Human remains unearthed in settlement context from the Late Bronze Age – Early Iron Age (Reinecke BD–HaB3) Northeastern Hungary

Abstract of PhD thesis submitted in 2020 to the Archaeology Doctoral Programme, Doctoral School of History, Eötvös Loránd University, Budapest under the supervision of Gábor V. Szabó

Peripheral Mechanisms Involved in the Gastric Responses to Central Vagal Stimulation

14

Egyetem-menedzsment kihívások a szervezetfejlesztést illetően

Egy vezetőnek számos módszer áll rendelkezésére, hogy fejlessze az irányítása alá tartozó szervezetet. Nem mindegy, hogy a szervezet mely elemeit kívánja elsősorban fejleszteni, azonban a beavatkozásoknak vannak tovagyűrűző hatásai. Amikor a felsőoktatási intézmények élén álló vezetők a szervezetfejlesztés módszertanához fordulnak segítségért, nem minden esetben mérlegelik azokat a szervezeti feltételeket, amelyek ennek a módszernek a sikerességéhez szükségesek lennének. Egyrészt, mert nem is tudjuk pontosan, hogy melyek ezek a szervezeti tényezők, amelyek befolyásoló hatással bírnak, másrészt, mert ehhez egy előzetes felmérésre, szervezeti önértékelésre lenne szükség. Tanulmányomban megfogalmazom azokat a kritikus döntési pontokat, amelyekre az egyetem-menedzsmentnek kiemelt figyelmet kell fordítania a szervezetfejlesztési beavatkozások szükségessége és végrehajtása kapcsán

Új típusú, rétegszerkezetű fémkatalizátorok előállítása, jellemzése és alkalmazása heterogén katalitikus reakciókban = Preparation and characterization of novel layer-structured metal catalysts, applications in heterogeneous catalytic reactions

Új szintézismódszereket dolgoztunk ki kationos tenziddel stabilizált, szabályozott méretű Pd és Pt nanorészecskék előállítására rétegszerkezetű agyagásványokban és mezopórusos hordozókban. A minták szerkezetét röntgendiffrakcióval és elektronmikroszkópos vizsgálatokkal tanulmányoztuk, katalitikus tulajdonságaikat folyadékfázisú hidrogénezési reakciókban vizsgáltuk. Pd katalizátorokon főként sztereoszelektív átalakulásokat tanulmányoztunk, Pt katalizátorokon kemoszelektív és enantioszelektív reakciókat is végrehajtottunk. A fenti reakciókban a minták nagymértékben aktív és szelektív katalizátoroknak bizonyultak. MCM-41 alapú katalizátorokra kimutattuk, hogy a mezopórusokban elhelyezkedő fémrészecskék katalitikusan aktívak, ezért a minták alakszelektív tulajdonsággal rendelkeznek. A fenti szintézismódszerek alapján monodiszperz Pd nanorészecskéket állítottunk elő rétegszerkezetű grafit-oxid hordozóban. A jelentős rétegközti fémtartalommal rendelkező Pd/grafit-oxid minták belső alkinek hidrogénezési reakcióiban kimagasló katalitikus aktivitást és cisz-alkén sztereoszelektivitást mutattak. Hordozós Pd katalizátorok folyadékfázisú diszperzitásának meghatározására új kísérleti módszert dolgoztunk ki, amely folyadékkromatográfiás vizsgálatokon alapul. Királis kationos tenzidet immobilizáltunk montmorillonit agyagásványon, tanulmányoztuk a minta szerkezetét, duzzadóképességét és katalitikus tulajdonságait benzaldehid dietil-cinkkel végzett enantioszelektív alkilezési reakciójában. | Novel synthesis methods, based on the application of cationic surfactants as stabilizers, have been developed for the generation of Pd and Pt nanoparticles of controlled crystallite size in layer-structured clay minerals and mesoporous materials. Structural characterization was performed by X-ray diffraction and transmission electron microscopy. The catalytic performances of the samples were tested in liquid-phase alkene and alkyne hydrogenations. For Pd nanoparticles, mostly stereoselective reactions were studied, whereas for Pt particles, chemoselective and enantioselective reactions were also investigated. Most of the samples proved to be highly active and selective catalysts. Further, Pd and Pt nanoparticles immobilized in the mesopores of MCM-41 were found to be shape selective catalysts. The above synthesis procedure was extended to the preparation of monodispersed Pd nanoparticles in graphite oxide. The Pd/graphite-oxide materials, which contained a significant amount of intercalated metal particles, exhibited outstanding catalytic activities and Z-alkene stereoselectivities for the hydrogenations of internal alkynes. A novel experimental method, liquid chromatography, has been developed for determination of the liquid-phase dispersion of supported Pd catalysts. A chiral cationic surfactant was immobilized in montmorillonite and investigated as a heterogeneous catalyst for the enantioselective alkylation of benzaldehyde with diethylzinc

A problémás videojáték-használat újabb elméleti és gyakorlati megközelítései

Napjainkban a videojátékokkal való időtöltés az egyik legnépszerűbb szabadidős tevékenység a fiatalok körében. Ennek elterjedésével párhuzamosan nőtt a tudományos érdeklődés a játékok káros hatásai, illetve azok problémás használata iránt, mely jelenség a köznyelvben csak “játékfüggőségként” ismert. A kutatások rámutattak arra, hogy a játékosok kis része jelentős pszichológiai ártalmaktól szenved számos életterületen (például családi, társas, munkahelyi/tanulmányi). Tanulmányunk célja áttekintést nyújtani a problémás játékhasználat újabb elméleti megközelítéseiről, diagnosztikai kritériumairól és méréséről. A definíciót és a kritériumokat övező tudományos viták mellett bemutatjuk a kezelési eljárásokat és programokat, valamint felvázoljuk a jövőbeli kutatási irányzatok lehetőségeit is.&#x0D; &#x0D; ---&#x0D; &#x0D; Problematic video gaming: Novel approaches in theory and practice&#x0D; &#x0D; These days spending time playing video games is one of the most popular leisure-time activities among young people. With the growth of interest in video games research has begun to focus on the negative effects of usage in addition to problematic use, which is commonly known as "game addiction". Research has pointed out that a small number of gamers suffer from severe functional and psychological harm in several aspects of their lives (for instance, family, social, work/study). The aim of our study is to provide an overview of the novel theoretical approaches, diagnostic criteria and assessment of problematic gaming. Besides describing the scientific debates concerning the definition and criteria, we present the treatment methods and programs, and draw a picture of the possibilities for future directions in research.&#x0D; &#x0D; Keywords: problematic gaming, gaming disorder, addiction, Internet Gaming Disorder (IGD), interactive media</jats:p

Соціальні та політичні аспекти реформи освіти в Угорщині

The article concentrates on the issue of Hungarian education reforms brought about by radical political changes, in particular, the country’s admittance to the European Union. The paper outlines priorities in educational process transformation, as well as risks emerging in the system of teacher education and lifelong learning. The challenges associated with our times transform the teacher’s consciousness, shifting focus to the mandatory use of information technology, the activation of students’ information mobility, and the detailed analysis of employers’ requirements. The study reveals the Hungarian government’s key activities in relation to the socialization of the Roma minority and other national minorities compactly residing in Ukraine. The research illustrated educational resources used to train teachers at educational institutions to instill tolerance and mutual respect. The 2020s’ are marked by powerful globalization and political factors penetrating all spheres of social life. The dynamic formation of the civilized information society is accompanied by a number of contradictions and conflicts, the strengthening of social ties, and changing living conditions (Réti, 2009), (Vágó and Vass 2006). Despite numerous methodological and conceptual studies, the issues of updating the modern teacher’s training to enable teachers to train and educate students and adequately react to challenges imposed by digitalization remain open. In this respect, the experience of European states that successfully carried out a number of educational reforms is of great scientific interest and deserves to be systematically studied, popularized and introduced into the domestic educational system. One of such countries is Hungary, which borders on Ukraine both territorially and functionally (Transcarpathia is compactly inhabited by Hungarian national minorities). The aim of the article is to substantiate the essence of the key educational reforms in Hungary and to identify the risks and priorities brought about by transformational changes in the country.Artykuł koncentruje się na zagadnieniach reform edukacji na Węgrzech będących wynikiem radykalnych zmian politycznych, a w szczególności przyjęcia państwa do Unii Europejskiej. Publikacja nakreśla priorytety dla transformacji procesu edukacji, jak również ryzyka wynikającego z systemu edukacji nauczycieli i kształcenia przez całe życie. Wyzwania stawiane przez obecne czasy zmieniają świadomość nauczycieli, przenosząc nacisk na obowiązkowe wykorzystywanie technologii informatycznych, aktywowania mobilności informatycznej studentów oraz szczegółową analizę wymagań pracodawców. Badanie przedstawia kluczowe działania rządu węgierskiego w odniesieniu do socjalizacji mniejszości romskiej oraz innych mniejszości narodowych obecnie zamieszkałych na Ukrainie. Badanie obrazuje zasoby edukacyjne wykorzystywane do kształcenia nauczycieli w instytucjach edukacyjnych, mające za zadanie wprowadzanie tolerancji i wzajemnego szacunku. Lata dwudzieste XXI w. odznaczają się silną globalizacją i czynnikami politycznymi przenikającymi wszystkie sfery życia społecznego. Dynamicznemu formowaniu ucywilizowanego społeczeństwa informatycznego towarzyszy pewna liczba sprzeczności i konfliktów, wzmocnienie więzów społecznych oraz zmiana warunków życia (Réti, 2009), (Vágó i Vass 2006). Pomimo licznych badań metodologicznych i koncepcyjnych, problemy unowocześnienia współczesnego kształcenia nauczycieli tak, aby byli w stanie szkolić i kształcić studentów oraz odpowiednio reagować na wyzwania stawiane przez cyfryzację nadal pozostają nierozwiązane. W tym względzie doświadczenia państw europejskich, które skutecznie przeprowadziły liczne reformy edukacyjne, budzą znaczące zainteresowanie naukowe i wymagają systematycznych badań, popularyzacji i wdrożenia krajowego systemu kształcenia. Jednym z takich państw są Węgry, graniczące z Ukrainą zarówno terytorialnie, jak i funkcjonalnie (obwód zakarpacki jest gęsto zaludniony przez węgierskie mniejszości narodowe). Celem niniejszego artykułu jest uzasadnienie podstaw kluczowych reform edukacyjnych na Węgrzech oraz ustalenie ryzyka i priorytetów będących wynikiem zmian transformacyjnych w państwie.Стаття зосереджена на проблемі угорських реформ освіти спричинені радикальними політичними змінами, зокрема, вступом країни до Європейського Союзу. У статті окреслено пріоритети трансформації навчального процесу, а також ризики, що виникають у системі освіти вчителів та навчання впродовж життя. виклики, пов’язані з нашим часом, перетворюють свідомість вчителя, змінюючись зосередження уваги на обов’язковому використанні інформаційних технологій, активізації інформаційна мобільність та детальний аналіз вимог роботодавців. Навчання розкриває ключові заходи угорського уряду щодо соціалізації Росії ромська меншина та інші національні меншини, які компактно проживають в Україні. Дослідження проілюструвало освітні ресурси, що використовуються для підготовки вчителів у освітніх умовах установи для виховання толерантності та взаємоповаги. 2020-ті ознаменуються потужні глобалізаційні та політичні фактори, що проникають у всі сфери суспільного життя. Динамічне формування цивілізованого інформаційного суспільства супроводжується рядом суперечностей і конфліктів, зміцнення соціальних зв'язків та зміни життя умови (Réti, 2009), (Vágó and Vass 2006). Незважаючи на численні методологічні та концептуальні дослідження, питання оновлення сучасної підготовки вчителя, щоб забезпечити вчителів навчати та виховувати учнів та адекватно реагувати на нав'язані виклики шляхом оцифрування залишаються відкритими. У цьому відношенні досвід європейських держав що успішно здійснив низку освітніх реформ є великим науковим цікавить і заслуговує на систематичне вивчення, популяризацію та впровадження вітчизняна освітня система. Однією з таких країн є Угорщина, яка межує з Україна як територіально, так і функціонально (Закарпаття компактно проживає Угорські національні меншини). Метою статті є обґрунтування сутності ключові освітні реформи в Угорщині та визначення ризиків та пріоритетів про трансформаційні зміни в країні