LA MÉMOIRE DE NOS MAÎTRES : LA COOPÉRATION ENTRE LES HISTORIENS DE POZNAŃ ET DE TORUŃ

LA MÉMOIRE DE NOS MAÎTRES : LA COOPÉRATION ENTRE LES HISTORIENS DE POZNAŃ ET DE TORU

Pamięć rodu Działowskich

Die bis ins 20. Jahrhundert hinein im Kulmerland lebende Familie Działowski gehörte zu jenen Vertretern des Adels und der Grundbesitzer, die der Kenntnis, dem Aufbau und dem Erhalt des Gedenkens an die Mitglieder der eigenen Familie wesentliche Bedeutung beimaßen. Bereits in der ersten Hälfte des 18. Jahrhunderts erstellte der preußische Schriftsteller Wawrzyniec Działowski auf der Grundlage von Nachforschungen in Gerichts- und Privatarchiven im Bereich des Königlichen Preußen das sog. schwarze Buch der Familie Działowski - eine heute verschollene Handschrift, die Auszüge aus Akten und Tagebüchern aus dem 16.-18. Jahrhundert enthielt, welche diese Familie sowie mit ihr verschwägerte Geschlechter betrafen. Das Motiv Działowskis für die Arbeit an der Familiengenealogie war außer normaler Neugier bestimmt auch das Verlangen, das Prestige und die gesellschaftliche Position der Familie zu stärken. Als in dem 1738 herausgegebenen zweiten Band des Wappenbuches von Kacper Niesiecki nur eine sehr lakonische Erwähnung der Działowskis erschien, intervenierte Wawrzyniec auf der Suche nach einer Möglichkeit, die ihm bekannte Vergangenheit des Geschlechtes öffentlich darzustellen, bei Józef Andrzej Załuski und übereichte dem Autor des Wappenbuches anschließend eine summarische Abhandlung über die Działowskis, welche dieser in das Supplement zum vierten Band seines Werkes aufnahm. Aus den darin enthaltenen Inhalten geht u.a. hervor, dass Vertreter dieser Familie bereits im 18. Jahrhundert die nicht der Wahrheit entsprechende Legende verbreiteten, sie stammten von dem mittelalterlichen Ritter Mikołaj Działowski ab, der für sein Auftreten auf der polnischen Seite während des Dreizehnjährigen Krieges bekannt war. Auch handschriftliche Notizen auf einem Exemplar des erwähnten Bandes, der in den Beständen der Kopernikus-Bücherei in Thorn aufbewahrt wird und bis Ende des 19. Jahrhunderts im Besitz der Nachkommen von Wawrzyniec war, legen Zeugnis von der Sorge der Działowskis um das Andenken der Familie ab. Sein Sohn Teodor notierte auf den Blättern der Ausklebung in den Jahren 1763-1778 Geburten, Trauungen und Todesfälle der Mitglieder seiner Familie und schuf eine Art Familienchronik der in Mgowo und Turzno residierenden Działowski-Linie. Diese aus der Tradition der handschriftlichen Bücher vom Typ „silva rerum” herstammenden Aufzeichnungen wurden im Folgenden von einem Bruder Teodors, Dionizy, sowie einem Urenkel des Wawrzyniec, Ksawery, und darüber hinaus von einer nicht identifizierten Person, welche die Chronik bis zum Aussterben der Linie im Jahr 1899 weiterführte, ergänzt. Auf diese Weise entstand die im vorliegenden Artikel analysierte einzigartige Informationsquelle über die Genealogie der Działowskis und ihre Sorge um den Erhalt des Andenkens der Familie.The Dzialowskis living in Chelmno Land until the 20th century belonged to the szlachta (nobility) and the landed gentry who attached significance to learning about, constructing and maintaining the memory about members of their family. In the first half of the 18th century the writer from the Prussian territory Wawrzyniec Dzialowski created the so-called black book of the Dzialowskis on the basis of preliminary research in the court and private archives from Royal Prussia. It is a lost manuscript including extracts from documents and diaries from the 16th to 18th centuries, concerning the family and families related to them. Wawrzyniec was motivated not only by his curiosity, but also by the desire to strengthen the prestige and the social position of his family. That is why when in 1738 in the second volume of the armorial of Kacper Niesiecki there appeared a very laconic comment about the Dzialowski family, Wawrzyniec asked Jozef Andrzej Zaluski for help, and sent a summary of the work about the Dzialowskis to the author of the armorial, who included it in the supplement to the 4th volume. It shows that since the 18th century the representatives of the family had spread the untrue legend about their origin from the medieval knight Mikolaj Dzialowski, known for supporting Poland during the Thirteen Years' War. Handwritten notes in the above-mentioned copy of the volume, kept in the collection of Copernicus Library in Torun and belonging to Wawrzyniec's descendants until the end of the 19th century, show that the Dzialowskis treasured the memory about their family. Wawrzyniec's son, Teodor, recorded births, weddings and deaths of his family's members on the endpaper of the book in the years 1763-1778, thereby creating a kind of family chronicle of the Dzialowski family residing in Mgowo and Turzno. The records, which came from the manuscript traditions of 'silva rerum', were later completed by Teodor's brother - Dionizy, Wawrzyniec's great-grandchild - Ksawery, and the unidentified person who continued writing the chronicle until the genealogical line of the family died out in 1899. In this way the unique source of information about the genealogy of the Dzialowskis family and their desire to maintain the memory about their family was created.Żyjący do XX w. w ziemi chełmińskiej Działowscy należeli do tych przedstawicieli szlachty i ziemiaństwa, którzy przywiązywali istotne znaczenie do poznawania, budowania i podtrzymywania pamięci o członkach własnej rodziny. Już w I poł. XVIII w. pisarz ziem pruskich Wawrzyniec Działowski na podstawie kwerend w archiwach sądowych i prywatnych z obszaru Prus Królewskich stworzył tzw. czarną księgę Działowskich – zaginiony obecnie rękopis, który zawierał wypisy z akt i pamiętników z XVI-XVIII w. dotyczących tej rodziny oraz rodów z nią skoligaconych. Obok zwykłej ciekawości motywacją pracy Wawrzyńca nad rodzinną genealogią była zapewne chęć wzmocnienia prestiżu i społecznej pozycji rodziny. Stąd też, gdy w wydanym w 1738 r. drugim tomie herbarza Kacpra Niesieckiego pojawiła się bardzo lakoniczna wzmianka o Działowskich, Wawrzyniec, szukając możliwości publicznego przedstawienia znanej sobie przeszłości rodu, interweniował u Józefa Andrzeja Załuskiego a następnie przekazał sumaryczne opracowanie o Działowskich autorowi herbarza, który zamieścił je w suplemencie do czwartego tomu swego dzieła. Z zawartych w nim treści wynika m.in., że już w XVIII w. przedstawiciele tej rodziny rozpowszechniali niezgodną z prawdą legendę o swoim pochodzeniu od średniowiecznego rycerza Mikołaja Działowskiego, znanego z wystąpień po stronie polskiej w czasie wojny trzynastoletniej. Świadectwem troski Działowskich o rodzinną pamięć są także rękopiśmienne zapiski na egzemplarzu wspomnianego tomu przechowywanym w zbiorach Książnicy Kopernikańskiej w Toruniu, a należącym do końca XIX w. do potomków Wawrzyńca. Jego syn, Teodor, na kartach wyklejki odnotowywał w latach 1763-1778 narodzenia, śluby i zgony członków swojej rodziny tworząc rodzaj rodzinnej kroniki linii Działowskich rezydującej w Mgowie i Turznie. Zapiski te, wywodzące się z tradycji rękopiśmiennych ksiąg typu „silva rerum”, były następnie uzupełniane przez brata Teodora, Dionizego, oraz prawnuka Wawrzyńca, Ksawerego, a także niezidentyfikowaną osobę, która doprowadziła kronikę aż do wygaśnięcia linii w 1899 r. Powstało w ten sposób zanalizowane w niniejszym artykule unikatowe źródło informacji o genealogii Działowskich oraz ich trosce o zachowanie rodzinnej pamięci

Programy kształcenia historyków w świetle Krajowych Ram Kwalifikacji

In 2012 in Polish higher education a new curriculum was introduced. The new syllabuses are in accordance with the European Qualification Framework. This change means that previous teaching standards established by the Ministry of Education are about to disappear. The authors of the article present a review of the basic legal acts – European and Polish ones, which regulate changes. Stanisław Roszak and Marek Wilczyński show not only theoretical rules for building educational programs on the basis of learning outcomes, but also practical advice with reference to international patterns have been implemented. They point out possibilities created by the act concerning the construction of the new study courses for higher education. The analysis touches on the following aspects: the outcomes of teaching in the humanities (established by the Ministry), the outcomes of teaching in history departments (established by the faculties), the outcomes of the teaching of particular subjects (established by the academics). Besides the theoretical background to the construction of new programmes, specific practical solutions are included in the article, such as a syllabus for ancient history. The second part of the text is devoted to methods of managing and evaluating students’ learning. Methods of evaluation are crucial for a success of the reform. Evaluation is used not only to verify the knowledge and skills of the students. It should also be an important guide in helping to evaluate a teaching programme and the methods used by the teachers. Acquainting with the article will undoubtedly help developing new programs of educating the historians as a starting point for creative evolving of student’s centred learning educational model allowing further employability in changing market conditions

Hrabina Louise Charlotte Schwerin (1684-1732) i Regina Salomea z Rusieckich Pilsztynowa (1718-po 1763) - w poszukiwaniu nowej ojczyzny i miejsca w społeczeństwie.

Kobieca mobilność w XVIII wieku ograniczała się często do podróży podejmowanych pod kontrolą mężczyzny. Wyjazdy za uczestniczącym w życiu politycznym mężem, chęć wypełnienia praktyki religijnej jaką były pielgrzymki, czy konieczność/chęć odwiedzenia rodziny nie zawsze odbywały w towarzystwie opiekuna, lecz w większości przypadków za jego wiedzą i zgodą. Przemieszczanie się, często bardzo utrudnione ze względu na komplikacje logistyczne, stwarzało okazję do skonfrontowania się z nowym, nieznanym światem i przyjęcie lub odrzucenie poznawanej rzeczywistości, czy na wyjście poza sztywne schematy myślowe. Przedmiotem analizy stały się dwa pamiętniki spisane w XVIII wieku kobiecą ręką: hrabiny Charlotte Louise von Heyden Schwerin oraz Reginy Salomei z Rusieckich Pilsztynowej. Przywołane damy podejmowały trud podróży. Wprawdzie każda z nich pokonała inny dystans i nie zawsze przyświecał im ten sam cel, lecz obie zmierzały ku doświadczeniu odkrywania nowego i nieznanego. Konfrontując się z zastaną rzeczywistością odnajdują inny świat, w który muszą się wkomponować. Subiektywna ocena poznanego otoczenia pokazuje proces budowania nowej tożsamości, determinowane już nie tylko przez płeć czy pochodzenie, ale także zastane warunki, konfrontując się z inną perspektywą społeczną, polityczną, czy religijną

Hrabina Louise Charlotte Schwerin (1684-1732) i Regina Salomea z Rusieckich Pilsztynowa (1718-po 1763) - w poszukiwaniu nowej ojczyzny i miejsca w społeczeństwie.

Kobieca mobilność w XVIII wieku ograniczała się często do podróży podejmowanych pod kontrolą mężczyzny. Wyjazdy za uczestniczącym w życiu politycznym mężem, chęć wypełnienia praktyki religijnej jaką były pielgrzymki, czy konieczność/chęć odwiedzenia rodziny nie zawsze odbywały w towarzystwie opiekuna, lecz w większości przypadków za jego wiedzą i zgodą. Przemieszczanie się, często bardzo utrudnione ze względu na komplikacje logistyczne, stwarzało okazję do skonfrontowania się z nowym, nieznanym światem i przyjęcie lub odrzucenie poznawanej rzeczywistości, czy na wyjście poza sztywne schematy myślowe.Przedmiotem analizy stały się dwa pamiętniki spisane w XVIII wieku kobiecą ręką: hrabiny Charlotte Louise von Heyden Schwerin oraz Reginy Salomei z Rusieckich Pilsztynowej. Przywołane damy podejmowały trud podróży. Wprawdzie każda z nich pokonała inny dystans i nie zawsze przyświecał im ten sam cel, lecz obie zmierzały ku doświadczeniu odkrywania nowego i nieznanego. Konfrontując się z zastaną rzeczywistością odnajdują inny świat, w który muszą się wkomponować. Subiektywna ocena poznanego otoczenia pokazuje proces budowania nowej tożsamości, determinowane już nie tylko przez płeć czy pochodzenie, ale także zastane warunki, konfrontując się z inną perspektywą społeczną, polityczną, czy religijną

Między szkołą, muzeum i archiwum. Dylematy współpracy i konkurencji w edukacji historycznej

Artykuł ukazuje rozwój edukacji historycznej prowadzonej w różnych  instytucjach w Polsce od okresu międzywojennego do współczesności.  Autorzy wskazali na korzyści i trudności wynikające z prowadzenia  lekcji historii w szkole i poza szkołą. Dyskusję na ten temat  prowadzili nie tylko dydaktycy historii, ale także edukatorzy z muzeów  i archiwów. W ostatnich latach wzbogaciła się oferta edukacyjna  placówek muzealnych i archiwalnych, a wraz z nią udoskonalono metody  pracy z uczniami. Bogata oferta tych placówek traktowana jest niekiedy  jako konkurencja dla edukacji szkolnej, a edukatorzy traktowani są  jako konkurenci wobec nauczycieli w szkole. Autorzy wskazują na  korzyści, jakie wynikają ze współpracy nauczycieli i edukatorów innych placówek edukacyjnych. Wskazują na wspólne projekty i programy.  Obecnie muzeum i archiwum nie powinno być traktowane jako machina do  przekazu gotowej wiedzy, ale powinno  być traktowane jako miejsce  komunikowania się z przeszłością, miejsce samodzielnego przeżywania, tworzenia, konstruowania wiedzy. Takie nowe podejście metodologiczne  pozwala na współpracę szkoły z muzeum i archiwum oraz na tworzenie  wspólnych projektów edukacyjnych.An article presents development of historical education led in different institutions in Poland between inter-war period and modern times. The authors pointed benefits and difficulties deriving from leading history lessons at school and beyond. Discussion on this topic was led by history’s didacticians, museum and archive educators. In recent years the educational offer of museums and archives has enriched, as well as methods of students’ teaching. Wide offer of these institutions is treated sometimes as competition for school education, and educators are treated as competitors for school teachers. Authors point benefits resulting from cooperation between teachers and other educational institutions’ educators. They point common projects and programs. Currently museum and archive should not be treated as machines passing ready knowledge, but they should be treated as a point of contact between the present and the past, as a place of independent experience, creation and knowledge construction. This new methodological attitude enables cooperation between school, museum and archive, and creation of common educational projects

Przydatność rejestracji akcelerometrycznej z oceną parametrów drżenia i ich symetrii w diagnostyce różnicowej drżenia parkinsonowskiego, samoistnego i móżdżkowego

Background and purpose The aim of the study was to perform an analysis of the recorded tremor using accelerometry and select those parameters that are the most useful in differentiation of tremor types. Material and methods We examined 45 patients with parkinsonian tremor (PT), 39 patients with essential tremor (ET) and 35 patients with cerebellar tremor (CT). The control group consisted of 52 healthy persons. The analysis included tremor intensity, frequency of spectral peaks, centre frequency, standard deviation of the centre frequency, and harmonic index. Parameters of tremor were compared between particular groups of patients with pathological tremor and with the control group. The side-to-side symmetry of these parameters was also analysed. Results Tremor intensity was significantly higher in patients than in controls. There was a significant side-to-side asymmetry of intensity in all patient groups. Significantly lower peak frequency, centre frequency and standard deviation of centre frequency were found in patients compared to the control group. The frequency was symmetric in ET and in controls, but asymmetric in other subjects. The differences between hands regarding the standard deviation of centre frequency were significantly greater in all patient groups than in controls, who revealed no difference of this parameter between sides. Harmonic index was significantly greater and asymmetric in all groups of patients when compared to the control group. Conclusions Standard deviation of centre frequency and harmonic index are the most valuable variables in differentiation of tremor. The assessment of symmetry of tremor parameters is useful in discrimination of various types of pathological tremor.Wstęp i cel pracy Celem pracy była analiza drżenia zarejestrowanego za pomocą akcelerometru z wyodrębnieniem tych parametrów, które są najbardziej przydatne w różnicowaniu drżeń. Materiał i metody Zbadano 45 pacjentów z drżeniem parkinsonowskim, 39 pacjentów z drżeniem samoistnym oraz 35 pacjentów z drżeniem móżdżkowym. Grupa kontrolna składała się z 52 zdrowych neurologicznie osób. Oceniono: intensywność drżenia, częstotliwość pików w widmie, częstotliwość środkową, odchylenie standardowe od częstotliwości środkowej i indeks harmoniczny. Porównano parametry drżenia między grupami pacjentów i grupą kontrolną oraz grupy pacjentów między sobą. Analizowano symetrię badanych parametrów pomiędzy rękami. Wyniki Intensywność drżenia w grupach chorych była znamiennie większa w porównaniu z grupą kontrolną. W grupach chorych znamienna była asymetria intensywności pomiędzy rękami. Częstotliwość pików w widmie, częstotliwość środkowa oraz odchylenie standardowe od częstotliwości środkowej były znamiennie niższe w grupach chorych w porównaniu z grupą kontrolną. Częstotliwość była symetryczna w obu rękach u osób z drżeniem samoistnym i grupie kontrolnej, asymetryczna w pozostałych grupach. Różnice odchylenia standardowego od częstotliwości środkowej pomiędzy rękami były znamiennie większe we wszystkich grupach chorych w porównaniu z grupą kontrolną, w której nie stwierdzało się istotnych różnic pomiędzy stronami. Znamiennie wyższy był indeks harmoniczny, który był asymetryczny w obu rękach w grupach chorych w porównaniu z grupą kontrolną. Wnioski Największą wartość w różnicowaniu drżenia mają odchylenie standardowe od częstotliwości środkowej i indeks harmoniczny. W różnicowaniu typów drżenia chorobowego przydatna jest ocena symetrii badanych wskaźników

Migration – Kommunikation – Transfer (Volume 1, Edition 1)

Der Band behandelt Fragen des gegenseitigen Austauschs sowie ethnischer, kultureller und religiöser Verflechtungen der mitteleuropäischen Länder und ihrer Bevölkerung. In zwölf Beiträgen von Archäologen und Historikern der Nikolaus-Kopernikus-Universität Torun spiegelt sich die Komplexität und Vielschichtigkeit dieser Problematik. Damit bilden sie den Auftakt einer neuen Schriftenreihe, die als ein Forum für den Austausch über die neueste wissenschaftliche Forschung zur Geschichte Polens im weit verstandenen mitteleuropäischen Kontext dient. In den jährlich erscheinenden Bänden werden komplexe Themen der Geschichte untersucht. This volume not only focusses on issues on mutual exchange but also on ethnic, cultural and religious ties of the Middle European countries and their citizens. The twelve contributions of archaeologists and historians from the Nicolaus Copernicus University in Toruń reflect the complexity of this issue. The authors therefore kick off a new series of journals which serve as a forum for the exchange on recent research on the history of Poland in the wider sense of the Middle European context. The annually published volume will analyse complex subjects of history

29. Les activités de la congrégation des missionnaires de Saint-Vincent de Paul. Les lazaristes dans la République polonaise des xviie et xviiie siècles Entre la résignation, la confrontation et l’adaptation

Les missionnaires lazaristes forment une congrégation dont les activités n’ont jamais suscité en Pologne des émotions analogues à celles provoquées par les jésuites, par exemple. Les chroniqueurs et les historiens ont partagé l’opinion que les lazaristes jouissaient d’une bonne réputation et d’une grande estime. Au XVIIIe siècle, Jędrzej Kitowicz, chroniqueur, a écrit sur leurs succès en missions pendant lesquelles « ils prononçaient les sermons et prêchaient les infidèles ». Il a souligné qu..