Cenne owoce maliny właściwej (Fructus Rubi idaei)

Raspberry is one of the oldest plants known to mankind for centuries and used for food and medical purposes. The usefulness of raspberry fruit (Fructus Rubi idaei) and leaves(Folium Rubi idaei) is determined to a large extent by their chemical composition. The biological value of raspberry fruit (Rubus idaeus L) depends on the level of antioxidantswhich include ascorbic acid and anthocyanins. However, the flavor and aroma of the fruit is determined by the degree of maturity, variety, the content of monosaccharides, organicacids and volatile substances. Raspberry fruits are also rich in vitamins (especially vitamin C, vitamin B, PP, A, E and K), minerals: potassium (K), calcium (Ca), magnesium (Mg),iron (Fe), and minor amounts of manganese (Mn), copper (Cu), zinc (Zn), (therefore have a de-acidifying effect, strengthening the heart and regulate the activity of the nervous system). They also contain large amounts of fiber and pectin. The results of recent studies have shown that ellagic acid contained in raspberries (raspberry seeds contain up to 87.5% of the ellagic acid) inhibits neoplastic processes and has anti-viral and anti-inflammatoryfeatures. Recent research confirms the positive impact of raspberry ketone (C10H12O2) for the treatment of obesity.Malina właściwa (Rubus idaeus L.) jest jedną z najstarszych roślin znanych ludzkości i od wieków wykorzystywana do celów spożywczych oraz leczniczych. O przydatności owoców maliny (Fructus Rubi idaei) i liści (Folium Rubi idaei) decyduje w dużej mierze ich skład chemiczny. Wartość biologiczna owoców maliny właściwej zależy od poziomu antyoksydantów, do których między innymi zalicza się kwas askorbinowy i antocyjany. Natomiast o smaku i aromacie owoców decyduje stopień ich dojrzałości, odmiana, zawartość cukrów prostych, kwasów organicznych oraz substancji lotnych. Owoce maliny są również bogatym źródłem witamin (głównie witaminy C, witamin z grupy B, PP, A, E oraz K), składników mineralnych: potasu (K), wapnia (Ca), magnezu (Mg), żelaza(Fe) oraz w mniejszych ilościach manganu (Mn), miedzi (Cu), cynku (Zn) (dlatego mają działanie odkwaszające, wzmacniają serce i regulują pracę układu nerwowego). Zawierają również spore ilości błonnika i pektyn. Wyniki ostatnich badań naukowych dowiodły,że zawarty w owocach malin kwas elagowy (pestki malin zawierają aż 87,5% kwasu elagowego) hamuje procesy nowotworowe oraz posiada właściwości przeciwwirusowe i przeciwzapalne. Najnowsze badania naukowe potwierdzają również pozytywny wpływketonu malinowego (C10H12O2) na leczenie otyłości

Changes in the content of carotenoids in edible potato cultivated with the application of biostimulants and herbicide

An application of biostimulants is becoming an increasingly popular operation in agriculture because they positively affect crop performance and qualitative characteristics, and prevent stress-related losses. The objective of this study was to determine the effect of an application of the following biostimulants: PlonoStart, Aminoplant, and Agro-Sorb Folium, and the herbicide Avatar 293 ZC on total carotenoids in table potato tubers. The research material consisted of tubers of two table potato cultivars, Oberon and Malaga, which were produced in a 3-year field experiment. Chemical analyses of fresh material were conducted 4–6 days following harvest. Biostimulants applied with the herbicide significantly increased the table potato tuber content of carotenoids compared to tubers obtained from unamended control plots. The highest accumulation of carotenoids was determined following an application of the biostimulant Agro-Sorb Folium, and it was higher in the tubers of cv. Oberon versus cv. Malaga. It should be added that in the available literature there is no research on the effect of biostimulants on the content of carotenoids in potato, which is the main food in the world. Carotenoids perform many important functions in the human body. They exhibit antioxidant properties, which means that they protect cells from damage, and also have a beneficial effect on the immune system. Carotenoids are substances that show an indispensable effect on the health and appearance of the skin. Regular consumption of them in the form of vegetables and fruits ensures its firmness, elasticity, smoothness, as well as a healthy appearance. The protective function of carotenoids against free radicals simultaneously contributes to slowing down the aging process. This action, in turn, translates into preventing the development of cancer or diseases of the circulatory system

Mięta pieprzowa (Mentha piperita L.) – roślina zielarska o różnorodnych właściwościach biologicznych i leczniczych

Celem pracy było podsumowanie istniejących już informacji na temat mięty pieprzowej (Mentha piperita L.) jako rośliny zielarskiej o różnorodnych właściwościach biologicznych i leczniczych. Główne składniki chemiczne tej rośliny to olejki eteryczne, flawonoidy, gli-kozydy, kwasy i związki mineralne. Wysuszona mięta i olejek miętowy wykorzystywane są jako biologicznie aktywne części roślin. Mięta pieprzowa ma długą i bogatą historię stosowania leczniczego. Ma działanie przeciwbólowe, przeciwzapalne, wiatropędne, napotne, przeczyszczające, żołądkowe i uspakajające. Szerokie spektrum aktywności farmakologicznej czyni tę roślinę jedną z popularnych i najważniejszych roślin leczniczych. Na uwagę zasługuje także fakt, że mięta pieprzowa jest rośliną łatwą w uprawie i może być jednocześnie piękną ozdobą ogrodu oraz może się stać domową apteczką na różne dolegliwości. Jej praktyczne zastosowanie sprawia, że nawet w najmniejszym ogrodzie warto znaleźć miejsce na jej uprawę

Prozdrowotne właściwości gryki zwyczajnej (Fagopyrum esculentum Moench)

The paper presents the origin of the common buckwheat (Fagopyrum esculentum Moench) and its nutritional value. The chemical composition of the seeds, the health-promoting properties of the fruit, and the potential for use in the food industry (groats, flour, flakes, breads, pastas, cookies), pharmaceuticals and herbal medicine (teas and herbal preparations, dietary supplements) were discussed. The health benefits of buckwheat honey are presented, as well as the use of buckwheat husk as a by-product for filling pillows, anti-decubitus mattresses, horns, bands or seats, which have a therapeutic effect. Buckwheat is a valuable agricultural crop due to its low soil requirements, high resistance to diseases and pests, high honey yield per hectare, in addition, it enriches the biodiversity of the fields.W pracy przedstawiono pochodzenie gryki zwyczajnej (Fagopyrum esculentum Moench) i jej wartości odżywcze. Omówiono skład chemiczny nasion, właściwości prozdrowotne owoców oraz możliwości wykorzystania rośliny w przemyśle spożywczym (w postaci kaszy, mąki, płatków, pieczywa, makaronów, ciastek), farmaceutycznym i ziołolecznictwie (w postaci herbatek i preparatów ziołowych, suplementów diety). Przedstawiono walory zdrowotne miodu gryczanego oraz wykorzystanie łuski gryczanej – będącej produktem ubocznym przetwarzania spożywczego gryki – do wypełniania poduszek, materacy przeciwodleżynowych, rogali, opasek czy siedzisk, które mają działanie terapeutyczne. Gryka to cenna roślina rolnicza ze względu na niewielkie wymagania glebowe, wysoką odporność na choroby i szkodniki oraz dużą wydajność miodową z 1 ha; ponadto wzbogaca bioróżnorodność pól

Opłacalność produkcji ziemniaka dla przemysłu skrobiowego w gospodarstwie indywidualnym

The objective of the study was to evaluate the profitability of starch potato cultivation in an individual agricultural holding in the years 2012-2013. Data was obtained from the owner of the farm, who signed a long-term contract and cooperated with the food industry enterprise ‘PEPEES’ in Łomża in the years 2012-2013. The highest marketable yield of potato tubers was recorded in 2013. The production value per 1 ha in individual years varied and ranged from 7974,7 PLN to 9362,8 PLN. The income was highly variable in individual years depending on the yield level and the price per unit production. Direct costs mainly decided about the profitability of potato cultivation. Potato seedlings and fuel costs accounted for the greatest proportion of the total cost. The year 2013 turned out to be more profitable than the season of 2012 .Celem badań była ocena opłacalności uprawy ziemniaka w gospodarstwie indywidualnym w latach 2012-2013, a przeznaczonego do przemysłu skrobiowego. Materiał badawczy stanowiły bulwy ziemniaka odmiany Tajfun. Dane pochodziły z gospodarstwa specjalizującego się w produkcji ziemniaka skrobiowego, współpracującego z PPS PEPEES w Łomży. Największy plon handlowy bulw ziemniaka uzyskano w 2013 roku, a wartość produkcji z 1 ha w poszczególnych latach była zróżnicowana i kształtowała się na poziomie od 7974,7 do 9362,8 zł/ha. Duża zmienność przychodu w poszczególnych latach była podyktowana wysokością plonu i różną ceną uzyskaną za jednostkę produkcji. O opłacalności uprawy ziemniaka skrobiowego decydowały głównie koszty bezpośrednie. Największy udział w strukturze kosztów bezpośrednich stanowiły koszty związane zakupem sadzeniaków oraz koszty transportu bulw do przedsiębiorstwa PEPEES i koszty paliwa. Większą opłacalność ziemniaka skrobiowego uzyskano w 2013 roku niż w sezonie 2012 roku

Impact of Care and Nutrition Methods on the Content and Uptake of Selected Mineral Elements in Solanum tuberosum

The aim of the study was to evaluate the content and uptake of macronutrients (P, Ca, Mg, K) in Solanum tuberosum tubers and the effect of care with biostimulants from a three-year field experiment conducted at the Agricultural Experimental Station in Zawady, Poland. The experiment was set up in a split-plot arrangement with three replications. The first factor was two varieties of edible potato (Oberon and Malaga), and the second factor was five treatments with herbicide and biostimulants: (I) control facility, (II) herbicide (chlomazone + metribuzin), (III) herbicide and biostimulant PlonoStart, (IV) herbicide and biostimulant Aminoplant, (V) herbicide and biostimulant Agro-Sorb Folium. Biostimulants and herbicide increased the concentration of P, Mg, Ca, and K compared to tubers harvested from the control facility. The Oberon variety had the highest macro-nutrient uptake capacity. The application of herbicide with biostimulants increased the uptake of the mentioned mineral nutrients compared to the control variant. Climatic conditions affected the content and uptake of selected elements

WPŁYW ZRÓŻNICOWANEJ TECHNIKI ODCHWASZCZANIA I STOSOWANIA BIOSTYMULATORÓW NA EFEKTYWNOŚĆ EKONOMICZNĄ UPRAWY ZIEMNIAKÓW JADALNYCH

Celem badań było określenie wpływu zróżnicowanej techniki odchwaszczania i stosowania biostymulatorów na efektywność ekonomiczną uprawy ziemniaków jadalnych. Badania polowe przeprowadzono w latach 2015-2017 z zastosowaniem biostymulatorów w gospodarstwie indywidualnym w miejscowości Międzyrzec Podlaski. Materiał badawczy stanowiły bulwy ziemniaków odmiany Honorata pochodzące z trzyletniego doświadczenia polowego przeprowadzonego na glebie kompleksu żytniego bardzo dobrego. Zastosowane biostymulatory zwiększyły plon handlowy bulw średnio o 10,85 t/ha w stosunku do obiektu kontrolnego, bez dolistnego dokarmiania. Nadwyżka bezpośrednia kształtowała się od 6354,9 zł/ha na obiekcie kontrolnym do 14879,8 zł/ha na obiekcie, na którym zastosowano biostymulator Kelpak SL

Perspektywy rozwoju rolnictwa ekologicznego w Polsce

W Polsce, jak również na świecie, rolnictwo ekologiczne jest dynamicznie rozwijającym się systemem gospodarowania. Ma na to wpływ wzrost świadomości konsumentów w odniesieniu do walorów i jakości żywności ekologicznej oraz dbałość o obecny stan środowiska naturalnego. W pracy przedstawiono charakterystykę rolnictwa ekologicznego, system jego kontroli i certyfikacji oraz możliwości jego finansowania

The Effect of Biostimulants on the Chlorophyll Content and Height of Solanum tuberosum L. Plants

The effect of foliar feeding with four biostimulants with active substances (Ecklonia maxima algae extract, titanium, humic substances, plant hormones: auxin and cytokinin) on the chlorophyll content and plant height of three Solanum tuberosum cultivars was investigated. A field experiment was carried out in 2015–2017 in eastern Poland in three growing seasons using the split-plot method. The cultivated varieties significantly differentiated the chlorophyll content (SPAD index) and plant height. The research showed the influence of varieties and many years of research on the height of potato plants. The biostimulants increased the value of the SPAD coefficient and the height of the potato plants

Właściwości odżywcze ziemniaka (Solanum tuberosum L.)

The aim of the study was to review the scientific literature on the content of selected nutrients in potato tubers and the possibility of their use. Potato (Solanum tuberosum L.) is one of the most important edible plants in the world and has become the mostimportant food product due to its valuable nutritional, dietary and health properties. The quality of tubers is determined by the content of chemical components and the low content of toxic compounds. The main component of the potato is starch, about 10–16%, and a protein content of 1.5 to 2.3%, with the amount of complete protein, containing all essential amino acids, being about 1%. Another component that shapes the nutritional value of tubers is dietary fiber, which accounts for 2.5% of the fresh weight. Potatoes are an important source of many vitamins: C, B1, B2, B6, PP, E, K, pantothenic acid and folic acid. Vitamin C is the most important, with about 20 mg in 100 g of fresh weight of tubers. In potatoes there is about 0.1% of lipids, which containunsaturated linoleic and linolenic acids, referred to as vitamin F. Thanks to the lowfat content, the energy value of potatoes is low, in the range of 60–70 kcal – 100 g. Potato tubers are a source of polyphenols and macro- and microelements. Especially valuable are potassium, calcium, magnesium, which have an alkaline-forming effect. Consumption of 200 g of potato covers the daily requirement of potassium, iodine, magnesium, iron, phosphorus, copper, calcium in 8–30%. Translated with www.DeepL.com/Translator (free version). Nutritionists claim that the nutritional value of potatoes is so great that they may be the only ingredient of human food for a while without detriment to their health.Celem pracy było dokonanie przeglądu literatury naukowej dotyczącej zawartości wybranych składników odżywczych w bulwach ziemniaka oraz możliwości ich wykorzystania. Ziemniak (Solanum tuberosum L.), będący jedną z najważniejszych roślin jadalnych świata, stał się cenionym produktem spożywczym, ze względu na cenne właściwości odżywcze, dietetyczne i zdrowotne. O wysokiej jakości bulw decyduje zawartość składników chemicznych oraz niska zawartość związków toksycznych. Głównym składnikiem ziemniaka jest skrobia, stanowiąca około 10–16% jego masy, zawartość białka wynosi od 1,5 do 2,3%, przy czym ilość pełnowartościowego białka, zawierającego wszystkie aminokwasy egzogenne, to około 1%. Kolejnym składnikiem mającym wpływ na kształtowanie wartości odżywczej bulw jest błonnik pokarmowy, który stanowi 2,5% świeżej masy. Ziemniaki są ważnym źródłem wielu witamin: C, B1, B2, B6, PP, E, K, kwasu pantotenowego i kwasu foliowego. Największe znaczenie ma witamina C, której zawartość wynosi około 20 mg w 100 g świeżej masy bulw. W ziemniakach występuje około 0,1% lipidów, które zawierają nienasycone kwasy linolowy i linolenowy, określane jako witamina F. Dzięki małej zawartości tłuszczu niska jest wartość energetyczna ziemniaków,mieszcząca się w przedziale 60–70 kcal w 100 g tego warzywa. Bulwy ziemniaka są źródłem polifenoli oraz makro- i mikroelementów. Szczególnie cenne są: potas, wapń i magnez, które mają działanie zasadotwórcze. Spożycie 200 g ziemniaka pokrywa 8–30% dziennego zapotrzebowania na potas, jod, magnez, żelazo, fosfor, miedź i wapń. Dietetycy twierdzą, że jego wartość odżywcza jest tak duża, iż ziemniaki mogą stanowić przez pewien czas jedyny składnik pożywienia człowieka bez uszczerbku dla jego zdrowia