Detailed archaeomagnetic study of a ceramic workshop at Kato Achaia: New directional data and archaeomagnetic dating in Greece.

Στην παρούσα εργασία παρουσιάζονται τα αποτελέσματα από την αρχαιομαγνητική μελέτη δυο αρχαίων κλιβάνων που ανακαλύφθηκαν στην Κάτω Αχαΐα. Σύμφωνα με τα ευρήματα της αρχαιολογικής ανασκαφής, οι δυο αυτοί κλίβανοι αποτελούσαν μέρος ενός μεγαλύτερου κεραμικού εργαστηρίου που λειτουργούσε στην περιοχή, πιθανότατα για  την  παραγωγή  τούβλων  ή  κεραμικών.  Συστηματική  αρχαιομαγνητική δειγματοληψία πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με τους αρχαιολόγους και συνολικά λήφθηκαν 9 δείγματα από τον πρώτο κλίβανο (KL3) και 12 από τον δεύτερο (KL5). Συστηματικές   μετρήσεις   της   μαγνητικής   ορυκτολογίας   των   δειγμάτων πραγματοποιήθηκαν με σκοπό τον καθορισμό του  βασικού φορέα της μαγνήτισης των δειγμάτων.  Η  διεύθυνση  της  Χαρακτηριστικής  Παραμένουσας  Μαγνήτισης καθορίστηκε κατόπιν ανάλυσης της κύριας συνιστώσας μαγνήτισης και οι μέσες τιμές διεύθυνσης για τους δυο κλιβάνους υπολογίστηκαν σύμφωνα με την στατιστική του Fisher.  Η  ηλικία  των  κλιβάνων  υπολογίστηκε  χρησιμοποιώντας τις  πιο  σύγχρονες εξελίξεις στην αρχαιομαγνητική έρευνα και κατόπιν σύγκρισης της διεύθυνσης των XLVII, No 3 – 1279 κλιβάνων  με  τις  καμπύλες  αναφοράς,  όπως  αυτές  υπολογίστηκαν  από  το SCHA  .DIF  .3K  γεωμαγνητικό μοντέλο που περιγράφει την μεταβολή του μαγνητικού πεδίου στον Ευρωπαϊκό χώρο. Τα αποτελέσματα της αρχαιομαγνητικής χρονολόγησης συμφωνούν  πολύ  ικανοποιητικά  με  τις  αρχαιολογικές  ενδείξεις  για  την  περίοδο χρήσης  των  κλιβάνων  και  υποδεικνύουν  ότι  οι  κλίβανοι ήταν  σε  χρήση  κατά την διάρκεια της ελληνιστικής περιόδου και εγκαταλείφτηκαν προς το τέλος αυτής.New  archaeomagnetic  results  from  two  ancient  kilns  excavated  at  Kato  Achaia, southern Greece, are presented. According to archaeological evidence, both kilns were part of a bigger ceramic workshop, probably used for the production of bricks or  ceramics.  Systematic  archaeomagnetic  sampling  was  carried  out  collecting  9 brick samples from the first kiln (KL3) and 12 brick samples from the second kiln (KL5). Magnetic mineralogy measurements have been carried out in order to determine the main magnetic carrier of the samples and to check their thermal stability. Standard thermal demagnetization procedures have been used to determine the archaeomagnetic direction registered by the bricks during their last firing. The direction of the Characteristic Remanent Magnetization (ChRM) has been obtained from principal component analysis and the kilns mean directions were calculated using Fisher statistics. The archaeomagnetic ages of both kilns were determined using the most recent developments in data elaboration and were calculated after comparison of the kilns declination and inclination with the reference curves produced by the SCHA.DIF.3K European regional geomagnetic field model. Dating results are in good agreement with archaeological evidence of the site and suggest that both kilns were in use during Hellenistic times.

New archaeointensity data from Italy and geomagnetic field intensity variation in the Italian Peninsula

We present new archaeointensity results from three Italian kilns situated at Ascoli Satriano, Vagnari and Fontanetto Po obtained with the Thellier modified by Coe double heating method. These data complement the directional results previously published. All sites are dated on the basis of archaeological information and/or thermoluminescence dating. The results are corrected for the anisotropy of the thermoremanent magnetization and the cooling rate effects. The new data are compared with previously published archaeointensity data from Italy and nearby countries within 900 km radius from Viterbo. An initial data set including archaeointesity data mainly coming from Italy, France, Switzerland, Czech Republic, Slovakia, Hungary, Greece and Bulgaria has been compiled. After the application of strict selection criteria, the most reliable data have been used for the calculation of a preliminary Italian intensity secular variation (SV) curve for the last 3000 yr. The new curve covers the 300 BC–400 AD and 1200–1900 AD periods. It is established by means of sliding windows of 200 yr shifted by 100 yr. The lack of reliable data for the 1000–200 BC and 400–1200 AD time intervals does not permit the calculation of a continuous curve. Clearly, more high-quality archaeointensity data from Italy and Europe are still needed to draw a robust intensity SV curve for the Italian Peninsula that could be used for archaeomagnetic dating in combination with the directional data