Kulturowa motywacja przekładu

This article is dedicated to translation as intercultural communication including the linguistic structure of a source-language text as well as its cultural elements. The aim of this paper is the exposition of the idea that semantic features (systemic and textual connotations) should be taken into consideration in translation. The outcome of translation (target-language text) should result in the semantic equivalent, which appears possible only if the translator considers both the hard core of the meaning of a word or its stylistic value and its linguistics connotations responsible for the semantic profile of its perception. The analysis of connotations is particularly useful when it is necessary to select between words having similar meaning in order to provide a proper translation. These considerations are illustrated by the analysis of two cases: the French and Italian translations of two aphorisms by Stanislaw Jerzy Lec and the Polish and English translation of the title of a novel by Francois Mauriac Le noeud de viper.Prezentowany artykuł poświęcony jest refleksji nad kulturową motywacją przekładu, co wpisuje go w nurt badań z zakresu semantyki leksykalnej i przekładoznawstwa. Podjęta w nim problematyka skupia się wokół kilku zagadnień, spośród których najważniejszy jest wpływ konotacji leksykalnych danej jednostki leksykalnej na wybór i decyzje tłumacza w procesie przekładu. Do założeń badawczych artykułu należy uznanie kulturowego uwikłania systemu językowego oraz wynikająca z niego konieczność kulturowej weryfikacji wyborów translatologicznych, tj. uznanie, że w tłumaczeniu, oprócz systemowej odpowiedniości jednostek leksykalnych, ważna jest także ich adekwatność kulturowa. Ekwiwalencję kulturową jednostek leksykalnych można zweryfikować na poziomie ich konotacji leksykalnych. Istotną z punktu widzenia translatologii właściwością konotacji leksykalnych jest ich zależność od danego języka i kryjącej się za nim kultury: konotacje leksemów nie są identyczne w poszczególnych językach, a jednocześnie są czynnikiem wpływającym na sposób rozumienia wyrazów przez daną społeczność. Z tego względu cechy konotacyjne, najjaskrawiej i najpełniej odzwierciedlające kulturowe uwikłanie słów, powinny stanowić obiekt wnikliwej analizy tłumacza, powinny też – tam, gdzie jest to istotne z punktu widzenia tekstu – warunkować jego wybór jednostek leksykalnych. Ilustracją praktyczną powyższych rozważań jest analiza porównawcza grupy polskich jednostek leksykalnych i ich „odpowiedników” w języku francuskim, włoskim i angielskim

Le Tour de Pologne d’Astérix ?

Un homme élégant et distingué, habillé à la mode, mais arborant toujours un béret ou un foulard ; mince, se nourrissant de baguettes et de salade accompagnée d’un fromage à pâte persillée et ne buvant que du vin ou de l’eau. Telle est l’image stéréotypée, générale et schématique, d’un Français vu par un Polonais, bien incapable de distinguer les habitants des différentes régions françaises. Cette image superficielle s’explique par l’éloignement géographique et culturel et ne perturbe ni la vi..

Obraz muchy w polskiej, francuskiej i angielskiej frazeologii. Szkic porównawczy

 The article concerns the image of the fly in Polish, French, and English phraseology. Connections between language and culture are discussed, with comparative semantic analyses as an important element of intercultural dialogue. Such analyses also benefit translation studies and language teaching. It is considered what properties of the fly are important for a given linguistic community, how the insect is viewed axiologically, and what experience of the insect has been preserved in the language’s phraseology. In the analysis, parallel phraseological units in all three languages are identified, with an account of the connections motivated by the physical properties of flies, their behaviour and axiology in relation to humans. In each language, different features of the fly are preserved so that the overall images of the insect are different. The frequency of the units with the nominal ‘fly’ in these languages also varies.Artykuł dotyczy obrazu muchy utrwalonego w polskich, francuskich i angielskich frazeologizmach. Na wstępie autorka przypomina zależności istniejące między językiem i kulturą, dzięki którym porównawcze analizy semantyczne są ważnym elementem dialogu międzykulturowego. Następnie opisuje korzyści, jakie płyną z takich badań dla translatologii i dydaktyki przekładu. Stawia pytania o to, jakie właściwości muchy zostały przez daną społeczność komunikatywną uznane za istotne; jak społeczność ta wartościuje opisywanego owada i jakie doświadczenia zostały przez nią utrwalone w procesach frazeologicznych. W kolejności dokonuje analiz związków frazeologicznych tożsamych we wszystkich badanych językach, a następnie utrwalonych połączeń motywowanych właściwościami fizycznymi much, ich zachowaniem oraz wartościowaniem w relacji do człowieka. Porównanie zasobu frazeologicznego trzech języków pozwala ustalić, że każdy z nich skupia się na innych cechach muchy i utrwala nieco odmienny obraz tego owada. Różna jest również frekwencja związków z komponentem nominalnym mucha w poszczególnych językach

Home parenteral nutrition a life-saving therapy in a primary intestinal lymphangiectasia patient affecting the entire GI tract - 3 year follow-up case report

Introduction and Importance: Primary intestinal lymphangiectasia (PIL) is a rare protein-losing gastroenteropathy of unknown etiology, characterized by impaired lymphatic vessels drainage. The pathological changes in PIL result in usually localized or diffuse dilatation of intestinal lacteals, leading to leakage of lymphatic fluid rich of proteins, lymphocytes, and immunoglobulins into the intestinal lumen. PIL may be asymptomatic or mildly symptomatic in moderate forms of the disease. In some patients, though, the outcome may be poor or even life-threatening. This case report demonstrates the severity of protein malnutrition, in some cases, and the extent of GI tract affected, requiring to start PN early and the need for its continuation as home parenteral nutrition (HPN). Case presentation: We present a case of 39-year-old male with Factor V Leiden deficiency, who presented initially with symptoms of malnutrition and anasarca. The diagnosis was confirmed by histopathological findings pathognomonic for PIL from biopsies of the stomach, small intestine and colon. Clinical discussion: The patient was started on low fat, high protein parenteral nutrition from the beginning of the treatment and required a long-term HPN for 3 years, because trials of tapering off and discontinuation of PN led to worsening of the biochemical results and recurrence of symptoms. Patient gradually improved and stabilized with persistent nutritional support. Conclusions: The presented case report shows the magnitude of nutritional support (HPN) needed for severe PIL patients. HPN offers PIL patients with poor outcome and life-threatening complications a chance to improve and lead a normal life

Présentation

La linguistique contrastive : méthodologies, applications et perspective

Technique of endovascular repair of iatrogenic subclavian artery injury following subclavian vein catheterization

The iatrogenic subclavian artery injury is a rare but potentially serious complication of subclavian vein cannulation.The use of endovascular techniques is an alternative to surgical repair especially in patients with concomitantdiseases in whom immediate, potentially large surgery would be associated with a high risk of perioperativecomplications. This article discusses technical aspects of endovascular repair of iatrogenic injury of subclavianartery with implantation of covered stents based on two cases. Author’s experience and data from literaturesuggests that endovascular management including covered stent implantation is safe and effective treatmentand should be considered as a method of choice especially among patients in poor general condition and/ormajor comorbidities

The school of tomorrow centred on pupils

Praca recenzowana / Peer-reviewed paperThe monograph entitled "The School of Tomorrow Centred on Pupils" is a collective paper which, on the one hand, is based on the research conducted by and experience of many Polish and foreign theoreticians and practitioners of school education and, on the other, is the aftermath of an international academic Symposium “From the Traditional Towards the Future, Pupil-Oriented School” organised at Andrzej Frycz Modrzewski Krakow University on the 10th and 11th of June 2013, to which many highly-competent authors of this monograph contributed