Mikrokrwawienia mózgowe

Mikrokrwawienia mózgowe ujawniają się w rezonansie magnetycznym jako drobne ogniska obniżonego sygnału, odpowiadające okołonaczyniowemu gromadzeniu się złogów hemosyderyny. Mogą występować u osób klinicznie zdrowych, u chorych ze zmianami niedokrwiennymi i krwotocznymi mózgu oraz u osób z zespołami otępiennymi. Spotyka się je najczęściej w wieku podeszłym, u osób obciążonych nadciśnieniem tętniczym i innymi czynnikami ryzyka chorób sercowo-naczyniowych. Mikrokrwawienia mózgowe przebiegają zwykle bez uchwytnych klinicznie objawów, wiążą się natomiast z poważnymi następstwami, zwłaszcza zwiększonym ryzykiem wystąpienia następczego udaru mózgu (częściej o charakterze krwotocznym niż niedokrwiennym), zaburzeń funkcji poznawczych, niepełnosprawności oraz zgonu. Jest to szybko narastający problem zdrowotny w starzejącym się społeczeństwie. Polski Przegląd Neurologiczny 2011; 7 (2): 104–10

Leukoaraiosis as a subtype of cerebral small-vessel disease

Leukoarajoza (LA, leukoaraiosis) oznacza rozlane, obustronne zmiany istoty białej mózgu, zlokalizowane głównie okołokomorowo oraz głęboko podkorowo, wykrywane w badaniach neuroobrazowych. Leukoarajoza to częsta postać choroby małych naczyń mózgowych (CSVD, cerebral small-vessel disease), zaliczana do jej drugiego podtypu, wtórnego do rozlanej arteriopatii małych tętniczek przeszywających istoty białej mózgu, związanej z nadciśnieniem tętniczym. U podłoża LA leży przewlekły proces niedokrwienny oraz zaburzenia funkcji śródbłonka naczyniowego, doprowadzające do zmniejszenia mózgowego przepływu krwi i zwiększonej przepuszczalności bariery krew–mózg. Chorobę małych naczyń mózgowych uznano za jeden z głównych problemów zdrowotnych osób w podeszłym wieku w krajach rozwiniętych; odpowiada za 20-30% wszystkich udarów mózgu i stanowi główną przyczynę otępienia naczyniopochodnego. Udar Mózgu 2009; 11 (2): 58-65Leukoaraiosis (LA) describes an abnormal appearance of cerebral white matter, especially located in the periventricular and deep subcortical areas, seen on neuroimaging. Leukoaraiosis represents the second subtype of cerebral small-vessel disease (CSVD), connected with diffuse arteriopathy of the perforating arteries and hypertension (diffuse-CSVD). In the pathogenesis of LA essential role plays chronic cerebral ischaemia and endothelial dysfunction together with reduced cerebral blood flow and increased blood–brain barrier permeability. Cerebral microangiopathies are currently recognized as a major burden of disease in elderly people in developed countries worldwide. CSVD is responsible for 20-30% of all strokes and is the most common cause of vascular subcortical dementia. Interdisciplinary Problems of Stroke 2009; 11 (2): 58-6

Kliniczne znaczenie poszerzonych przestrzeni okołonaczyniowych Virchowa-Robina

Przestrzenie okołonaczyniowe Virchowa-Robina są wypełnionymi płynem wypustkami przestrzeni podpajęczynówkowej wpuklającymi się do miąższu mózgu i należą do prawidłowego obrazu mózgowia. Są one najczęściej klinicznie bezobjawowe, a ich liczba oraz rozmiary zwiększają się z wiekiem. Występowanie poszerzonych przestrzeni okołonaczyniowych jest zjawiskiem patologicznym, mieszczącym się w klinicznym spektrum objawów choroby małych naczyń mózgowych. Pojawiają się one w przebiegu wielu schorzeń, zwłaszcza o etiologii naczyniowej, zapalnej oraz metabolicznej i mogą sprawiać trudności w radiologicznej diagnostyce różnicowej

Endogenne potencjały wywołane w zaburzeniach poznawczych

Endogenne potencjały wywołane są nieinwazyjną metodą badania czynności bioelektrycznej mózgu, związanej z procesami przetwarzania informacji na poziomach korowym i podkorowym. W badaniach eksperymentalnych i klinicznych najczęściej wykorzystuje się potencjały słuchowe o długiej latencji (P300), które należą do grupy wywołanych odpowiedzi endogennych, których parametry w znacznym stopniu zależą od sprawności procesów poznawczych. Zaburzenia tych procesów powodują bądź to brak odpowiedzi endogennej, bądź też patologiczne przedłużenie ich latencji i/lub obniżenie amplitudy. Badanie fali P300 może być przydatne w praktyce klinicznej do oceny zaburzeń poznawczych w przebiegu schorzeń związanych z uszkodzeniem ośrodkowego układu nerwowego

Hemibalizm i ruchy pląsawicze po przebytym udarze krwotocznym mózgu u chorej z nowo rozpoznaną cukrzycą typu 2

Balizm jest rzadką postacią ruchów mimowolnych. Charakteryzuje się nasilonymi, gwałtownymi i szybkimi ruchami o znacznej amplitudzie. Ruchy hemibalistyczne są uznawane za patognomoniczne dla uszkodzenia kontralateralnego jądra niskowzgórzowego Luysa, najczęściej w przebiegu zmian naczyniopochodnych mózgowia. W pracy przedstawiono przypadek 62-letniej kobiety, u której lewostronne ruchy hemibalistyczno-pląsawicze wystąpiły po upływie miesiąca od dokonanego udaru krwotocznego mózgu w zakresie jąder podstawy po stronie prawej i były związane czasowo z nasilonymi zaburzeniami metabolicznymi w przebiegu nowo rozpoznanej cukrzycy typu 2. Autorzy podkreślają fakt, że obecnie cukrzyca typu 2 z towarzyszącą nieketotyczną hiperglikemią stanowi drugą pod względem częstości przyczynę występowania tego rodzaju hiperkinez. Polski Przegląd Neurologiczny 2011; 7 (2): 109–11

Severe cerebral hemispheres and brainstem hemorrhage in patient with recurrent ischemic strokes and paroxysmal nocturnal hemoglobinuria

W pracy przedstawiono przypadek 62-letniego pacjenta z nawracającymi, mózgowymi epizodami niedokrwiennymi oraz następczym rozległym krwotokiem mózgowym o nietypowej lokalizacji i letalnym przebiegu. Czynnikami zwiększającymi ryzyko udaru były nadciśnienie tętnicze, uogólniona miażdżyca oraz nocna napadowa hemoglobinuria. Na podstawie badania histopatologicznego wykluczono obecność angiopatii amyloidowej. Autorzy wskazują na ewentualny związek nocnej napadowej hemoglobinurii z nawracającymi incydentami niedokrwiennymi mózgowia i następczym krwotokiem mózgowym.The authors present clinical and neuropathological description of patient treated in the Department of Neurology, Wrocław Medical University, in the years 1995–2001. The patient suffered from recurrent episodes of ischemic strokes and subsequent extensive, lethal hemorrhage affecting both hemispheres and brainstem. The risk factors of cerebrovascular disease in this case were: arterial hypertension, arteriosclerosis and paroxysmal nocturnal hemoglobinuria (PNH). Pathologic examination of the cerebral hemispheres and brainstem revealed no features of cerebral amyloid angiopathy. The authors discuss probable relationship between PNH and recurrent episodes of ischemic strokes with subsequent cerebral hemorrhage

The characteristic and clinical signs of leukoaraiosis

The term leukoaraiosis (LA) is used to describe an abnormal appearance of the subcortical brain whitte matter, especially in periventricular areas (hypodense areas on CT and hyperintense on T2 or FLAIR MRI sequences). LA is significantly associated with increasing age, especially in persons above 60 years of age. Chronic cerebral ischemia is considered to play an essential role in the pathogenesis of LA. The clinical features associated with LA are highly variable, ranging from minor neurologic deficit and mild cognitive impairment to severe disability and subcortical dementia. LA is connected with poor prognosis (in term of functional outcome or death), so its presence should be considered in terapeutic strategies.Leukoarajoza (LA, leukoaraiosis) jest opisowym pojęciem radiologicznym oznaczającym rozlane zmiany w istocie białej mózgu, zlokalizowane głównie okołokomorowo i wykrywane w badaniach neuroobrazowych (zmiany hipodensyjne w CT oraz hiperintensywne w sekwencji T2 oraz FLAIR w badaniu MRI). Częstość LA wzrasta z wiekiem, zwłaszcza powyżej 60. roku życia. Najbardziej prawdopodobnym podłożem LA jest przewlekły proces niedokrwienny. Leukoarajoza może mieć szerokie spektrum objawów - od drobnego deficytu neurologicznego i łagodnych zaburzeń poznawczych, aż po głęboką niepełnosprawność i otępienie. Stanowi ona niekorzystny czynnik rokowniczy w aspekcie niepełnosprawności i śmiertelności; jej obecność wymaga więc uwzględnienia w postępowaniu terapeutycznym

Klinicznie bezobjawowe ('nieme') udary mózgu

Silent brain infarcts (SBI) are frequently found on MRIs of brains of healthy elderly persons. Although silent infarcts lack clinically overt stroke-like symptoms, they are associated with subtle deficits in physical and cognitive function. Most infarcts are lacunes, of which hypertensive small-vessel disease is the main cause. SBI have significant prognostic implications by increasing the risk of subsequent stroke, cognitive impairment, dementia and mortality.'Nieme' udary mózgu (SBI, silent brain infarcts) są klinicznie bezobjawowymi ogniskami zawałowymi mózgu wykrywanymi za pomocą badań neuroobrazowych - głównie rezonansu magnetycznego głowy. Mimo braku klinicznie istotnych objawów udaru mózgu, w SBI występują jednak dyskretne cechy deficytu neurologicznego i zaburzenia funkcji poznawczych. W ogromnej większości SBI mają postać udarów lakunarnych, a u ich podłoża leży choroba małych naczyń mózgowych, wywołana głównie nadciśnieniem tętniczym. 'Nieme' udary wiążą się z występowaniem poważnych powikłań klinicznych; zwiększają ryzyko udaru pełnoobjawowego, rozwoju zaburzeń poznawczych i zespołu otępiennego oraz śmiertelności

Event-related potentials in the assessment of cognitive impairment in the patients with cerebrovascular disease

Naczyniopochodne uszkodzenie mózgu może spowodować izolowane lub uogólnione zaburzenia funkcji poznawczych o różnym stopniu nasilenia. Najbardziej zaawansowaną postać tych zaburzeń stanowi otępienie naczyniowe. W ocenie dysfunkcji poznawczej, oprócz testów neuropsychologicznych, wykorzystywane są także endogenne potencjały wywołane (ERP, event-related potentials). Autorzy przedstawili przegląd piśmiennictwa dotyczącego zastosowania ERP u chorych z naczyniopochodnym uszkodzeniem mózgu, ze szczególnym uwzględnieniem korelacji kliniczno-elektrofizjologicznych.Cerebrovascular disease may result in focal or generalized cognitive impairment in various degree. The most advanced form of such cognitive decline is vascular dementia. Apart from neuropsychological tests, event-related potentials (ERP) are also used in the assessment of cognitive impairment. The authors present the review of literature concerning use of ERP in the patients with cerebrovascular disease, with a special regard to the relationships between clinical and electrophysiological aspects