Reżyserki na indeksie. Historia kina kobiet w Europie Środkowej w Wschodniej

Autorka dokonuje krytycznej rekapitulacji wskazówek metodologicznych dotyczących pisania historii kina kobiet w anglojęzycznej literaturze przedmiotu, odnosząc je do specyfiki kinematografii środkowo- i wschodnioeuropejskiej. Projekt dyskursu historii kina kobiet wpisuje w postulaty ponowoczesnej historiografii i nowej humanistyki, poszukującej tradycji grup mniejszościowych oraz krytycznie odnoszącej się do historii tradycyjnej. Problematyka kina kobiet w dyskursie historii kina powinna, zdaniem autorki, objąć także doświadczenia edukacyjne i zawodowe kobiet, związki biografii zawodowej i prywatnej oraz publiczne i wyobrażone wizerunki reżyserek.The text constitutes a critic recapitulation of the methodological indications on writing the history of women’s cinema in British and American subject literature in regard to Central and Eastern cinematographies. The project of discourse of women’s cinema history is compatible with postmodern historiography and new humanism searching for tradition of minorities and being critical to traditional history. Women’s cinema issues in the discourse of film history should, according to the author, include also educational and professional experiences of female directors, gender connections between their career and private life and public and imaginative female filmmakers‘ images

DNA microarray integromics analysis platform

Background: The study of interactions between molecules belonging to different biochemical families (such as lipids and nucleic acids) requires specialized data analysis methods. This article describes the DNA Microarray Integromics Analysis Platform, a unique web application that focuses on computational integration and analysis of "multi-omics" data. Our tool supports a range of complex analyses, including - among others - low- and high-level analyses of DNA microarray data, integrated analysis of transcriptomics and lipidomics data and the ability to infer miRNA-mRNA interactions. Results: We demonstrate the characteristics and benefits of the DNA Microarray Integromics Analysis Platform using two different test cases. The first test case involves the analysis of the nutrimouse dataset, which contains measurements of the expression of genes involved in nutritional problems and the concentrations of hepatic fatty acids. The second test case involves the analysis of miRNA-mRNA interactions in polysaccharide-stimulated human dermal fibroblasts infected with porcine endogenous retroviruses. Conclusions: The DNA Microarray Integromics Analysis Platform is a web-based graphical user interface for "multi-omics" data management and analysis. Its intuitive nature and wide range of available workflows make it an effective tool for molecular biology research. The platform is hosted at https://lifescience.plgrid.pl

Czy należy obawiać się niedoborów witaminy B12 w trakcie leczenia metforminą?

Metformin, a biguanide derivative, is the most frequently used antihyperglycaemic agent in the world. Various adverse effects can occur during the drug therapy. One of them is vitamin B12 deficiency, which may be either asymptomatic (biochemical) or may lead to neurological and/or haematological disorders. Causal diagnosis of these disorders is hampered due to the fact that nervous system symptoms are similar to neurological complications developing over the course of diabetes mellitus. It is estimated that 5.8 to 33% of metformin treated patients have a low (below the reference level) serum vitamin B12 concentration. The interrelation between vitamin B12 deficiency and metformin usage has been known for decades and over that time many studies have been carried out to assess the issue. Unfortunately, these studies were mainly observational, retrospective and performed on nonhomogeneous groups of patients. Recently a meta-analysis of studies concerning only diabetic patients was performed and it demonstrated the existence of a relationship between metformin treatment and vitamin B12 deficiency. Nevertheless, further well-designed, large-scale, randomized studies performed on a homogenous group of patients and employing homogenous criteria for diagnosing vitamin B12 deficiency are necessary in order to decide whether serum vitamin B12 concentration should be routinely checked among metformin treated patients.Metformina, pochodna biguanidu, jest najczęściej stosowanym lekiem przeciwhiperglikemicznym na świecie. W trakcie farmakoterapii mogą wystąpić różne działania niepożądane. Jednym z nich jest niedobór witaminy B12, który może być bezobjawowy (biochemiczny) lub prowadzić do zaburzeń neurologicznych i/lub hematologicznych. Diagnostykę przyczynową wymienionych zaburzeń utrudnia fakt, że objawy ze strony układu nerwowego mogą przypominać powikłania neurologiczne rozwijające się w przebiegu cukrzycy. Szacuje się, że od 5,8% do 33% chorych leczonych metforminą charakteryzuje się obniżonym, poniżej wartości referencyjnych, stężeniem witaminy B12 w surowicy krwi. Związek występowania niedoboru witaminy B12 w przebiegu leczenia metforminą znany jest już od kilkudziesięciu lat i w tym czasie przeprowadzono wiele badań, które niestety często miały charakter obserwacyjny, były retrospektywne i obejmowały niejednorodne grupy pacjentów. Dopiero niedawno przeprowadzono metaanalizę badań obejmujących chorych na cukrzycę, w której wykazano obecność związku leczenia metforminą z występowa­niem niedoboru witaminy B12. Niezbędne są jednak dalsze, dobrze zaprojektowane, duże, randomizowane badania, obejmujące jednorodne grupy pacjentów oraz stosujące jednorodne kryteria rozpoznania niedoboru witaminy B12 w celu oceny, czy niezbędne jest rutynowe oznaczanie stężenia witaminy B12 u osób leczonych metforminą

Expression of selected genes involved in transport of ions in papillary thyroid carcinoma

Wstęp: Badania profilu ekspresji genów wykazały, że w raku tarczycy dochodzi do znaczących zmian w ekspresji szeregu genów kontrolujących transport różnych jonów przez błonę komórkową. Celem niniejszej pracy była ocena zmian w ekspresji dla trzech z nich: KCNJ2, SLC4A4 i SLC34A2, poprzez badanie metodą ilościowej reakcji PCR w czasie rzeczywistym. Materiał i metody: Materiał do badań stanowiło 38 próbek raka brodawkowatego tarczycy (PTC, papillary thyroid carcinoma) i odpowiadające im utkanie prawidłowe pobrane śródoperacyjnie. Ekspresję badanych genów oceniano przy użyciu ilościowej reakcji PCR w czasie rzeczywistym (Q-PCR, Taqman). Jako kontrolę endogenną zastosowano gen kodujący beta-glukuronidazę (GUS). Wyniki: Spośród analizowanych genów najwyższy, bo aż 20-krotny, wzrost ekspresji wykazał gen SLC34A2 kodujący kotransporter fosforanu zależny od sodu. Znaczny wzrost ekspresji w PTC zaobserwowano również dla genu KCNJ2 kodującego kanał potasowy typu 2. Gen SLC4A4, kodujący kotransporter dwuwęglanu sodu, jako jedyny wykazał spadek ekspresji (7-krotny). Wnioski: Wśród badanych genów najlepiej różnicującym PTC od tarczycy zdrowej okazał się gen SLC34A2. Konieczne są dalsze badania w celu potwierdzenia jego znaczenia diagnostycznego.Introduction: The studies of papillary thyroid cancer (PTC) gene expression profile have shown changes in expression of genes involved in transport of several ions. The aim of our study was a real-time PCR evaluation of three of them: KCNJ2, SLC4A4 and SLC34A2. Material and methods: The analysis was carried out in PTC tumors and normal thyroid samples gained from 38 patients. Real-time quantitative PCR (Q-PCR) was performed (Taqman) with β-glucuronidase (GUS) as the reference gene. Results: We observed 20 × increase of SLC34A2 expression in PTC. This gene encodes Na+/PO4 3- cotransporter. Considerable increase of gene expression has been shown also for KCNJ2, encoding a potassium ion channel. SLC4A4, which encodes the Na+/HCO3 2- cotransporter, exhibited a 7-fold decrease in PTC. Conclusions: The performed study revealed that SLC34A2 gene exhibited the most distinct change in expression and may become a molecular marker of papillary thyroid cancer

Reżyserki na indeksie. Historia kina kobiet w Europie Środkowej w Wschodniej

Autorka dokonuje krytycznej rekapitulacji wskazówek metodologicznych dotyczących pisania historii kina kobiet w anglojęzycznej literaturze przedmiotu, odnosząc je do specyfiki kinematografii środkowo- i wschodnioeuropejskiej. Projekt dyskursu historii kina kobiet wpisuje w postulaty ponowoczesnej historiografii i nowej humanistyki, poszukującej tradycji grup mniejszościowych oraz krytycznie odnoszącej się do historii tradycyjnej. Problematyka kina kobiet w dyskursie historii kina powinna, zdaniem autorki, objąć także doświadczenia edukacyjne i zawodowe kobiet, związki biografii zawodowej i prywatnej oraz publiczne i wyobrażone wizerunki reżyserek.The text constitutes a critic recapitulation of the methodological indications on writing the history of women’s cinema in British and American subject literature in regard to Central and Eastern cinematographies. The project of discourse of women’s cinema history is compatible with postmodern historiography and new humanism searching for tradition of minorities and being critical to traditional history. Women’s cinema issues in the discourse of film history should, according to the author, include also educational and professional experiences of female directors, gender connections between their career and private life and public and imaginative female filmmakers‘ images

Polska komedia filmowa po 1989 roku wobec wielkich mitów i grzechów przeszłości

The Polish comedy in the 1990s and the first years of the new century reflected the mixed feelings with which the Poles welcomed the long-awaited freedom. In the times of systemic and cultural transformation, key tradition – romanticism and the Polish film school – became an indicator of the audience’s readiness for mental changes. As examples the author has chosen comedies-grotesques of makers with an acknowledged output, that stem from the cinema of moral anxiety – Marek Koterski and Stanisław Tym. Marek Koterski through his character, Adam Miauczyński – the Polish language teacher, showed the disappointment of the intelligence with the democratic government, its pauperisation and ahistorical attachment to the romantic paradigm

Polska komedia filmowa po 1989 roku wobec wielkich mitów i grzechów przeszłości

The Polish comedy in the 1990s and the first years of the new century reflected the mixed feelings with which the Poles welcomed the long-awaited freedom. In the times of systemic and cultural transformation, key tradition – romanticism and the Polish film school – became an indicator of the audience’s readiness for mental changes. As examples the author has chosen comedies-grotesques of makers with an acknowledged output, that stem from the cinema of moral anxiety – Marek Koterski and Stanisław Tym. Marek Koterski through his character, Adam Miauczyński – the Polish language teacher, showed the disappointment of the intelligence with the democratic government, its pauperisation and ahistorical attachment to the romantic paradigm

Barbara Hammer’s History Lessons as a documentary utopia

This article is devoted to the third part of Barbara Hammer’s documentary trilogy, History Lessons. The author analyzes and interprets the form and message of this post-queer essay, with the aim of describing its formula in relation to the mockumentary and found-footage film conventions. She goes back to the pioneer of found footage in the history of world cinema, Esfir Shub, and the position of women in production culture. She refers to Hammer’s debut film, Dyketactics (1974), to describe Hammer’s artistic and political tactic, consisting of intercepting images of women, rooted in visual history, and the subversive quotation of these images against the idea and context of the original. Dyketactics in History Lessons is about quoting archival materials from the genres of documentary, popular science and pornography with the aim of writing the history of the lives of lesbians in the US from the period before the Stonewall riots, where there is very little coverage of the story. The falsifying of archival materials through the editing manipulation of imagery and sound paradoxically uncovers not so much the truth about the lives of lesbians, as what seems to be hidden in images created with a completely different aim than telling the herstory of American women of various orientations and races

Polish “Camerons”

Talarczyk-Gubała recenzuje książkę Małgorzaty Radkiewicz Modernistki o kinie. Kobiety w polskiej krytyce i publicystyce filmowej 1918-1939 (2016). Na wstępie zauważa, że badaczka od lat konsekwentnie wzbogaca polską literaturą filmoznawczą o pozycje poświęcone sztuce i kinu kobiet, teorii i praktyce filmowego feminizmu oraz płci kulturowej. W omówieniu książki recenzentka szczegółowo przedstawia jej konstrukcję i najważniejsze tezy. Wskazuje, że tytułowe modernistki to kobiety nowoczesne, intelektualistki i miłośniczki kina, które zajmowały się działalnością naukową i krytycznofilmową, ale też wchodziły w amatorskie relacje z filmem, co przejawiało się w ich aktywności kinofilskiej. Talarczyk-Gubała zwraca uwagę, że najbardziej zajmujące są te fragmenty książki, w których czytamy o wzajemnych relacjach modernistek. Małgorzacie Radkiewicz udaje się w gąszczu informacji prasowych oraz innych archiwalnych dokumentów znaleźć dowody kontaktów towarzyskich między pisarkami, krytyczkami i kobietami kina, na przykład między Stefanią Zahorską, Franciszką Themerson i Marią Kuncewiczową. W zakończeniu recenzentka stwierdza, że otwierając najnowszą książkę Małgorzaty Radkiewicz, otwieramy kobiece archiwum polskiego dwudziestolecia międzywojennego.Talarczyk-Gubała reviews the book by Małgorzata Radkiewicz Modernistki o kinie. Kobiety w polskiej krytyce i publicystyce filmowej 1918-1939 [Modernists on Cinema: Women in Polish Film Criticism and Journalism 1918-1939] (2016). At the outset, she notes that the researcher has for years consistently enriched Polish film studies with publication dealing with the women’s arts and cinema, the theory and practice of film feminism and gender studies. The reviewer details the structure of the book and presents its key thesis. She points out that the title modernist women are modern intellectuals and cinema aficionados engaged in academia and film studies, but that they also entered amateur relationships with film, which was manifested in their cinematic activity. Talarczyk-Gubała points out that the most interesting fragments of the book deal with the relations between the modernists. Małgorzata Radkiewicz was able to find among press releases and other archival documents evidence of social contacts between writers, critics and women in cinema, for example between Stefania Zahorska, Franciszka Themerson and Maria Kuncewicz. In conclusion, the reviewer states that in opening the latest book by Małgorzata Radkiewicz, we open the Polish archive on the interwar period

Women Prisoners and Politics: Wanda Jakubowska’s “The Last Stage” and Other Labor Camp Films in the Perspective of Gender Studies on the Holocaust

Artykuł sytuuje Ostatni etap pośród tych filmowych świadectw i reprezentacji, których rewizjonistyczna reinterpretacja daje poznawcze rezultaty w dziedzinie gender studies. Autorka analizuje dwa filmy, w których dzieło Jakubowskiej służyło jako wzorzec ikonograficzny: Trzy kobiety (1956) Stanisława Różewicza oraz Pasażerkę (1963) Andrzeja Munka. Talarczyk-Gubała postrzega Trzy kobiety jako polemikę z filmem Jakubowskiej i jej przekonaniem o nierozerwalności więzi łączącej byłych więźniów. Autorka podkreśla też światopoglądową wspólnotę reżyserów o przekonaniach lewicowych, zakorzenionych w tradycjach polskiego socjalizmu oraz ambiwalencję wpisaną w wizerunek nadzorczyni SS w kreacji Aleksandry Śląskiej. Z analizy intertekstualnych relacji między pierwszym fabularnym filmem o obozie koncentracyjnym a filmami do niego nawiązującymi wynika, że zarówno u progu, jak i w okresie zamknięcia polskiej szkoły filmowej dzieło Jakubowskiej stanowiło niezbywalny punkt wyjścia dla polskich filmów obozowych.The article places The Last Stage in the midst of these film testimonies and representations of which revisionist reinterpretation produces interesting outcomes in the area of gender studies. The author analyses two films for which Jakubowska’s work served as an iconographic model: Stanisław Różewicz’s Three Women (1956) and Andrzej Munk’s The Passenger (1963). Talarczyk-Gubała considers the Three Women to be a polemic with Jakubowska’s film and her views on the indestructible bond between former prisoners. The author points to the left wing views shared by the directors, grounded in Polish socialist tradition and the ambivalence inscribed in the image of the SS overseer in the creation of Aleksandra Śląska. The analysis of the intertextual relationship between the first feature film about concentration camps and the films that refer to it indicates that both in the beginning and towards the end of the Polish film school, Jakubowska’s work was a non-negotiable starting point for Polish films on labour camps