Virtual local communities in Kraków and their potential impact on the inhabitants’ quality of life

The study discusses the importance of virtual local communities in the context of their potential impact on the quality of life of residents in local government districts in Kraków. For this purpose, virtual local communities operating on Facebook (commercial and non-commercial websites and groups) were identified. These communities were subjected to non-participatory and participatory observation, and the results served to indicate the activities undertaken by these communities, which may directly or indirectly affect the changes taking place both socially and spatially in the districts. Most types of communities have a general aim of integrating residents through a variety of interests and activities, e.g. information on the most important projects and problems in the district, and related to ‘local patriotism’. Activities targeted at certain groups within communities were also identified e.g. parents, sports activities and small local entrepreneurs. A special role in the integration of neighborhood communities, in line with the current trend of the sharing economy, is played by groups such as ‘zamienię, oddam’ (I exchange, I give).W opracowaniu omówiono znaczenie wirtualnych społeczności lokalnych w kontekście możliwości ich oddziaływania na jakość życia mieszkańców pomocniczych dzielnic samorządowych Krakowa. W tym celu zbadano wirtualne społeczności lokalne, funkcjonujące w portalu społecznościowym Facebook (w ramach witryn oraz grup nieekonomicznych i ekonomicznych). Poddano je obserwacji nieuczestniczącej i uczestniczącej, której wyniki posłużyły wskazaniu podejmowanych przez te grupy aktywności, mogących pośrednio i bezpośrednio wpływać na przemiany w sferze społecznej i przestrzennej dzielnic. Większość tego rodzaju społeczności ma ogólny zakres działań, służący integracji mieszkańców wokół różnorodnych zainteresowań i aktywności, np. informacyjny (informacje na temat najważniejszych przedsięwzięć i problemów w dzielnicy) i związany z lokalnym patriotyzmem. Zidentyfikowano jednak także działalności celowe, ukierunkowane na pewne grupy wewnątrz analizowanych społeczności lokalnych, np. rodziców, osoby uprawiające sport czy drobnych przedsiębiorców lokalnych. Szczególną rolę w integracji społeczności dzielnicowych, wpisującą się w aktualny obecnie trend ekonomii współdzielenia, odgrywają grupy ekonomiczne typu „zamienię, oddam”

Changes of commercial and service functions in the post socialist city on the example of Nowa Huta

Praca recenzowana / peer-reviewed paperW opracowaniu omówiono przemiany zachodzące w przestrzeni i strukturze działalności handlowo-usługowej na terenie najstarszej części Nowej Huty, powstałej jako odrębne miasto, które wkrótce zostało przyłączone do Krakowa i podlega nieustannemu procesowi integracji. Nowa Huta w wielu przejawach życia, w tym również związanego z zaspokajaniem podstawowych potrzeb mieszkańców, także więc w sferze handlowo-usługowej, od początku była ideologicznie naznaczona i w tym kontekście rozwijała się i ulegała przeobrażeniom. Jako sztandarowe polskie miasto socjalistyczne stanowi swojego rodzaju laboratorium, w którym można analizować przeobrażenia związane z wprowadzeniem gospodarki rynkowej na grunt gospodarki centralnie sterowanej, gdzie organizatorami życia w poprzedniej epoce ustrojowej była władza i główny pracodawca – kombinat metalurgiczny. Analizie poddano uwarunkowania rozwoju funkcji handlowo-usługowych okresu socjalistycznego i ich wpływ na przemiany okresu transformacji po 1989 roku, dodatkowo z zaznaczeniem słabo zarysowującego się wątku globalizacji i marginalnej gentryfikacji (Gądecki 2005). Zwrócono uwagę na zmiany w asortymencie sklepów i ofercie usług, ich przestrzenną organizację oraz warunki lokalowe, w aspekcie dostosowania do dynamiki potrzeb konsumentów.In the study there were described transformations occurring in the space and structure of commercial-service activity in the area of the oldest part of Nowa Huta, came into existence as the separate town, which soon was incorporated into Krakow and nowadays is the subject of a constant process of integration with the rest part of the city. Nowa Huta in many signs of the life, these connected with the essential needs of residents, also in the commercial-service sphere, since beginning was ideologically marked and in that context was developing and changing. As the most famous Polish socialist city, Nowa Huta is a kind of laboratory, in which it is possible to analyse transformations associated with introducing the market economy to the world centrally steered before, where the central power and the major employer (huge steelworks) were organisers of living. There were analysed conditionings of commercialservice functions development in the socialist period and their influence on transformation period, after 1989, additionally with marking the poorly becoming scratched of globalization and marginal gentrification (Gądecki, 2005). The author paid attention to the following issues – changes in the assortment of shops and the offer of services, their spatial organization and house conditions, in the aspect of adapting to consumers’ needs dynamism

The attractiveness of the city centre and the district centres of Cracow in inhabitants’ opinion

The article presents results of the empirical study on the evaluation of the attractiveness of the city centre and administrative district centres on the basis of inhabitants’ opinions. Those results have confirmed broadly known concepts for hierarchical supplying goods – the classical theory of central places. As shown by the analysis, the residents of Cracow more likely used to visit centres of residential areas than the main city centre. It is due to lesser distance from the place of residence, as well as the different offer of both types of centres as regard to the population needs. Relationship between frequent visits the centres of administrative areas and the city one is typical for more mobile group of respondents. The inhabitants of Cracow evaluate the basic city centre generally more attractive than the district ones. By far the lowest score related to the category “culture and entertainment” in the administrative district centres. Only in terms of the sense of security the city centre received lower scores than the centres of districts.W artykule zaprezentowano badania empiryczne dotyczące oceny atrakcyjności centrum miasta i centrow dzielnic administracyjnych Krakowa, opierając się na opiniach mieszkańcow. Badania potwierdzają powszechne koncepcje hierarchicznego zaopatrywania się w dobra, czyli klasyczną teorię miejsc centralnych. Jak wykazały analizy, mieszkańcy Krakowa zdecydowanie częściej odwiedzają centra dzielnic niż jego centrum, co jest związane z mniejszą odległością centrow dzielnic od miejsc zamieszkania, jak rownież ze zrożnicowanym zagospodarowaniem, dostosowanym do odmiennych potrzeb ludności, realizowanych w obu rodzajach centrow. Stwierdzono zależność między częstszymi odwiedzinami centrum dzielnicy a częstszymi odwiedzinami centrum miasta, co może świadczyć o bardziej mobilnym stylu życia pewnej grupy osob. Respondenci oceniają centrum miasta jako atrakcyjniejsze niż centra dzielnicowe. Zdecydowanie najniższa ocena dotyczyła oferty kulturalnej i rozrywkowej w centrach dzielnic. Jedynie poczucie bezpieczeństwa w centrum miasta uzyskało niższą ocenę niż w centrach dzielnic

Role of the Markets in the Spatial, Social and Economic Structure of Nowa Huta

Praca recenzowana / peer-reviewed paperPlace targowe w ciągu ponad 60-letniej historii Nowej Huty, powstałej jako odrębne miasto, a od 1951 r. będącej dzielnicą Krakowa, pełniły istotną rolę w życiu tutejszej społeczności, stanowiąc nie tylko miejsce zakupów, ale też umożliwiając kontakty sąsiedzkie. W czasach gospodarki centralnie sterowanej były one ważne dla mieszkańców, dając sposobność zakupu towarów niedostępnych w miejscowych sklepach, lokalizowanych w Nowej Hucie zgodnie z – jak się później okazało utopijną – zasadą „samowystarczalności osiedla robotniczego”. Znaczenie ich nie zmniejszyło się również po 1989 r., kiedy to w okresie transformacji ustrojowej i społeczno-gospodarczej, która przyczyniła się do przekształceń funkcji handlowo-usługowych, place targowe uległy przeobrażeniom, wraz z pojawiającymi się nowymi przedsiębiorcami i oferowanym przez nich nowym asortymentem. Kondycja placów targowych jest różna w zależności od miejsca lokalizacji. Wydaje się jednak, iż nawet sąsiedztwo pobliskich sklepów wielkopowierzchniowych im nie zaszkodziło, a nawet można zauważyć swoisty rodzaj koegzystencji tych dwóch form handlu. Place targowe na stałe wpisały się w fizjonomię tej części Krakowa i są rozpoznawalne przez wielu mieszkańców miasta, a zasięg ich oddziaływania na klientów, przedsiębiorców oraz handlujących rolników jest rozległy i daleko wykracza poza granice miasta. Aktualnie na stosunkowo niewielkiej powierzchni Nowej Huty, w obrębie 25 najstarszych osiedli i w ich najbliższym sąsiedztwie, na terenie zamieszkanym przez nieco ponad 50 tys. osób funkcjonują aż trzy place targowe. Autorki opracowania na podstawie przeprowadzonych kwestionariuszy wywiadu wśród wybranych grup respondentów dokonały analizy zasięgu oddziaływania tych miejsc oraz ich postrzegania przez klientów, przedsiębiorców i sprzedających tam rolników.During more than 60 years of Nowa Huta history, established as a separate town, and since 1951 treated as a district of Kraków, markets located there carried out an important role in the life of the local community. Markets were not only places of purchases but also were allowing the neighbours’ contacts. Markets were important for the inhabitants especially in the days of the centrally controlled economy, giving the opportunity to buy goods not available in local stores of Nowa Huta in accordance with the utopian principle of “workers” settlement self-sufficiency. The importance of markets has not abated even after 1989 when political and socio-economic transformation occurred. Markets have been transformed because of new entrepreneurs who offered new assortment. The condition of markets varies depending on the location. However, it seems that even the neighbourhood of shopping centres does not bring losses. What is more, there could be noticed even a peculiar kind of coexistence between these two forms of trade. Markets became a permanent element of that part of Krakow, and are recognized by many residents of the city. The extent of their impact on customers, traders and farmers is large, far beyond the city borders. Currently in a relatively small area of Nowa Huta, within the 25 oldest settlements and in their immediate vicinity, in the area inhabited by just over 50 thousand people, there are three markets. On the basis of the interviews by questionnaires conducted in selected groups of respondents there have been performed an analysis of the markets impact range as well as consumers, entrepreneurs and selling there farmers’ perception

The economic position of Eastern European cities against the background of the world

Publikacja recenzowana / Peer-reviewed publicationW niniejszym opracowaniu dokonano przeglądu najważniejszych koncepcji miast na arenie międzynarodowej, ze szczególnym uwzględnieniem tych, które zlokalizowane są w Europie Wschodniej. Na arenie międzynarodowej dominują ośrodki zlokalizowane w Ameryce Północnej, Europie Zachodniej i Azji Południowo-Wschodniej. Z kolei w Europie Wschodniej znaczna liczba miast posiada powiązania międzynarodowe, jednak ich potencjał gospodarczy i liczba siedzib zarządów największych firm światowych jest stosunkowo niewielka. Z tego powodu, poza Warszawą, nie występują tutaj ośrodki pełniące funkcje kontrolno-zarządcze w gospodarce światowej. Pozytywnym aspektem jest natomiast wzrost znaczenia największych firm tego regionu na arenie międzynarodowej, zwłaszcza w kontekście spadku znaczenia korporacji zlokalizowanych w krajach Europy Zachodniej. Do najważniejszych gospodarczo miast Europy Wschodniej należy zaliczyć Pragę, Warszawę, Budapeszt i Kijów. Zauważono również, że Warszawa – mimo większej liczby siedzib zarządów – posiada mniejszy potencjał międzynarodowy niż Praga.This paper presents an overview of the concept of the most important cities in the international arena, with particular attention to those that are located in Eastern Europe. International arena is dominated by cities located in North America, Western Europe and Southeast Asia. On the other hand, in Eastern Europe a significant number of cities have international connections, but their economic potential and the number of headquarters of the largest companies in the world is relatively small. For this reason except Warsaw there are no command and control centers of the global economy in the region. The positive aspect is, however, an increase in the importance of the largest companies in the region, especially in the context of the decline of the corporations located in Western Europe. The most important economic cities in Eastern Europe include Prague, Warsaw, Budapest and Kiev. It was also noted that Warsaw, despite the greater number of the registered offices, has a smaller international capacity than Prague

Transformation of commercial and services functions of the centre of a large housing district based on the example of Nowa Huta in Krakow

Nowa Huta, która powstała w 1949 roku jako odrębne miasto, już po dwóch latach została przyłączona do Krakowa, stając się jedną z jego dzielnic. Od samego początku w okolicy placu Centralnego, zgodnie z zamierzeniami planistów, wykształciło się centrum Nowej Huty – obok centrum Krakowa najbardziej rozpoznawalne centrum (subcentrum / centrum dzielnicowe) tego miasta. W okresie socjalistycznym Nowa Huta, będąca składową Krakowa, dawała jednocześnie mieszkańcom poczucie odrębności, głównie poprzez rolę, jaką dla zaspokojenia ich potrzeb odgrywał pobliski kombinat metalurgiczny. W okresie transformacji społeczno-ekonomicznej rola tego kombinatu znacznie się zmniejszyła. Dzielnica pogrążyła się w kryzysie ekonomicznym i społecznym. Równocześnie rosła integracja przestrzenna i społeczna dzielnicy z resztą miasta. W Nowej Hucie, ze szczególnym uwzględnieniem jej centrum, zaobserwowano kryzys lokalnych funkcji handlowo-usługowych. Dotychczasowe unikalne funkcje centrum zaczęły się dewaluować. Mimo początków rewitalizacji miejsca obserwujemy systematyczny proces zaniku funkcji centralnych omawianego obszaru, chociaż jako element układu urbanistycznego i w świadomości mieszkańców oraz innych użytkowników nadal funkcjonuje on jako centrum Nowej Huty. Omawiane zjawisko utraty funkcji centralnych tej części dzielnicy powinno stanowić wyzwanie dla decydentów podejmujących działania związane z rozwojem miasta.Nowa Huta, which was founded in 1949 as a separate town, after 2 years was incorporated to Krakow, becoming one of its districts. In the very beginning, as intended by the planners, the centre of Nowa Huta was created around Plac Centralny. Alongside the centre of Cracow, it is the most recognizable centre (district centre) of the city. In the socialist period Nowa Huta, being a component of Cracow, gave its residents the feeling of autonomy, mainly due to the role of a nearby steelworks which played an important part in meeting their needs. In the period of the social-economic transformation the role of the factory was significantly reduced. The district fell into an economic and social crisis. At the same time, spatial and social integration of the district with the rest of the city became stronger. It was observed that Nowa Huta, particularly in its central part, was experiencing a crisis of local commercial and service functions. Previously unique functions of the centre started to devaluate. In spite of the onset of revitalization of the place we are observing a systematic disappearance of the central functions of the area, although, it functions as the centre of Nowa Huta in terms of urban layout and in the awareness of the inhabitants and other users. Discussed phenomena of the declining functions of this part of the district should be of great priority for policy makers undertaking the issues related to the development of the city

Społeczno-ekonomiczne i przestrzenne przemiany struktur regionalnych Vol. 1

Praca recenzowana / peer-reviewed pape

Społeczno-ekonomiczne i przestrzenne przemiany struktur regionalnych Vol. 2

Praca recenzowana / peer-reviewed pape

Spatial distribution of EU Structural Funds in Poland in 2004-2006 : factors, directions, and limitations

In 2004, Poland joined the European Union. This access means the possibility of taking advantage of European Union Structural Funds. Apart from this the structural funds play another important role. The popularity of the idea of European integration in countries like Poland depends largely on the effectiveness of this financial support, which theoretically should lead to economic and social development on different levels (local, regional, national, and even continental). The main problem of relying on EU funds is their unequal availability, which is limited, for example, because of the granting principles