Administracyjne aspekty organizowania kultu katolickiego

One of the inseparable elements of religion is to celebrate the cult properly. The provisions of law which is generally binding in Poland leave the issue of the organization of cult to proper organs of the Church and other denominations, including the Catholic Church. The provisions of the Act require for the organization of public cult on roads, public squares and public utility facilities to be arranged with proper organs. The Act does not provide the definition of the term ‘public cult’, which was used in it. Neither does it state precisely the procedures applied while expressing the intention to organize cult events in the public area. In compliance with the provisions of the Church a number of suggestions concerning the features of cult were indicated, which are going to be subject to the aspects agreed by the organs of public administration. Due to lack of specific procedures referring to reporting and agreeing on the organization of cult for the community, the data from communes and districts of the Świętokrzyskie Voivodeship and the Opolskie Voivodeship were presented, which are the Voivodeships chosen to be the research area. It results from them that an obligation imposed by the Act on the organizers of cult events is not fulfilled in most cases. In regard to the organization of pilgrimages, which are acts of cult taking place on public roads, it was indicated that there were no specific procedures connected with the approval of their routes in reference to the safety of the participants and traffic organization. From the documents which were made available by the Ministry of Administration and Digitization it results that it is usually voivodes that are responsible for these approvals; however, it is not a consequence of statutory or executive regulations, but merely a result of tradition.Jednym z nieodłącznych elementów religii jest sprawowanie właściwego jej kultu. Przepisy prawa powszechnie obowiązującego w Polsce pozostawiają kwestie jego organizacji właściwym organom Kościołów i innych związków wyznaniowych, w tym też Kościoła katolickiego. Przepisy ustawy wymagają jednak uzgodnienia organizacji kultu publicznego na drogach, placach publicznych oraz w obiektach użyteczności publicznej z właściwymi organami. Ustawa nie podaje jednak definicji użytego w niej terminu „kult publiczny”. Ponadto nie precyzuje procedur stosowanych przy uzgadnianiu zamiaru organizacji kultu na terenach publicznych. W oparciu o przepisy kościelne wskazano propozycję cech kultu, który podlegać będzie uzgodnieniom z organami administracji publicznej. Z powodu braku szczegółowych procedur dotyczących zgłaszania i uzgadniania sprawowania wspólnotowego kultu w miejscach publicznych, przedstawiono dane z gmin i powiatów województw świętokrzyskiego i opolskiego, wybranych na obszar badań. Wynika z nich, iż obowiązek nakładany przez ustawę na organizatorów kultu, w większości przypadków nie jest spełniany. W odniesieniu do organizacji pielgrzymek, czyli aktów kultu odbywających się na drogach publicznych, wykazano brak szczegółowych procedur związanych z uzgadnianiem ich tras w zakresie bezpieczeństwa uczestników oraz organizacji ruchu drogowego. Z dokumentów udostępnionych przez Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji wynika, iż za uzgodnienia w większości przypadków odpowiadają wojewodowie, jednakże nie jest to efektem unormowań ustawowych lub wykonawczych, a jedynie skutkiem pewnej tradycji

Rejestr wyznaniowych osób prawnych – wybrane zagadnienia na przykładzie jednostek Kościoła katolickiego

Jednostki organizacyjne Kościołów i innych związków wyznaniowych mogą uzyskać osobowość prawną na gruncie prawa polskiego. Ten przywilej umożliwia swobodne funkcjonowanie w przestrzeni publicznej. Według przyjętej w Polsce koncepcji, osoby prawne działają przez swoje organy. Prawo wewnętrzne Kościoła katolickiego wprowadza szereg ograniczeń w kompetencjach poszczególnych organów, co powoduje utrudnienia w obrocie prawnym. Przedmiotem orzeczeń sądowych stały się spory związane z dokonaniem przez kościelną osobę prawną czynności, do której nie była umocowana na gruncie prawa kanonicznego. Wyroki wydawane w tych sprawach wywołały dyskusję w doktrynie. Rozwiązaniem problemu jest upublicznienie kompetencji poszczególnych osób prawnych i ich organów, co zabezpieczy pewność obrotu. M. Pietrzak, D. Walencik i A. Januchowski postulują utworzenie publicznego rejestru wyznaniowych osób prawnych. Koncepcję tę rozwijają autorzy artykułu, którzy określają zarys tego rejestru –miałyby się w nim znaleźć informacje o nazwie, adresie siedziby oraz numerach identyfikacyjnych wyznaniowej osoby prawnej. Ponadto ujawniona powinna zostać jej przynależność denominacyjna, teren działania, dane organu stanowiącego (nadrzędnego) i dane organu zarządzającego (wykonawczego). W artykule przedstawiony został także przykładowy katalog kompetencji związanych z prawem reprezentacji oraz zaciągania zobowiązań finansowych, które należy wymienić w rejestrze. Poruszono także kwestię możliwości nadawania statusu organizacji pożytku publicznego