Aequalitas valoris w teorii wymiany Carla Mengera

Carl Menger – as earlier Etienne de Condillac, Le Trosne, Adam Smith, David Ricardo, John S. Mill, Jean-Baptiste Say, William S. Jevons – has associated the notion of value with the human need. Unlike his predecessors, Menger has not accepted the notion of commodity utility as a measure of its value. In that way, Menger has challenged a thesis deeply rooted in the history of economic thought that the notion of value denotes the commodity attribute that makes each good capable to meet human need. In Menger’s value theory, the notion of value belongs the category of human judgment on the importance of good for human life and well being, i.e. for his need satisfaction. It has been shown that Menger’s approach to the commodity value let us introduce the concept of aequalitas valoris to the theory of commodity exchange and neither “value in use” nor “value in exchange” can be treated as categories of commodity value theory.Carl Menger – podobnie jak wcześniej Etienne de Condillac, Le Trosne, Adam Smith, David Ricardo, John S. Mill, Jean-Baptiste Say, William S. Jevons – łączył pojęcie wartości z potrzebą. W przeciwieństwie jednak do swoich poprzedników Menger nie uznał kategorii użyteczności rzeczy jako miary ich wartości. Zakwestionował tym samym pogląd głęboko zakorzeniony w historii myśli ekonomicznej, iż wartość jest własnością dobra, która sprawia, iż jest ono zdolne do zaspokojenia potrzeb człowieka. W systemie Carla Mengera wartość dobra należy do kategorii sądu o wadze potrzeby dla dobrobytu jednostki. W artykule pokazano, iż Mengerowskie ujęcie wartości pozwala wprowadzić pojęcie aequalitas valoris do teorii wymiany, a pojęć „wartość wymienna” oraz „wartość użytkowa” nie można traktować jako przynależnych do teorii wartości dóbr

Upadek wielkiej bogini

Udostępnienie publikacji Wydawnictwa Uniwersytetu Łódzkiego finansowane w ramach projektu „Doskonałość naukowa kluczem do doskonałości kształcenia”. Projekt realizowany jest ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój; nr umowy: POWER.03.05.00-00-Z092/17-00

Twórcze rozwiązywanie problemów na przykładzie programów: Odyseja Umysłu i Destination Imagination

The aim of this text is to set forth innovative ideas for developing creativity and troubleshooting skills in an unconventional way. Programmes encouraging children and teens to develop their crea-tive potential are the sources of inspiration for educational – and other – institutions. Among such programmes, those worth mentioning are Odyssey of Mind and Destination Imagination. They are both international competitions in which also Polish children and teens are successful. The article presents the postulates of these programmes and some thoughts on them presented by experts in the area of creativity, as well as their past participants. It also describes a series of experiences of trainers leading the students’ team from the Faculty of Pedagogy and Psychology at the University of Silesia in Katowice taking part in Odyssey of the Mind

Dobre, bo tanie i dobre – o nazwach polskich tanich win owocowych

Udostępnienie publikacji Wydawnictwa Uniwersytetu Łódzkiego finansowane w ramach projektu „Doskonałość naukowa kluczem do doskonałości kształcenia”. Projekt realizowany jest ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój; nr umowy: POWER.03.05.00-00-Z092/17-00

Męski vs kobiecy – sport w wieczornych wydarzeniach sportowych

Celem badań było określenie stopnia prezentowania w wieczornych wydarzeniach sportowych informacji dotyczących udziału kobiet i mężczyzn w rywalizacji sportowej. Analizie poddane zostały wieczorne wydarzenia sportowe czterech stacji telewizyjnych cieszących się największą oglądalnością: TVP1, TVP2, TVN, Polsat. Badania przeprowadzone zostały od 6 czerwca do 8 lipca 2019 roku. Sformułowano tezę o dostrzeganym w sferze medialnej prezentacji sportu znacznym zróżnicowaniu w kontekście płci. Wyniki badań potwierdziły powyższą tezę. Sport kobiet jest marginalizowany, a brak informacji o uczestnictwie kobiet w rywalizacji sportowej i ich wynikach sugeruje odbiorcy, że sport jest domeną mężczyzn. Ponadto ujawniły, iż szczególne różnice zaznaczają się w przypadku piłki nożnej, która w wydarzeniach sportowych ukazywana jest jako sfera męskiej dominacji. Jedynym sportem, w odniesieniu do którego widoczna jest równość w prezentowanych komunikatach, jest piłka siatkowa.Belcer A., Wizerunek kobiety w reklamie, [w:] (Nie)obecność kobiet w przestrzeni publicznej, M. Pataj (red.), Wyd. Adam Marszałek, Toruń 2014. Bernstein A., Is It Time for a Victory Lap? Changes in the Media Coverage of Women in Sport, „International Review for the Sociology of Sport”, 2002, nr 3–4. Bourdieu P., Męska dominacja, tłum. L. Kopciewicz, Oficyna Naukowa, Warszawa 2004. Bourdieu P., O telewizji. Panowanie dziennikarstwa, tłum. K. Sztandar-Sztanderska, A. Ziółkowska, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2011. Cooky Ch., Messner M. A., Hextrum R. H., Women play sport, but not on TV: A longitudinal study of televised news media, „Communication & Sport”, 2013, nr 1 (3). Gajda J., Media w edukacji, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2007. Kamińska A., Stereotyp kobiety w reklamie telewizyjnej, [w:] Kobiety w sferze publicznej. Teoria i praktyka, M. Pataj (red.), Wyd. Adam Marszałek, Toruń 2015. Kijewska B., Badania kwestii płci w telewizji, [w:] Zawartość mediów masowych: od kultury popularnej przez studia genderowe do języka komunikowania, P. Dudek, M. Kuś (red.), Wyd. Adam Marszałek, Toruń 2010. Kluczyńska U., Konstruowanie relacji między rodzajami w sporcie. Analiza telewizyjnych wiadomości sportowych, [w:] Kalejdoskop genderowy. W drodze do poznania płci społeczno-kulturowej, K. Slany, B. Kowalska, M. Ślusarczyk (red.), Wyd. Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2011. Kornacka K., Nierówność płci w sporcie, [w:] Sport – sportowcy – kibice. Perspektywa socjologiczna, R. Kossakowski, L. Michałowski (red.), Wyd. Orbis Exterior, Pszczółki 2013. Korzińska A., Uroda, małżeństwo, macierzyństwo, jako komponenty tożsamości płci, [w:] Gender w kulturze popularnej, M. Radkiewicz (red.), Wyd. Rabit, Kraków 2003. Kramarczyk J., Gnieciak M., Kiżuk J., Obecne czy nieobecne? O kobiecym sporcie w mediach, [w:] Sport kobiet i mężczyzn: uwarunkowania, różnice, granice, H. Jakubowska (red.), Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Poznań 2013. Loy J. W., McLachlan F., Booth D., Connotations of Female Movement and Meaning: The Development of Women’s Participation in the Olympic Games, „Olympika XVIII”, 2009. Łobocki M., Metody i techniki badań pedagogicznych, Wyd. Impuls, Kraków 2011. Majewska E., Teoria krytyczna w starciu ze stereotypem. Propozycje dla feministycznej krytyki mediów, [w:] Kobiety, feminizm i media, E. Zierkiewicz, I. Kowalczyk (red.), Stowarzyszenie Kobiet „Konsola”, Poznań 2005. Mazur Z., Organista N., Niedoreprezentowanie kobiet w sporcie. Analiza sportowych przekazów medialnych, [w:] Kobiety w sferze publicznej. Perspektywy interdyscyplinarne problemu, M. Pataj (red.), Wyd. Adam Marszałek, Toruń 2017. Mrozowski M., Funkcje telewizji w społeczeństwie, [w:] Człowiek a telewizja, K. Jakubowicz, B. Puszczewicz (red.), Wyd. Nauczycielskiego Uniwersytetu Radiowo-Telewizyjnego, Warszawa 1990. Nowak M., Analiza wybranych przyczyn braku aktywności ruchowej kobiet, [w:] Sport w życiu kobiety, Z. Żukowska (red.), Polskie Stowarzyszenie Sportu Kobiet, Warszawa 1995. Parnicka U., Przyczyny rezygnacji ze sportu kobiet – mieszkanek Białej Podlaskiej, [w:] Sport w życiu kobiety, Z. Żukowska (red.), Polskie Stowarzyszenie Sportu Kobiet, Warszawa 1995. Sahaj T., Kobiety we współczesnym sporcie, „Sport Wyczynowy”, 2004, nr 1-2.Siemieńska R., Środki masowego przekazu jako twórcy obrazu świata, [w:] Portrety kobiet i mężczyzn, R. Siemieńska (red.), Wyd. Naukowe „Scholar”, Warszawa 1997. Socha T., Sport kobiet: historia, teoria, praktyka, Centralny Ośrodek Sportu, Warszawa 2002. Spychalska J., Idol w mediach jako czynnik kształtujący młodzież, [w:] Dzieci i młodzież w kręgu oddziaływań mediów i grup rówieśniczych – w i pomimo czasów ponowoczesnych, J. Aksman, J. Pułka (red.), Wyd. Krakowskie Towarzystwo Edukacyjne sp. z o.o., Kraków 2012. Wasilewska M., Wzory kobiet w reklamie telewizyjnej w Polsce, [w:] Portrety kobiet i mężczyzn, R. Siemieńska (red.), Wyd. Naukowe „Scholar”, Warszawa 1997. Wyżnikiewicz-Kopp Z., Image sportu kobiet, [w:] Sport w życiu kobiet, Z. Żukowska (red.), Polskie Stowarzyszenie Sportu Kobiet, Warszawa 1995. Źródła internetowe European Institute for Gender Equality, Gender Equality Index 2017. Measuring gender equality in the European Union 2005-2015, Report 2017,https://eige.europa.eu/sites/default/files/documents/ 20177277_mh0517208enn_pdf.pdf. Główny Urząd Statystyczny, Urząd Statystyczny w Rzeszowie, Kultura fizyczna w latach 2017 i 2018. Warszawa, Rzeszów 2019, https://rzeszow.stat.gov.pl/publikacje-i-foldery/sport-turystyka/kultura-fizyczna-w-latach-2017-i-2018,2,5.html. Konkluzje Rady z dnia 21 maja 2014 r. w sprawie równości płci w sporcie (2014/C 183/09), https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:52014XG0614(09)&from=EN. Special Eurobarometer 472, Report, Sport and physical activity, Grudzień 2017, https://ec.europa.eu/ commfrontoffice/publicopinion/index.cfm/ResultDoc/download/DocumentKy/82432. Strategia Rady Europy na rzecz równości płci 2018-2023, https://rm.coe.int/gender-equality-strategy-2018-2023-pl/168097fa52

Działalność artystyczna Chóru Uniwersytetu Śląskiego w latach 1998-2013 na tle 105-letniej tradycji Towarzystwa Śpiewaczego "Harmonia" w Cieszynie

The text brings a selected activity of „Harmonia”, a University of Silesia Choir between 1998 and 2013, currently active under the supervision Izabella Zielecka-Panek. The origin of the singing association “Harmonia” dates back to the beginning of the 20th century or, more specifically, 1908. Its over 100-year activity caused that it belongs to the most important choirs in Silesia. The history of the band proves its activity under the supervision of many outstanding musicians, enthusiasts of a vocal art and community workers. It is still characterized by a considerable artistic activity, variety of repertoire and a high performance level. The hardships of an artistic work resulted in many prestigious awards in Poland and abroad. An outline of the singing activity presented in the text was enriched with pictures from selected artistic events

Komiks polski dla młodego odbiorcy - tendencje, tematy, wydawcy

"Przemiany ustrojowe w Polsce lat 90. XX wieku, które pociągnęły za sobą zmiany gospodarcze obejmujące również rynek wydawniczo‑księgarski, umożliwiły dostęp do tekstów kultury wcześniej objętych zapisem cenzorskim lub też oficjalnie potępianych jako przejaw imperialistycznej, wrogiej polityki mocarstw zachodnich, czy jako kwintesencja zdemoralizowanej obyczajowości amerykańskiej. Porzucenie owych sztucznych, siłą narzucanych przez decydentów poprzedniego ustroju ram, krępujących sferę twórczych dokonań i recepcji dóbr kultury, spowodowało m.in. powstanie wielu wydawnictw wprowadzających do obiegu nowe tytuły, zwłaszcza autorów obcych. Wśród publikowanych dzieł znalazły się również komiksy. Pojawieniu się albumów, czasopism komiksowych nie towarzyszyła jednak refleksja krytyczna. Pierwsze obszerniejsze publikacje o charakterze naukowym czy popularnonaukowym — umożliwiające czytelnikom oraz osobom pracującym w instytucjach będących elementem życia kulturalnego danej społeczności orientację w dorobku autorów parających się twórczością komiksową — pojawiły się na przełomie XX i XXI wieku1. Do dzisiaj, mimo że stan badań nad komiksem jest sukcesywnie wzbogacany w opracowania, w których ów tekst kultury staje się przedmiotem analizy specjalistów reprezentujących różne dyscyplinynaukowe, istnieją obszary wymagające większego zainteresowania. Dotyczy to m.in. komiksu dla dzieci." [fragment tekstu

Czas wolny... od nudy. Zrównoważony rozwój uczniów zdolnych w ramach zajęć pozalekcyjnych.

Publikacja powstała w ramach projektu "Opracowanie i wdrożenie kompleksowego systemu pracy z uczniem zdolnym"Publikacja wspólfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Bułgarskie pieśni łazarskie : próba systematyki pieśni obrzędowych

Panieński obrzęd łazaruwane to jeden z najważniejszych bułgarskich obrzędów cyklu wiosennego. Przygotowania do niego rozpoczynają się zwykle już w okresie Wielkiego Postu, kulminacja działań rytualnych zaś przypada na dzień św. Łazarza lub następującą po nim Niedzielę Palmową (w niektórych miejscowościach ostatnie etapy obrzędu realizowane są dopiero w Wielkanoc). Znany jest w wersji podstawowej, polegającej na obchodzeniu domów we wsi przez dziewczęta w wieku przedmałżeńskim, które tańczą i śpiewają dla oczekujących je gospodarzy i ich rodzin, lub w kilku wariantach lokalnych, w których do spotkania z grupą obrzędową dochodzi w przestrzeni publicznej (na cmentarzu, w karczmie, na placu wiejskim). Zalicza się go do obrzędow, ktore A. van Gennep określił jako rńas de passage - działania, które w sposób symboliczny wyrażają zmiany, jakie zachodzą w życiu człowieka i przyrody. [fragm. tekstu