Przeszłość jako element polityki tożsamości grup etnicznych w Polsce

"Przeszłość jest kluczowym elementem etniczności. Gdy mowa o tożsamości jednostkowej czy tożsamości wspólnoty w etnicznym wymiarze, zwykle pojawiają się odniesienia do takich pojęć, jak: pochodzenie, przodkowie, korzenie, pamięć, tradycja, mit, dzieje czy historia. Są to te domeny kulturowe, wobec których i poprzez które komunikowana jest przynależność grupowa, wyznaczane są granice symboliczne, więzy społeczne między podmiotami. Tożsamość, w tym też etniczna, to doświadczenie powiązane z czasem, trwaniem i ciągłością. To, co przeszłe mówi o tym, kim byliśmy, a zarazem definiuje to, kim jesteśmy obecnie; jest układem odniesienia dla teraźniejszości i punktem wyjścia przyszłości."(...

Tatarzy polscy. Wizja narodu i polskości grupy

"We współczesnym świecie podzielonym na narody od każdego człowieka oczekuje się, iż odnajdzie w nim swoje miejsce i określi się w narodowych kategoriach. Dlatego też tworzenie wizji wspólnoty narodowej a także konstruowanie narodowej identyfikacji przez różne kategorie społecznych aktorów jest zjawiskiem prawie powszechnym a jednocześnie bardzo złożonym i zróżnicowanym. Wyjaśnienie tych zjawisk wymaga rozważenia skomplikowanej materii procesów konstruowania tożsamości społecznej ujętej z perspektywy wewnątrzgrupowej, jak i szerszego kontekstu kulturowego, społecznego i politycznego, w którym ona powstaje."(...

O tożsamości i polityce

Tyt. z nagłówka.Bibliogr. s. [59].Ostatnie dekady przyniosły znaczące zmiany w sferze stosunków etnicznych w Polsce. Można było zaobserwować wzrastającą aktywność społeczności mniejszościowych, które stają się w coraz większym stopniu aktywnymi, coraz lepiej zorganizowanymi aktorami na scenie publicznej. W bardziej otwarty sposób komunikują swoje potrzeby, cele i wizje świata. Chcąc uchwycić istotę tych przemian postanowiłam zaaplikować, do ich analizy, koncepcję polityki tożsamości. Moim celem jest ukazanie swoistej „logiki" działania politycznego grup tożsamościowych, ze szczególnym uwzględnieniem jego wymiaru etnicznego z jednoczesnym wskazaniem na pożytek z zastosowania tego pojęcia do analizy zjawisk etnicznych w Polsce. Jako empiryczną egzemplifikację potraktowałam społeczność kaszubską.In the last two decades we have seen important changes in the area of ethnic relations in Poland. Generally speaking, ethnic minorities are becoming more active and better organized actors in the public scene. Their members more openly communicate the needs of the groups, and their goals and visions of the world. To analyse those processes I have decided to apply the concept of identity politics. For that reason I reconstruct the 'logic' of these kinds of activities, focusing on different aspects, perspectives and consequences of this phenomenon. To illustrate my analysis empirically I have taken the example of the Kashubian community.Dostępny również w formie drukowanej.SŁOWA KLUCZOWE: etniczność, polityka tożsamości, Kaszubi. KEYWORDS: ethnicity, politics of identity, Kashubians

O TOŻSAMOŚCI I POLITYCE

Ostatnie dekady przyniosły znaczące zmiany w sferze stosunków etnicznych w Polsce. Można było zaob- serwować wzrastającą aktywność społeczności mniejszościowych, które stają się w coraz większym stopniu aktywnymi, coraz lepiej zorganizowanymi aktorami na scenie publicznej. W bardziej otwarty sposób komunikują swoje potrzeby, cele i wizje świata. Chcąc uchwycić istotę tych przemian postanowiłam zaaplikować, do ich analizy, koncepcję polityki tożsamości. Moim celem jest ukazanie swoistej „logiki” działania politycznego grup tożsamościowych, ze szczególnym uwzględnieniem jego wymiaru etnicznego z jednoczesnym wskazaniem na pożytek z zastosowania tego pojęcia do analizy zjawisk etnicznych w Polsce. Jako empiryczną egzemplifikację potraktowałam społeczność kaszubską. </div

POLITICS VERSUS IDENTITY. KASZËBSKÔ JEDNOTA

The center of my attention in this article will be in an analysis of the activities of the Association of People of Kashubian Nationality Kaszëbskô Jednota. The study will serve as an illustration of a process referred to as identity politics. My objective was to reconstruct the vision of the world shared by the members of the Association, or, in other words, the identification discourse and its basic nodal points. The subject of analysis is the textual layer of the official web page of the Association, kaszebsko.com. The web page, and especially its contents, was treated as a holistic cultural text, comprising both official documents, such the statute or the ideological declaration, as well as articles, opinions, and links to other sources

Anthropologists and anthropology versus the process of delineating borders of the discipline. The Polish case.

In this article, I examine the problem of the borders of anthropology and its identity as a discipline of knowledge. I focus on four themes. I take into consideration what anthropologists treat as an indicator of separateness of the discipline, what they place on the boundary. I discuss the process of disciplining anthropology which, following J. Clifford, can be defined as articulation and re-articulation of nodding points of this domain. Also, I analyse the content of Polish anthropological textbooks to establish how the identity of discipline is articulated by their authors. I direct my attention to the specificity of anthropology practiced in Poland in the context of locating it among so-called “other anthropologies.” I analyse the issue which is important for contemporary anthropologists as well as for sociologists, namely the relationship between the metropolitan knowledge and the science practiced locally.W artykule rozważam problem granic i tożsamości antropologii jako dyscypliny wiedzy. Analizę tej kwestii koncentruję na czterech powiązanych ze sobą wątkach. Rozważam, co antropolodzy traktują jako wskaźnik jej odrębności, zwłaszcza w relacji do innych dyscyplin, co lokują na granicy z innymi pokrewnymi dziedzinami. Przedstawiam proces dyscyplinowania antropologii, który za J. Cliffordem może zostać określony jako artykulacja i reartykulacja punktów węzłowych składających się na tę domenę wiedzy i praktyki. Sięgam też do polskich podręczników antropologicznych, aby ustalić sposób, w jaki artykułowana jest w nich tożsamość dyscypliny. Zwracam także uwagę na specyfikę uprawianej w Polsce antropologii w kontekście jej umiejscowienia pośród tak zwanych „innych, lokalnych antropologii”. Omawiam też ważną zarówno dla antropologów i socjologów relację między dominującą metropolitan knowledge a lokalnie uprawianą nauką

Polish and Lithuanian Tatars. One history and two stories

The aim of this article is to discuss the problem of relations between history, memory and ethnic identity. The closer look at similarities and differences pertaining to the character of the ethnicity of Polish and Lithuanian Tatars is taken with a special focus on the vision of ethno-history shared by each group. The empirical part of this text includes the description and interpretation of four documentaries. The analysis of visual materials show how Polish and Lithuanian Tatars use their cultural resources, e.g. the history and the past (partly common, partly different) to communicate their ethnic identity.Celem tego artykułu jest analiza relacji między historią, pamięcią i tożsamością etniczną. Szczególną uwagę skupiono na ukazaniu podobieństw i różnic między polskimi i litewskimi Tatarami w kontekście występującej w każdej z grup wizji etnohistorii. W części empirycznej zwarto opis i interpretację czterech filmów dokumentalnych. Analiza materiałów wizualnych pokazuje jak w obu społecznościach używa się kulturowych zasobów, to jest historii i przeszłości (podobnej, ale też odmiennej) w procesach komunikacji etnicznej tożsamości