Application of activity - based costing in companies in Poland

Findings of the research have both practical and theoretical implications. First, from the practical point of view, future implementers of ABC systems should be aware of factors actually influencing ABC implementation as well as problems which can be encountered during the implementation process. Managers considering activity-based costing implementation may see level of detail and methods of construction of an ABC information model. They may also benefit from the knowledge of how information generated by an ABC systems is actually used by companies. All this may help to make better decision about ABC implementation and if the decision is to implement ABC, it may help to implement it successfully. From the theoretical point of view the research carried out makes it possible to establish a general tendency: modifications in costing systems applied in Polish enterprises and development of management accounting practice such as ABC follows the same general direction as management accounting practice in the world.Wnioski z przeprowadzonych badań mają znaczenie zarówno teoretyczne jak i praktyczne. Z praktycznego punktu widzenia, przedsiębiorstwa rozważające implementację ABC w przyszłości powinny mieć świadomość czynników wpływających na implementację ABC jak również problemów, które mogą się w procesie implementacji pojawić. Menedżerowie rozważający implementację ABC muszą zdawać sobie sprawę z poziomu szczegółowości i sposobów budowy systemu informacyjnego rachunku kosztów działań. Mogą oni również skorzystać z wiedzy o sposobach wykorzystania informacji z systemów rachunku kosztów działań. Wiedza ta może sprzyjać podejmowaniu lepszych decyzji odnośnie implementacji systemów ABC, a jeżeli decyzja o implementacji zostanie podjęta, może się przyczynić do zwiększenia prawdopodobieństwa zakończenia procesu wdrożenia sukcesem. Z teoretycznego punktu widzenia, przeprowadzone badania mogą się przyczynić do określenia ogólnej tendencji: modyfikacje systemów rachunku kosztów w przedsiębiorstwach w Polsce oraz wdrażanie nowoczesnych metod rachunkowości zarządczej takich jak ABC, zmierza w podobnym kierunku jak praktyka rachunkowości zarządczej na świecie

Place attachment and acceptance of smart city technologies

Recent studies on smart cities have emphasised that smart solution initiatives should take into account citizens’ different needs and concerns. The main aim of this paper is to examine the role of different types of place attachment – emotional bonds that residents have with their city – in predicting the acceptance of future smart city technologies. In our study conducted among residents of multiple cities in Poland (N = 627), we found that while active place attachment (i.e. conscious identification with a place) predicted more favourable attitudes towards enabling technologies, traditional (natural and unintentional) place attachment was positively associated with acceptance of surveillance technologies regarding everyday monitoring and anti–Covid-19 measures. We also found that the relationship between place attachment and acceptance of future technologies is partially mediated by the use of existing smart city technologies. The implications for city governments and planners are discussed

The Roles and Qualities of Management Accountants in Organizations – Evidence from the Field

AbstractThe research purpose is to analyze the role and qualities of management accountants in Polish companies. Survey method has been selected for the research. The survey was based on 208 questionnaires. The study has shown that the most important tasks performed by the management accountants are budgeting, cost control and performance measurement. According to the respondents on the formation of these tasks, the greatest impact have: a) external factors such as orientation to the customers’ needs and development of information technology as well as b) internal factors: recommendations from the company headquarters and implementation of IT system. Respondents also pointed to a number of important features which must distinguish management accountants in terms of knowledge, skills and the personality characteristics

Historia rozwoju rachunkowości zarządczej według Johnsona i Kaplana na tle poglądów tradycyjnych i alternatywnych

The purpose of the paper is to present opinions on history of management accounting deve- lopment presented by Johnson and Kaplan on the background of traditional and alternative views. Based on the analysis of main opinions on management accounting history presented in the paper, the change in the scope of views on management accounting history can be seen. The perception of the management accounting history has changed from fairly simple and seeing management accounting in isolation to more complex and holistic. Generalizing, cost and management accounting history is necessary for understanding of current practice of cost and management accounting and changes which have taken place in these disciplines from the end of the XX century

Rozpowszechnienie rachunku kosztów działań w przedsiębiorstwach w Polsce – wstępne wyniki badań ankietowych

Celem niniejszego rozdziału jest analiza stanu rozpowszechnienia rachunku kosztów działań w przedsiębiorstwach w Polsce, w szczególności zaś analiza czynników mających wpływ na wdrożenie ABC, spodziewanych podczas wdrożenia ABC problemów oraz przyczyn rezygnacji bądź nierozważania wdrożenia ABC. Przeprowadzone badania pokazują, że nowoczesne systemy rachunku kosztów, takie jak rachunek kosztów działań czy rachunek kosztów docelowych, są jak dotychczas w przedsiębiorstwach działających w Polsce wykorzystywane w nieznacznym stopniu. W firmach wykorzystujących rachunek kosztów działań, najważniejszymi czynnikami, które wpłynęły na jego wdrożenie były dążenie do redukcji kosztów i poprawy wyników, zmiana potrzeb informacyjnych kierownictwa oraz dążenie do poprawy kontroli. Przeprowadzone badania pokazują również, że głównymi problemami jakich spodziewają się firmy rozważające wdrożenie rachunku kosztów działań, są niedostateczna znajomość ABC wśród pracowników i duże nakłady pracy przy wdrożeniu i utrzymaniu ABC. W firmach, które nie rozważały wdrożenia ABC lub z niego zrezygnowały, czynniki te wpływają na brak zainteresowania wdrożeniem albo rezygnację z wdrożenia rachunku kosztów działań. Wnioski wypływające z tego badania mogą być interesujące dla polskich przedsiębiorstw modyfikujących systemy rachunku kosztów i wdrażających bądź zamierzających w przyszłości wdrożyć rachunek kosztów działań.Publikacja dofinansowana przez STOWARZYSZENIE KSIĘGOWYCH W POLSCE ZARZĄD GŁÓWNY W WARSZAWIE ODDZIAŁ OKRĘGOWY W ŁODZI, ul. Narutowicza 35, 90-125 Łódź; tel. 042-631-95-23, 042-631-95-29, fax 042-630-26-37; www.skwp-lodz.pl, [email protected]

Czynniki determinujące wybór metod budżetowania kapitałowego w przedsiębiorstwach działających w Polsce

Celem artykułu jest zbadanie stopnia wykorzystania metod budżetowania kapitałowego oraz czynników determinujących wybór tych metod w przedsiębiorstwach działających w Polsce. Badanie wypełnia zidentyfikowaną w literaturze lukę badawczą poprzez zweryfikowanie dwóch hipotez: H1, stwierdzającej, że dyfuzja metod budżetowania kapitałowego w przedsiębiorstwach działających w Polsce jest podobna jak w innych krajach Europy Środkowej i Wschodniej i mniejsza niż w krajach wyżej rozwiniętych, oraz H2, zgodnie z którą rodzaj działalności przedsiębiorstwa, pochodzenie kapitału własnego, wielkość przedsiębiorstwa oraz wielkość budżetu inwestycyjnego mają wpływ na wybór metod oceny opłacalności inwestycji.Przeprowadzone badanie pozwoliło na zweryfikowanie hipotezy 1 częściowo pozytywnie, ponieważ większość przedsiębiorstw działających w Polsce wykorzystuje NPV, analizę wrażliwości, analizę scena-riuszy oraz formalizację oceny opłacalności inwestycji. Dyfuzja metod oceny opłacalności inwestycji w Polsce jest podobna jak w innych krajach Europy Środkowej i Wschodniej i mniejsza niż w krajach wyżej rozwiniętych, takich jak np. Stany Zjednoczone czy Wielka Brytania. Otrzymane rezultaty umoż-liwiają częściowo pozytywną weryfikację hipotezy 2, co oznacza, że stosowanie dwóch metod oceny opłacalności inwestycji opartych na zdyskontowanych przepływach pieniężnych (łącznie NPV i IRR) zwiększa się istotnie, kiedy firma jest finansowana kapitałem zagranicznym oraz kiedy jej budżet kapita-łowy jest duży. Pozostałe testowane zmienne niezależne (rodzaj głównej działalności i wielkość firmy) nie wykazują istotnego związku z wykorzystaniem metod oceny opłacalności inwestycji opartych na zdyskontowanych przepływach pieniężnych

Zarządzanie kosztami w warunkach kryzysu na przykładzie analizy podejścia firm nieprodukcyjnych do problematyki rachunku kosztów działań

Celem niniejszego rozdziału jest analiza podejścia działających w Polsce firm nieprodukcyjnych do problematyki rachunku kosztów działań, w szczególności zaś analiza przyczyn wdrażania systemów rachunku kosztów działań, problemów podczas wdrażania systemów ABC, a także przyczyn nierozważania wdrożenia ABC oraz rezygnacji z wdrożenia. Wnioski wypływające z tego badania mogą być interesujące dla polskich przedsiębiorstw modyfikujących systemy rachunku kosztów i wdrażających bądź zamierzających w przyszłości wdrożyć rachunek kosztów działań. Przeprowadzone badanie pokazuje, że rozpowszechnienie nowoczesnych metod rachunku kosztów, takich jak rachunek kosztów działań czy rachunek kosztów docelowych, jest wśród działających w Polsce firm nieprodukcyjnych raczej ograniczone. Dla firm wykorzystujących rachunek kosztów działań głównymi przyczynami jego wdrożenia były: potrzeba redukcji kosztów, dążenie do poprawy dokonań, zmiana potrzeb informacyjnych menedżerów i konieczność poprawy kontroli nad kosztami. Badanie ujawniło również, że podstawowymi problemami w implementacji rachunku kosztów działań postrzeganymi przez firmy rozważające dopiero jego wdrożenie były niedostateczna znajomość ABC wśród pracowników oraz duże nakłady pracy zarówno na etapie implementacji, jak i później po wdrożeniu. Te same czynniki były podstawowymi przyczynami nierozważania lub rezygnacji z wdrożenia rachunku kosztów działań.Publikacja dofinansowana przez STOWARZYSZENIE KSIĘGOWYCH W POLSCE ZARZĄD GŁÓWNY W WARSZAWIE ODDZIAŁ OKRĘGOWY W ŁODZI, ul. Narutowicza 35, 90-125 Łódź; tel. 042-631-95-23, 042-631-95-29, fax 042-630-26-37; www.skwp-lodz.pl, [email protected]

Badanie rozwoju publikacji z zakresu rachunku kosztów działań na podstawie artykułów opublikowanych w polskich czasopismach w latach 1994-2009

This paper presents the analysis of publications in the field of ABC/M in Polish journals in the period of 1994-2009, particularly the analysis of: number of publications, their structure, subject matter, applied research method as well as attitudes expressed by the authors. The research was based on 132 articles published in three journals: „Controlling i Rachunkowość Zarządcza", „Rachunkowość" and „Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości". Conducted research revealed that publications in the field of ABC/M are delayed about 6 years in comparison to publications in countries like USA and Great Britain. In Poland, like in USA or Great Britain, most publications of ABC/M were published in specialist journals meant for practitioners (81.8%) and were written by research workers (57.8%). Great number of authors (96.2%) are followers of ABC/M. The research revealed that not even one publication could be classified as apposed to ABC/M whereas neutral attitude was noticed in only 5 publications. The research results revealed that among wide range of researched methods used dominate descriptive research (96.7%) and case studies (22%); questionnaire research, research review or analytical research were published sporadically. Growth of publications was simultaneous in the field of ABC and ABM as well as reference and connec- tions of those methods with other techniques of management accounting. Great number of connections between ABC and other methods of management accounting indicate enthusiasm and innovations in ABC/M use

Wprowadzenie

Publikacja dofinansowana przez STOWARZYSZENIE KSIĘGOWYCH W POLSCE ZARZĄD GŁÓWNY W WARSZAWIE ODDZIAŁ OKRĘGOWY W ŁODZI, ul. Narutowicza 35, 90-125 Łódź; tel. 042-631-95-23, 042-631-95-29, fax 042-630-26-37; www.skwp-lodz.pl, [email protected]