Variatie en verandering in constructies: op het snijvlak van de constructiegrammatica en de variatielinguïstiek

This introductory paper outlines the different trends and movements that have in recent years led to a marked increase in the number of linguistic studies that combine a construction-based theoretical outlook on grammar with a dedicated interest in issues of synchronic and/or diachronic language variation. In addition, it gives an overview of the papers included in this thematic issue and links them with broader tendencies in the fields of cognitive linguistics and construction grammar

Wetenschappelijk, op het taalkundige af

status: publishe

De stap van micro- naar macroniveau met computersimulaties

peer reviewedOp microniveau bestaat taal uit een interactie tussen een spreker en hoorder, schrijver en lezer of gebaarder en kijker. In één zo’n interactie is echter zelden sprake van veel taalvariatie en nauwelijks van taalverandering – zulke macrotendensen worden pas duidelijk zichtbaar wanneer je honderden of zelfs miljoenen interacties bekijkt. Toch vloeien de tendensen die we op macroniveau zien, fundamenteel voort uit het gedrag van taalgebruikers in individuele interacties. De theoretische stap van microniveau naar macroniveau is echter niet zo eenvoudig, zeker niet als je ervan uitgaat, zoals in de taalgebruiksgebaseerde taalkunde, dat er een rechtstreekse terugkoppeling bestaat tussen het taalgebruik van een individu en diens cognitieve taalvermogen (Bybee 2010). Dat betekent immers elke vorige interactie een invloed heeft op een volgende interactie. Hier kunnen agent-gebaseerde simulaties ons helpen (Gilbert 2008; Steels 2011; Beuls and Steels 2013). Agent-gebaseerde simulaties zijn computerprogramma’s waarbij interacties tussen ‘agents’ worden gemodelleerd. Die agents nemen afwisselend de rol op van taalproducent en taalontvanger, gedragen zich volgens eenvoudige regels, en passen hun interne ‘taalsysteem’ aan aan het taalgebruik waarmee ze geconfronteerd worden. Door miljoenen interacties tussen zulke agents te laten plaatsvinden, kan onderzocht worden hoe macrotendensen in hun taalgebruik ontstaan. We bespreken drie voorbeelden van het gebruik van deze simulaties, waarbij zowel taalvariatie als taalverandering aan bod komen. Het eerste betreft lectale contaminatie (Pijpops 2022). Dit is een tendens waarbij een groep taalgebruikers meer geneigd is een morfosyntactische variant te gebruiken die typisch is aan een andere groep, bij woorden die vaker gebruikt worden door die andere groep. Zo blijkt bijvoorbeeld dat Nederlanders vaker de “Belgische” variant zonder s van de partitieve genitief gebruiken bij woorden die verhoudingsgewijs vaker voorkomen bij Belgen dan bij Nederlanders, zoals iets speciaal(s) in (1). (1) Dat is iets speciaal(s), presenteren. Sta je met een microfoon in een wei terwijl de cameraploeg tweehonderd meter verder staat. (Sonar-id: WR-P-P-H-0000119078.p.8.s.4; Oostdijk et al. 2013) Het tweede voorbeeld betreft de opkomst van de zwakke vervoeging van de verleden tijd in de Germaanse talen (bv. loop ~ loopte Pijpops, Beuls & Van de Velde 2015, De Smet 2021). Hierbij is de vraag hoe deze jongere variant erin geslaagd is dominant te worden, hoewel zijn concurrent, de oudere sterke vervoeging (bv. loop ~ liep) initieel dominant en nog duidelijk regelmatig was. Ten slotte is het derde voorbeeld een simulatie van de Britse en Amerikaanse invloed op het Indiase en Filipijnse Engels (Hundt 2013; ). Specifiek gaan we in op de variatie tussen transitieve en prepositionele argumentconstructies, zoals in (2)-(3) (Hundt 1998). (2) She protested (against) the inhumane demolition of squatters' homes in the city. (ICE-id: ICE-PHI, S2B-023) ‘Ze protesteerde tegen de wrede sloop van krakerswoningen in de stad.’ (3) Uh the charterers sought leave to appeal (against) that decision… (ICE-id: ICE-GB, S2A-065) ‘Euh, de scheepsbevrachters vroegen verlof om die beslissing te contesteren.

Gepimpte data! From English TV show to Dutch verb in less than three years

peer reviewe

Big Pimpin’. Een big data-benadering van de verspreiding van het leenwoord pimpen in het Nederlands

peer reviewedThis article illustrates some of the opportunities and challenges of pursuing a big data approach in linguistic research. To do so, we investigate the diffusion of the loan verb pimpen ‘to fancify’ in Dutch based on Twitter data. First, we focus on the derivations of the verb (e.g.: terugpimpen ‘to pimp back’, herpimpen ‘to repimp’, etc.) and plot the diversity of these forms through time, using the Chao-Wang-Jost estimation of Shannon entropy. We follow this up with an alternation study that compares pimpen not only to its ‘native’ alternative opleuken, but also its most frequent derivation oppimpen, using multinomial regression. It is found that, while pimpen’s early expansion in Dutch has proceeded at breakneck speed, resulting e.g. in a plethora of derivations that has so far gone undetected, its current momentum seems to be waning

Application of an Extracellular Matrix-Mimicking Fluorescent Polymer for the Detection of Proteolytic Venom Toxins

The cytotoxicity caused by snake venoms is a serious medical problem that greatly contributes to the morbidity observed in snakebite patients. The cytotoxic components found in snake venoms belong to a variety of toxin classes and may cause cytotoxic effects by targeting a range of molecular structures, including cellular membranes, the extracellular matrix (ECM) and the cytoskeleton. Here, we present a high-throughput assay (384-well plate) that monitors ECM degradation by snake venom toxins via the application of fluorescent versions of model ECM substrates, specifically gelatin and collagen type I. Both crude venoms and fractionated toxins of a selection of medically relevant viperid and elapid species, separated via size-exclusion chromatography, were studied using the self-quenching, fluorescently labelled ECM–polymer substrates. The viperid venoms showed significantly higher proteolytic degradation when compared to elapid venoms, although the venoms with higher snake venom metalloproteinase content did not necessarily exhibit stronger substrate degradation than those with a lower one. Gelatin was generally more readily cleaved than collagen type I. In the viperid venoms, which were subjected to fractionation by SEC, two (B. jararaca and C. rhodostoma, respectively) or three (E. ocellatus) active proteases were identified. Therefore, the assay allows the study of proteolytic activity towards the ECM in vitro for crude and fractionated venoms

Development of a high-throughput in vitro screening method for the assessment of cell-damaging activities of snake venoms

Snakebite envenoming is a globally important public health issue that has devastating consequences on human health and well-being, with annual mortality rates between 81,000 and 138,000. Snake venoms may cause different pathological effects by altering normal physiological processes such as nervous transfer and blood coagulation. In addition, snake venoms can cause severe (local) tissue damage that may result in life-long morbidities, with current estimates pointing towards an additional 450,000 individuals that suffer from permanent disabilities such as amputations, contractions and blindness. Despite such high morbidity rates, research to date has been mainly focusing on neurotoxic and haemotoxic effects of snake venoms and considerably less on venom-induced tissue damage. The molecular mechanisms underlaying this pathology include membrane disruption and extracellular matrix degradation. This research describes methods used to study the (molecular) mechanisms underlaying venom-induced cell- and tissue damage. A selection of cellular bioassays and fluorescent microscopy were used to study cell-damaging activities of snake venoms in multi-well plates, using both crude and fractionated venoms. A panel of 10 representative medically relevant snake species was used, which cover a large part of the geographical regions most heavily affected by snakebite. The study comprises both morphological data as well as quantitative data on cell metabolism and viability, which were measured over time. Based on this data, a distinction could be made in the ways by which viper and elapid venoms exert their effects on cells. We further made an effort to characterise the bioactive compounds causing these effects, using a combination of liquid chromatography methods followed by bioassaying and protein identification using proteomics. The outcomes of this study might prove valuable for better understanding venom-induced cell- and tissue-damaging pathologies and could be used in the process of developing and improving snakebite treatments

(Semi-)autonomous subordination in Dutch: Structures and semantic-pragmatic values

This article presents an analysis of autonomous and semi-autonomous subordination patterns in Dutch, some of which have so far gone unnoticed. It proposes a four-way classification of such constructions with the general subordinator dat ('that'), drawing on Internet Relay Chat corpus data of Flemish varieties. Generalizing over the four types and their various subtypes distinguished here, we find that they all share the semantic property of expressing interpersonal meaning, and most of them also have exclamative illocutionary force. We propose a diachronic explanation for this shared semantic pragmatic value in terms of the concept of hypoanalysis, and assess to what extent our proposal meshes with extant ellipsis accounts of the patterns studied. (C) 2013 Elsevier B.V. All rights reserved.Postdoctoral grants 1.2.767.11.N.00 (An Van linden) and 1.2.367.10.N.00 (Freek Van de Velde

Dutch is the adult version of German (invited talk)

status: publishe