Macro-prudential View of Financial Stability

The paper points out the key features of "macro prudential" new framework, accepted by all relevant international institutions, in an effort to mitigate the externalities that can lead to vulnerability of the financial system and trigger a systemic risk. The emergence of the term dates back to the seventies, which over time have been almost forgotten, that was resurrected again in the second half of 2008, after a major global economic crisis. There is no single universal precise definition of "macro prudential", although most definitions contain several common characteristics. I focus on systematic risk, defines the key objective "macro prudential" or the regulation and supervision of the financial system as a whole rather than individual institutions. To limit the risk of global financial shocks, suggest different macro prudential indicators and instruments for assessing the health of the financial system and its vulnerability to shocks. The regulation and supervision of the financial system used macro prudential tools that are designed to enable efficient control policies, with particular focus on improving the resilience of the financial system impact of systematic risk. Macro prudential analysis focuses on factors that may threaten the stability of the financial system and the interrelationship between macroeconomic and financial stability. Macro-prudential application is based on rules or discretion, the entire system or individual financial institution, national or global level

Toilet training in children with certain developmental disorders

Ovladavanje veštinama u okviru toaletnog treninga u detinjstvu smatra se značajnom razvojnom odrednicom. Sticanje veština pravilnog korišćenja toaleta kod dece s razvojnim poremećajima često je odloženo. Cilj ovog rada je da izloži moguće probleme koji se javljaju kod dece sa intelektualnom ometenošću, poremećajem iz spektra autizma i cerebralnom paralizom tokom uspostavljanja toaletnih veština, kao i da ukaže na intervencije koje su se u ovom domenu pokazale efikasnim. U radu je ukazano na specifičnosti svake od tretiranih kliničkih slika u pogledu ovladavanja veštinama tokom toaletnog treninga. Posebno su obrađene bihevioralne intervencije, za koje je naglašeno da je ključno da budu individualizovane na osnovu fizičkih ograničenja i kognitivnog statusa deteta. Među efikasnim intervencijama ističu se potkrepljenje, podsticanje, gašenje, demonstracije, vizuelni rasporedi i druge, koje su izvedene iz programa tretmana za decu sa razvojnim poremećajima.Mastering toilet training skills in childhood is considered an important developmental determinant. Acquiring proper toilet skills in children with developmental disorders is often delayed. The aim of this paper is to present possible problems that occur in children with intellectual disability, autism spectrum disorder, and cerebral palsy during toilet training, as well as to indicate the interventions that have proven to be effective in this domain. The paper points out the specifics of each of the treated clinical pictures regarding mastering toilet training skills. Behavioral interventions were specially addressed, and it was emphasized that they should be individualized based on the physical limitations and cognitive status of a child. Effective interventions include reinforcement, prompting, extinction, demonstrations, visual schedules, and others derived from treatment programs for children with developmental disorders

ONTOLOGICAL FRAMEWORK FOR KNOWLEDGE MANAGEMENT IN ORTHOPEDIC SURGERY

Efficiency and effectiveness of orthopedic surgery can be achieved by enabling proper decision-making in a shortest period of time, based on complete and updated information on the status, type of fracture and fixators used for a particular fracture. In this way, the risk of possible complications caused by a late intervention can be reduced. In such circumstances, there exist critical needs for an effective and efficient knowledge management approach where different domain models are combined and formally interrelated, so that the decisions are based on the consistent and complete information. In this paper, ontologies are used to propose a framework for implementing such an approach in the domain of orthopedic surgery. The framework combines formal models of the generic products and supply chains for their manufacturing and delivery, anatomical elements, e.g. bones, types of their fractures and fixators – the medical products which are used in the fracture treatments. Then the possible uses of this framework for the purpose of knowledge management in orthopedic surgery are discussed in the context of the assumptions of development of Next Generation Enterprise Information Systems

Inkluzivno obrazovanje u Evropi – rezultati evropske agencije

Evropska agencija za posebne potrebe i inkluzivno obrazovanje (dalje Agencija) je nezavisna organizacija koja deluje kao platforma za saradnju 30 država članica. Cilj je da se unapredi obrazovna politika i praksa za učenike sa smetnjama u razvoju i potrebom za podrškom. Republika Srbija pridružila se Agenciji 2018. godine. Ključni principi bazirani na dokazima koji su predstavljeni postulatima Agencije fokusiraju se na razvoj politike, kao i na implementaciju i usklađuju se sa prioritetima država članica. Jasno je da se obrazovni sistemi razlikuju među zemljama. Oni su dinamički, višestepeni sistemi sa dodatnom složenošću koja proizilazi iz kulturnih, društvenih, verskih i drugih kontekstualnih razlika. Dok se na početku fokusirala na učenike sa razvojnim smetnjama, u poslednjem periodu Agencija proširuje svoj delokrug rada, uzima u obzir sve učenike u okviru sistema inkluzivnog obrazovanja i prikuplja, prikazuje i analizira nacionalne podatke država članica. U tom smislu, u većini zemalja, upisivanje u inkluzivno obrazovanje podrazumeva raspoređivanje učenika u redovno odeljenje u skladu sa referentnom vrednošću raspoređivanja od 80% vremena u razredima redovnog obrazovanja sa svojim vršnjacima. Učenici koji nisu u inkluzivnom okruženju edukuju se u okviru odvojenih odeljenja u redovnim školama, specijalnih škola, neformalnog obrazovanja koje vode zdravstvene ili socijalne službe, ili su van formalnog obrazovanja. Dostupni podaci pokazuju da nijedna od zemalja članica nema 100% upisivanje u inkluzivno okruženje. Sve zemlje koriste neki oblik pružanja posebnih stručnih usluga (posebne škole i jedinice), kao i posebna odeljenja u redovnim školama. Svaki treći učenik sa smetnjama u razvoju u Srednjoj i Istočnoj Evropi pohađa školu za učenike sa smetnjama u razvoju. Široki opseg stope raspoređivanja u specijalne škole ukazuje da se u različitim zemljama koriste veoma raznorodne procedure i strukture za raspoređivanje učenika sa razvojnim smetnjama. U svim zemljama članicama, skoro 40% učenika sa razvojnim smetnjama obrazuje se u posebnim, neinkluzivnim okruženjima. Čak i u Finskoj, državi s jednim od najboljih obrazovnih sistema na svetu i veoma kvalitetnom podrškom učenicima s razvojnim teškoćama, izveštava se o brojnim problemima vezanim za poteškoće u realizaciji inkluzivne nastave. Rad je nastao kao rezultat istraživanja na projektu „Kreiranje Protokola za procenu edukativnih potencijala dece sa smetnjama u razvoju kao kriterijuma za izradu individualnih obrazovnih programa” (broj ugovora 451-03-68/2022-14) koji finansira Ministarstvo prosvete Republike Srbije

Inkluzivno obrazovanje u Evropi – rezultati evropske agencije

Evropska agencija za posebne potrebe i inkluzivno obrazovanje (dalje Agencija) je nezavisna organizacija koja deluje kao platforma za saradnju 30 država članica. Cilj je da se unapredi obrazovna politika i praksa za učenike sa smetnjama u razvoju i potrebom za podrškom. Republika Srbija pridružila se Agenciji 2018. godine. Ključni principi bazirani na dokazima koji su predstavljeni postulatima Agencije fokusiraju se na razvoj politike, kao i na implementaciju i usklađuju se sa prioritetima država članica. Jasno je da se obrazovni sistemi razlikuju među zemljama. Oni su dinamički, višestepeni sistemi sa dodatnom složenošću koja proizilazi iz kulturnih, društvenih, verskih i drugih kontekstualnih razlika. Dok se na početku fokusirala na učenike sa razvojnim smetnjama, u poslednjem periodu Agencija proširuje svoj delokrug rada, uzima u obzir sve učenike u okviru sistema inkluzivnog obrazovanja i prikuplja, prikazuje i analizira nacionalne podatke država članica. U tom smislu, u većini zemalja, upisivanje u inkluzivno obrazovanje podrazumeva raspoređivanje učenika u redovno odeljenje u skladu sa referentnom vrednošću raspoređivanja od 80% vremena u razredima redovnog obrazovanja sa svojim vršnjacima. Učenici koji nisu u inkluzivnom okruženju edukuju se u okviru odvojenih odeljenja u redovnim školama, specijalnih škola, neformalnog obrazovanja koje vode zdravstvene ili socijalne službe, ili su van formalnog obrazovanja. Dostupni podaci pokazuju da nijedna od zemalja članica nema 100% upisivanje u inkluzivno okruženje. Sve zemlje koriste neki oblik pružanja posebnih stručnih usluga (posebne škole i jedinice), kao i posebna odeljenja u redovnim školama. Svaki treći učenik sa smetnjama u razvoju u Srednjoj i Istočnoj Evropi pohađa školu za učenike sa smetnjama u razvoju. Široki opseg stope raspoređivanja u specijalne škole ukazuje da se u različitim zemljama koriste veoma raznorodne procedure i strukture za raspoređivanje učenika sa razvojnim smetnjama. U svim zemljama članicama, skoro 40% učenika sa razvojnim smetnjama obrazuje se u posebnim, neinkluzivnim okruženjima. Čak i u Finskoj, državi s jednim od najboljih obrazovnih sistema na svetu i veoma kvalitetnom podrškom učenicima s razvojnim teškoćama, izveštava se o brojnim problemima vezanim za poteškoće u realizaciji inkluzivne nastave. Rad je nastao kao rezultat istraživanja na projektu „Kreiranje Protokola za procenu edukativnih potencijala dece sa smetnjama u razvoju kao kriterijuma za izradu individualnih obrazovnih programa” (broj ugovora 451-03-68/2022-14) koji finansira Ministarstvo prosvete Republike Srbije

Sleep disorders in children with intellectual disabilities: mental hygiene and sleep

Sufficient hours of sleep during childhood and adolescence are crucial for adequate brain development. Individuals with intellectual disabilities of all ages often experience sleep disorders that significantly negatively impact their daily routines, cognitive achievements, functionality, and quality of life. Research Objective: We aimed to review contemporary literature on sleep disorders in children with intellectual disabilities. Methodology: Relevant literature was found by searching electronic databases available through the Consortium of Libraries of Serbia for Unified Procurement and Google Scholar. Results: Sleep disturbances are more common in children with intellectual disability compared to neurotypical pediatric populations. Sleep disorders are part of the clinical picture of all entities with intellectual disabilities, with specificities related to individual syndromes. In children with intellectual disabilities, inadequate sleep, whether in terms of duration or quality, leads to worsened clinical presentation, with the development of learning disorders and the development or worsening of existing behavioral changes during wakefulness. Conclusion: Sleep disorders in children with intellectual disabilities represent an additional challenge for their families and caregivers and should be the focus of mental hygiene interventions and further research into these entities.Адекватан сан у дечјем и адолесцентском узрасту се сматра круцијалним за оптимални развој мозга. Особе са интелектуалном ометеношћу свих узраста често имају поремећаје сна који значајно негативно утичу на њихове дневне рутине, когнитивна постугнућа и функционалност, као и квалитет живота. Циљ истраживања: Циљ рада је да се начини преглед савремене литературе о поремећајима спавања код деце са интелектуалном ометеношћу. Метод рада: Релевантна литература пронађена је претраживањем електронских база података, доступних преко Конзорцијума библиотеке Србије за обједињену набавку и преко базе Google Scholar. Резултати: Премећаји сна су чешћи у популацији деце са интелектуалном ометеношћу у односу на неуротипичну педијатријску популацију. Поремећај спавања је део клиничке слике свих ентитета са интелектуалном ометеношћу, са специфичностима везаним за поједине синдроме. Код деце са интелектуалном ометеношћу, неадeкватан сан, било по трајању или по квалитету, доводи до погоршања клиничке презентације, са развојем поремећаја учења и настанком или погоршањем већ постојећих измена понашања током будности. Закључак: Поремећаји спавања код деце са интелектуалном ометеношћу представљају додатни изазов за њихове породице и неговатеље, па су важан циљ ментално хигијенских интервенција и треба да буду у фокусу даљих истраживања ових ентитета

Salivarni kortizol kao biomarker stresa kod hirurških pacijenata

Background: Surgical stress and pain result in activation of hypothalamus-pituitary-adrenal axis. The aim of this study was to establish the effects of postoperative pain and various modalities of analgesic administration on salivary and serum cortisol levels, as well as to establish the validity of salivary cortisol as a stress indicator in surgical patients. Methods: A randomized controlled trial involved 60 patients scheduled for elective abdominal aortic aneurysm surgery. Patients were randomly divided into two groups depending on the model of postoperative analgesia. The first group (MI – morphine intermittently) included patients given morphine doses 0.1 mg/kg/6h s.c. intermittently. The second group (MPCA – morphine patient-controlled analgesia) included patients who received morphine via the PCA system – intravenous administration of morphine adjusted to a dose of 1 mg per shot and a lockout interval of 6 minutes. Results: The intensity of pain did not significantly vary until the hour 10 post-surgery. However, in the period from hour 10 to hour 18 post-surgery, higher intensity of pain was reported in group MPCA (P < 0.05). Hemodynamic instability was more prevalent in the MI group (40.0% vs 6.7%, P = 0.0048). Serum cortisol levels were almost identical in both groups (MI 509.4 nmol/L vs MPCA 511.0 nmol/L, P = 0.1473). Higher values of salivary cortisol were recorded in group MPCA; however, the difference was not statistically significant (47.1 nmol/L vs 116.3 nmol/L, P = 0.0970). Conclusion: Our study confirmed that salivary cortisol is a more sensitive stress biomarker in surgical patients as compared to blood cortisol.Uvod: Hirur{ki stres i bol su uzrok aktivacije hipotalamus- no-hipofizno-nadbubre`ne osovine. Cilj ove studije bio je da se utvrdi uticaj postoperativnog bola i razli~itih vidova administracije analgetika na vrednosti kortizola u serumu i salivi, kao i da se utvrdi da li je salivarni kortizol dobar poka- zatelj stresa kod hirur{kih pacijenata. Metode: Randomizovana kontrolisana studija koja je uklju- ~ila 60 pacijenata primljenih za elektivnu operaciju ane- urizme abdominalne aorte. Pacijenti su metodom slu~ajnog izbora podeljeni u dve grupe u zavisnosti od modela post- operativne analgezije. Prvu grupu (MI – intermitentna pri- mena morfina) su ~inili pacijenti koji su dobijali morfin intermitentno u dozi od 0.1 mg/kg/6h s.c. U drugoj grupi (MPCA – analgezija morfinom kontrolisana od strane paci- jenta) su bili pacijenti koji su dobijali morfin takozvanom PCA metodom – intravenska primena morfina 1 pritisak/1 mg, interval 6 minuta. Rezultati: Intenzitet bola se nije zna~ajno razlikovao do desetog sata nakon operacije. Me|utim, u periodu od de- setog do osamnaestog sata nakon operacije bol je bio izra`eniji u MPCA grupi (P < 0.05). Hemodinamska nesta- bilnost je bila zastupljenija u grupi MI (40.0% vs 6.7%, P = 0.0048). Serumski kortizol bio je gotovo identi~an po gru- pama (MI 509.4 nmol/L vs MPCA 511.0 nmol/L, P = 0.1473). Salivarni kortizol je bio vi{i u grupi MPCA ali razika nije statisti~ki zna~ajna (47.1 nmol/L vs 116.3 nmol/L, P = 0.0970). Zaklju~ak: Na{a studija je pokazala da je salivarni kortizol senzitivniji biomarker stresa kod hirur{kih pacijenata u odnosu na serumski kortizol

BLASTOCYSTIS HOMINIS: A MYSTERIOUS AND COMMONLY DISREGARDED PARASITE

Blastocystis hominis (B. hominis) is an anaerobic, single-cell protozoan, commonly present in human and animal stool samples. It can be found in healthy people as well and it still has not been elucidated whether it is a commensal organism or a pathogen. Blastocystosis is a disease caused by the protozoan in humans. The prevalence of the parasitosis varies both between the countries, and between certain population groups within individual countries. Due to poor hygienic conditions, common exposure to animals and intake of contaminated water and food, people in the developing countries have got a higher prevalence of blastocystosis, but economically developed countries have not been spared either. The taxonomy of B. hominis is still a matter of debates. For the reasons of genetic diversity, it has been suggested that the name B. hominis should be replaced with „Blastocystis species‟. Seventeen subtypes of the species have been so far identified, and a definitive characterization of Blastocystis spp. is possible at the molecular level only. The parasite is transferred by the fecal-oral route. A variety of hosts have been identified, and animal-to-human and vice versa transfers have been documented. The most common manifestations of the infection with the organism are diarrhea, abdominal pain, nausea, and bloating. This infection has also been associated with the irritable bowel syndrome (IBS), non-specific colitis, chronic inflammatory bowel disease (CIBD), and urticaria. The diagnosis can be made using the methods of conventional microscopy (CVM), phase-contrast and electron microscopy, cultivation, serodiagnosis, and by using molecular methods. The infection caused by the parasite does not always require treatment. In symptomatic patients, the first line medical treatment is metronidazole. Further studies are required to resolve all dilemmas regarding the parasite

Analysis of a potential collision of buildings during earthquake based on computer simulation

U slučajevima kada dilatacijske razdjelnice između susjednih zgrada nisu dovoljne, za vrijeme zemljotresa sudaraju se pojedini dijelovi objekata. Pri tome dolazi do lokalnih oštećenja ili čak rušenja dijelova zgrada jer su sile udara velikog intenziteta. Da bi se to izbjeglo, treba posebnu pažnju posvetiti projektiranju aseizmičkih razdjelnica. U radu je prikazana parametarska analiza potencijalnog sudara dvije višespratne zgrade, primjenom programskog paketa SAP2000v15, s ciljem da se ispita što se dešava ako su razdjelnice projektirane u skladu sa standardima koji važe u Srbiji, a ipak dođe do sudara u nekim razmatranim slučajevima. Korišten je model s fleksibilnom osnovom u interakciji s tlom. U dinamičkoj su analizi korišteni akcelerogrami realnih zemljotresa. Određene su vrijednosti seizmičkih sila, momenata savijanja i normalnih sila u slučajevima kada bi došlo do sudara zgrada, kao i potrebna širina dilatacijskih razdjelnica da bi se izbjegao sudar, a izvedeni su i zaključci o utjecaju pojedinih parametara na pojavu sudara.In the cases when expansion joints between adjacent buildings are not sufficient, certain parts of the structure collide during earthquake. Then it comes to local damage or even destruction of parts of the building because of the impact forces of great intensity. In order to avoid collision, particular attention has to be paid to design of aseismic joints. In the paper, a parametric analysis of the potential collision of two multi-storey buildings is carried out by the use of software package SAP2000v15, with the goal to examine what occurs if the expansion joints have been designed in compliance with Serbian standards, and if yet there are collisions in some cases. The flexible base model in interaction with soil was designed. The accelerograms of real earthquakes were applied in dynamic analysis. Quantities of seismic forces, bending moments and axial forces in the case of collision, as well as necessary width of expansion joints to avoid it, were computed. Conclusions about influence of considered parameters on collision occurrence were accomplished