Wilno i prowincja. Mapowanie przestrzeni w młodzieńczych listach i twórczości Adama Mickiewicza

Uniwersytet w Białymstoku22924

Zum sprachlichen und kulturellen Potenzial von Comics im Unterricht Deutsch als Fremdsprache in Polen

Obwohl der Comic kein neues Unterrichtsmedium darstellt, mangelt es an theoretischen Ansätzen, die sein sprachliches und kulturelles Potenzial näher betrachten würden. Der vorliegende Beitrag versteht sich als Versuch, dieses Forschungsdefizit auszugleichen. Um den Comic als Unterrichtsmedium zu charakterisieren, werden zunächst Überlegungen zu Begriff und Rezeptionsprozess angestellt. Vor diesem Hintergrund sollen die didaktischen Möglichkeiten von Comics im fremdsprachlichen Deutschunterricht in Polen hinterfragt werden.Although the comic is not a new didactic medium, there is still a lack of concepts dealing with its linguistic and cultural potential. This article aims to compensate this shortage. In order to characterize the comic as a didactic medium, the concept of comic and the process of comic reception will be considered first. On this background, the didactic potential of comics in German language teaching as a foreign language in Poland will be analyzed.Pomimo iż komiks nie jest nowym medium dydaktycznym, jego potencjał językowy i kulturowy pozostaje dotychczas jedynie w niewielkim stopniu zbadany. Niniejszy artykuł stanowi próbę uzupełnienia tego deficytu. W celu scharakteryzowania komiksu jako medium punktem wyjścia uczyniono rozważania dotyczące pojęcia komiksu oraz procesu jego percepcji. Na tym tle zanalizowane zostaną możliwości dydaktyczne komiksu w nauczaniu języka niemieckiego jako obcego w Polsce

Rezensionen

BIAŁEK, EDWARD / NOWAKOWSKA, KATARZYNA (eds.) (2009): Literatura austriacka w Polsce w latach 1980-2008. Bibliografia odnotowana. [Österreichische Literatur in Polen in den Jahren 1980-2008. Eine kommentierte Bibliographie]. Wrocław: Oficyna Wydawnicza ATUT – Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe. 517 S. BOMBITZ, ATTILLA / CORNEJO, RENATA / PIONTEK, SŁAWOMIR / RINGLERPASCU, ELEONORA (eds.) (2009): Österreichische Literatur ohne Grenzen. Gedenkschrift für Wendelin Schmidt-Dengler. Wien: Praesens Verlag. 525 S. BORZYSZKOWSKA-SZEWCZYK, MIŁOSŁAWA (2009): Pamięć dla przyszłości. Literatura wspomnieniowa potomków szlachty pruskiej z Pomorza Zachodniego i Prus Wschodnich po 1945. [Erinnerung für die Zukunft. Erinnerungsliteratur von Nachkommen des preußischen Adels aus Pommern und Ostpreußen nach 1945]. Wrocław: Oficyna Wydawnicza ATUT – Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe. 320 S. HRDLIČKOVÁ, JANA (2008): „Es sieht schlimm aus in der Welt.“ Der moralische Appell in den Hörspielen von Marie Luise Kaschnitz. Ústí nad Labem: Univerzita J.E. Purkyně. 260 S. MOSER, DORIS / KUPCZYŃSKA, KALINA (eds.) (2009): Die Lust im Text. Eros in Sprache und Literatur. Wien: Praesens Verlag. 438 S. LOEW, PETER OLIVER (2009): Das literarische Danzig 1793 bis 1945. Bausteine für eine lokale Kulturgeschichte. Frankfurt (M.)/Berlin/ Bern u. a.: Peter Lang Verlag (=Danziger Beiträge zur Germanistik 25). 350 S. SCHÜWER, MARTIN (2008): Wie Comics erzählen. Grundriss einer intermedialen Erzähltheorie der grafischen Literatur. Trier: Wissenschaftlicher Verlag Trier. 574 S. SPRENGEL, PETER (2009): Der Dichter stand auf hoher Küste – Gerhart Hauptmann im Dritten Reich. Berlin: Propyläen Verlag. 382 S. DONALIES, ELKE (2009): Basiswissen deutsche Phraseologie. Tübingen / Basel: Francke Verlag. 126 S. FREDERKING, VOLKER / KROMMER, AXEL / MAIWALD, KLAUS (2008): Mediendidaktik Deutsch. Eine Einführung. Berlin: Erich Schmidt Verlag. 319 S. KRECH, EVA-MARIA / STOCK, EBERHARD / HIRSCHFELD, URSULA / ANDERS, LUTZ CHRISTIAN (2009): Deutsches Aussprachewörterbuch. Mit Beiträgen von WALTER HAAS, INGRID HOVE, PETER WIESINGER. Berlin/New York: Walter de Gruyter. 1076 S. (+ 1 Audio-DVD). LEWANDOWSKA, ANNA (2008): Sprichwort-Gebrauch heute. Ein interkulturell-kontrastiver Vergleich von Sprichwörtern anhand polnischer und deutscher Printmedien. Frankfurt (M.)/Berlin/Bern u. a.: Peter Lang Verlag. 366 S. MÜLLER, HANS-GEORG (2009): Adleraug und Luchsenohr. Deutsche Zwillingsformeln und ihr Gebrauch. Frankfurt (M.)/Berlin/Bern u. a.: Peter Lang Verlag. 579 S. SZCZODROWSKI, MARIAN (2009): Fremdsprachliche Lehr-Lern-Vorgänge im kodematischen Blickfeld. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego. 225 S

Współczesna przestrzeń polityczna. Ewolucja czy rewolucja?

Praca recenzowana / peer-reviewed paperCelem publikacji jest ukazanie wieloaspektowych przemian w sferze współczesnej polityki. Książka została podzielona na trzy części. Część pierwszą stanowią teksty autorów z Krakowskiej Akademii im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego. Druga część publikacji analizuje problematykę polskiej rzeczywistości politycznej. Ostatnia, trzecia część zbioru, to omówienie wybranych kwestii i dotyczących zmian na międzynarodowej scenie politycznej

The Philomath Sense of Place: Fragments of Geobiographies of Michał Rukiewicz and Adam Mickiewicz

The article discusses the relationships with places formed by two writers: Adam Mickiewicz and a forgotten Philomath from the region of Podlasie – Michał Rukiewicz. The author uses the methodologies developed within geopoetics and humanist geography to discover how the biography is related to a specific physical place and to demonstrate how the two writers shaped their geobiographies. Rukiewicz left his mark on the places with activism within local communities; Mickiewicz textualized them in artistic gesture. The Philomath from Podlasie was happy to give himself to his nation but the Lithuanian poet spoke more through emotion and faith.magda_dudziń[email protected] Dudzińska, absolwentka filologii polskiej na Uniwersytecie w Białymstoku, doktorantka na Wydziale Filologicznym UwB. Interesuje się nowym regionalizmem, historią Podlasia, recepcją literatury. Przygotowuje rozprawę doktorską z geobiografii filomatów związanych z Podlasiem.Wydział Filologiczny, Uniwersytet w BiałymstokuBorowczyk Jerzy (2003), Rekonstrukcja procesu filomatów i filaretów 1823–1824, Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza.Borowczyk Jerzy (2014), Zesłane pokolenie: filomaci w Rosji (1824–1870), Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza.Bukczyn Siemion (1982), Echo pod Białymstokiem, przeł. A. Drawicz, Olsztyn: Wydawnictwo Pojezierze.Czermińska Małgorzata (2011), Miejsca autobiograficzne. Propozycja w ramach geopoetyki, „Teksty Drugie”, nr 5, s. 183–200.Czubek Jan [oprac.] (1913), Korespondencja filomatów, Kraków: Akademia Umiejętności i Towarzystwa dla Popierania Wydawnictw Akademii.Czubek Jan [oprac.] (1922), Poezja filomatów, t. 1, Warszawa: Akademia Umiejętności i Towarzystwa dla Popierania Wydawnictw Akademii.Dajnowski Maciej (2016), Mapy literackie – kłącze, fałdy i „efekt przedpokoju”, „Białostockie Studia Literaturoznawcze”, nr 8, s. 23–31.Dernałowicz Maria, Kostenicz Ksenia, Makowiecka Zofia (1957), Kronika życia i twórczości Mickiewicza. Lata 1798–1824, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.Domańska Ewa (2012), Epistemologie pograniczy, w: Na pograniczach literatury, red. J. Fazan, K. Zajas, Kraków: Universitas.Domańska Ewa (2014), Historia ratownicza, „Teksty Drugie”, nr 5, 12–26.Dunajówna Maria (1935), Filomaci na prowincji, Wilno: Polska Drukarnia Nakładowa „Lux”.Dąbrowicz Elżbieta, Lul Marcin, Sawicka-Mierzyńska Katarzyna, Zawadzka Danuta [red.] (2015), Georomantyzm. Literatura, miejsce, środowisko Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku.Kaczmarek Jacek (2004), Geobiografia – historie życia a studia nad migracjami, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica”, nr 5, s. 47–57.Konończuk Elżbieta (2011), Mapa w interdyscyplinarnym dialogu geografii, historii i literatury, „Teksty Drugie”, nr 5, s. 255–264.Konończuk Elżbieta, Nofikow Ewa, Sidoruk Elżbieta [red.] (2014), Geografia i metafora, Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku.Mickiewicz Adam (1955), Dzieła, t. 14, Warszawa: Czytelnik.Mickiewicz Adam (1955), Listy, cz. 1, Warszawa: Czytelnik.Mickiewicz Adam (1955), Wiersze, Warszawa: Czytelnik.Niewiński Stanisław (2014), Pokój cieniom. Ziemi Juchnowieckiej historie nieokrzyczane, Juchnowiec Kościelny: Stanisław Niewiński, ZNAKI Projektowanie Wydawnictw Drukowanych.Rukiewicz Michał (1922), Wspomnienie, w: Poezje filomatów, t. 2, oprac. J. Czubek, Warszawa: Akademia Umiejętności i Towarzystwa dla Popierania Wydawnictw Akademii.Rybicka Elżbieta (2014), Geopoetyka. Przestrzeń i miejsce we współczesnych teoriach i praktykach literackich, Kraków: Universitas.Rzepczyński Sławomir (2007), Projekt „innego” biografizmu, „Słupskie Prace Filologiczne”, nr 5, s. 171–176.Škrabec Simona (2013), Geografia wyobrażona. Koncepcja Europy Środkowej w XX wieku, Kraków: Międzynarodowe Centrum Kultury.Sudolski Zbigniew (1995), Mickiewicz: opowieść biograficzna, Warszawa: Ancher.Trynkowski Jan (2002), Gimnazjum. Z dziejów Gimnazjum Białostockiego, Białystok: Polskie Towarzystwo Historyczne.Tuan, Yi-Fu (1987), Przestrzeń i miejsce, przeł. A. Morawińska, wstęp K. Wojciechowski, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.Witkowska Alina (1962), Rówieśnicy Mickiewicza. Życiorys jednego pokolenia, Warszawa: Oficyna Wydawnicza Rytm.Wróbel Wiesław (2016), Białostockie ślady Michała Rukiewicza, http://www.naszahistoria.pl/artykuly/a/bialostockie-slady-michala-rukiewicza,9412089.Wróbel Wiesław (2016), Od Karola Zabłockiego do Michela Kona, http://www.poranny.pl/album-bialostocki/a/od-karola-zablockiego-do-michela-kona,9454915/.Zan Tomasz (1916), Teoria promionków i majówki Promienistych, w: Promieniści – filomaci – filareci, oprac. H. Mościcki, Warszawa: Gebethner i Wolff, s. 47–52.Zawadzka Danuta (2000), Pokolenie klęski 1812 roku. O Antonim Malczewskim i odludkach, Warszawa: Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk.Zawadzka Danuta (2014), Krajobraz, mapa, pejzaż – powinowactwa romantyczne, w: Geografia i metafora, red. E. Konończuk, E. Nofikow i E. Sidoruk, Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku.Zawadzka Danuta (2017), Białystok, w: Atlas Polskiego Romantyzmu, Nowa Panorama Literatury Polskiej, http://nplp.pl/artykul/bialystok-2/.Litewskie państwowe Archiwum Historyczne w Wilnie, f. 604, op. 58, d. 15, nr 26.Litewskie państwowe Archiwum Historyczne w Wilnie, f. 604, op. 58, d. 17, nr 72.13658