Autonomia i regionalizm a integralność państwa

Widoczna w Europie odmienność polityczna, historyczna i kulturowa wpływa na zróżnicowanie ustrojowe państw, a w bezpośrednim efekcie determinuje pozycję i rolę regionów. Autorka porusza problematykę związaną ze współczesną regionalizacją na którą składa się szereg skomplikowanych zależności, gdzie niemałą rolę odgrywa czynnik polityczny. Szczególnie widoczny jest on w przypadku hiszpańskiego kryzysu w Katalonii

Adaptive mechanisms of homeostasis disorders

The ability to preserve a permanent level of internal environment in a human organism, against internal and external factors, which could breach the consistency, can be define as homeostasis. Scientific proven influence on the homeostasis has the periodicity of biological processes, which is also called circadian rhythm. The effect of circadian rhythm is also to see in the functioning of autonomic nervous system and cardiovascular system. Sleep deprivation is an example of how the disorders in circadian rhythm could have the influence on the homeostasis

Local law in Polish and Italian legal systems – chosen aspects

The article analyses regional competences in the area of tourism, comparing Polish and Italian legislative systems. Regional legislative competences in Italy are characterized, in particular with reference to the constitutional reform of 2001 and its consequences for the division of competences between State and regional entities. Tourism is presented as one of the exclusive regional competences in Italy. The legislative competences of the Polish self-governmental region are analysed (own and commissioned). The strategy of the regional development is indicated as one of the legislative acts at the regional level that refers to the area of tourism

PROCESS OF DECENTRALISATION AND DIVISION OF RESPONSIBILITIES IN PROGRAMMING AND REALISATION OF PUBLIC POLICIES IN SPAIN IN THE CASE OF CATALONIA

In accordance with the Constitution of 1978, Spanish autonomous communities are “equipped with” all features of a composite state (regional parliament, government, autonomous administration) and function on the basis of autonomous statutes approved by the national parliament. The Catalan Statute of 19th July 2006 establishes the division of responsibilities, including exclusive regional competences (agriculture, culture, sport and tourism, spatial planning); shared competences (education, health care, environmental protection, industry, banks and insurances); and executive competences (waterworks, prisons system, intellectual property). The analysis of chosen competences in Catalonia will present the characteristics of autonomy and decentralization in Spain with reference to the attempts to create a regional model of programming and realization of public policies

W cieniu trudnej przeszłości — kolejna odsłona kryzysu katalońskiego

The purpose of this article is to present the repression that hit Catalonia during the Spanish Civil War (abolition of autonomy and return to centralism, criminal sentences of a political nature), thus showing that prudent political choices, dialogue, and mediation in Catalonia are a matter of utmost importance. Historical experiences should not become an element of political games but motivate a debate between the central government and the autonomous region on reforming the state system and improving cooperation mechanisms. For Catalonia, the dictatorship meant cancelling all republican legislation and judicial decisions and the annulment as well as annulling the Catalan autonomy statute of 1932. Political structures returned to monarchist centralism, and the judicial system to the one in force in 1931. Repressions also hit the judicial system — all civil proceedings in which communist officers took part were suspended and actions carried out by officers from outside the Movimiento Nacional were annulled. Furthermore, military authorities cancelled a number of criminal sentences of a political and social character. Repressive actions were also directed to the area of education in order to eliminate from the system people who did not correspond to the interests of the dictatorship. The so-called “cleansing committees” were established, corresponding to individual levels of education and in practice determining the professional career of teachers. The escalation of Catalan separatist aspirations took place in autumn 2017. The regional government passed a law on the referendum and the so-called Transitional Act, defining the legal framework for the Republic of Catalonia to be created, following a positive result of voting in the referendum. The Spanish Constitutional Court suspended the aforementioned legal acts. In October 2017, the procedure of art. 155 of the Constitution, suspending the autonomy of the region, was carried out in Spain for the first time. Shortly after the Supreme Court ruling of 14 October 2019, imposing prison sentences for nine Catalan separatist leaders throughout Catalonia, violent riots, demonstrations, and vandalism occurred, and residents demanded amnesty for those convicted. The European judicial institutions undoubtedly played a special role in the context of the European Court of Justice’s on Catalan separatists and their status as a Member of the European Parliament. At the same time, it should be emphasised that the reaction to the Catalan case solely from the level of justice is only an ad hoc measure, and not aimed at developing constructive solutions to the conflict.Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie represji, które dotknęły Katalonię w czasie hiszpańskiej wojny domowej (zniesienie autonomii i powrót do centralizmu, wyroki karne o charakterze politycznym), a tym samym ukazanie, że wybory polityczne oraz kwestia dialogu i mediacji w sprawie Katalonii to kwestia o znaczeniu niezwykłej wagi. Doświadczenia historyczne nie powinny stawać się elementem rozgrywek politycznych, ale motywować do debaty nad reformą ustrojową państwa i usprawnieniem mechanizmów współpracy między władzą centralną a regionem autonomicznym. Dyktatura oznaczała dla Katalonii anulowanie całokształtu legislacji republikańskiej, orzecznictwa sądowego oraz unieważnienie statutu autonomii Katalonii z 1932 roku. Struktury polityczne powróciły do monarchistycznego centralizmu, a system sądownictwa do obowiązującego w 1931 roku. W system sądownictwa uderzyły również represje — zawieszono wszystkie postępowania cywilne, w których brali udział funkcjonariusze komunistyczni, oraz unieważniono działania przeprowadzone przez funkcjonariuszy spoza Movimiento Nacional. Władze wojskowe anulowały też liczne wyroki karne o charakterze polityczno-społecznym. Działania represyjne skierowano także w obszar edukacji w celu wyeliminowania z systemu osób, które nie odpowiadały interesom dyktatury. Powołano tak zwane komisje „oczyszczające”, odpowiadające poszczególnym poziomom edukacji i w praktyce decydujące o losie zawodowym nauczycieli. Eskalacja separatystycznych dążeń Katalończyków miała miejsce jesienią 2017 roku. Rząd regionalny przegłosował wówczas ustawę o referendum i tak zwany Akt Przejściowy, określający ramy prawne dla mającej powstać republiki Katalonii, po pozytywnym wyniku głosowania w referendum. Hiszpański Trybunał Konstytucyjny zawiesił jednak wskazane akty prawne. W październiku 2017 roku uruchomiono w Hiszpanii po raz pierwszy procedurę art. 155 Konstytucji, zawieszając autonomię regionu. Tuż po wyroku Sądu Najwyższego z 14 października 2019 roku, zasądzającego kary pozbawienia wolności dla dziewięciu liderów katalońskich separatystów, w całej Katalonii miały miejsce gwałtowne zamieszki, manifestacje i akty wandalizmu, a mieszkańcy domagali się amnestii dla skazanych. Szczególna rola niewątpliwie przypadła europejskim instytucjom wymiaru sprawiedliwości w kontekście wyroku TSUE w sprawie katalońskich separatystów i ich statusu eurodeputowanych. Jednocześnie należy podkreślić, że reakcja na sprawę katalońską wyłącznie z poziomu wymiaru sprawiedliwości jest jedynie środkiem doraźnym, niezmierzającym do wypracowania konstruktywnych rozwiązań konfliktu

Assessment of Heavy Metal Inhalation Risks in Urban Environments in Poland: A Case Study

In recent years, heightened air pollution characterized by elevated levels of particulate matter and potentially toxic metals has become a prominent concern, particularly in densely populated urban areas, which may pose a threat to the health of the population. The present study aims to conduct a comprehensive health risk assessment of heavy metals exposure via inhalation, with a focus on submicron particles (PM1), in two major cities of Poland - Warsaw and Zabrze. These cities were selected due to their distinct levels of urbanization and industrialization. Non-carcinogenic and carcinogenic risks assessment was performed for children and adults. The carcinogenic risk was evaluated for As, Cd, Cr (VI), Ni, Pb, and Co, classified as carcinogens, the non-carcinogenic risk evaluation encompassed a broader range of metals, including V, Mn, Cu, Zn, and Mg, aiming to comprehensively understand health exposure. The results highlight elevated carcinogenic risk in Zabrze, primarily linked to industrial activities and ongoing emissions. Notably, Ni, As, and Cr(VI) exceed safe limits, underscoring the need for targeted interventions. Moreover, non-carcinogenic risks reveal Zabrze's heightened respiratory health risks, compared to Warsaw. Despite Warsaw's lower non-carcinogenic risk values, both cities recorded Ni and Mg concentrations exceeding safe limits. This indicates that Zabrze faces higher health risks from heavy metal exposure due to ongoing pollution sources. In contrast, Warsaw, the capital city and a major urban centre, demonstrates better air quality but still requires continuous monitoring and pollution control measures

La enseñanza del derecho en Europa y América: planes de estudio, metodologías, evaluación y acceso a las profesiones jurídicas

La obra trata de la enseñanza universitaria del Derecho en 19 países europeos y americanos: Alemania, Argentina, Bélgica, Brasil, Canadá, Chile, Dinamarca, España, Estados Unidos, Finlandia, Francia, Italia, México, Países Bajos, Polonia, Reino Unido, Rusia, Suecia y Suiza. No se trata de una obra exhaustiva, sino de alta divulgación; académica pero no erudita. El capítulo de cada país ha sido escrito por un autor español, experto o profundo conocedor del sistema universitario del país descrito, en estrecha colaboración con un académico del país estudiado, por lo que se ha obtenido información de primera mano y, además, se ha recurrido a fuentes originales. Pretendemos informar a un amplio elenco de lectores, entre los que no faltaran juristas y profesionales de la docencia del Derecho. Todos los capítulos presentan la estructura de los estudios superiores y el acceso a la universidad; la descripción del plan de estudios del título de Derecho: materias y asignaturas impartidas, duración o peso académico de cada una (unidad de medida, en su caso), semestralización, obligatoriedad y optatividad, etc.; la atención a las metodologías docentes y al sistema de evaluación, dos elementos que se encuentran intrínsecamente unidos, y el acceso a las profesiones jurídicas. Finalmente, se presentan referencias legislativas, bibliografía y enlaces a webs de interés