1, 5- Anhydroglucitol (1 ,5-AG) I jego zastosowanie w praktyce klinicznej

1,5-anhydroglucitol (1,5-AG) is a major polyol in human serum, structurally similar to D-glucose. The 1,5-AG pool can be determined by the balance between oral intake and urinary excretion. It is derived mainly from dietary sources with a half-life of about 1-2 weeks. 1,5-AG is not metabolized, whereas it is excreted in urine and nearly 99.9% of it is reabsorbed by the kidneys. When serum glucose level exceeds the renal threshold for glucosuria, urinary glucose suppresses tubular reabsorbing of 1,5-AG, leading to a loss of it in the urine and a rapid reduction of this polyol in serum levels. Therefore, the plasma 1,5-AG concentration indirectly reflects episodes of hyperglycaemia. This marker can be measured in serum, EDTA or in plasma using enzymatic assays or chromatography techniques which are also helpful to detect 1,5-AG in urine.In clinical practice, 1,5-AG is a good marker of short-term episodes of hyperglycaemia such as postprandial hyperglycaemia and other short term glycaemia excursions, for example during pregnancy or in pre-conception, before operations and after glycaemia-related therapeutic changes. It has been also reported as a marker of first-ever cardiovascular disease, a clinical test to differentiate subtypes of diabetes and to monitor type 1 diabetes in children. Despite small limitations such as end-stage renal disease or liver cirrhosis, which should be taken into consideration when interpreting levels of 1,5-AG, it seems to be a useful and sensitive marker of acute and postprandial hyperglycaemia episodes in diabetology or cardiodiabetology.1,5-anhydroglucitol (1,5-AG) jest głównym poliolem występującym w ludzkiej surowicy, podobnym strukturalnie do D-glukozy. Na całkowitą jego pulę w ustroju wpływa zachowanie równowagi między podażą w diecie a wydalaniem. Podstawowym źródłem 1,5-AG w organizmie jest pokarm, zaś okres półtrwania tego związku waha się w granicach od 1 do 2 tygodni. 1,5-AG nie podlega metabolizmowi i jest wydalany przez nerki, gdzie ulega zwrotnej reabsorpcji w prawie 99,9%. Kiedy poziom glikemii we krwi przekracza próg nerkowy, glukoza kompetycyjnie hamuje reabsorpcję nerkową 1,5-AG, co powoduje jego utratę z moczem i obniżenie stężenia w surowicy. Dlatego uważa się, że poziom 1,5-AG dokładnie odzwierciedla epizody hyperglikemii. Marker ten może być oznaczany w surowicy, EDTA i osoczu przy zastosowaniu metod enzymatycznych lub chromatograficznych, które także są pomocne w wykrywaniu 1,5-AG w moczu. W praktyce klinicznej 1,5-anhydroglucitol jest dobrym markerem krótkotrwałych epizodów hiperglikemii, takich jak hiperglikemia poposiłkowa, czy innych krótkotrwałych zwyżkek poziomu glukozy we krwi np. obserwowanych w trakcie ciąży, w okresie przedkoncepcyjnym lub przed planowanymi zabiegami operacyjnymi. Jest także przydatny w szybkiej ocenie modyfikacji leczenia cukrzycy. Opisuje się również zastosowanie oznaczania stężenia 1,5-AG jako niezależnego markera ryzyka sercowo-naczyniowego, parametru ułatwiającego diagnostykę różnicową typów cukrzycy i pozwalającego na monitorowanie leczenia cukrzycy typu 1 u dzieci. Pomimo pewnych ograniczeń w stosowaniu, takich jak niewydolność nerek czy marskość wątroby, które powinny być wzięte pod uwagę w interpretacji stężenia 1,5-AG, związek ten wydaje się być przydatnym i wrażliwym markerem epizodów ostrej i poposiłkowej hiperglikemii, mogącym dostarczyć cennych informacji w praktyce diabetologicznej i kardiodiabetologicznej

Choroba Addisona w przebiegu gruźlicy nadnerczy – opis przypadku i przegląd piśmiennictwa

Introduction. Addison’s disease (AD) or primary adrenocortical insufficiency was first described by Thomas Addison in patients with adrenal tuberculosis (TBC). Over the past several decades, along with the introduction of antituberculous chemotherapy, the incidence of TBC and AD have declined. The most common symptoms are nonspecific, therefore diagnosis is often delayed and patients may first present with a life-threatening crisis. In this report we present a case of newly diagnosed Addison's disease due to tuberculosis of the lungs and both adrenal glands, endured many years ago, with a life-threatening crisis in the past history.Case report. A 75-year-old man was admitted to our hospital because of weakness, nausea, lack of appetite, low blood pressure, postural hypotension and electrolyte disturbances. The first symptoms appeared 20 years ago; at that time he had been cured because of lung tuberculosis. One month before he was admitted to Department of Endocrinology, he had had an episode of cardiac arrest during attempt of laparoscopic cholecystectomy. The diagnosis towards Addison's disease has been made. Based on the past history of TBC, clinical symptoms, laboratory results and CT features we could confirm an initial diagnosis of primary adrenocortical failure due to tuberculosis of the adrenal glands. As a result of applied replacement therapy, we gained improvement of patient's condition.Conclusion. Although tuberculous Addison’s disease has been decreasing markedly in recent years, the possibility of adrenal insufficiency should be considered when weight loss, gastrointestinal symptoms, hyponatraemia and hyperkalaemia are observed in patients with active tuberculosis or in those having a past history of TBC.Wstęp . Choroba Addisona, czyli pierwotna niedoczynność kory nadnerczy została po raz pierwszy opisana przez Thomasa Addisona u pacjentów z gruźlicą nadnerczy. W ciągu ostatnich kilku dekad, w związku z wprowadzeniem skutecznej terapii przeciwgruźliczej, częstość występowania gruźlicy nadnerczy i związanej z nią choroby Addisona zmniejszyła się. Objawy kliniczne, charakterystyczne dla pierwotnej niedoczynności kory nadnerczy, są niespecyficzne, dlatego jest ona często początkowo nierozpoznawana, dopóki nie rozwinie się zagrażający życiu przełom nadnerczowy. Praca przedstawia opis przypadku świeżo rozpoznanej choroby Addisona w przebiegu przebytej przed wielu laty gruźlicy płuc i obu nadnerczy, z przełomem nadnerczowym w wywiadzie.Opis przypadku. 75-letni mężczyzna został przyjęty do szpitala z powodu osłabienia, nudności, braku apetytu, niskiego ciśnienia tętniczego i jego ortostatycznych spadków oraz zaburzeń elektrolitowych. Pierwsze objawy kliniczne pojawiły się przed 20 laty, w tamtym czasie pacjent był leczony z powodu gruźlicy płuc. Miesiąc przed przyjęciem do Kliniki Endokrynologii, chory miał epizod nagłego zatrzymania krążenia w trakcie laparoskopowej cholecystektomii. Podczas aktualnej hospitalizacji przeprowadzono diagnostykę w kierunku choroby Addisona.W oparciu o dodatni wywiad w kierunku gruźlicy, objawy kliniczne, wyniki badań laboratoryjnych i obrazowych, mogliśmy potwierdzić wstępną diagnozę pierwotnej niedoczynności kory nadnerczy w przebiegu gruźlicy nadnerczy. Na skutek zastosowanej terapii substytucyjnej, uzyskaliśmy poprawę stanu chorego.Wnioski: Chociaż występowanie choroby Addisona w przebiegu gruźlicy nadnerczy zmniejszyło się w ostatnim czasie, to możliwość rozpoznania pierwotnej niedoczynności kory nadnerczy powinna być rozważona w przypadku współistnienia objawów ze strony przewodu pokarmowego, utraty masy ciała, hyponatremii i hyperkaliemii oraz aktywnej postaci gruźlicy lub dodatniego wywiadu chorobowego w jej kierunku

Piec jako nośnik idei?

Since the turn of 12th century, gradual civilization transformations, which also had significant impacts on house living conditions were observed in the area of Polish grounds. Fire places and furnaces of hypocaustum type came into use from 13th century, and from 14th century – tile stoves. The last mentioned, except for heating functions, served also as typical element of interior decoration, particularly from the moment of introducing stoves with flat tiles. First designers of this type of stove may have been recruited from builders and architects in later periods. All its construction process involved work of wood-carvers – makers of patrixes and moulds and potters of course – tile makers and stove builders.Rich gothic tiles ornamentation from the territories of Polish grounds was presented to us thanks to archaeological explorations, among the others, in: Jankowo Dolne, Jarocin, Gniezno. Motifs, as a rule, repeat the same thematic groups; tiles presenting coat of arms, religious elements and symbols, court life scenes, illustrating literary subjects, architectonic motifs, animals and plants. Similar elements can also be found in single and fragmentarily preserved polychrome of that period. Both – stoves and painting may have been a part of common iconographical program for interiors in residences and patriciate houses, which was supposed to be a kind of territorial, group and cultural membership manifestation.In Renaissance period, ornamentation and subjects of tile images changed. Exceptional objects of that time include, e.g. the stove designed for Wawel castle interior made at order of Sigismund I, placed in the apartments of Queen Elisabeth. In the reconstructed stove we identify portrait tiles of the old and young king, to manufacturing of which images of the kings: Casimir the Jagiellon and John I Albert served as models. Erecting such a stove, additionally decorated in the crown frieze with angles holding shields with the Eagle – the national symbol, and placing it in apartments designed for the Queen, could have been the homage for Queen the Mother from Sigismund’s part.Another example of a Renaissance stove expressing in this case political and religious matters can be a stove erected in Gdańsk Artus Court at the turn of 1545. Placing on tiles portraits of Catholic and Lutheran rulers depicted the situation of not only Gdańsk, but also a huge part of Europe under Habsburg Dynasty reigning.Next stove presenting by its ornaments current problems of 17th century is the reconstructed stove from Tykocin castle. Tiles obtained during excavations, decorated with family coat of arms of the starost Krzysztof Wiesiołowski and symbols displaying bravery, wealth and Christianity, refer directly to spiritual and intellectual culture of gentry sarmatism of 17th century Polish Republic.These few stove instants presented herein create the base for rather positive answer to the question placed in the article’s title, although they still require further research.Od przełomu wieku XII i XIII na terenie ziem polskich następowały stopniowe zmiany cywilizacyjne, które miały również wpływ na warunki życia domowego. Od XIII wieku do ogrzewania zaczęto wykorzystywać kominki i piece typu hypocaustum, a od XIV wieku piece kaflowe. Te ostatnie, poza funkcjami grzewczymi, spełniały także rolę stałego elementu wzbogacającego wystrój wnętrza, zwłaszcza od czasu wprowadzenia pieców z kafli płytowych. Projektantów pierwszych tego rodzaju pieców należy upatrywać wśród budowniczych, a później architektów. W całym procesie ich powstawania brali także udział snycerze – twórcy patryc i matryc oraz oczywiście garncarze – wykonawcy kafli i stawiający także piece.Bogatą ornamentykę kafli gotyckich z terenu ziem polskich poznaliśmy dzięki badaniom archeologicznym między innymi w Jankowie Dolnym, Jarocinie, Gnieźnie. Wśród motywów w zasadzie powtarzają się te same grupy tematyczne; są to kafle z przedstawieniami herbów, z tematyką religijną, symboliką religijną, motywy obrazujące życie dworskie, ilustrujące tematy literackie, motywy architektoniczne, zwierzęce i roślinne. Podobne elementy odnajdujemy w nielicznych wprawdzie i fragmentarycznie zachowanych polichromiach z tego czasu. Być może zarówno piece, jak i malowidła były częścią wspólnego programu ikonograficznego dla wnętrz w rezydencjach i domach patrycjuszy, który był rodzajem manifestacji przynależności terytorialnej, grupowej i kulturowej.W okresie renesansu zmieniła się ornamentyka i tematyka przedstawień na kaflach. Do szczególnych obiektów z tego czasu piec powstały dla wnętrz wawelskich na polecenie Zygmunta I, umieszczony w apartamentach królowej Elżbiety. W zrekonstruowanym piecu znajdujemy kafle portretowe starego i młodego króla, do wykonania których posłużyły przedstawienia króla Kazimierza Jagiellończyka i Jana Olbrachta. Budowa takiego pieca dodatkowo ozdobionego we fryzie wieńczącym przedstawieniem aniołów trzymujących tarcze z Orłem – godłem państwowym, we wnętrzach przeznaczonych dla królowej Elżbiety mogło być ze strony Zygmunta hołdem dla królowej matki.Innym przykładem pieca renesansowego przekazującego w tym przypadku treści polityczne i religijne jest piec postawiony na przełomie 1545 i 1546 roku w gdańskim Dworze Artusa. Umieszczenie na kaflach portretów władców katolickich i luterańskich oddawało sytuację nie tylko Gdańska, ale i znacznej części Europy pod panowaniem Habsburgów.Kolejnym przykładem pieca przekazującego poprzez ornamentykę aktualne dla początku XVII wieku treści, jest zrekonstruowany piec na zamku w Tykocinie. Kafle pozyskane w trakcie wykopalisk, zdobione herbami rodowymi starosty Krzysztofa Wiesiołowskiego oraz symbolami odwołującymi się do męstwa, bogactwa i chrześcijaństwa, bezpośrednio odnoszą się do duchowej i umysłowej kultury sarmatyzmu szlacheckiego XVII-wiecznej Rzeczpospolitej.Kilka zaprezentowanych przykładów pieców stwarza podstawy do raczej twierdzącej odpowiedzi postawionej w tytule niniejszego artykułu, ale też wymaga dalszych badań

Rehabilitation in dysfunctions of temporomandibular joints

The treatment of the temporomandibular joints dysfunctions shall be complex due to several possible causes that trigger the disorders. Rehabilitation is based on adopting the techniques that originate from manual therapy, applying physiotherapy, classical and transverse massage, as well as autotherapy. Moreover, in the course of the therapy, Kinesio taping, post-isometric relaxation, positional release, release and rolling of the skin are also applied. Cooperating with an orthodontist, a stomatologist, a physiotherapist and a psychologist, as well as the commitment to the treatment on the part of the patient shall allow the cure to take effect in the joint itself and the muscles surrounding it

Kinesiotherapy as a method supporting the rehabilitation of lumbosacral spine pain in pregnant women

During pregnancy, a number of changes take place in the woman's body. They often cause pain in the spine, especially the lumbosacral segment. Dynamic slicing supports the rehabilitation of women during pregnancy, thanks to the fact that it has an analgesic effect, improves the flow of limes and increases the elasticity of tissues. Kinesiotherapy included in the rehabilitation is an effective method of pain relief in this area in pregnant women