Ewolucja wzorca gatunkowego przepisu kulinarnego

Przepis kulinarny jest gatunkiem, który przez wieki ulegał licznym modyfikacjom, związanym z medium, za pośrednictwem którego był przekazywany. Pierwotnie funkcjonował w formie ustnej, a wraz z rozwojem pisma zaczął pojawiać się również w formie pisemnej. Po wynalezieniu mediów audiowizualnych zaczęto udostępniać porady kulinarne za pośrednictwem telewizji, a z czasem również Internetu (YouTube, Instagram, TikTok). Pierwsze przepisy tworzone były przez ludzi uważanych powszechnie za autorytety, a z czasem ich twórcą mógł stać się każdy użytkownik Internetu. Zmienił się również typ odbiorcy. Bierny czytelnik stał się aktywnym i dynamicznym współtwórcą porady kulinarnej

Czynniki żywieniowe i pozażywieniowe w rozwoju insulinooporności

Insulin resistance is a major component of metabolic syndrom which is one of the main health problem in a modern world. Several factors such as: genetic factors, inappropriate dietary intake, low physical activity and emotional stress influence on development of insulin resistance. Dietary modifications recommended for insulin resistance are based on reduced supply of fat, simple sugars and alcohol and increased intake of fiber with cereal products, vegetables and fruits. Optimal body mass, medium physical activity and avoidance of stress improve of insulin sensitivity in tissues. (Forum Zaburzen Metabolicznych 2010, vol. 1, no 3, 177–183)Insulinooporność stanowi główną składową zespołu metabolicznego, który jest jednym z podstawowych problemów zdrowotnych współczesnego świata. Na rozwój insulinooporności wpływa wiele czynników, między innymi czynniki genetyczne, niewłaściwy sposób żywienia, niska aktywność fizyczna i stres emocjonalny. Modyfikacje żywieniowe zalecane w insulinooporności polegają przede wszystkim na ograniczeniu podaży tłuszczu, cukrów prostych i alkoholu oraz zwiększeniu spożycia błonnika z produktami zbożowymi, warzywami i owocami. Wrażliwość tkanek na insulinę zwiększają prawidłowa masa ciała, umiarkowana aktywność fizyczna oraz unikanie stresu. (Forum Zaburzeń Metabolicznych 2010, tom 1, nr 3, 177–183

Influence of several size properties on soil surface reflectance.

Several examples are provided here to quantify how the soil is influenced by the soil surface properties, i.e.: content and composition of organic matter, content of calcium carbonate, texture, moisture, as well as surface roughness. 28 soil samples were collected from the test area on a ground moraine, located north of Poznań. The soil samples were measured spectrally with an ASD FieldSpec 3 spectrophotometer in controlled laboratory conditions, in order to obtain a plot of the soil reflectance as a function of wavelength, from 400 nm to 2500 nm. The soil samples were also analyzed in the laboratory to establish their selected properties. The research shows that all tested soil properties strongly influence the soil reflectance

Chemical nomenclature in Józef Rostafiński’s "Symbola ad historiam naturalem medii aevi"

The aim of the article is analysis the chemical naming present in the Symbola ad historiam naturalem medii aevi written by Józef Rostafiński, in which glosses from medieval texts in the field of natural sciences were collected. 80 lexemes belonging to chemical vocabulary were extracted from the text. These words are characterized by a rich synonymy, which is characteristic of the specialist lexis of the Old Polish period. The article discusses three synonymous series relating to: lead carbonate, iron oxide and sulfate iron.Celem artykułu jest analiza nazewnictwa chemicznego obecnego w dziele Symbola ad historiam naturalem medii aevi Józefa Rostafińskiego, w którym zebrane zostały glosy ze średniowiecznych tekstów z zakresu nauk przyrodniczych. Z tekstu wyekscerpowanych zostało 80 leksemów należących do słownictwa chemicznego. Wyrazy te charakteryzują się bogatą synonimiką, co jest charakterystyczne dla leksyki specjalistycznej doby staropolskiej. W artykule omówione zostały trzy szeregi synonimiczne odnoszące się do węglanu ołowiu, tlenku żelaza oraz siarczanu żelaza

Determination of the soil organic carbon content in selected silos using the spectral reflectance in the optical domain

Wydział Nauk Geograficznych i Geologicznych: Instytut Geografii Fizycznej i Kształtowania Środowiska PrzyrodniczegoPraca opisuje rezultaty optymalizacji modeli kalibracyjnych zawartości węgla organicznego (SOC) w glebach na podstawie krzywych spektralnych ich poziomów powierzchniowych w zakresie widzialnym i bliskiej podczerwieni. Badania dotyczyły relatywnie dużego regionu geograficznego (pojezierze poznańskie, 72 próbki) oraz dwóch 50 ha. pól uprawnych (68 i 86 próbek) zlokalizowanych w tym regionie. Próbki z poziomów wierzchnich zostały wysuszone przetarte i przesiane przez sito 2 mm. Pomiary odbicia spektralnego zostały wykonane z wykorzystaniem spektrometru ASD FieldSpec3®, mierzącego odbite promieniowanie elektromagnetyczne w zakresie spektralnym od 350 do 2500 nm. Krzywe spektralne podlegały regresji metodą najmniejszych cząstkowych kwadratów (PLS) z zawartością węgla organicznego w glebach oznaczoną metodą Walkley’a-Black’a. Duże zróżnicowanie odpowiedzi spektralnej prób glebowych w zbiorze regionalnym wpłynęło na jego słabą kalibrację z wynikami oznaczeń SOC (RMSE = 9.50 g kg-1). Kalibracja została znacznie poprawiona poprzez usunięcie próbek z organicznych gleb o niedostatecznym drenażu oraz gleb uprawnych przekształconych z pastwisk (4.39 g kg-1). Dalszą optymalizację osiągnięto poprzez transformację logarytmiczną danych (3.28 g kg-1). Lokalne modele SOC najlepiej zoptymalizowano poprzez użycie znormalizowanych krzywych spektralnych. Dla gleb piaszczystych RMSE obniżono z 1.21 g kg-1 do 0.97 g kg-1, a dla gleb ilastych osiągnięto spadek RMSE z 2.53 g kg-1 do 2.1 g kg-1. Pomiar krzywych spektralnych suchych gleb w warunkach naturalnego zgruźlenia przy naturalnym świetle słonecznym skutkuje, po wykorzystaniu odpowiednich metod przetwarzania, opracowaniem modeli kalibracyjnych o podobnej dokładności do modeli opartych na danych laboratoryjnych, (2.19 g kg-1).This work describes the results of optimizing the performance of the soil organic carbon (SOC) calibration models developed using Vis-NIR topsoil spectra. A relatively large post-glacial geographical mezoregion (Poznań Lakeland, 72 samples) as well as two 50 ha agricultural fields (68 and 86 samples) within that area were analyzed. The topsoil samples were air dried, ground, and sieved through a 2 mm sieve. Spectral reflectance measurements were taken using an ASD FieldSpec3® spectrometer, which measures the electromagnetic radiation reflected from a given target in the wavelength range between 350 and 2500 nm. The soil reflectance was regressed using the partial least squares (PLS) regression with the SOC content, measured by the dichromate oxidation (Walkey Black’s) method. The high diversity of the spectral response of the soil samples in the regional dataset influenced its poor calibration with the SOC content (RMSE = 9.50 g kg-1). It was substantially improved by removing the samples of poorly drained organic soils under pastures and crop-fields converted from grasslands (4.39 g kg-1). Further optimization was attained by conversion the spectra using a logarithm transformation (3.28 g kg-1). The local SOC models were optimized best when the normalized spectra were used. For sandy soils the RMSE decreased from 1.21 g kg-1 to 0.97 g kg-1. For clayey soils a decrease of RMSE from 2.53 g kg-1 to 2.1 g kg-1 was obtained. The measurement of soil spectra from air-dry, naturally rough soil surface illuminated by the solar irradiance brought, upon the usage of spectra pre-processing, similar results to the laboratory measurements (2.19 g kg-1)

Scope of patent protection for biotechnological inventions

Choć od pierwszych regulacji w przedmiocie wynalazków biotechnologicznych minęło już kilkadziesiąt lat, wraz z ciągłym postępem biotechnologii, temat ochrony patentowej wynalazków biotechnologicznych jest nadal aktualny i zdaje się, że pozostanie tak długo aktualny, jak długo dziedzina ta będzie się rozwijać - obecnie najistotniejszym problem zdaje się być wytyczenie odpowiednich granic zakresu ochrony udzielanej takim wynalazkom. Niniejsza praca stanowi analizę zakresu ochrony patentowej wynalazków biotechnologicznych. W początkowych rozdziałach pracy przedstawiony został przedmiot ochrony patentowej wynalazków biotechnologicznych ze wskazaniem odmienności jakimi charakteryzują się te wynalazki względem wynalazków z innych dziedzin nauki. Następnie, w kolejnych rozdziałach zarysowane zostały granice udzielonej ochrony patentowej patentowej ze wskazaniem przyczyn udzielenia przez ustawodawcę odmiennej, szerszej ochrony. Na zakończenie pracy przedstawione zostały głosy krytyczne obowiązującego zakresu ochrony patentowej wynalazków biotechnologicznych.Although several decades have passed since the first regulations on biotechnological inventions, along with the continuous progress of biotechnology, the issue of patent protection of biotechnological inventions is still relevant and seems likely to remain so as long as the field continues to develop. This paper is an analysis of the scope of patent protection for biotechnological inventions. The initial chapters of this paper present the subject matter of patent protection for biotechnological inventions, indicating the differences between such inventions and those from other fields of science. Then, in the following chapters the limits of granted patent protection are outlined, together with the reasons for granting different, broader protection by the legislator. At the end of the paper critical voices on the binding scope of patent protection for biotechnological inventions are presented

Językowe wyznaczniki przepisu kulinarnego jako gatunku wypowiedzi

W artykule ukazano jeden z najważniejszych gatunków dyskursu kulinarnego, jakim jest przepis. Celem pracy są językowe determinanty tego gatunku. W pierwszej części tekstu wskazano na pragmatyczny aspekt gatunku, taki jak: słownikowa definicja przepisu, sytuacja nadawczo-odbiorcza, funkcja tego gatunku oraz akty grzecznościowe. Po drugie, pokazano aspekty strukturalne: tytuł, składniki, miary wagi i objętości, opis i niewerbalną stronę przepisu. Artykuł kończy się podsumowaniem treści tekstu.  

The use of KML and PostgreSQL/PostGIS database system to visualize vector datasets on the Internet

Celem artykułu jest omówienie opracowanego narzędzia geomatycznego, pozwalającego zoptymalizować prezentację zbiorów geoinformacji wektorowej w Internecie. Niniejsza praca opisuje metodę konfiguracji popularnego globusa elektronicznego GoogleEarth oraz kartograficznej aplikacji internetowej Google Maps z danymi przestrzennymi, które zebrane zostały w systemie baz danych PostgreSQL/PostGIS. Istotą zaproponowanego rozwiązania jest dynamiczna wizualizacja wektorowych danych przestrzennych, których zakres przestrzenny odpowiada obszarowi widocznemu na ekranie użytkownika. Zakres obszaru widzianego na ekranie jest generowany przez przeglądarkę kartograficzną w postaci współrzędnych geograficznych, które są następnie odczytywane przez autorski program dynpg2kml opracowany w języku PHP. Program ten komunikuje się z systemem PostgreSQL/PostGIS i zwraca pozyskane z niego dane wektorowe w postaci kodu w języku KML. Kod ten jest odczytywany, przetwarzany i wyświetlany przez aplikacje GoogleEarth oraz Google Maps. Główną zaletą zaproponowanego rozwiązania jest możliwość prezentacji szczegółowych danych wektorowych, transmitowanych dynamicznie w niewielkich pakietach. W porównaniu do transmisji całości zbioru danych w jednym pakiecie, skrócony zostaje czas oczekiwania użytkownika na informację, co ma duże znaczenie w przypadku dystrybucji dużych zbiorów danych oraz w warunkach ograniczonej prędkości transmisji danych. Możliwości wykorzystywanego systemu pozwalają na dalszy rozwój zaproponowanego programu. Jako przykład, przedstawiona zostanie metoda dostosowywania szczegółów geometrii wyświetlanych obiektów wektorowych do skali prezentowanej mapy.The goal of the paper is to describe an original geomatic tool for the optimized visualization of vector datasets on the Internet. This paper covers a configuration method of Google Earth popular digital globe and Google Maps cartographic Internet application with spatial data collected in PostgreSQL/PostGIS database system. The essence of the proposed solution is the dynamic visualization of vector data fragments, whose spatial range corresponds to the area of the user's screen. The spatial range on the user's screen, recorded in geographic coordinates, is generated by the cartographic browser and is read afterwards by the author's original programme dynpg2kml written in PHP. The programme communicates with PostgreSQL/PostGIS database system and returns vector datasets in KML code. The code is read, parsed and visualized by the Google Earth and Google Maps software. The main advantage of this solution is the possibility of presentation of detailed vector datasets, transmitted dynamically in small packets. In comparison to the transmission of whole data collection in one packet, the user's anticipation time decreases. It is considerably important in case of the distribution of large datasets or under low data transfer conditions. The possibilities of the system used here allow its further development. A method of adapting the geometry details to the presentation scale is described here, too