povezivanje teorije i prakse

U radu je opisana implementacija reforme visokog obrazovanja za Ribarstvo/Akvakulturu na Poljoprivrednom fakultetu Univerziteta u Beogradu. Proces stvaranja novih kurseva vezanih za vodene ekosisteme, njihovu zaštitu i eksploataciju i definisanje kompetencija studenata za akvakulturu na svim nivoima visokog obrazovanja (osnovne, diplomske, specijalističke i doktorske studije) omogućen je unapređenjem obrazovnih i istraživačkih objekata i sredstava, kao i bliskom komunikacijom sa proizvođačima ribe i ostalim interesnim grupama vezanim za gajenje riba

Efekat stresa na regeneraciju nefrona šarana gajenog u poluintenzivnom sistemu

Regenerišući nefroni (RN) u bubregu se često koriste kao indikator zdravstvenog stanja riba. U ovom radu je evaluiran efekat stresa koji šarani doživljavaju na početku sezone gajenja na bubrege koristeći broj RN. Ribe su hranjene različitim tipovima dodate hrane i gajene tokom dve sezone u vodi različitog kvaliteta, ali nijedan od ovih faktora nije uticao na pojavu RN. Međutim, ukoliko se prati vremenski tok sezone gajenja, broj RN se smanjuje. Njihov broj je najviši u maju i junu, dok na kraju sezone gajenja uopšte nisu bili prisutni u bubregu riba

Šaranska proizvodnja – u funkciji razvoja (poljo)privrede u Srbiji

Šaranska proizvodnja u svetu poslednjih 60 godina ima trend rasta. U prvoj deceniji 21. veka kreće se između 2,8 i 3,4 miliona tona. Proizvodnja u Srbiji se u poslednjoj decenije kretala od 5 500 tona do preko 12 000 tona (mađi i konzuma). Sa proizvodnjom konzumnog šarana od blizu 1,3 kg (Marković et al. 2012) Srbija zauzima treću poziciju u proizvodnji šarana po glavi stanovnika u svetu, iza Češke Republike i Kine, odnosno na nivou Myanmara (Varadi 2010). Proizvodnja šarana sa pratećim vrstama (belim i sivim tolstolobikom, belim amurom i grabljivicama: somom, smuđom i štukom) se obavlja na oko 11 000 hektara, od ukupne površine od 14 000 hektara. Broj šaranskih ribnjaka je oko 85, od kojih 25 ribnjaka čine 85% ukupnih površina koje su u eksploataciji. Proizvodnja se obavlja u poluintenzivnom sistemu (preko 95% ukupno porizvedenog šarana), zasnovanom na kombinaciji prirodne i dodatne hrane: žitarica i koncentovane hrane (ekstrudirane i peletirane). Nivo proizvodnje poslednjih 3 godine je dvostruko veći od proizvodnje od pre deset godina. Povećanje proizvodnje je najpre usledilo sa privatizacijom ribnjaka (2003. godine) i unapređenjem upravljanja ribnjacima, a potom, od 2005. godine sve češćom zamenom žitarica sa kompletnom – pre svega ekstrudiranom hranom. Iako akvakultura u Srbiji, sa apsolutnom dominacijom proizvodnje šarana u njoj, danas predstavlja mali segment srpske (poljo)privrede, gde u prodaji i otkupu proizvoda poljoprivrede, šumarstva i akvakulture promet ribom u poslednjoj deceniji čini svega 1 – 1,5% (podaci RZS) potencijal za znatno veći doprinos šaranske proizvodnje u razvoju srpske (poljo)privrede je jako veliki. Resursi kojima Srbija raspolaže u šaranskoj proizvodnji su: -Tradicija duža od 100 godina u proizvodnji, a a što podrazumeva nasleđivanje ribarskog zanata radnika kroz generacije zaposlenih na ribnjacima. -Proizvodne površine (oko 3 000 ha) koji su van funkcije, a čijom rekonstrukcijom bi se proizovodnja šarana mogla povećati za preko 25% (3 000 tona). -Više desetina hiljada hektara (po nekim procenama i preko 100 000 ha) zaslanjenih, zamočvarenih, pašnjačkih i drugih površina slabe plodnosti koje se ne koriste za druge namene, na kojima bi se mogle izgraditi nove površine pod šaranskim ribnjacima, a čija bi se plodnost značajno unapredila nakon 2 do 3 decenija ribnjačkog korišćanja. - Raspoloživa građevinska operativa i ljudska radna snaga za izgradnju, a potom za rad na ribnjaku i njegovo održavanje. - Postojanje domaćih sirovina, prerađivačkih kapaciteta (nekoliko puta većih od trenutno korišćenih) za proizvodnju ekstrudirane hrane za šarana, kao i resursa za unapređivanje kvaliteta hrane za ribe, čime bi sadašnji izvoz žitarica mogao biti delom zamenjen hranom za ribe ili samom ribom. - Mogućnost proizvodnje daleko veće količine kvalitetne mlađi (larvi) šarana od sadašnje. - Šaranski ribnjak predstavlja stanište ugroženih i retkih vrsta ptica i sisara, kao i resurs za: proizvodnju zooplanktona, gajenje ukrasnih i korisnih vodenih biljaka, lov, ribolov, ispašu ovaca i goveda, ugostiteljstvo i turizam... - Ribnjak baziran na iskorišćavanju prirodne produkcije (zooplanktona i faune dna), predstavlja racionalni oblik korišćenja obnovljivih prirodnih resursa u procesu proizvodnje usklađene sa dobrobiti životinja, a čime se stvara ekološki „bio”ili „eko”proizvod - šaran, visoke hranljive vrednosti. - Šaran je pogodan za unapređenje kvaliteta mesa, sa mogućnošću povećanja nivoa proteina, smanjenja nivoa masti, unapređenja kvaliteta masti u smislu povećanja sadržaja omega 3 masnih kiselina i poboljšavanja odnosa omega 3 i omega 6 masnih kiselina. - Šaran se tradicionalno koristi u ishrani stanovništva u Srbiji, ali i više evorpskih zemalja. Da bi se navedeni resursi aktivirali neophodno je: - Informisanje političara i ekonomista o značaju šaranskih ribnjaka za poboljšanje kvaliteta zemljišta slabe plodnosti i njihovog korišćenja za unapređenje kvaliteta zahvaćenih voda. - Podsticanje relevantnih institucija za uvođenje stimulativnih i podsticajnih mera za izgradnju ribnjaka, gajenje šarana, njegovu preradu i konzumiranje. - Izrada strategije razvoja ribarstva (akvakulture) za duži vremenski period. -Stalno jačanje istraživačkih resursa (materijalnih i ljudskih) i podsticanje istraživačkih programa sa ciljem unapređivanja proizvodnje i kvaliteta ribljeg mesa. - Podsticanje proizvodnje i izvoza ekstrudirane hrane za ribe, ribe i proizvoda od ribe (šarana) umesto sadašnjeg izvoza žitarica. - Promovisanje značaja šaranskih ribnjaka kao staništa brojnih zaštićenih biljnih i životinjskih vrsta. - Stalno unapređenje saradnje i stvaranje mreža između naučnih institucija i proizvođača šarana u zemlji i sa drugim institucijama u Evropi i svetu. -Promocija šaranskih ribnjaka kao zanimljivih destinacija za odmor od svakodnevnog stresnog života savremenog čoveka nastanjenog u gradovima i rekreaciju (veslanje, ribolov, lov, šetnju, posmatranje ptica...) usklađenu sa prirodnim okruženjem. - Stvaranje atraktivnih prehrambenih artikala, što bližih tanjiru (kroz jačanje preradjivačke industrije), uz isticanje nutritivnih vrednosti šarana. - Unapređenje načina plasmana riba, umesto živog šarana ponuda čitavog spektra primamljivih polupreradjevina i preradjevina od šarana. - Kontinuirana promocija i reklamiranje kvaliteta ribljeg mesa (sa težištem na domaći proizvod – šarana) i njegovog korišćenja u preventivnoj svrsi od niza bolesti (kardiovaskularnih, kancerogenih, dijabetisa) kao i u pravilnom razvoju dece i omladine. - Organizovan nastup srpskih proizvodjača šarana na sajmovima i u pregovorima sa potencijalnim kupcima (velikim trgovačkim lancima prodajnih objekata) - Isticanje „bio” i „eko” prednosti mesa šarana u odnosu na brojne konkurentske proizvod

Evaluation of growth and histology of liver and intestine in juvenile carp (Cyprinus carpio, L.) fed extruded diets with or without fish meal

Growth and histology of intestine and liver of carp fed diets with or devoid of fish meal (FM) was studied. Carp were fed four experimental diets formulated to contain 38% protein for 90 days. FM was incorporated at 30% in feed A, 15% in feed B and C, and was completely replaced with a mixture of plant proteins in feed D. Feed C and D were supplemented with methionine and lysine. The results showed that carp fed feed D had the lowest weight gain, length and\ud height compared to the other three diets, whereas no differences were observed between A, B and C for the measured morphometric parameters. Inclusion of methionine and lysine tended to improve SGR of carp fed feed C compared to those fed feed B, but growth rate was lower than carp fed feed A. FCR differed for nearly 90 % between the FM rich and solely plant protein diet. No major pathological changes were recorded. At the end of the study\ud shortening of intestinal folds’ length was found for all groups, except for fish fed feed D. The height of enterocytes was significantly lower for carp fed diet D compared to other diets. According to the results obtained the best diet is feed A, but feed C with 15% FM and added methionine and lysine represents an acceptable replacement due to its lower price and effect on growth that are the most similar to feed A

Da li holesterol vezan za hemoglobin utiče na anti-oksidativni enzimski sistem u humanim eritrocitima?

In a previous study, it was shown that the lipid fraction, which is occasionally observed in red blood cell hemolysates, represents cholesterol (Ch) associated with phospholipid firmly bound to haemoglobin (termed Hb-Ch). The current study was conducted to investigate whether Hb-Ch could affect the primary anti-oxidant enzyme defence system in human erythrocytes. Sixty healthy volunteers were used for the current study. Group 1 consisted of 28 subjects without or with a low level of Hb-Ch. Group 2 comprised 32 subjects with a considerably higher level of Hb-Ch. The activities of erythrocyte superoxide dismutase, catalase, glutathione peroxidase and glutathione reductase, as well as the content of methaemoglobin (metHb) were measured in both groups. The results indicated that the amount of Hb-Ch neither influenced the activities of the erythrocyte anti-oxidant enzymes nor altered the level of metHb. However, a higher amount of Hb-Ch changed the correlations in the part of the anti-oxidant defence system relating to glutathione, suggesting increased peroxidative pressure from plasma lipids. Group 2 also had significantly increased concentrations of total plasma Ch and triglycerides. Together, these facts are strong indications that the anti-oxidant defence system in human erythrocytes finely retunes its composition according to plasma oxidative demands.U prethodnom radu pokazano je da lipidna frakcija koja se javlja u hemolizatu zdravih ljudi predstavlja holesterol (asosovan sa fosfolipidima) čvrsto vezan za hemoglobin (Hb-Ch). U ovom radu ispitivan je uticaj Hb-Ch na anti-oksidativni enzimski sistem u humanim eritrocitima. Određena je aktivnost superoksid-dizmutaze, katalaze, glutation-peroksidaze i glutation-reduktaze, kao i sadržaj met-hemoglobina (metHb) u eritrocitima 60 ljudi, podeljenih u dve grupe na osnovu količine Hb-Ch. Rezultati pokazuju da količina prisutnog Hb-Ch ne menja aktivnost merenih enzima, niti nivo metHb. Međutim, u grupi ispitanika sa povećanim sadržajem Hb-Ch zapažene su korelativne promene u delu anti-oksidativnog enzimskog sistema povezanog sa glutationom. U istoj grupi detektovane su i veće koncentracije ukupnog holesterola i triglicerida u plazmi, što zajedno ukazuje na povećani peroksidativni pritisak iz plazme. Ovi rezultati ukazuju da odbrambeni anti-oksidativni enzimski sistem u humanim eritrocitima prilagođava svoju organizaciju prema zahtevima iz svog okruženja.