The Poet of the Great Reality: Czesław Miłosz\u27s Readings of Walt Whitman

Traces the “three main phases of Milosz’s acquaintance with Whitman,” from Milosz’s initial reading of Whitman in Polish translations and “his recognition of the Polish fascination with Whitman,” through his reading of Whitman in the original English while in Berkeley in the 1960s and his translations of Whitman into Polish, through a final phase “pregnant with commentaries formulated in different essays,” culminating in his “final view of Whitman” as “the poet of the great reality.

Une locomotive folle, un feu d’artifice interculturel à la Witkacy

L’auteure de l’article se penche sur la pièce de Witkacy Une locomotive folle écrits en 1923 et sur originalité et spécificité de cette pièce par rapport à son œuvre et par rapport à son temps.  En répondant aux  questions : Pourquoi Witkacy place-t-il la machine au centre du drame ? Est-il vraiment contre la mécanisation impitoyablement critiquée de la vie ? En mettant la locomotive sur scène, tourne-il en dérision la Forme Pure dans le théâtre ou salue-t-il ironiquement le théâtre naturaliste ? Marta Skwara analyse en profondeur cette pièce, avec un large appareil scientifique et contexte de théorie de la littérature et l’esthétique. Les noms de Daniel Gerould, Emile Zola, Alain Van Crugten, Wojciech Tomasik, Jan Błoński y apparaissent comme les points de références à côté des constats tout à fait originales et propres à Marta Skwara

Między przekładem, komentarzem a interpretacją: uwagi na marginesie anglojęzycznego podręcznika literatury polskiej

The paper is devoted to the reciprocal connections among three “metatexts”: translation, commentary, and interpretation. On the basis of Antoine Berman’s theoretical assumptions I demonstrate how these three “reformulations” are intertwined in order to analyze chosen pieces of Polish poetry in English translation. My aim is to explore various roles which translation, commentary and interpretation can play in presenting Polish literature to foreign readers

(Błędny) przekład jako sukces literacki

Oba pojęcia — błędny przekład i sukces literacki — dalekie są od klarowności i jednoznaczności, co z jednej strony prowadzi do rozmaitych ograniczeń, ale i do potencjalnie odkrywczych nowych odczytań z drugiej. Co więcej, różnica między przekładem a błędnym przekładem nie jest łatwa do ustalenia (zwłaszcza w przypadku poezji), podobnie jak trudne jest wymierzenie sukcesu literackiego. Oprócz świadectw recepcji pozostają nam przede wszystkim kryteria estetyczne w cenie zarówno sukcesu literackiego, jak i — do pewnego stopnia — udatności przekładu. Aby przedyskutować te nieostre, ale połączone z sobą pojęcia, sięgam do trzech przypadków. Najpierw skupiam się na dwóch niewątpliwych przykładach błędnego przekładu i sukcesu literackiego, aby wskazać możliwe (i niemożliwe) kryteria oceny obu zjawisk. Następnie przechodzę do konkretnego przypadku (błędnego) tłumaczenia i sukcesu literackiego (Romantyczność Mickiewicza w wersji Audena), aby nieco inaczej naświetlić omawiane zagadnienia. Wreszcie konfrontuję szczegółowo analizowany przekład z innym, pozornie podobnym (Dzieci epoki Szymborskiej w przekładzie Bassnett i Kuhiwczaka), ale dającym odmienny efekt końcowy. W zakończeniu wskazuję, na czym może polegać różnica w ocenie błędności lub poprawności przekładu i jego sukcesu czytelniczego

ROZMOWA „WIELOGŁOSU”

Rozmowa „Wielogłosu”: O problemach współczesnej komparatystyk

O problemach współczesnej komparatystyki rozmawiają Maria Korytowska, Marta Skwara, Olga Płaszczewska, Bogusław Bakuła, Tomasz Bilczewski, Andrzej Borowski, Andrzej Hejmej i Tadeusz Sławek.

O problemach współczesnej komparatystyki rozmawiają Maria Korytowska, Marta Skwara, Olga Płaszczewska, Bogusław Bakuła, Tomasz Bilczewski, Andrzej Borowski, Andrzej Hejmej i Tadeusz Sławe

On the Sophistry of A Modern Humanistsic Discourse – Traditions, Postcolonial Implications, Consequences

Celem artykułu jest analiza współczesnego dyskursu humanistycznego w Polsce, w którym szczególną rolę odgrywają: kondycja postkolonialna, trzecia sofistyka i zaplecze ideologiczne systemu komunistycznego. Miękkie przejścia od „starych” tez marksistowskich do „współczesnego” relatywizmu i, szerzej, postmodernizmu było możliwe między innym dzięki recepcji amerykańskiego neopragmatyzmu, a zwłaszcza poglądów etycznych Stanleya Fisha i Richarda Rorty’ego. Narzędzi językowych pomocnych w opisie zrelatywizowanego świata dostarczyła trzecia sofistyka (czyli współczesna wersja pierwszej sofistyki greckiej reprezentowanej przez Gorgiasza, czy Protogorasa). Autorzy stawiają tezę, że dziedzictwo sowieckiego kolonializmu sprawiło, iż ponowoczesny dyskurs polski zasadza się na manipulacjach wywodzących się z czasów stalinizmu. Nowy system i nowa ideologia wykorzystują stare chwyty wciąż głęboko tkwiące w świadomości uczestników publicznej debaty w Polsce.The aim of the article is an analysis of a contemporary humanistic Polish discourse in which three elements play specific roles: a postcolonial condition, the third sophistry and the ideological background of the communist system. A soft switch from “old” Marxist theses to “modern” relativism, and, in a broader sense, to postmodernism became possible inter alia due to the reception of American neopragmatism, especially Stanley Fish’s and Richard Rorty’s ethical views. The third sophistry (a modern version of the first sophistry represented by Gorgias and Protagoras) delivered helpful language tools for a description of the world which became relativistic. The authors of the article propose a thesis that the heritage of the Soviet colonialism resulted in such a version of postmodern Polish discourse that is based on manipulations dating back to Stalinism. The new system and new ideology have made use of the old tricks that are still deeply rooted in the mentality of the participants of the public debate in Poland

"Strange encounters" - on the vitalty of anagnorism in contemporary literature

".. a turn from unconsciousness to knowledge” - as one could briefly define an anagnorism using Aristotle's words, was regarded in the ancient tradition as one of the three basic elements of plot, both in a tragedy and an epic: the essay presented here is devoted both to the history of the theory of the term and its presence in master works of the genre - from the ancient epic and tragedy to the romance and the novel. In historical considerations one can distinguish two basic kinds of anagnorism - one is connected with the tragic peripeteia, which leads the characters towards tragedy, the other one is connected with a happy and peripateis. Both forms can be found in contemporary novels, as the anagnorism is not only a forgotten element of the plot, but, as the analysed examples of myths and folk tales let us observe, it is a necessary element of our imagination. Contemporary recognitions are ruled by similar laws as the folk tale and mythical ones, which makes the novels employing them take on a mythical or folk tale character. The mythical novel has been studied widely, while the folk tale novel is not rich in theory, although it deserves it. Mostly because it perfectly fills in the empty space between "high" and "low" literature. The former presents problems, the latter presents their easy solutions in the continuous victory of good over evil. The third one, the folk tale one, tames the word and suggests an escape into fun and games and the marvelous originating straight the romance

Komparatystyka w teorii i praktyce: uwagi o pierwszym polskim podręczniku dyscypliny (Olgi Płaszczewskiej Przestrzenie komparatystyki – italianizm)

Recenzja: Komparatystyka w teorii i praktyce: uwagi o pierwszym polskim podręczniku dyscypliny (Olgi Płaszczewskiej Przestrzenie komparatystyki - italianizm