The synergistic interaction of thermal stress coupled with overstocking strongly modulates the transcriptomic activity and immune capacity of rainbow trout (Oncorhynchus mykiss)

The objective of the present study is to identify and evaluate informative indicators for the welfare of rainbow trout exposed to (A) a water temperature of 27 °C and (B) a stocking density of 100 kg/m3 combined with a temperature of 27 °C. The spleen-somatic and condition index, haematocrit and the concentrations of haemoglobin, plasma cortisol and glucose revealed non-significant differences between the two stress groups and the reference group 8 days after the onset of the experiments. The transcript abundance of almost 1,500 genes was modulated at least twofold in in the spleen of rainbow trout exposed to a critical temperature alone or a critical temperature combined with crowding as compared to the reference fish. The number of differentially expressed genes was four times higher in trout that were simultaneously challenged with high temperature and crowding, compared to trout challenged with high temperature alone. Based on these sets of differentially expressed genes, we identified unique and common tissue- and stress type-specific pathways. Furthermore, our subsequent immunologic analyses revealed reduced bactericidal and inflammatory activity and a significantly altered blood-cell composition in challenged versus non-challenged rainbow trout. Altogether, our data demonstrate that heat and overstocking exert synergistic effects on the rainbow trout’s physiology, especially on the immune system.publishedVersio

Pancreatic neuroendocrine neoplasms — management guidelines (recommended by the Polish Network of Neuroendocrine Tumours)

W niniejszej publikacji przedstawiono zaktualizowane zalecenia dotyczące diagnostyczno-terapeutycznego postępowania w nowo­tworach neuroendokrynnych trzustki (PNEN) zaproponowane przez Polską Sieć Guzów Neuroendokrynnych. Zawierają one nowe dane uzyskane w latach 2013–2016, które albo potwierdziły wcześniejsze wytyczne, albo doprowadziły do zmian lub utworzenia dodatkowych zaleceń. W diagnostyce duże znaczenie mają badania biochemiczne, obrazowe (anatomiczne i czynnościowe), jak również rozpoznanie histopatologiczne, które determinuje postępowanie z chorymi na PNEN i musi być potwierdzone badaniem immunohistochemicznym. Terapia PNEN wymaga współpracy wielodyscyplinarnej grupy doświadczonych specjalistów zajmujących się nowotworami neuroendokrynnymi. Leczenie chirurgiczne jest podstawową metodą postępowania w wielu przypadkach. Dalsza terapia wymaga wielokierunkowego działania, dlatego omówiono zasady bioterapii, leczenia radioizotopowego, celowanego leczenia molekularnego oraz chemioterapii.This article presents updated diagnostic and therapeutic guidelines for the management of pancreatic neuroendocrine tumours (PNEN), proposed by the Polish Network of Neuroendocrine Tumours. The guidelines contain new data received in the years 2013–2016, which confirm previous recommendations, and have led to modification of previous guidelines or have resulted in the formulation of new guidelines. Biochemical and imaging (anatomical and functional) tests are of great importance in diagnostics, as well as histopathological diagnosis to determine the management of PNEN patients, but they must be confirmed by an immunohistochemical examination. PNEN therapy requires collaboration among the members a multidisciplinary team of specialists experienced in the management of these neoplasms. Surgery is the basic form of treatment in many cases. Further therapy requires a multidirectional procedure; therefore, the rules of biotherapy, peptide receptor radionuclide therapy, molecular targeted therapy, and chemotherapy are discussed

Colorectal neuroendocrine neoplasms — management guidelines (recommended by the Polish Network of Neuroendocrine Tumours)

Nowotwory/guzy neuroendokrynne (NEN/NET) jelita grubego są rozpoznawane coraz częściej, szczególnie guzy odbytnicy. To zjawisko jest najprawdopodobniej związane z powszechnym wykonywaniem kolonoskopii przesiewowych. Coraz więcej przemawia za tym, że NEN odbytnicy i okrężnicy to dwie odrębne choroby. Nowotwory neuroendokrynne odbytnicy są najczęściej zmianami niewielkich roz­miarów, cechują się niskim lub umiarkowanym stopniem złośliwości histologicznej, dobrym rokowaniem i większość z nich kwalifikuje się do leczenia endoskopowego. Natomiast NEN okrężnicy to często nowotwory agresywne, niskozróżnicowane, o złej lub niepewnej prognozie, wymagające operacji. Zasady postępowania z tymi chorymi stale się zmieniają. Opierając się na najnowszym piśmiennictwie oraz ustaleniach wypracowanych na spotkaniu roboczym Polskiej Sieci Guzów Neuroendokrynnych (grudzień 2016 r.) w pracy uzupełniono i uaktualniono dane i wytyczne postępowania dotyczące NEN jelita grubego, opublikowane w Endokrynologii Polskiej 2013; 64: 494–504.Neuroendocrine neoplasms/tumours (NENs/NETs) of the large intestine are detected increasingly often, especially rectal tumours, which is probably associated with the widespread use of screening colonoscopy. There is a growing body of evidence supporting the thesis that the NENs of the rectum and the NENs of the colon are two different diseases. Rectal NENs are usually small lesions, of low to moderate histological malignancy, associated with good prognosis, and most may be treated endoscopically. NENs of the colon, however, are often aggressive, poorly differentiated, associated with a poor or uncer­tain prognosis, and require surgical treatment. The management guidelines regarding these groups of patients are constantly changing. On the basis of the recent literature data and conclusions reached by the working meeting of the Polish Network of Neuroendocrine Tumours (December 2016), this study completes and updates the data and management guidelines regarding colorectal NENs published in Endokrynologia Polska 2013; 64: 358–368.

Diagnostic and therapeutic guidelines for gastro-entero-pancreatic neuroendocrine neoplasms (recommended by the Polish Network of Neuroendocrine Tumours)

Postęp w diagnostyce i leczeniu nowotworów neuroendokrynnych (NEN), opublikowanie wyników nowych randomizowanych badań klinicznych oraz powstanie nowych zaleceń ENETS skłoniło ekspertów skupionych w Polskiej Sieci Guzów Neuroendokrynnych do uaktualnienia opublikowanych w 2013 roku zaleceń dotyczących postępowania w nowotworach neuroendokrynnych. W niniejszym artykule przedstawiono zalecenia ogólne postępowania w NEN będące wynikiem ustaleń ekspertów uczestniczących w III Konferencji Okrągłego Stołu pt. „Diagnostyka i leczenie nowotworów neuroendokrynnych układu pokarmowego: rekomendacje polskie w świetle aktualnych zaleceń europejskich”, która odbyła się w Żelechowie koło Warszawy w grudniu 2016 roku. Korzystając z bogatego doświadczenia ośrodków zajmujących się tymi nowotworami, mamy nadzieję, że udało nam się wypracować najbardziej optymalny sposób postępowania u chorych z NEN, uwzględniający najnowsze osiągnięcia medycyny, który będzie mógł być skutecznie realizowany w naszym kraju. W kolejnych częściach tego opracowania przedstawiono zasady postępowania w: NEN żołądka i dwunastnicy (z uwzględnieniem gastrinoma), trzustki; jelita cienkiego i wyrostka robaczkowego oraz jelita grubego.Progress in the diagnostics and therapy of gastro-entero-pancreatic (GEP) neuroendocrine neoplasms (NEN), the published results of new randomised clinical trials, and the new guidelines issued by the European Neuroendocrine Tumour Society (ENETS) have led the Polish Network of Neuroendocrine Tumours to update the 2013 guidelines regarding management of these neoplasms. We present the general recommendations for the management of NENs, developed by experts during the Third Round Table Conference — Diagnostics and therapy of gastro-entero-pancreatic neuroendocrine neoplasms: Polish recommendations in view of current European recommenda­tions, which took place in December 2016 in Żelechów near Warsaw. Drawing from the extensive experience of centres dealing with this type of neoplasms, we hope that we have managed to develop the optimal management system, applying the most recent achievements in the field of medicine, for these patients, and that it can be implemented effectively in Poland. These management guidelines have been arranged in the following order: gastric and duodenal NENs (including gastrinoma); pancreatic NENs; NENs of the small intestine and appendix, and colorectal NENs

Gastroduodenal neuroendocrine neoplasms, including gastrinoma — management guidelines (recommended by the Polish Network of Neuroendocrine Tumours)

W niniejszej pracy przedstawiono uaktualnione zalecenia grupy ekspertów Polskiej Sieci Guzów Neuroendokrynnych dotyczące zasad postępowania w nowotworach neuroendokrynnych żołądka i dwunastnicy z uwzględnieniem gastrinoma. Omówiono epidemiologię, patogenezę i obraz kliniczny tych nowotworów. Przedstawiono zalecenia dotyczące zasad postępowania diagnostycznego, z uwzględ­nieniem diagnostyki biochemicznej, histopatologicznej oraz lokalizacyjnej. Przedstawiono także zasady postępowania terapeutycznego, w tym leczenie endoskopowe i chirurgiczne, oraz omówiono możliwości leczenia farmakologicznego i radioizotopowego. Przedstawiono także zalecenia odnośnie do monitorowania chorych z NEN żołądka, dwunastnicy z uwzględnieniem gastrinoma.This paper presents the updated Polish Neuroendocrine Tumour Network expert panel recommendations on the management of neuroendocrine neoplasms (NENs) of the stomach and duodenum, including gastrinoma. The recommendations discuss the epidemiology, pathogenesis, and clinical presentation of these tumours as well as their diagnosis, including biochemical, histopathological, and localisation diagnoses. The principles of treatment are discussed, including endoscopic, surgical, pharmacological, and radionuclide treatments. Finally, there are also recommendations on patient monitoring

Neuroendocrine neoplasms of the small intestine and appendix — management guidelines (recommended by the Polish Network of Neuroendocrine Tumours)

W pracy przedstawiono uaktualnione polskie zalecenia postępowania z chorymi na nowotwory neuroendokrynne (NEN) jelita cienkiego i wyrostka robaczkowego. Jelito cienkie, a w szczególności jelito kręte, należą do najczęstszych lokalizacji tych nowotworów. Większość z nich to nowotwory wysokozróżnicowane i wolno rosnące; rzadko są to raki neuroendokrynne. Ich objawy mogą być nietypowe, a rozpoznanie opóźnione albo przypadkowe. Zapalenie wyrostka robaczkowego jest najczęściej pierwszą manifestacją NEN o tym umiej­scowieniu. Typowe objawy zespołu rakowiaka występują u około 20–30% pacjentów z NEN jelita cienkiego z przerzutami odległymi. Jedną z głównych przyczyn zgonu u pacjentów z zespołem rakowiaka są choroby serca — rakowiakowa choroba serca. W diagnostyce laboratoryjnej najbardziej przydatne jest oznaczenie stężenia chromograniny A, badanie stężenia kwasu 5-hydroksyindolooctowego jest pomocne w diagnostyce zespołu rakowiaka. W obrazowaniu stosuje się ultrasonografię, tomografię komputerową, rezonans magnetyczny, kolonoskopię, wideoendoskopię kapsułkową, enteroskopię dwubalonową, scyntygrafię receptorów somatostatynowych. Szczegółowe badanie histologiczne jest kluczowe dla właściwego rozpoznania i leczenia chorych z NEN jelita cienkiego i wyrostka robaczkowego. Leczeniem z wyboru jest postępowanie chirurgiczne, radykalne lub paliatywne. W leczeniu farmakologicznym czynnych i nieczyn­nych hormonalnie NEN jelita cienkiego i wyrostka robaczkowego podstawowe znaczenie mają długodziałające analogi somatostatyny. U chorych z NET jelita cienkiego w okresie uogólnienia z progresją w trakcie leczenia SSA, z wysoką ekspresją receptorów somatostatynowych należy rozważyć w pierwszej kolejności leczenie radioizotopowe, a następnie terapie celowane — ewerolimus. Po wyczerpaniu powyższych dostępnych terapii w wybranych przypadkach można rozważyć chemioterapię. Przedstawiono także zalecenia odnośnie do monitorowania chorych.This study presents the revised Polish guidelines regarding the management of patients suffering from neuroendocrine neoplasms (NENs) of the small intestine and appendix. The small intestine, especially the ileum, is the most common location for these neoplasms. Most are well differentiated and slow growing. Their symptoms may be atypical, which can result in delayed or accidental diagnosis. Appendicitis is usually the first manifestation of NEN in this location. Typical symptoms of carcinoid syndrome occur in approximately 20–30% of patients suffering from small intestinal NENs with distant metastases. The main cause of death in patients with carcinoid syndrome is carcinoid heart disease. The most useful laboratory test is the determination of chromogranin A, while concentration of 5-hydroxyindoleacetic acid is helpful in the diagnostics of carcinoid syndrome. For visualisation, ultrasound, computed tomography, magnetic resonance imaging, colonoscopy, video capsule endoscopy, double-balloon enteroscopy, and somatostatin receptor scintigraphy may be used. A detailed his­tological report is crucial for the proper diagnostics and therapy of NENs of the small intestine and appendix. The treatment of choice is surgical management, either radical or palliative. The pharmacological treatment of the hormonally active and non-active small intestinal NENs as well as NENs of the appendix is based on long-acting somatostatin analogues. In patients with generalised NENs of the small intestine in progress during the SSA treatment, with good expression of somatostatin receptors, the first-line treatment should be radio­isotope therapy, while targeted therapies, such as everolimus, should be considered afterwards. When the above therapies are exhausted, in certain cases chemotherapy may be considered

Neuroendocrine neoplasms of the small intestine and the appendix — management guidelines (recommended by the Polish Network of Neuroendocrine Tumours)

W pracy przedstawiono uaktualnione polskie zalecenia postępowania z chorymi na nowotwory neuroendokrynne (NEN) jelita cienkiego i wyrostka robaczkowego. Jelito cienkie, a przede wszystkim jelito kręte jest miejscem najczęstszego występowania tych nowotworów. Większość z nich to nowotwory wysokozróżnicowane i wolno rosnące. Rzadko są to nowotwory niskozróżnicowane, szybko rosnące o niekorzystnym rokowaniu. Ich objawy mogą być nietypowe, a rozpoznanie przypadkowe. Typowe objawy zespołu rakowiaka występują w mniej niż 10% przypadków. W diagnostyce laboratoryjnej najbardziej przydatne jest oznaczenie stężenia chromograniny A, badanie stężenia kwasu 5-hydroksyindolooctowego jest pomocne w monitorowaniu zespołu rakowiaka. W obrazowaniu stosuje się ultrasonografię, tomografię komputerową, rezonans magnetyczny, kolonoskopię, wideoendoskopię kapsułkową, enteroskopię dwubalonową, scyntygrafię receptorów somatostatynowych. Szczegółowe badanie histologiczne jest kluczowym dla właściwego rozpoznania i leczenia chorych z NEN jelita cienkiego i wyrostka robaczkowego. Leczeniem z wyboru jest postępowanie chirurgiczne, radykalne lub paliatywne. W leczeniu farmakologicznym czynnych i nieczynnych hormonalnie NEN jelita cienkiego i wyrostka robaczkowego podstawowe znaczenie mają analogi somatostatyny. Terapia radioizotopowa u chorych z dobrą ekspresją receptorów somatostatynowych stanowi kolejną opcję terapeutyczną. Chemioterapia jest na ogół nieskuteczna. U pacjentów z rozsianym NEN jelita cienkiego i progresją choroby oraz nieskutecznością innych metod terapii można zastosować ewerolimus. Przedstawiono także zalecenia odnośnie monitorowania chorych z NEN jelita cienkiego i wyrostka robaczkowego. (Endokrynol Pol 2013; 64 (6): 444–493)We present revised Polish guidelines regarding the management of patients harbouring neuroendocrine neoplasms (NENs) of the small intestine and appendix. The small intestine, especially the ileum, is the most common origin of these neoplasms. Most of them are well differentiated with slow growth. Rarely, they are less differentiated, growing fast with a poor prognosis. Since symptoms can be atypical, the diagnosis is often accidental. Typical symptoms of carcinoid syndrome occur in less than 10% of patients. The most useful laboratory marker is chromogranin A; 5-hydroxyindoleacetic acid is helpful in the monitoring of carcinoid syndrome. Ultrasound, computed tomography, magnetic resonance imaging, colonoscopy, video capsule endoscopy, balloon enteroscopy and somatostatin receptors scintigraphy are used in the visualisation. A histological report is crucial for the proper diagnostics and therapy of NENs, and it has been extensively described. The treatment of choice is surgery, either radical or palliative. Somatostatin analogues are crucial in the pharmacological treatment of the hormonally active and non-active small intestine NENs and NENs of the appendix. Radioisotope therapy is possible in patients with a good expression of somatostatin receptors. Chemotherapy is not effective in general. Everolimus therapy can be applied in patients with generalised NENs of the small intestine in progression and where there has been a failure or an inability to use other treatment options. Finally, we make recommendations regarding the monitoring of patients with NENs of the small intestine and appendix. (Endokrynol Pol 2013; 64 (6): 480–493

Nowotwory neuroendokrynne żołądka i dwunastnicy z uwzględnieniem gastrinoma — zasady postępowania (rekomendowane przez Polską Sieć Guzów Neuroendokrynnych)

This paper presents the updated Polish Neuroendocrine Tumour Network expert panel recommendations on the management of neuroendocrine neoplasms (NENs) of the stomach and duodenum, including gastrinoma. The recommendations discuss the epidemiology, pathogenesis and clinical presentation of these tumours as well as their diagnosis, including biochemical, histopathological and localisation diagnosis. The principles of treatment are discussed, including endoscopic, surgical, pharmacological and radionuclide treatment. Finally, recommendations on patient monitoring are given. (Endokrynol Pol 2013; 64 (6): 444–458)W niniejszej pracy przedstawiono uaktualnione zalecenia grupy ekspertów Polskiej Sieci Guzów Neuroendokrynnych dotyczące zasad postępowania w nowotworach neuroendokrynnych żołądka i dwunastnicy z uwzględnieniem gastrinoma. Omówiono epidemiologię, patogenezę i obraz kliniczny tych nowotworów. Przedstawiono zalecenia dotyczące zasad postępowania diagnostycznego, z uwzględnieniem diagnostyki biochemicznej, histopatologicznej oraz lokalizacyjnej. Uwzględniono także zasady postępowania terapeutycznego, w tym leczenie endoskopowe i chirurgiczne, oraz omówiono możliwości leczenia farmakologicznego i radioizotopowego. Przedstawiono także zalecenia odnośnie monitorowania chorych z NEN żołądka, dwunastnicy z uwzględnieniem gastrinoma. (Endokrynol Pol 2013; 64 (6): 444–458

Nowotwory neuroendokrynne trzustki — zasady postępowania (rekomendowane przez Polską Sieć Guzów Neuroendokrynnych)

We present revised diagnostic and therapeutic guidelines for the management of pancreatic neuroendocrine neoplasms (PNENs) proposed by the Polish Network of Neuroendocrine Tumours.These guidelines refer to biochemical (determination of specific and nonspecific neuroendocrine markers) and imaging diagnostics (EUS, CT, MR, and radioisotope examination with a 68Ga or 99Tc labelled somatostatin analogue).A histopathological diagnostic, which determines the further management of patients with PNENs, must be necessarily confirmed by immunohistochemical tests. PNENs therapy requires collaboration between a multidisciplinary team of specialists experienced in the management of these neoplasms. Surgery is the basic form of treatment. Medical therapy requires a multidirectional procedure, and therefore the rules of biotherapy, peptide receptor radionuclide therapy, chemotherapy and molecular targeted therapy are discussed. (Endokrynol Pol 2013; 64 (6): 459–479)W niniejszej publikacji przedstawiono zaktualizowane zalecenia dotyczące diagnostyczno-terapeutycznego postępowania w nowotworach neuroendokrynnych trzustki (PNEN) zaproponowane przez Polską Sieć Guzów Neuroendokrynnych.Dotyczą one diagnostyki biochemicznej (oznaczanie specyficznych i niespecyficznych markerów neuroendokrynnych) i lokalizacyjnej (z uwzględnieniem EUS, CT, MR, scyntygrafii receptorów somatostatynowych z użyciem analogów znakowanych 68Ga lub 99Tc).Duże znaczenie ma rozpoznanie histopatologiczne, które determinuje dalsze postępowanie z chorymi na PNEN i musi być potwierdzone badaniem immunohistochemicznym.Terapia PNEN wymaga współpracy wielodyscyplinarnej grupy doświadczonych specjalistów zajmujących się nowotworami neuroendokrynnymi. Leczenie chirurgiczne jest postawową metodą postępowania. Dalsza terapia wymaga wielokierunkowego działania, dlatego omówiono zasady bioterapii, leczenia izotopowego, chemioterapii oraz celowanego leczenia molekularnego. (Endokrynol Pol 2013; 64 (6): 459–479

Diagnostic and therapeutic guidelines for gastro-entero-pancreatic neuroendocrine neoplasms (recommended by the Polish Network of Neuroendocrine Tumours)

W ostatnim czasie obserwuje się większe zainteresowanie rzadkimi nowotworami neuroendokrynnymi żołądkowo-jelitowo-trzustkowymi (GEP NEN). Wykrywalność nowotworów neuroendokrynnych w ostatnich latach wzrosła. Ponad 50% GEP NEN stanowią rakowiaki, które najczęściej są znajdowane przypadkowo podczas zabiegu operacyjnego w jelicie cienkim i w wyrostku robaczkowym oraz w momencie rozpoznania przerzutów odległych, głównie do wątroby. Istnieje konieczność współdziałania specjalistów różnych dziedzin medycyny w celu opracowania właściwych zasad postępowania diagnostyczno-leczniczego w tej grupie chorych. W niniejszej publikacji przedstawiono ogólne zalecenia Polskiej Sieci Guzów Neuroendokrynnych dotyczące postępowania u chorych z GEP NEN, opracowane podczas Konferencji, która odbyła się w Kamieniu Śląskim w kwietniu w 2013 roku. Członkowie grup roboczych zaktualizowali rekomendacje z 2008 roku.W kolejnych częściach tego opracowania przedstawiono zasady postępowania w:— nowotworach neuroendokrynnych żołądka i dwunastnicy (z uwzględnieniem gastrinoma);— nowotworach neuroendokrynnych trzustki; — nowotworach neuroendokrynnych jelita cienkiego i wyrostka robaczkowego;— nowotworach neuroendokrynnych jelita grubego.Zaproponowane rekomendacje przez ekspertów polskich i zagranicznych reprezentujących różne dziedziny medycyny (endokrynologię, gastroenterologię, chirurgię, onkologię, medycynę nuklearną i patomorfologię) powinny być pomocne w diagnostyce i leczeniu tych chorych. (Endokrynol Pol 2013; 64 (6): 418–443)An increased interest in gastro-entero-pancreatic neuroendocrine neoplasms (GEP NENs) has recently been observed. These are rare neoplasms and their detection in recent years has improved. Over 50% of GEP NENs are carcinoids, and they are usually found incidentally during surgery in the small intestine and appendix and at diagnosis in distant metastases, mainly to the liver. There is a need for co-operation between specialists in various disciplines of medicine in order to work out the diagnostic and therapeutic guidelines. In this publication, we present general recommendations of the Polish Network of Neuroendocrine Tumours for the management of patients with GEP NENs, developed at the Consensus Conference which took place in Kamień Śląski in April 2013. Members of the guidelines working groups were assigned sections of the 2008 guidance to update.In the subsequent parts of this publication, we present the rules of diagnostic and therapeutic management of:— neuroendocrine neoplasms of the stomach and duodenum (including gastrinoma);— pancreatic neuroendocrine neoplasms;— neuroendocrine neoplasms of the small intestine and the appendix;— colorectal neuroendocrine neoplasms.The proposed recommendations by Polish and foreign experts representing different fields of medicine (endocrinology, gastroenterology, surgery, oncology, nuclear medicine and pathology) will be helpful in the diagnosis and treatment of GEP NENs patients. (Endokrynol Pol 2013; 64 (6): 418–443