Assessment of the antioxidant and anti-inflammatory potential of vitamin B1 in Japanese quails (Coturnix japonica) subacute treated with chlorpyrifos

Hlorpirifos (CPF) je hlorovani organofosfatni pesticid, odnosno insekticid, koji se pre svega koristi u poljoprivredi. Ovaj insekticid svoje delovanje kod sisara ostvaruje na najmanje tri načina: inhibicijom aktivnosti enzima acetilholinesteraze (AChE), izazivanjem oksidativnog stresa i izazivanjem funkcionalnog poremećaja endokrinih žlezda. Vitamin B1 (tiamin) spada u grupu hidrosolubilnih vitamina, koji se ne sintetiše u organizmu sisara, pa se mora unositi hranom. Tiamin preko acetil koenzima A (acetil-CoA) učestvuje u sintezi AChE i njegov nedostatak potencira delovanje organofostata. Postoji zajednička veza između deficita tiamina, neurodegenerativnih promena, oksidativnog stresa i apoptoze. Imajući u vidu da u dosadašnjoj literaturi nema podataka o ispitivanju protektivnog delovanja B1 vitamina nakon trovanja CPF-om kod ptica, postoji realna potreba da se ispita njegovo dejstvo u odgovarajućem modelu. Cilj ovog istraživanja je bio da se ispita uticaj vitamina B1 u plazmi, jetri i mozgu kod Japanskih prepelica (Coturnix japonica) koje su bile tretirane različitim dozama CPF-a. Praćeni su sledeći parametri oksidativnog stresa: koncentracija malondialdehida (MDA), koncentracija nitrita (NO2–), koncentracija redukovanog glutationa (GSH), aktivnost katalaze (CAT), superoksid dismutaze (SOD), glutation-S-transferaze (GST), mijeloperoksidaze (MPO), arilesteraze (ARE); ali i aktivnost acetil i butirilholinesteraze (AChE i BuChE), kao i aktivnost inducibilne azot-oksid sintaze (iNOS), ciklooksigenaze (COX), ekstracelularno regulisane kinaze (ERK) (regulatora apoptoze), c-jun regulisane kinaze (JNK), nivo B-ćelijskog limfoma (Bcl-2). Kod prepelica koje su bile tretirane CPF-om, ispitivan je i uticaj vitamina B1 u plazmi i mozgu, na produkciju citokina – interleukina 1 (IL-1) i interleukina 6 (IL-6), kao i antioksidativni kapacitet samog vitamina B1. Ispitivanje je rađeno na osamdeset Japanskih prepelica (2 kontrolne grupe i 6 eksperimentalnih, n=10/po grupi) muškog pola, starosti 3-4 nedelje...Chlorpyrifos (CPF) is a chlorinated organophosphate pesticide, or insecticide, which is primarily used in agriculture. This insecticide achieves its function in the mammals in at least three ways: by inhibiting acetylcholinesterase (AChE), causing oxidative stress and functional disorder of the endocrine glands. Vitamin B1 (thiamine) belongs to a group of hydrosoluble vitamins, which is not synthesized in the mammalian organism, and must be taken with food. Thiamine, through acetyl Coenzyme A (acetyl-CoA), participates in the synthesis of AChE, and its deficiency potentiates the effects of organophosphates. There is a common link between thiamine deficiency, neurodegenerative changes, oxidative stress, and apoptosis. Bearing in mind that in the current literature there is no data on the testing of the protective activity of B1 vitamin after CPF poisoning in birds, there is an unmet need to examine its effects in the appropriate model. The aim of this study was to investigate the influence of vitamin B1 on biochemical changes in the plasma, liver and brain of Japanese quail (Coturnix japonica) treated with different doses of chlorpyrifos. The following parameters of oxidative stress were examined: concentration of malondialdehyde (MDA), nitrite concentration (NO2-), concentration of reduced glutathione (GSH), activity of catalase (CAT), superoksid dismutase (SOD) glutathione-S-transferase (GST), myeloperoxidase (MPO), arylesterase (ARE). Cholinesterase activity (acetylcholinesterase – AChE and butyrylcholinesterase –BuChE), activity of inducible nitric oxide synthase (iNOS), and cyclooxygenase (COX2) and extracellular signal–regulated kinase (ERK) (apoptotic regulators), c-jun regulated kinase (JNK), and level of B-cell lymphoma (Bcl-2), were followed as well. In the plasma and brain of quails treated with CPF, we also studied the influence of vitamin B1 on the production of cytokines-interleukin 1 (IL-1) and interleukin 6 (IL-6), as well as the antioxidative capacity of vitamin B1. The study was conducted on eighty male Japanese quails (2 control groups and 6 experimental groups, n = 10 per group), 3-4 weeks old..

Involvement of cholinesterases in oxidative stress induced by chlorpyrifos in the brain of Japanese quail

Chlorpyrifos is a widely used organophosphate pesticide (OP). In birds and mammals OP exhibits a toxic effect via inhibition of cholinesterases [acetylcholinesterase (AChE) and butyrylcholinesterase (BChE)] and through oxidative/nitrosative stress. In this study, the influence of chlorpyrifos on cholinesterase activity, parameters of oxidative stress [malondialdehyde (MDA); glutathione (GSH); superoxide dismutase (SOD); nitrite concentration (NO2-); hydrogen peroxide (H2O2)], and inflammatory parameter [activity of myeloperoxidase (MPO)] in the brain of Japanese quail (Coturnix japanica) was examined. The study was conducted on a total of 60 male Japanese quails (one control and 5 experimental groups, n = 10), 3 to 4 wk old. Quails were administered by gavage chlorpyrifos (CPF) for 7 consecutive da at doses of 0.375 mg/kg BW, 0.75 mg/kg BW, 1.5 mg/kg BW, 3 mg/kg BW, and 6 mg/kg BW. Our studies have shown that all doses of CPF significantly inhibited both cholinesterases in brain: AChE from 22.74 to 37.83% and BChE from 19.53 to 61.9%, and that inhibition was dose dependent. Also, CPF has led to an increase in the concentration of MDA, GSH, NO2-, and H2O2 and activity of SOD and MPO. Overall, these results support the hypothesis that CPF causes oxidative stress and inflammatory response. This research was carried out on quails because there is hardly any or not enough data about the neurotoxic effect of CPF and especially about its influence on oxidative stress in birds. This study is highly important because we are witnessing massive avian mortality in certain countries due to pesticides

Correction: A. Hepatica in European ground squirrel (Citellus citellus) compared to other experimental animals (2016, vol. 70, iss. 1-2, pp. 31-39)

The Editor-in-Chief has been informed that authors of above-referenced article made a corrigendum to it. The article should include the following reference at the end of section Introduction (Blagojevic i sar., 2015). Also, at the section Literature following reference should be stated in full: Blagojević Miloš, Vitorović Duško, Adamović Ivana, Nešić Ivana, Brkić Zlata, Zdravković Marija, Đorđević Milena, Jović Slavoljub, Zorić Zoran, Ćupić Dejana, Vascularization of the kidney of the ground squirrel (Citellus citellus) in comparison with other experimental animals.

NOVI LEK U VETERINARSKOJ KLINIČKOJ PRAKSI – OKLACITINIB MALEAT

Uvođenjem novog leka oklacitinib maleata u veterinarsku kliničku praksu napravljenje značajan pomak u lečenju alergijskog i kliničkih slučajeva atopijskog dermatitisa(posebno pratećeg svraba) kod pasa.U lečenju ovih bolesti do sada su se najčešće koristili glukokortikoidi, ciklosporin iantihistaminici. Pokazalo se da ciklosporin ima sličnu aktivnost kao i glukokortikoidi,dok je aktivnost antihistaminika slabija. Novi lek oklacitinib maleat ima antiinflamatornii antipruritični efekt sličan onom koji izazivaju glukokortikoidi i ciklosporin, alimu (za razliku od njih) efekt brže nastupa, što mu daje veliku prednost.Oklacitinib je imunomodulator i ima specifičan mehanizam delovanja. Deluje takošto inhibira aktivnost enzima janus kinaza (pre svega JAK1 i JAK3), od kojih zavisifunkcija proinflamatornih i pruritogenih citokina.Oklacitinib je prilično bezbedan lek, ukoliko se koristi u kraćem vremenskom periodui u preporučenim dozama

Bezbednost primene antimikrobnih lekova

The discovery and introduction of antimicrobial drugs in clinical practice has been recorded as one of the greatest achievements in the history of medicine. The application of these drugs, made a big, almost revolutionary upheaval in treatment of many infectious diseases. Its significance for the humanity lies in the fact that hundreds of thousands of people, until then condemned to a certain death, has been saved now. However, it was shown that antimicrobial therapy carries some risk of possible occurrence of undesirable and toxic effects, such as direct toxic effects, development of resistance, the impact on the normal microflora or disorder of micropopulation metabolic functions in digestive tract of ruminants, unwanted interactions with other drugs, damage or necrosis of the tissue at the injection site, residues in foodstuff intended for human consumption, suppression of immune system or defense mechanisms of the body, and damage of fetal or neonatal tissue. All mentioned, directly or indirectly, to a greater or lesser degree can reduce the safety of these drugs.Otkriće i uvođenje antimikrobnih lekova u kliničku praksu zabeleženo je kao jedno od najvećih dostignuća u istoriji razvoja medicine. Primenom ovih lekova, napravljen je veliki, gotovo revolucionarni preokret u lečenju brojnih infektivnih bolesti. Kolikije to značaj za čovečanstvo, najbolje govori podatak da je na stotine hiljada ljudi, do tada osuđeno na sigurnu smrt, sada bilo spašeno. Međutim, s vremenom se pokazalo da antimikrobna terapija nosi sa sobom i određeni rizik od moguće pojave neželjenih i toksičnih efekata, kao što su: direktno toksično delovanje, razvoj rezistencije, uticaj na normalnu mikrofloru ili poremećaj metaboličke funkcije mikropopulacije u digestivnom traktu preživara, neželjene interakcije sa drugim lekovima, oštećenje ili nekroza tkiva na injekcionom mestu, rezidue u namirnicama namenjenim za ishranu ljudi, supresija imunog sistema, odnosno odbrambenih mehanizama organizma, te oštećenje fetalnih ili neonatalnih tkiva. Svi oni na direktan ili indirektan način, u manjem ili većem stepenu mogu da umanje bezbednost primene ovih lekova

A. hepatica kod tekunice (Citellus citellus) u poređenju sa drugim eksperimentalnim životinjama

European ground squirrel is the only representative of its genus in Serbia. It is used as experimental animal in microbiology, parasitology, pharmacology and immunology. The objective of this work was to investigate a part of cardiovascular system of ground squirrel so in that way to contribute to a better knowledge of this animal body structure and accordingly to comparative anatomy in general. The investigation included 6 ground squirrels, of both gender, body weight 200-300 grams. For obtaining the liver arterial vascularization, after exsanguination of the animal, contrast mass of gelatin coloured with tempera was injected into abdominal aorta (Aorta abdominalis). After injecting, the blood vessels were prepared and photographed. In ground squirrel A. celiaca is odd, larger vessel that exits the abdominal aorta. It is divided into three branches: A. lienalis, A. gastrica sinistra and A. hepatica. A. hepatica is divided into A. hepatica propria and A. gastroduodenalis. A. hepatica propria further gives A. cystica, Rami cardiaci and small branches for Lnn. portales. A. gastroduodenalis is divided into A. pancreaticoduodenalis and A. gastroepiploica dextra. A. celiaca in nutria and rat is an odd artery, divided into A. lienalis, A. gastrica sinistra and A. hepatica. In rabbits, celiac artery (A. celiaca) is divided into A. lienalis and short trunk from which A. gastrica sinistra and A. Hepatica emerge. A. celiaca in golden hamster does not exist in the form of tripus coeliacus (A. lienalis, A. gastrica sinistra and A. hepatica), but from A. celiaca it is firstly separated A. hepatica, and then short trunk from which A. gastrica sinistra and A. Lienalis emerge. In guinea-pig, from abdominal aorta a joint tree branches off into A. celiaca and A. mesenterica cranialis (Truncus celiacomesentericus). Based on the above mentioned results, it can be concluded that A. celiaca in European ground squirrel, nutria and rat branches from abdominal aorta as a separate blood vessel. In these animals A. celiaca branches are: A. lienalis, A. gastrica sinistra and A. hepatica.Tekunica je jedini predstavnik svoga roda kod nas. Kao eksperimentalna životinja koristi se u mikrobiologiji, parazitologiji, farmakologiji i imunologiji. Cilj rada je bio da obradimo deo kardiovaskularnog sistema kod tekunice i na taj način doprinesemo boljem poznavanju građe tela ove životinje i damo doprinos komparativnoj anatomiji. Za ispitivanje je upotrebljeno 6 tekunica, oba pola, telesne mase 200-300 grama. Za dobijanje arterijske vaskularizacije jetre, posle iskrvarenja životinja u trbušnu aortu (Aorta abdominalis) ubrizgana je kontrastna masa želatin obojen slikarskom temperom. Posle injiciranja, krvni sudovi su zatim preparisani i fotografisani. Kod tekunice A. celiaca je neparan, veći krvni sud koji izlazi iz trbušne aorte. Deli se na tri grane : A. lienalis, A. gastrica sinistra i A. hepatica. A. hepatica se deli na A. hepatica propria i A. gastroduodenalis cranialis. A. hepatica propria daje A. cystica, Rami cardiaci i grančice za Lnn. portales. A. gastroduodenalis se deli na A. pancreaticoduodenalis i A. gastroepiploica dextra. A. celiaca kod nutrije i pacova je neparna arterija, koja se deli na A. lienalis, A. gastrica sinistra i A. hepatica. Kod kunića celijačna arterija (A. celiaca) se grana na A. lienalis i kratko stablo, iz koga izlaze A. gastrica sinistra i A. hepatica. A. celiaca kod zlatnog hrčka ne postoji u obliku tripus celiacus (A. lienalis, A. gastrica sinistra i A. hepatica), nego se od A. celiaca prvo odvoji A. hepatica, a zatim kratko stablo iz koga izlaze A. gastrica sinistra i A. lienalis. Kod zamorca od trbušne aorte se odvaja zajedničko stablo za A. celiaca i A. mesenterica cranialis (Truncus celiacomesentericus). Na osnovu svih prethodno navedenih rezultata može se zaključiti da se A. celiaca kod tekunice, nutrije i pacova odvaja kao poseban krvni sud od trbušne aorte. Kod navedenih životinja grane od A. celiaca su: A. lienalis, A. gastrica sinistra i A. hepatica

Efekat kombinovane primene prostaglandina i oksitocina na dužinu trajanja partusa, broj prasadi i vreme između ekspulzije dva praseta kod krmača

sows, induction of partus, prostaglandin, oxyitocin, duration of partus, number of born piglets, period between two expulsions of piglets.Cilj ovog rada bio je da se ispita uticaj kombinovane primene prostaglandina i oksitocina na dužinu trajanja prašenja, broj živorođene prasadi i vremenski interval između ekspulzije dva praseta kod krmača. Ogled je izveden na 133 gravidne krmače, rase danski landras-veliki jorkšir, koje su (u zavisnosti od dana indukovanja partusa - 112, 113. i 114. dan graviditeta) podeljene u 3 grupe. U okviru svake grupe jedinke su podeljene u tri podgrupe i njima je primenjivan sintetički analog prostaglandina PGF2-alfa (dinoprost-DINOLYTIC) u dozi od 10 mg (ekv. 2 ml preparata)/životinja (I-podgrupa) sam ili u kombinaciji sa jednokratnom (nakon rađanja petog praseta) (II-pod­grupa), odnosno dvokratnom (nakon rađanja petog i desetog prase­ta) (III-podgrupa) aplikacijom oksitocina (OXYTOKEL) u dozi od 20 i.j. (ekv. 2 ml preparata/životinja (jednokratna aplikacija), odnosno 20 i.j.+ 15 i.j. (ekv. 2 ml + 1,5 ml preparata/životinja), (dvokratna aplikacija). Dobijeni rezultati pokazali su da je kod jedinki tretiranih samo prostaglandinom najduže prašenje (6,41 ± 2,20 h) trajalo kod krmača kojima je ovaj lek aplikovan 112. dana graviditeta, a najkraće (4,56 ± 1,30 h) kod jedinki tretiranih 114. dana graviditeta. Kod krmača kojima je (pored prostaglandina) aplikovan jednokratno oksitocin, najduže prašenje (6,38 ± 1,30) je zabeleženo kod jedinki tretiranih 113. dana graviditeta, a najkraće (5,26 ± 1,20) kod onih koje su tretirane 114. dana graviditeta. Kada su krmače (pored prostaglandina) tretirane dvokratno oksitocinom, najduže prašenje (7,17 ± 2,30) je utvrđeno u grupi tretiranoj 112. dana graviditeta, a najkraće (5,10 ± 1,20) kod jedinki tretiranih 113. dana graviditeta. Ukupno posmatrano, najduže prašenje (7,17 ± 2,30) je trajalo kod jedinki koje su (pored prostaglandina) dobile dvokratno oksitocin, a najkraće (4,56 ± 1,30), kod jedinki koje su tretirane samo prostaglandinom. Najveći broj živorođene prasadi (358) zabeležen je kod krmača kojima je aplikovan prostaglandin 114. dana graviditeta u kombinaciji sa jednokratnom aplikacijom oksitocina, a najmanji (250) kod krmača kojima je aplikovan prostaglandin 112. dana graviditeta u kombinaciji sa dvokratnom aplikacijom oksitocina. Najduži interval (0,22 ± 0,06) između ekspulzije dva praseta zabeležen je kod krmača kojima je indukovan partus 112. dana graviditeta u kombinaciji sa dvokratnom aplikacijom oksitocina, a najkraći (0,11 ± 0,03) kod krmača kojima je indukcija prašenja vršena 114. dana graviditeta, bez naknadne primene oksitocina

Uticaj acetilsalicilne kiseline i meloksikama na hematološke parametre kod pacova

In this work there was investigated the effect of two nonsteroidal antiinflammatory drugs (NSAIDs), acetylsalicylic acid or aspirin (nonselective cyclooxygenase inhibitor - COX1 i COX2) and meloxicam (selective cyclooxygenase inhibitor - COX2) on certain hematological parameters in rats. The objective of the work was to determine whether (and to which extent), these drugs, after multiple peroral application, influence erythrocyte number, concentration of hemoglobin, hematological indices (mean corpuscular value - MCV; mean concentration of hemoglobin in erythrocytes - MCH; mean corpuscular hemoglobin concentration - MCHC), hematocrit, number of platelets, leukocytes, neutrophilic leukocytes, lymphocytes and monocytes. The experiment was conducted in vivo conditions on 70 clinically healthy Wistar strain male rats, 10 to 12 weeks of age and body weight 250 to 300 g. The rats were divided into seven groups and they were daily perorally (by probe) given aspirin (ASCOPIR) at doses of 30, 40 and 80 mg/kg b.m. (I, II and III groups), or meloxicam (METACAM) at doses of 100, 125 and 250 μg/kg b.m. (IV, V and VI groups), for seven days. The seventh group was a control one and they were given only saline. The obtained results showed that: acetylsalicylic acid in maximum dose tested (80 mg/kg b.m.) statistically significantly reduced the number of platelets (p lt 0,05), the number of leukocytes (p lt 0,05), the number of lymphocytes (p lt 0,05) and the number of monocytes (p lt 0,05), while on the other side, meloxicam in maximum dose tested (250 μg/kg), statis­tically significantly reduced the mean corpuscular value (MCV), and increased the number of platelets (p lt 0,05), relative to the control value.U ovom radu je ispitivan uticaj dva nesteroidna antiinflamatorna leka (NSAIL), acetilsalicilne kiseline ili aspirina (neselektivni inhibitor ciklooksigenaze - COX1 i COX2) i meloksikama (selektivnog inhibitora ciklooksigenaze - COX2) na određene hematološke parametre kod pacova. Cilj rada je bio da se utvrdi da li (i u kom stepenu) navedeni lekovi posle višekratne peroralne aplikacije, imaju uticaja na broj eritrocita, koncentraciju hemoglobina, hematološke indekse (prosečnu zapreminu eritrocita - MCV; prosečnu količinu hemoglobina u eritrocitima - MCH; prosečnu koncentraciju hemoglobina u eritrocitima - MCHC), hematokrit, broj trombocita, broj leukocita, neutrofilnih leukocita, limfocita i monocita. Ogled je izveden u in vivo uslovima na 70 kliničkih zdravih pacova, soja Wistar, muškog pola, starosti od 10 do 12 nedelja i telesne mase od 250 do 300 g. Pacovi su podeljeni u sedam grupa i njima je svakodnevno peroralno (uz pomoć sonde), u toku 7 dana primenjivan aspirin (ASCOPIR) u dozama od 30, 40 i 80 mg/kg t.m./ dnevno (I, II i III grupa), odnosno meloksikam (METACAM) u dozama od 100, 125 i 250 μg/kg t.m.(IV, V i VI grupa). Sedma grupa je služila kao kontrola i njoj je aplikovan samo fiziološki rastvor. Dobijeni rezultati pokazali su da je: acetilsalicilna kiselina u najvećoj testiranoj dozi (80 mg/kg t.m.), statistički značajno smanjila broj trombocita (p lt 0,05), broj leukocita (p lt 0,05), broj limfocita (p lt 0,05) i broj monocita (p lt 0,05), dok je meloksikam u najvećoj testiranoj dozi (250 μg/kg), statistički značajno smanjio zapreminu eritrocita (MCV), a povećao broj trombocita (p lt 0,05) u odnosu na kontrolnu vrednost

Neurotoxic effect of Vipera ammodytes venom on the rat isolated diaphragm model

Poskok (Vipera ammodytes) predstavlja najzastupljeniju zmiju otrovnicu u Srbiji i na Balkanu, kako po brojnosti tako i po arealu rasprostranjenosti. U poređenju sa venomima ostalih otrovnica iz familije Viperidae na Balkanu, toksičnost venoma poskoka je najveća. Neurotoksičnost sirovog venoma poskoka smo ispitivali u in vitro uslovima na osnovu kontrakcija preparata dijafragme izazvanih poljnom električnom stimulacijom i aktivnosti enzima: acetilholinesteraze (AChE) i ukupnih ATP-aza u dijafragmi.Formirano je 5 grupa pacova (n=5): kontrola (dijafragma bez venoma), dijafragma sa venomom, dijafragma sa smešom venom/antivenom („Viekvin“, Torlak, Srbija) u odnosima 1:2, 1:10 i 1:20 (m/m). Kontrakcije dijafragme su opale na 50% kontrolnih kontrakcija: pod uticajem venoma za 62,00±2,31minuta, a sa smešom venom/antivenom 1:2 za 78,50±7,51 minuta, 1:10 za 150,00±17,32 minuta, 1:20 za 307,50±2,89 minuta. Statistička razlika (p0,05) pod dejstvom venoma. Venom inhibira aktivnost ukupnih ATP-aza dijafragme za 51,81% u odnosu na kontrolu. Venom poskoka ne deluje na AChE i nikotinske receptore u neuro-mišićnoj sinapsi dijafragme, već narušava energetski metabolizam mitohondrija.Vipera ammodytes is the most common venomous snake in Serbia and the Balkans, both in terms of numbers and area of distribution. Compared to the venoms of other poisonous snakes from the family Viperidae in the Balkans, the toxicity of the V. ammodytes venom is the highest. We investigated the neurotoxicity of crude venom in vitro using contractions of the diaphragm preparation induced by electric field stimulation and enzyme activity: acetylcholinesterase (AChE) and total ATPases in the diaphragm. Five groups of rats were formed (n=5): control (diaphragm without venom), diaphragmwith venom, diaphragm with mixture of venom/antivenom ("Viekvin", Torlak, Serbia) in the ratio 1:2, 1:10 and 1:20 (m/m). Diaphragmatic contractions decreased to 50% of control contractions: under the influence of venom for 62.00±2.31 minutes, and with venom/antivenom mixture 1:2 for 78.50±7.51 minutes, 1:10 for 150.00±17.32 minutes, 1:20 for 307.50±2.89 minutes. A statistical difference (p 0.05) under the influence of the venom. Venom inhibits the total ATPases activity of the diaphragm by 51.81% compared with control.The venom of V. ammodytes does not act on AChE and nicotinic receptors in the neuromuscular synapse of the diaphragm, but interferes with mitochondrial energy metabolism.Abstract boo

Uporedne karakteristike metatarzalnih kostiju (Ossa metatarsi) i članaka prstiju (Ossa digitorum pedis seu phalanges digitorum) srne (Capreolus capreolus) i ovce (Ovis aries) u cilju utvrđivanja vrste životinja

Metatarsal bones and finger articles of roe deer and sheep are rarely used for animal identification. In practice there are frequent cases where on a corpse the head and distal parts of the limbs are missing. That is in order to prevent the identification of the bones, by which it is easiest to determine the animal species. For identification of metatarsal bones (Ossa metatarsi) as well as finger articles (Ossa digitorum pedis seu phalanges digitorum) there were used distal parts of hindlimb bones, taken from 6 roe deers and 7 sheep. Afer the separation from the soft tissues, the bones were boiled in an autoclave, and for bleaching and degreasing they were kept in 3% solution of hydrogen peroxide (H2O2). The bones were air dried, and then photographed. In roe deer, four metatarsal bones are developed: the second (Os metatarsale secundum), the third (Os metatarsale tertium), the fourth (Os metatarsale quartum) and the fifth (Os metatarsale quintum). In sheep, the third (Os metatarsale tertium) and the fourth (Os metatarsale quartum) metatarsal bones are developed. Both in roe deer and sheep, the third and the fourth metatarsal bones are fused into one single bone - main metatarsal bone. In sheep, on dorsal and plantar side of these bones there are grooves which are more shallow and wider than in roe deer. In roe deer, hindlimbs have four fingers, and in sheep two. In roe deer there is also the difference in the number of articles on the second and fifth finger. In this animal the second and fifth finger have coalesced the first and second article (Ph1 + Ph2) and the third article(Ph3). Based on the third article of the third and fourth finger, it may be distinguished one an­imal from another. Margo solearis in roe deer is peaky and in sheep it is blunt. In roe deer Processus extensorius is peaky on Margo coronalis, while in shee it is blunt. In the cases when material (fresh meat, blood, hair) necessary for some laboratory methods is missing, there is used the method of animal species determination based on morphological differences between the bones of these two animals. By this method it can be with certainty determined which animal the bones belong to.Metatarzalne kosti i članci prstiju srne i ovce ređe se koriste za identifikaciju vrste životinja. U praksi su česti slučajevi da na lešu nedostaju glava i distalni delovi ekstremiteta, kako bi se onemogućila identifikacija kostiju, po kojima je najlakše odrediti vrstu životinja. Za ispitivanje metatarzalnih kostiju (Ossa metatarsi) i članaka prstiju (Ossa digitorum pedis seu phalanges digitorum) upotrebljene su kosti distalnog dela zadnjeg ekstremiteta, od 6 srna i 7 ovaca. Posle odvajanja od mekih tkiva, kosti su kuvane u autoklavu, a radi beljenja i odmašćivanja držane su u 3% rastvoru vodonik peroksida (H2O2). Kosti su sušene prirodnim putem na vazduhu, a zatim su fotografisane. U srne su razvijene četiri metatarzalne kosti: druga (Os metatarsale secundum), treća (Os metatarsale tertium), četvrta (Os metatarsale quartum) i peta (Os metatarsale quintum). U ovce je razvijena treća (Os metatarsale tertium) i četvrta (Os metatarsale quartum) metatarzalna kost. Kod srne i ovce treća i četvrta metatarzalna kost su srasle u jednu kost - glavna metatarzalna kost. Kod ovce na dorzalnoj i plantarnoj strani ovih kostiju se nalaze žlebovi, koji su plići i širi nego u srne. Na zadnjem ekstremitetu u srne postoje četiri prsta, a u ovce dva prsta. Razlika postoji u broju članaka drugog i petog prsta u srne. U srne drugi i peti prst se sastoje iz sraslog prvog i drugog članka (Ph1 + Ph2) i trećeg članka (Ph3). Na osnovu trećeg članka, trećeg i četvrtog prsta može se razlikovati jedna životinja od druge. Margo solearis u srne je zašiljen, a u ovce zatupast. Kod srne je zašiljen i Processus extensorius na Margo coronalis, dok je u ovce zatupast. Kada nedostaje materijal (sveže meso, krv, dlaka) potreban za sprovođenje drugih laboratorijskih metoda, onda se koristi metoda određivanja vrste životinja na osnovu morfoloških razlika kostiju srne i ovce. Ovom metodom sa sigurnošću možemo utvrditi kojoj životinji kosti pripadaju