Umysły przyszłości wyzwaniem dla współczesnej edukacji : propozycje reformatorskie Marii Montessori i Howarda Gardnera

Dyskusje wokół wartości pedagogiki Marii Montessori w świetle współczesnych badań psychologicznych koncentrują się często na obszarze poznawczym czy też społecznym w rozwoju dziecka. Poniższy artykuł jest natomiast próbą znalezienia podobieństw w zakresie proponowanego wizerunku młodego człowieka ukształtowanego drogą określonych działań stymulujących w metodzie Montessori a koncepcji umysłu przyszłości Howarda Gardnera. Celem pedagogiki Montessori jest wychowanie człowieka potrafiącego zachować wolność i dyscyplinę wewnętrzną, myślącego niezależnie i krytycznie, odnoszącego się z szacunkiem do siebie i innych, dbającego o ład i harmonię w sobie i wokół siebie. Oddziaływania edukacji w myśl założeń H. Gardnera powinny rozwijać u młodego człowieka sposób funkcjonowania, który zapewni mu produktywne życie w pokojowej wspólnocie ludzi. Umysł człowieka odpowiadającego na potrzeby współczesności zawiera pięć istotnych elementów: myślenie kategoriami określonej dyscypliny wiedzy, zdolność do syntezy, zdolność do rozumienia innych ludzi, kreatywność oraz respektowanie zasad etycznych. Obie propozycje opierają się na interdyscyplinarnym myśleniu twórców, uwzględniającym aspekt antropologiczny, psychologiczny i edukacyjny w refleksji nad rozwojem człowieka. Obie również dotykają takich zagadnień jak dbanie o siebie i otoczenie (ekologia, współodczuwanie), kształcenie narzędzi myślenia w celu osiągnięcia jak największej niezależności w myśleniu, intencjonalne przygotowanie otoczenia promujące troskę o środowisko. W stylistyce opisu propozycji wychowania i edukacji odnaleźć można u obu twórców bogatą metaforykę ułatwiającą odbiorcy recepcję opisywanych idei. Wzywania i potrzeby globalnego świata stawiają kolejne pytania dotyczące optymalnej edukacji. Formułowanie odpowiedzi na te pytania jest procesem dynamicznym, dostarczającym wciąż nowych rozwiązań.In its discussion of Montessori pedagogy and its importance for education, contemporary psychology often focuses on the cognitive and the social areas of children’s development. This article makes an attempt to highlight the similarities between the Montessori method and Gardner’s five minds for the future theory with regard to the image of young people they create and the practices they offer to foster their development. The aim of Montessori pedagogy is to educate people who are capable of freedom and inner discipline, are critical and independent thinkers, show respect to themselves and others and bring order and harmony to their own lives and to their environment. Gardner’s theory also propounds that education should develop young people to lead a productive life in a peaceful community. The minds of modern individuals should contain five crucial elements: disciplinary thinking, the capacity for synthesis, empathy, creativity and respect for ethical principles.Both suggestions derive from the interdisciplinary thinking styles of their authors, who embrace anthropology, psychology and education in their reflections on human development. They both touch upon issues such as taking care of oneself and the environment (ecology and empathy), developing tools which foster independent thinking and a specially prepared learning environment to promote respect in children. In their suggestions for education and upbringing, both authors use a richly metaphorical style which helps their readers embrace their ideas. The challenges and needs of the global world raise new questions concerning ideal education. The answer to this question can be answered only through a dynamic process which offers constantly new solutions

Perceptions of the family of origin in adolescent drug users

This paper sets out to present the research outcomes regarding the perceptions of various family environment aspects in adolescent drug users. The research project adheres to family systems theory in its understanding of the family and the suggestions for supporting it. Three research questions were explored: (1) Does family support and parental control in the study group differ significantly between the childhood period and the later “addiction” phase? (2) Do adolescent drug users differ in their respective perceptions of their fathers’ and mothers’ parental attitudes? (3) Do selected areas of family functioning in codependent families differ according to the type of drugs used by adolescents (hard or soft)? The study group (N = 55) consisted of adolescents between 14 and 18 years of age who began therapy in drug rehabilitation centers. Three measurement tools were used in the study FACES IV-SOR (adapted into Polish by Margasiński), Parental Attitude Scales(in the version designed for young people) by Plopa, and the My Family questionnaire developed by the author. The obtained outcomes demonstrate that family support is rated as higher in childhood than in later life. Adifference in the respective perceptions of fathers’ and mothers’ parental attitudes has been observed on two scales: acceptance-rejection (mothers are perceived as more understanding than fathers) and Overprotectiveness (mothers are more often perceived as overprotective). Two differences have been discovered in the functioning of codependent families: (1) young people addicted to hard drugs are less attached to their family then those who use soft drugs; (2) young people addicted to hard drugs are more likely to perceive their mothers as inconsistent

Wypożyczalnia międzybiblioteczna

Biblioteka Politechniki Łódzkiej organizuje i zapewnia dostęp do materiałów bibliotecznych oraz zasobów informacyjnych niezbędnych do prowadzenia prac naukowych, badawczych oraz dydaktycznych pracownikom, doktorantom i studentom PŁ. W sytuacji, gdy potrzebnych materiałów nie ma w naszych zbiorach lub opłaconych serwisach online, czytelnicy mogą zgłosić się do biblioteki z prośbą o sprowadzenie dokumentów z kraju i z zagranicy

Różnorodność kontekstów społecznego rozwoju dziecka

The variability of the contexts of the social child’s development This article discusses three different educational microsystems in the child’s social development in the period of middle childhood and does so in the light of the theoretical premises of developmental psychology (Berk, 2002; Parten, 1932; Smith, 2000) and Urie Bronfenbrenner’s ecological psychology (1979). The empirical project was based on a natural experiment with three measurements: one ascertainment phase and two control phases. The techniques used included observation sheets (e.g. M. Przetacznikowa’s Child’s Behaviour Observation Scale), film recordings, participant observation records, and the author’s own techniques. The findings were collected over a period of two years from two groups of kindergarten children (45 in total) aged 3 to 6 (from three pedagogical systems: Montessorian, Waldorf and standard).The findings in the areas of social development covered by this dissertation indicate a remarkable growth in social involvement in play among the children from the standard group.To recapitulate, the research hypothesis that this work set out to verify has been confirmed. The analysis of the findings allows the conclusion that all three pedagogical microsystems stimulate a child’s social developmen

Children's trauma : psychological consequences for farthest development

Artykuł jest próbą uporządkowania wiedzy na temat znaczeniamasywnego i chronicznego stresu doświadczanego przez dziecko dla jego dorosłego życia. Omówienie konsekwencji dziecięcej traumy dotyczy płaszczyzny neurobiologicznej, psychologicznej i społecznej. Wpływ stresu na rozwój mózgu u dzieci badany był w ramach paradygmatu medycznego (Gil, 2006; Lauterbach, 2008) oraz w ujęciu teorii więzi (Braun, Helmke, Bock, 2009). Konsekwencje psychologiczne uporządkowane zostały pod względem wpływu na formowanie się osobowości młodego człowieka, jego funkcjonowanie w relacjach intymnych oraz późniejsze pełnienie roli rodzica. Ponieważ pozostawanie w sytuacji chronicznego stresu (patologia rodzinna, bullying rówieśniczy, wykluczenie społeczne) pełni funkcję formy, nadającej kształt tożsamości dziecka – wpływa na powstawanie wielu nieprawidłowości w tym zakresie (Badura-Madej, Mesterhazy, 2000; Herman, 2004; Miller, 2006). Podstawową cechą łączącą ofiary przemocy w dzieciństwie jest ich niskie poczucie własnej wartości, nieufność, lęk i dystans wobec innych. Osoby, które w dzieciństwie doznały przemocy fizycznej czy seksualnej często przejawiają skrajnie negatywny stosunek do własnego ciała. Cierpienie usunięte za pomocą mechanizmów obronnych poza obszar świadomy może dawać o sobie znać w postaci chorób i zaburzeń (Brągiel, 1996; Miller, 2006). Relacja intymna człowieka, który przeżył dużych rozmiarów traumę w dzieciństwie może być relacją skomplikowaną i konfliktową. Analiza mechanizmów odpowiedzialnych za nieudane relacje intymne osób noszących w sobie traumę dzieciństwa wskazuje na tendencje do poniżania siebie, idealizowania partnera, trudności z ustalaniem adekwatnych granic w związku, podatność na wchodzenie w rolę ofiary. Ogromną trudnością w podjęciu roli rodzicielskiej, realizowaniu kolejnych zadań rozwojowych jest podwójne Ja, dwójmyślenie oraz bagaż emocji negatywnych (Jona, 1997; Herman, 2004). Analizując konsekwencje przeżytej w dzieciństwie traumy dla dorosłego życia należy uwzględnić również różnice indywidualne oraz znaczenie czynników ochronnych. Koncepcje resilience oraz wzrostu potraumatycznego stwarzają nadzieję na dobry rozwój nawet w przypadku dzieci z traumatycznymi doświadczeniami (Garmezy, Rotter, 1983; Zimmerman, Arunkumar, 1994; Constantine i in.,1999; Werner, 2000).The article is a summary of knowledge about the influence of massive and chronic stress experienced by the child for his/her life. It concerns a discussion about neurobiological, psychological and social consequences of children’s trauma . Influence of stress on child’s brain development has been researched within the medical paradigm (Gil, 2006; Lauterbach, 2008) and in the theory of attachment (Braun, Helmke, Bock, 2009).Psychological consequences have been regularized in the following aspects: influence on personality formation of young person, influence on his/her functioning in the intimate relation and in the parental role. A situation of chronic stress (pathological family, bullying, social exclusion) has a function of shaping form for identity of the child. This form can effect with many disturbances and irregularities in the personality building (Badura-Madej, Mesterhazy, 2000; Herman, 2004; Miller, 2006). Low self-esteem, distrust, anxiety and distance to the other are very often consequences of massive and chronic stress experienced by the child. People who have experienced physical or sexual violence in their childhood exhibit very often extremely negative attitude toward their own body. Suffering removed by defense mechanisms under the consciousness may manifest itself in the form of diseases and disorders (Brągiel, 1996; Miller, 2006). Adult intimate relationship can be complicated and conflicting relationship with the tendency to self – humiliating, idealizing of a partner, proneness to getting into the role of victim and difficulties inputting adequate borders in the relation. The great difficulty in the parental role taking is a double I, double- thinking, and the baggage of negative emotions (Jona, 1997; Herman, 2004). Individual differences and the importance of protective factors should be also taken into account. The concepts of resilience and posttraumatic growth create hope or a good development, even in the case of children with traumatic experiences (Garmezy, Rutter, 1983; Zimmerman, Arunkumar, 1994; Constantine i in.,1999; Werner, 2000; Opora, 2005.)