Low rate of point mutation in the mtDNA noncoding fragment of Hypericum taxa

Background and Purpose: Contrary to a major impact of phylogenetic studies on humans and animals, application of the mitochondrial DNA (mtDNA) analysis in plant phylogeny research is rather sporadic due to its high rate of rearrangments and low rate of point mutations. Nevertheless, mtDNA analysis gave interesting results in some taxa. With the aim to test variability and applicability of the mtDNA in the phylogenetic investigation of genus Hypericum, four noncoding regions of mtDNA were compared using the mtDNA RFLP on thirty-six Hypericum taxa. Materials and Methods: Total cellular DNA was extracted from fresh or frozen leaves of thirty-six Hypericum taxa native in different part of the world. The PCR-amplified products of four noncoding mtDNA regions (ccb, cox3, nad1, nad4) were digested with six restriction endonucleases. Results and Conclusions: Out of thirty-sixHypericum taxa belonging to fifteen sections and 14 restriction profiles, differences were observed in only two species profile. One deletion was found in the nad1/Hinf I restriction profile of H. pseudohenryi, while gain of restriction site was detected in the nad1/RsaI restriction profile of H. hirsutum. Obtained results confirmed slow sequence evolution of the Hypericum mtDNA, for plant mtDNA in general

Prevalence of Torus Palatinus and Torus Mandibularis in the Split-Dalmatian County, Croatia

Torus palatinus (TP) and torus mandibularis (TM) are non-pathological outgrowths of unclear etiology that develop from the jaw bone. The purpose of the present study was to report on the prevalence, shape and location of TP and TM in the population of the Central Dalmatian region, Croatia. The study comprised of 1679 subjects, 985 females and 694 males, age range from 9 to 99 years who were examined by clinical examination and analysis of the plaster casts. Torus palatinus was found in 42.9% subjects and torus mandibularis in 12.6% of the subjects. Spindle-shaped torus palatinus was the most frequent type (45.6%). The most frequent type of torus mandibularis was bilateral solitary torus mandibularis (35.4%). Furthermore, torus palatinus was found in 40.1% of the total number of females and in 46.8% of the total number of males, indicating a significantly higher prevalence in the male population (p=0.006). Torus mandibularis was found in 11.3% of the female population and in 14.6% of the male population, again indicating significantly higher prevalence in the male population (p=0.046). The results of this study show significantly higher prevalence of torus palatinus and torusmandibularis in themale subjects. Furthermore, no differences in the prevalence of either TM or TP regarding age were found

Smjernice za dijagnostiku i liječenje bolesnika s vratoboljom – 1. dio

Vratobolja je jedna od najčešćih mišićnokoštanih bolesti koja rezultira značajnom boli i nesposobnosti te ima velik utjecaj na individualnoj razini, kao i na zdravstveni sustav i društvo u cjelini. Uzroci vratobolje su različiti, a etiološki prevladavaju oni mehanički povezani s degenerativnim promjenama vratne kralješnice. Svjedočimo raznim dijagnostičkim i terapijskim pristupima za ove bolesnike. Hrvatsko vertebrološko društvo Hrvatskoga liječničkog zbora predstavlja sveobuhvatni narativni pregled i smjernice za dijagnozu i liječenje bolesnika s vratoboljom, s naglaskom na najčešće uzroke. Smjernice su rezultat konsenzusa stručnjaka različitih specijalnosti, a temelje se na najboljim dokazima. Ovaj prvi dio odnosi se na dijagnostiku, a drugi njemu komplementarni dio odnosi se na terapiju. Dijagnostički dio smjernica (1. dio) obuhvaća: klinička obilježja i evaluaciju (uključivo strukturirane upitnike), laboratorijsku dijagnostiku, slikovne metode, neurofiziološko testiranje i minimalno invazivne dijagnostičke postupke. Dio smjernica o liječenju (2. dio) uključuje: farmakološko liječenje, tjelesne medicinske vježbe, trakciju, manualnu terapiju, metode fizikalne terapije, primjenu ortoza, minimalno invazivne terapijske intervencije, kirurško liječenje, rehabilitaciju nakon kirurških zahvata i psihijatrijski pristup. Ovo su prve hrvatske smjernice za vratobolju primarno namijenjene liječničkoj profesionalnoj zajednici

Antioxidant and neuroprotective activities of selected 2-pyridones: In vitro and in silico study

Series of twenty-four 2-pyridone derivatives were screened and selected using the antioxidant ABTS assay in order to find the most prominent compounds for further in vitro and in silico analyses. Seven derivatives with the highest antioxidant activities were selected and evaluated by β-carotene bleaching assay, where all of the compounds exhibited better activities than standard antioxidant substance, vitamin C. Furthermore, seven selected 2-pyridones exhibited significant anti-neuroinflammatory activity by reducing the production of pro-inflammatory mediators (ROS, NO, IL-6, and TNF-α) by LPS-stimulated BV2 microglial cells. Moreover, neuroprotective activity in microglia supernatant transfer model system on SH-SY5Y neuronal cells has been observed. Anti-neuroinflammatory mechanisms of selected 2-pyridones have been investigated by molecular docking studies of the TLR4 signaling pathway proteins as well as inducible nitric oxide synthase. The present study suggests that selected 2-pyridone derivatives can alleviate neuroinflammation in microglial cells and protect the surrounding neuronal cells from damage, which qualifies them for further investigations towards neurodegenerative diseases associated with inflammation

Anti-oksidativna i neuroprotektivna aktivnost odabranih 2-piridona: in vitro i in silico studija

Različito supstituisani derivati 2-piridona čine posebnu klasu heterocikličnih jedinjenja za koje je prethodno pokazano da poseduju različita biološka svojstva: anti-mikrobna, anti-inflamatorna, anti-oksidativna, kao i anti-tumorska. U predstavljenoj studiji, serija od dvadeset četiri derivata 2-piridona ispitina je upotrebom ABTS testa kako bi se odabrali derivati sa najvećom anti-oksidativnom aktivnošću za dalju in vitro i in silico analizu. Anti-oksidativna aktivnost sedam odabranih piridona ispitina je dalje metodom izbeljivanja β-karotena, gde su selektovana jedinjenja pokazala veći anti-oksidativni potencijal u poređenju sa standardom – vitaminom Ce. Takođe, selektovani 2-piridoni pokazali su anti-neuroinflamatornu aktivnost smanjenjem produkcije proinflamatornih medijatora (ROS, NO, IL-6 i TNF-α) od strane LPS-om stimulisanih BV2 ćelija. Pored toga, pokazano da tretman 2-piridonima LPS-om stimulisanih BV2 ćelija eliminiše i neurotoksičnost tih ćelija (model sistem prenosa supernatanta BV2 ćelija na SH-SY5Y neurone). In silico analizom ispitani su anti-neuroinflamatorni mehanizmi odabranih 2-piridona primenom molekulskog dokinga na proteine TLR4 signalnog puta, kao i inducibilnu azot oksid sintazu. Dobijeni rezulati ukazuju na značajan anti-neuroinflamatorni potencijal odabranih 2-piridona, što ih čini odličnim kandidatima za dalja istraživanja u cilju pronalaska novih potencijalnih terapeutika za lečenje neurodegenerativnih bolesti

Zelena ekstrakcija sa antimikrobnom aktivnošću protiv Staphylococcus aureus iz semenki grožđa

Semenke predstavljaju najvredniji deo ploda vinove loze. Polifenolna jedinjenja se primarno koncentrišu tamo, zbog čega semenke poseduju jaku antioksidativnu aktivnost. Zahvaljujući tome, ekstrakti semenki mogu delovati kao antimikrobni agensi. Ekstrakcija bioaktivnih jedinjenja se obično vrši pomoću isparljivih, organskih rastvarača. Poslednjih godina, zajedno sa povećanjem svesti o značaju zaštite životne sredine, različiti „zeleni“ rastvarači su se pojavili kao alternativa konvencionalnim. Ova studija je imala za cilj ispitivanje razlika između semenki različitih sorti grožđa u pogledu njihove antimikrobne aktivnosti prema Staphylococcus aureus. Takođe je procenjen afinitet eutektičkog rastvarača za ekstrakciju polifenola iz semenki grožđa. Kao referentni rastvarač korišćen je etanol. Semenke su izolovane iz pet različitih sorti crvenog grožđa koje se široko gaje u Srbiji. Ultrazvučna ekstrakcija izvedena je korišćenjem eutektičkog rastvarača (holin hlorid:limunska kiselina, 2:1, 30 % vode; ChCit) i 70 % etanola. Ukupan sadržaj polifenola (eng. Total Phenolic Content; TPC) je određen Folin-Ciocalteu metodom. Antimikrobna aktivnost uzoraka je ispitivana je na standardnom soju Staphylococcus aureus ATCC 6538 bujon-mikrodilucionim testom. TPC vrednosti su se kretale od 91,75 do 116,71 i od 84,79 do 135,5 mg GAE/g suve mase (za ChCit i etanolne ekstrakte, respektivno). Semenke sorte Prokupac imale su najveći sadržaj ukupnih polifenola, bez obzira na upotrebljeni rastvarač. Vrednosti minimalnih inhibitornih koncentracija (MIK) su se kretale između 0,04 i 0,15 mg/ml. ChCit ekstrakti su bili slični ili čak efikasniji protiv ove Gram-pozitivne bakterije u poređenju sa etanolnim ekstraktima. Ovo bi moglo biti delimično objašnjeno antimikrobnom aktivnošću samog rastvarača, pošto je primećeno da ChCit inhibira rast Staphylococcus aureus (MIK=0,3 mg/ml). Imajući u vidu da su ekstrakti pokazali znatno jaču aktivnost u odnosu na rastvarač i da su rezultati ispitivanja antimikrobne aktivnosti bili u značajnoj korelaciji sa sadržajem polifenola, može se zaključiti da je sinergizam između prisutnih polifenola i ChCit rezultirao snažnom antimikrobnom aktivnošću protiv Staphylococcus aureus u ekološki prihvatljivijim ekstraktima

Prvo gniježđenje štekavca Haliaeetus albicilla u Istri

Štekavac po prvi je puta zabilježen na gniježđenju u Istri, u dolini rijeke Mirne, 2022. godine. Ovaj par se nalazi na jugozapadnom rubu globalnog areala te vrste te ujedno predstavlja prvi recentni aktivni par u Mediteranskoj biogeografskoj regiji Hrvatske. Značajno za ovaj par je i opažanje njegovog plijena, nutrije, koja se u dolini Mirne smatra invazivnom vrstom bez prirodnog predatora te gniježđenje ovog para potencijalno ima pozitivan utjecaj u kontroli populacije ove invazivne vrste. Ovaj nalaz predstavlja značajan podatak za lokalnu, ali i nacionalnu ornitofaunu te je gniježenje štekavca u Istri potrebno detaljnije istražiti i pratiti

Stenoza spinalnog kanala slabinske kralježnice – od epidemiologije do rehabilitacije [Lumbar spinal stenosis – from epidemiology to rehabilitation]

Lumbar spinal stenosis (LSS) is becoming an increasingly prevalent condition due to trends of aging population. That is because, although etiologically heterogenous, it is most often the consequence of degenerative changes of the spine. There is no generally accepted classification of LSS. To make the diagnosis of LSS it is crucial to interrelate history, clinical examination and imaging alongside with neurophysiological findings. The treatment of patients with LSS may be conservative (pharmacological and non-pharmacological) and surgical, and in this respect in the latter minimally invasive techniques are preferred lately. In this paper we comprehensively present a state-of-the-art view on LSS

Invisible monuments: a handbook for reading the city

Dokumentarna pozorišna predstava o sećanju na Drugi svetski rat, antifašističku borbu i Holokaust u Beogradu. Predstava je nastala u okviru projekta “Dvostruki teret - učenje o nacionalsocijalizmu i Holokaustu u Evropi”. Projekat je podržan od strane Evropske unije.Documentary theatre play about the memory of the Second World War, the anti-fascist struggle and the Holocaust in Belgrade. The performance was created as part of the project "Double Burden - learning about National Socialism and the Holocaust in Europe". The project is supported by the European Union.YouTube link: [https://www.youtube.com/watch?v=0a5Pe8td1k0]Originalna muzika: Attila Antal. Video: Igor Marković. Koreografija: Rada Kovačević. Scenski pokret: Zvonimir Peranić. Asistent režije i saradnik za dikciju i scenski govor: Uroš Novović. Asistentkinja koreografkinje: Natalia Kidišević. Producentkinja: Jovana Janjić. Saradnici/ce na projektu, profesori/ke Treće beogradske gimnazije: Miloš Bajlovski, Biljana Bogojević, Jelena Kručičanin.Stručni saradnici/ce i konsultanti/kinje: Rena Jeremić Raedle, Nenad Lajbenšperger, Ilija Malović, Ana Panić, Tamara Popović, Katarina Pejović, Dubravka Stojanović, Marijana Stojčić, Aleksandar Todosijević.Video dokumentacija: Studio Miroslav.Nosilac projekta: Goethe-Institut Kroatien. Partneri: Documenta - Centar za suočavanje s prošlošću (Zagreb), Forum za primenjenu istoriju (Beograd), Festival tolerancije - Festival suvremenog židovskog filma (Zagreb), Historijski muzej Bosne i Hercegovine (Sarajevo) i zaklada „Stiftung Gedenkstätten Buchenwald und Mittelbau-Dora“ (Weimar). Pridruženi partneri: FKVK Zaprešić, Muzej grada Koprivnice, BITEF teatar (Beograd), Muzej istorije Jugoslavije (Beograd). Škole: Srednja škola „Ban Josip Jelačić“ (Zaprešić), Gimnazija „Obala“ (Sarajevo), Gimnazija „Fran Galović“ (Koprivnica), Gimnazija „Lovassy-László“ (Veszprém) i Treća beogradska gimnazija (Beograd).Trajanje 01:13:40 minuta (duration 01:13:40 minutes)