Baltic Sea coastal erosion; a case study from the Jastrzębia Góra region

The coastline in the Jastrzębia Góra area can be divided into three major zones of general importance: a beach and barrier section, a cliff section, and a section protected by a heavy hydrotechnical construction. These areas are characterised by a diverse geology and origin, and hence different vulnerability to erosion. In addition, observations have demonstrated a different pace of erosion within each zone. Based on the results obtained by remote sensing methods (analysis of aerial photographs and maps), it has been determined that the coastline in the barrier area, i.e., to the west of Jastrzębia Góra, moved landwards by about 130 m, in a period of 100 years, and 80 m over about 50 years. A smaller displacement of the shoreline could be observed within the cliff. Between the middle of the twentieth and the start of the twenty-first centuries the shore retreated by about 25 m. However, in recent years, an active landslide has led to the displacement of the uppermost part of the cliff locally up to 25 m. Another issue is, functioning since 2000, a heavy hydrotechnical construction which has been built in order to protect the most active part of the cliff. The construction is not stable and its western part, over a distance of 50 m, has moved almost 2 m vertically downwards and c. 2.5 m horizontally towards the sea in the past two years. This illustrates that the erosional factor does not comprise only marine abrasion, but also involves land-based processes determined by geology and hydrogeology. Changes in the shoreline at the beach and barrier part are constantly conditioned by rising sea levels, the slightly sloping profile of the sea floor and low elevation values of the backshore and dune areas. Cliffs are destroyed by mass wasting and repetitive storm surges that are responsible for the removal of the colluvium which protects the coast from adverse wave effects. Presumably, mass movements combined with groundwater outflow from the cliff, plus sea abrasion cause destabilisation of the cliff protection construction

Geological settings of the Kościerzyna circular structure

The aim of the study was to examine and discuss the geological and spatial conditions of the Kościerzyna circular structure. The main methodological assumptions of the presented research were based on a few basic analysis. The elevation map of the pre-Quaternary surface, the Quaternary thickness map as well as geological cross-sections were done based on the available archival materials. These objectives were achieved by analyzing data from 249 archival boreholes that are stored at the Central Geological Database (CBDG) as well as the National Geological Archives (NAG) and the BankHydro database. The model of the Miocene surface reveals the existence of a deep, approximately circular depression. Its characteristic feature is the presence of a central “high”. The whole structure is buried under Quaternary succession containing sediments of almost all glaciations that affected the Polish Lowlands and has undergone reshaping by glacial erosion and accumulation

Integrated geological mapping of the coastal zone of the southern Baltic Sea - task of the Polish Geological Survey

The research task Geological integrated coastal zone mapping concerns the recognition and visualization of the geological structure of the Polish coastal zone, enriched with the modelling of erosion-accumulation processes, including prediction of changes in the position of the shoreline and identification of geohazards. It has been running since 2012 and implements multi-instrumental research methods. To date, a total length of about 155 km of the Polish coastal zone has been studied in an area of about 621 km 2 . The main results of the work are presented in the form of maps (e.g., lithogenetic, hydrogeological, geohazard), models (e.g., morpho-geological, hydrodynamic, predictive) and specialized analyses (e.g., morphodynamical, slope stability). In general, the work carried out is done for a utilitarian purpose, i.e. aimed at the practical use of environmental information. According to the standards of the Polish Geological Survey, most of the geological data acquired can be geoprocessed

Magnetic spherules in the terrestrial and marine sediments of Cenozoic age

Wydział Nauk Geograficznych i Geologicznych: Instytut GeologiiW realizowanym przez autora zakresie badań główny akcent niniejszych studiów dotyczy drobnoziarnistej frakcji magnetycznej.Celem pracy jest separacja z osadów, identyfikacja i charakterystyka elementów magnetycznych, a w miarę możliwości także kamiennych pochodzenia pozaziemskiego na przykładzie wybranych kopalnych jak i współczesnych osadów lądowych i morskich. Postawione cele osiągnięto drogą badań terenowych i laboratoryjnych. Badaniami objęto przykładowe stanowiska zarówno lądowe i morskie. Morskimi stanowiskami badawczymi stały się; strefa uskokowa Clarion-Clipperton na Pacyfiku oraz obszar Zatoki Gdańskiej. Natomiast głównymi stanowiskami osadów lądowych poddanych badaniom w niniejszej pracy, stały się Morasko koło Poznania oraz Przełazy z sąsiedztwa Świebodzina. Stanowiska te łączy obecność żelaznych meteorytów, choć zakres ich mineralogicznego poznania oraz udokumentowanie czasu spadku są niewspółmierne.Z punktu widzenia długotrwałej dostawy do Ziemi obcej materii jako istotne uznano profile z dna Pacyfiku. Uznano jednocześnie, że nieistotna pozostaje frekwencja znajdowanych obiektów, których liczebność musi charakteryzować się zmiennością przestrzenną i czasową.The primary aim of this study is to determine the presence of magnetic spherules of extraterrestrial origin in sediments of the Cenozoic age. The investigation was carried out in the diverse environments, starting from terrestrial sediments (mineral and organic) of Polish Lowland throughout the marine sediments of the Gulf of Gdansk ending with deep ocean sediments. However some of the recovered spherical particles appeared to be of anthropogenic origin. This induced the author to analyze the problem and to revalue the aims of the studies. That is why the aim of the dissertation is to characterize the origins of magnetic, micro-scale grains from the different sediments independently to their origin.The investigations of extraterrestrial matter can bring new data about history of solar system and the interior of our planet. Magnetic fines should be perceived as a record of violent space events such as meteoritic impact. The investigation of the fall both of the coarse-grained and fine-grained matter can lead us to the preparation of stratigraphic studies on the regional scale. The enrichment of different sediments in different kinds of spherules could be a circumstance to correlate them upon the large area. It makes the studies of cosmic matter the next potential marker of relative dating method

Extraterrestrial material from the surroundings of the Kaali meteorite craters (Estonia)

Kratery meteorytowe Kaali (wyspa Saaremaa, Estonia) stanowią unikatowe miejsce w Europie, nie tylko ze względu na wyjątkową formę wykształcenia, ale także dostępność do badań metalicznej materii pozaziemskiej. Podczas badań terenowych prowadzonych w maju 2004 roku autor zgromadził próbki osadów, które posłużyły do badań drobnej frakcji materii magnetycznej występującej w obrębie kraterów meteorytowych Kaali. Na podstawie morfologii, cech powierzchni i składu chemicznego wyselekcjonowanych ziaren magnetycznych wyróżniono cztery grupy materii: (1) kosmiczne kulki zbudowane z tlenku żelaza, zawierające nikiel, (2) kulki węglowe, które wstępnie zaklasyfikowano jako antropogeniczne, (3) kulki krzemianowe interpretowane jako zestalone krople wymieszanej materii ziemskiej i pozaziemskiej, i (4) płytki zbudowane z tlenku żelaza, pozbawione niklu, które zinterpretowano jako zwietrzałe pozostałości materii pozaziemskiej. Opis morfometryczny kraterów Kaali został sporządzony na podstawie danych literaturowych oraz wizji lokalnej przeprowadzonej przez autora.The Kaali meteorite crater field is a unique place in Europe, not only because of its morphology but also because of the presence of large amounts of extraterrestrial material. During field work in May 2004, samples were collected at this site with the objective to study magnetic fines. Based on morphology, surface features and chemical composition of the selected magnetic material, four groups of spherules and plates were distinguished: (1) Ni-bearing Fe-oxide spherules of cosmic origin, (2) carbon spherules tentatively classified as anthropogenic, (3) silicate spherules interpreted as solidified droplets of mixed terrestrial and extraterrestrial matter, and (4) Ni-free Fe-oxide plates interpreted as weathered remnants of extraterrestrial material. The Kaali crater site is described morphologically on the basis of literature and the author’s own observations

Extraterrestrial material from the surroundings of the Kaali meteorite craters (Estonia)

Kratery meteorytowe Kaali (wyspa Saaremaa, Estonia) stanowią unikatowe miejsce w Europie, nie tylko ze względu na wyjątkową formę wykształcenia, ale także dostępność do badań metalicznej materii pozaziemskiej. Podczas badań terenowych prowadzonych w maju 2004 roku autor zgromadził próbki osadów, które posłużyły do badań drobnej frakcji materii magnetycznej występującej w obrębie kraterów meteorytowych Kaali. Na podstawie morfologii, cech powierzchni i składu chemicznego wyselekcjonowanych ziaren magnetycznych wyróżniono cztery grupy materii: (1) kosmiczne kulki zbudowane z tlenku żelaza, zawierające nikiel, (2) kulki węglowe, które wstępnie zaklasyfikowano jako antropogeniczne, (3) kulki krzemianowe interpretowane jako zestalone krople wymieszanej materii ziemskiej i pozaziemskiej, i (4) płytki zbudowane z tlenku żelaza, pozbawione niklu, które zinterpretowano jako zwietrzałe pozostałości materii pozaziemskiej. Opis morfometryczny kraterów Kaali został sporządzony na podstawie danych literaturowych oraz wizji lokalnej przeprowadzonej przez autora.The Kaali meteorite crater field is a unique place in Europe, not only because of its morphology but also because of the presence of large amounts of extraterrestrial material. During field work in May 2004, samples were collected at this site with the objective to study magnetic fines. Based on morphology, surface features and chemical composition of the selected magnetic material, four groups of spherules and plates were distinguished: (1) Ni-bearing Fe-oxide spherules of cosmic origin, (2) carbon spherules tentatively classified as anthropogenic, (3) silicate spherules interpreted as solidified droplets of mixed terrestrial and extraterrestrial matter, and (4) Ni-free Fe-oxide plates interpreted as weathered remnants of extraterrestrial material. The Kaali crater site is described morphologically on the basis of literature and the author’s own observations

Magnetic spherules in the terrestrial and marine sediments of Cenozoic age

Wydział Nauk Geograficznych i Geologicznych: Instytut GeologiiW realizowanym przez autora zakresie badań główny akcent niniejszych studiów dotyczy drobnoziarnistej frakcji magnetycznej.Celem pracy jest separacja z osadów, identyfikacja i charakterystyka elementów magnetycznych, a w miarę możliwości także kamiennych pochodzenia pozaziemskiego na przykładzie wybranych kopalnych jak i współczesnych osadów lądowych i morskich. Postawione cele osiągnięto drogą badań terenowych i laboratoryjnych. Badaniami objęto przykładowe stanowiska zarówno lądowe i morskie. Morskimi stanowiskami badawczymi stały się; strefa uskokowa Clarion-Clipperton na Pacyfiku oraz obszar Zatoki Gdańskiej. Natomiast głównymi stanowiskami osadów lądowych poddanych badaniom w niniejszej pracy, stały się Morasko koło Poznania oraz Przełazy z sąsiedztwa Świebodzina. Stanowiska te łączy obecność żelaznych meteorytów, choć zakres ich mineralogicznego poznania oraz udokumentowanie czasu spadku są niewspółmierne.Z punktu widzenia długotrwałej dostawy do Ziemi obcej materii jako istotne uznano profile z dna Pacyfiku. Uznano jednocześnie, że nieistotna pozostaje frekwencja znajdowanych obiektów, których liczebność musi charakteryzować się zmiennością przestrzenną i czasową.The primary aim of this study is to determine the presence of magnetic spherules of extraterrestrial origin in sediments of the Cenozoic age. The investigation was carried out in the diverse environments, starting from terrestrial sediments (mineral and organic) of Polish Lowland throughout the marine sediments of the Gulf of Gdansk ending with deep ocean sediments. However some of the recovered spherical particles appeared to be of anthropogenic origin. This induced the author to analyze the problem and to revalue the aims of the studies. That is why the aim of the dissertation is to characterize the origins of magnetic, micro-scale grains from the different sediments independently to their origin.The investigations of extraterrestrial matter can bring new data about history of solar system and the interior of our planet. Magnetic fines should be perceived as a record of violent space events such as meteoritic impact. The investigation of the fall both of the coarse-grained and fine-grained matter can lead us to the preparation of stratigraphic studies on the regional scale. The enrichment of different sediments in different kinds of spherules could be a circumstance to correlate them upon the large area. It makes the studies of cosmic matter the next potential marker of relative dating method

Paleogene-Neogene tectonic evolution of the lignite-rich Szamotuły Graben

The Szamotuły Graben covers the southernmost part of the Permo-Mesozoic Poznań–Szamotuły Fault Zone. Along this regional discontinuity there are several salt structures, including the Szamotuły diapir, over which an extensional graben formed in the Paleogene and Neogene. The graben is located north of Poznań in central-western Poland, and is NW–SE-trending, ~20 km long, 3–5.5 km wide, and up to 160 m deep. It is filled with Lower Oligocene and Neogene sediments, including relatively thick lignite seams. Data from boreholes allow the assignment of the graben-fill sediments to appropriate lithostratigraphic units. Furthermore, analysis of changes in the thickness of these units provides evidence for periods of accelerated graben subsidence or uplift relative to its flanks. As a result, two distinct stages of tectonic subsidence and one inversion in the Paleogene–Neogene evolution of the Szamotuły Graben have been distinguished. Thus, relatively significant subsidence occurred in the Early Oligocene and the middle Early–earliest Mid-Miocene, while slight inversion took place in the middle part of the Mid-Miocene