Miasto i jego ukryty wymiar w sztuce

The purpose of this article is to show the relationship between art, photography and architectural spaces that create new creative visions in these areas. The explored topic reveals a situation that affects the understanding of the current role of architecture, where previously there was no place for abstract concepts. Today this gap is complemented by artists as well as by architects, who often straddle architectural practice and a desire to be an artist. The penetration of these attitudes creates a situation in which the previously outlined boundaries of both disciplines are being crossed, in what might be called the transgression of art and architecture. As a result, a relationship between an artist and a given space is created. But what effect has this on the understanding of the relationship? What can we learn from these relationships?The City and its hidden dimension in artThe purpose of this article is to show the relationship between art, photography and architectural spaces that create new creative visions in these areas. The explored topic reveals a situation that affects the understanding of the current role of architecture, where previously there was no place for abstract concepts. Today this gap is complemented by artists as well as by architects, who often straddle architectural practice and a desire to be an artist. The penetration of these attitudes creates a situation in which the previously outlined boundaries of both disciplines are being crossed, in what might be called the transgression of art and architecture. As a result, a relationship between an artist and a given space is created. But what effect has this on the understanding of the relationship? What can we learn from these relationships

The German-Polish Non-Aggression Pact of 1934 – Origins and Overview

Jednym ze skutków zakończenia I wojny światowej (nazywanej wówczas Wielką Wojną), były znaczne przeobrażenia geopolityczne na mapie Europy. Powstało wtedy wiele nowych państw. Jednym z nich była Polska (II Rzeczpospolita). Terytorium nowo utworzonego państwa obejmowało część ziem wchodzących dotychczas w skład Niemiec, Rosji i Austro-Węgier. Przyznanie odrodzonej Rzeczpospolitej Wielkopolski oraz części Pomorza i Górnego Śląska spowodowało głęboki konflikt między Polską a Niemcami. Jednym z głównych celów polityki zagranicznej Republiki Weimarskiej było bowiem odzyskanie spornych terytoriów. Interesy obu państw były zatem sprzeczne, a jednym z przejawów złych stosunków była wojna celna. Po przejęciu władzy przez Adolfa Hitlera, Marszałek Józef Piłsudski wysunął w kierunku Francji propozycję wojny prewencyjnej, mającej odsunąć dyktatora od władzy. Był to punkt zwrotny, który doprowadził do polepszenia wzajemnych relacji i w efekcie zawarcia paktu o nieagresji. Ożywieniu uległy kontakty między obu państwami, a propaganda hitlerowska zaprzestała ataków na Polskę. Okres ocieplenia zakończył się wraz z wysunięciem pierwszych żądań terytorialnych wobec Rzeczpospolitej, w tym włączenia do III Rzeszy Wolnego Miasta Gdańska. Pogorszenie stosunków dyplomatycznych, połączone z brytyjsko-francuskimi gwarancjami militarnymi dla Polski, doprowadziły do wypowiedzenia paktu przez Niemcy w kwietniu 1939 r. Celem artykułu jest przedstawienie genezy oraz treści polsko-niemieckiego paktu o nieagresji oraz dokonanie jego analizy, zarówno pod kątem prawnym, jak i intencji stron, towarzyszących jego zawarciu.One of the effects of the end of the First World War (then known as the Great War), was a significant geopolitical transformation on the map of Europe. Many new states were established at that time. One of them was Poland (the Second Polish Republic). The territory of the newly created state included part of the lands previously belonging to Germany, Russia and Austria-Hungary. The conceding of Greater Poland and parts of Pomerania and Upper Silesia to the reborn Republic of Poland caused a deep conflict between Poland and Germany. One of the main goals of the Weimar Republic’s foreign policy was to regain the disputed territories. The interests of both countries were therefore at odds, and one of the manifestations of the poor relations was the Customs War. Following Adolf Hitler’s seizure of power, Marshal Józef Piłsudski proposed France a preventive war, in order to remove the dictator from power. This was a turning point that led to an improvement in mutual relations, resulting in the conclusion of a non-aggression pact. Contacts between the two countries revived, and Nazi propaganda ceased its attacks on Poland. The period of warming ended with the first territorial claims against the Republic of Poland, including the incorporation of the Free City of Danzig into the Third Reich. Deterioration of diplomatic relations, combined with British-French military guarantees for Poland, led to the declaration of the Pact by Germany in April 1939. The aim of this article is to present the genesis and content of the Polish-German non-aggression pact and to analyze it from the legal point of view, as well as from the point of view of the intentions of the parties which accompanied its [email protected] w BiałymstokuBaliszewski D., Polska wojna prewencyjna, ,,Historia. Uważam Rze” 2018, nr 3 (72).Bardach J., Leśnodorski B., Pietrzak M., Historia ustroju i prawa polskiego, wyd. 6, Warszawa 2009.Bohler J., Najazd 1939. Niemcy przeciw Polsce, Kraków 2011.Deklaracje polsko-niemieckie w sprawach mniejszościowych, „Front Zachodni” 1937, R. V, nr 9.Galik P., Zrozumieć przeszłość. Lata 1815–1939. Część III, Warszawa 2014.Kamiński M.K., Czechosłowackie i sowieckie reakcje na polsko-niemiecką deklarację o niestosowaniu przemocy z 26 I 1934 r., „Dzieje Najnowsze” 2012, R. 44.Karski J., Wielkie mocarstwa wobec Polski. 1918–1945. Od Wersalu do Jałty, Poznań 2014.Łepkowski P., Wojna, której zabrakło (Od Redaktora), ,,Historia. Uważam Rze” 2018, nr 3 (72).Maciejewski M., Stosunek Adolfa Hitlera do spraw polskich od zarania nazizmu do jego upadku, Wrocław 2014.Zamoyski A., Polska. Opowieść o dziejach niezwykłego narodu. 966–2008, Kraków 2011.https://www.polska1918-89.pl/społeczeństwo-ii-Rzeczypospolitej.22.html (14.03.2021).https://www.gdansk.pl/historia/historie-gdanskie/trudny-rok-1920,a,174460 (22.03.2021).https://polskie.radio.pl/39/156/Artykul/586122,Uklad-w-Rapallo-niemcy-i-Sowiecirozpoczynaja-wspolprace (22.03.2021).https://histmag.org./Odtad-nie-ma-zwyciezcow-i-zwyciezonych-Traktat-w-Locarno-iprzyszlosc-powojennej-Europy-21285 (22.03.2021).https://dzieje.pl/aktualnosci/wojna-celna (17.03.2021).https://polskieradio.pl/39/156/Artykul/2442130,Deklaracja-o-nieagresji-z-Hitlerem-%-E2%80%93-pakt-z-diablem-proba-obrony-niepodleglosci (22.03.2021).https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/Lebensraum;3931104.html (22.03.2021).http://www.sww.w.szu.pl/index.php?id=doktryny_nazizm_lebensraum (22.03.2021).https://www.polskieradio.pl/39/156/Artykul/1184610,Pakt-o-nieagresji-z-ZSRR (22.03.2021).https://audiovis.nac.gov.pl/zespol/1:7230 (22.03.2021).https://www.encyklopedia.puszcza-bialowieska.eu/index.php?dzial=haslo&id=1013 (22.03.2021).https://prawo.uni.wroc.pl/sites/default/files/students-resources/Zasady%20prawa%20mi%C4%99dzynarodowego_0.pdf (22.03.2021).http://www.ibidem.com.pl/zrodla/1918-1939/polityka-miedzynarodowa/1934-03-07-protokol-handlowy-pol-niem.html (20.03.2021).Deklaracja między Polską a Niemcami o niestosowaniu przemocy, podpisana w Berlinie dnia 26 stycznia 1934 r. (Dz.U. 1934 poz. 124, nr 16).Traktat Arbitrażowy pomiędzy Polską a Niemcami, podpisany w Londynie dnia 1 grudnia 1925 r. (Dz.U. RP nr 22, poz. 131).Konwencja niemiecko-polska, dotycząca Górnego Śląska, podpisana w Genewie dnia 15 maja 1922 r. (Dz.U. 1922 nr 44, poz. 371).Ustawa z dnia 24 maja 1922 r. w przedmiocie ratyfikacji konwencji niemiecko-polskiej, dotyczącej Górnego Śląska, podpisanej w Genewie dnia 15 maja 1922 r. (Dz.U. 1922 nr 44, poz. 370).Umowa gospodarcza między Rzeczypospolitą Polską a Rzeszą Niemiecką z dnia 4 listopada 1935 r.Ustawa z dnia 9 stycznia 1936 r. w sprawie ratyfikacji umowy gospodarczej między Rzecząpospolitą Polską a Rzeszą Niemiecką, podpisanej w Warszawie dnia 4 listopada 1935 r. (Dz.U. 1936 nr 5, poz.41).Rozporządzenie Prezydenta Rzeczpospolitej z dnia 14 listopada 1935 r. w sprawie tymczasowego wprowadzenia w życie postanowień umowy gospodarczej między Rzecząpospolitą Polską a Rzeszą Niemiecką, podpisanej w Warszawie dnia 4 listopada 1935 r. (Dz.U. 1935 nr 83, poz. 512).Rozporządzenie Prezydenta Rzeczpospolitej z dnia 8 września w sprawie tymczasowego wprowadzenia w życie postanowień porozumienia polsko-niemieckiego z dnia 18 lipca 1936 r., dotyczącego uzupełnienia umowy gospodarczej między Polską a Niemcami z dnia 4 listopada 1935 r. (Dz.U. 1936 nr 68, poz. 491).Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 30 października 1936 r. w sprawie tymczasowego wprowadzenia w życie postanowień drugiego porozumienia do umowy gospodarczej między Rzecząpospolitą Polską a Rzeszą Niemiecką z dnia 4 listopada 1935 r., podpisanego w Warszawie dnia 19 października 1936 r. (Dz.U. 1936 nr 83, poz. 572).Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 27 lutego 1937 r. w sprawie tymczasowego wprowadzenia w życie postanowień podpisanej w Warszawie dnia 20 lutego 1937 r. umowy między Rzecząpospolitą Polską a Rzeszą Niemiecką w sprawie przedłużenia umowy gospodarczej między Rzecząpospolitą Polską a Rzeszą Niemiecką z dnia 4 listopada 1935 r. (Dz.U. 1937 nr 14, poz. 93).Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 24 marca 1939 r. o tymczasowym wprowadzeniu w życie postanowień umowy dodatkowej do umowy gospodarczej miedzy Rzecząpospolitą Polską a Rzeszą Niemiecką (Dz.U. 1939 nr 24, poz. 155).Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 czerwca 1921 r. w sprawie przeprowadzenia powszechnego spisu ludności (Dz.U. 1921 nr 58, poz. 368).201819

Perspective of Obtaining Rare Earth Elements in Poland

Along with the increasing development of electric and electronic industries, the demand for rare earth elements is also growing due to their high position in many applications. In Poland, there are minerals containing REE; however, the concentration of these elements in raw materials is rather low, so they do not have a big impact on the national economy. The potential source of REE is secondary materials; among them are phosphogypsum, uranium tailings, and the waste electrical and electronic equipment (WEEE). Lanthanides as accompanying metals of uranium in Polish uranium ores were leached in the technology of uranium recovery from these resources. The recovery of REE from pregnant liquors was conducted by solvent extraction and ion exchange. Novel apparatus solutions like membrane contactors in extraction stage were tested. Different types of matrices (uranium ore, phosphorites, etc.) were used

Constitutionality Control in Polish Law – Between <i>Common Law</i> and Continental Systems

W doktrynie polskiego prawa konstytucyjnego i w orzecznictwie przez wiele lat panował spór co do tego, czy sądy powszechne i administracyjne, uprawnione są do badania w toku orzekania zgodności przepisów z Konstytucją. Negatywna odpowiedź na to pytanie prowadziłaby do wniosku, iż jedynym uprawnionym do tego organem, pozostaje Trybunał Konstytucyjny. Zagadnienie to wiąże się z ustrojem organów państwowych, ich pozycją ustrojową oraz przypisanymi im kompetencjami. Co więcej, przyjęcie poglądu, iż sądownictwo jest uprawnione do kontroli zgodności normatywnej aktów niższego rzędu, skutkowałoby częstszym stosowaniem tego aktu w praktyce, co odpowiadałoby niewątpliwie zasadzie nadrzędności i bezpośredniej stosowalności Konstytucji. Konstytucja byłaby w ten sposób stosowana nie tylko w relacjach między organami władzy publicznej oraz organami a obywatelami, ale także w stosunkach horyzontalnych, między podmiotami prawa prywatnego. Celem pracy pozostawało dokonanie analizy i systematyki prezentowanych poglądów w zakresie dopuszczalności w polskim prawie stosowania kontroli rozproszonej oraz udzielenie odpowiedzi na pytanie, któremu ze stanowisk należy przyznać słuszność. W tym celu konieczne stało się wyjaśnienie takich pojęć jak Konstytucja, zgodność z Konstytucją, a także przedstawienie charakterystyki różnych rodzajów i modeli kontroli konstytucyjności. Szczególnie istotne okazało się tu dokonanie przeglądu nie tylko poglądów przedstawicieli doktryny, ale także, a nawet przede wszystkim, stanowisk przedstawicieli wymiaru sprawiedliwości, w tym zarówno sądów, jak i trybunałów, jako najbardziej zainteresowanych w wyjaśnieniu tej kwestii.In the doctrine of Polish constitutional law and in the jurisprudence, there has been a dispute for many years as to whether common and administrative courts are entitled to examine, in the course of adjudication, the compliance of regulations with the Constitution. A negative answer to this question would lead to the conclusion that the only body authorised to do so is the Constitutional Tribunal. This issue is connected to the system of state bodies, their systemic position and the competencies ascribed to them. Furthermore, the adoption of the view that the judiciary is authorised to control the normative compliance of acts of a lower order, would result in a more frequent application of that act in practice, which would undoubtedly correspond to the principle of supremacy and direct applicability of the Constitution. The Constitution would thus be applied not only in the relations between the organs of public authority and the organs and citizens, but also in the horizontal relations, between the subjects of private law. The aim of this paper was to analyse and systematise the presented views concerning the admissibility of the application of diffused control in Polish law, and to answer the question, which of the positions should be upheld. For this purpose it has become necessary to explain such notions as the constitution, compliance with the constitution, as well as to present the characteristics of different types and models of constitutionality control. It turned out to be particularly important here to review not only the views of representatives of the doctrine, but also, and even primarily, the positions of representatives of the judiciary, including both courts and tribunals, as those most interested in clarifying this issue

Evolution of Turkish security policy

The purpose of this article is to elucidate the changes in the security policy of the Turkish Republic, brought about by both internal factors due to the peculiarities of the state (e.g., the ethnic structure of the population) and external factors related to changes in the international environment (location in the part of the Middle East bordering the unstable areas of the Caucasus, the Balkans, and Iraq and Syria). After an initial period when Turkey pursued a policy of neutrality in international relations, there was a strategic turn toward the West after World War II. The last three decades have been a period of restoring relations with countries in the region and building a new security strategy based on the doctrine of deterrence and advanced defense, and, since the civil war in Syria, assertive military activism. According to the author, the overemphasis on hard power tools may contribute to the emergence of various types of balancing movements (by state and non-state actors) that may threaten Ankara's strategic interests. Balancing moves can cause geopolitical alienation and limit Turkey's freedom of action, reducing the effectiveness of diplomatic efforts, which are an essential tool for resolving international conflicts. The article draws on interviews the author conducted with Turkish researchers. These included Ferhat Pirinççi of Uludağ University in Bursa (7.11.2022), and Murat Aslan and Bilgehan Öztürk of the SETA Foundation in Ankara (15-16.11.2022).Celem artykułu jest wyjaśnienie zmian w polityce bezpieczeństwa Republiki Tureckiej, wywołanych zarówno czynnikami wewnętrznymi wynikającymi ze specyfiki państwa (np. struktura etniczna ludności), jak i czynnikami zewnętrznymi związanymi ze zmianami w otoczeniu międzynarodowym (lokalizacja w części Bliskiego Wschodu graniczącej z niestabilnymi obszarami Kaukazu, Bałkanów, oraz Irakiem i Syrią). Po początkowym okresie, kiedy Turcja prowadziła politykę neutralności w stosunkach międzynarodowych, po II wojnie światowej nastąpił strategiczny zwrot ku Zachodowi. Ostatnie trzy dekady to okres odbudowy stosunków z państwami regionu i budowy nowej strategii bezpieczeństwa opartej na doktrynie odstraszania i wysuniętej obrony, a od czasu wojny domowej w Syrii – asertywnego aktywizmu wojskowego. Zdaniem autorki nadmierne akcentowanie narzędzi hard power może przyczynić się do powstania różnego rodzaju ruchów równoważących (ze strony podmiotów państwowych i pozapaństwowych), które mogą zagrozić strategicznym interesom Ankary. Działania równoważące mogą spowodować geopolityczną alienację i ograniczenie swobody działania Turcji, zmniejszając efektywność działań dyplomatycznych, które są niezbędnym narzędziem rozstrzygania sporów i konfliktów międzynarodowych. W artykule wykorzystano wywiady, jakie autorka przeprowadziła z badaczami tureckimi. Byli to m.in. Ferhat Pirinççi z Uludağ University w Bursie (7.11.2022), oraz Murat Aslan i Bilgehan Öztürk z Fundacji SETA w Ankarze (15-16.11.2022)