Postępowanie naprawcze jednostki samorządu terytorialnego – wybrane problemy interpretacyjne

The new regulation on financial corrective procedure of the local authority, introduced at the end of December 2013, are imperfect and imprecise. There are many interpretation problems that arises during local government unit's budgetary procedure and supervising procedure conducted by Regional Audit Chamber. The article discusses the most important of them. Some of the problems can be removed through the use of simple interpretation. Unfortunately, there remain a significant lacks of correlation of the provisions of various laws – e.g. Act on Public Finance, Act on Regional Audit Chambers. It must be noted with regret that the legislature has not provided the elimination of these lacks in a recently proposed amendment of the regulations.Wprowadzone z końcem grudnia 2013 r. regulacje postępowania naprawczego jednostek samorządu terytorialnego nie są doskonałe. Powstaje na ich tle wiele problemów interpretacyjnych. W artykule omówiono najważniejsze z nich. Niektóre z problemów daje się usunąć poprzez zastosowanie wykładni. Niestety, pozostają także istotne wady w postaci braku korelacji przepisów różnych ustaw. Szkoda, że ustawodawca nie przewidział ich eliminacji w planowanej nowelizacji przepisów

Potrzeby kompetencyjne pracowników jednostek samorządu terytorialnego (JST)

Polish Abstract: Rola kompetencji pracowników jako kluczowego czynnika sukcesu współczesnych organizacji nie budzi już wątpliwości. W odniesieniu do sektora komercyjnego wiele uwagi poświęca się zarówno analizom teoretycznym, jak i praktycznym wysiłkom w zakresie podnoszenia poziomu kompetencji pracowniczych. Przedsiębiorcy rozumieją, iż bez ciągłego poszerzania wiedzy i umiejętności oraz kształtowania właściwych postaw swoich pracowników nie będą w stanie utrzymać konkurencyjnej pozycji na rynku. Znacznie mniej uwagi poświęca się kompetencjom pracowników sektora publicznego, czasem nietrafnie kojarząc je wyłącznie ze znajomością prawa i umiejętnościami przestrzegania procedur administracyjnych. Tymczasem organizacje sektora publicznego funkcjonują w dynamicznym otoczeniu, a społeczeństwo stawia przed nimi coraz bardziej wymagające cele. Jednostki samorządu terytorialnego (JST) mają nie tylko zapewniać proste usługi administracyjne, ale przede wszystkim ich misją ma być szeroko rozumiany proces rozwoju społeczno-gospodarczego na danym terenie. Sprostanie tym nowym wyzwaniom wymaga poświęcenia uwagi problematyce kompetencji pracowników JST. Niezbędne jest postrzeganie potrzeb kompetencyjnych pracowników samorządowych także w kontekście zadań związanych z rozwojem. Świadomość struktury potrzeb kompetencyjnych i aktualnego stanu kompetencji może być właściwą podstawą do podejmowania interwencji związanych z procesem szkoleń jako ważnym instrumentem doskonalenia polskiej administracji samorządowej. English Abstract: The role of employees' competences as a key factor in the success of modern organizations no longer raises any doubts. With regard to the commercial sector, much attention is paid to both theoretical analysis and practical efforts in raising the level of employee competences. Entrepreneurs understand that without constantly expanding knowledge and skills and shaping the right attitudes of their employees, they will not be able to maintain a competitive position on the market. Much less attention is paid to the competences of public sector employees, sometimes incorrectly associating them only with the knowledge of law and the ability to comply with administrative procedures. Meanwhile, public sector organizations operate in a dynamic environment, and society sets more and more demanding goals for them. Local government units (LGUs) are not only to provide simple administrative services, but above all their mission is to be broadly understood the process of socio-economic development in a given area. Meeting these new challenges requires devoting attention to the competences of LGU employees. It is necessary to perceive the competence needs of local government employees also in the context of tasks related to development. Awareness of the structure of competency needs and the current state of competencies may be the appropriate basis for undertaking interventions related to the training process as an important instrument for improving the Polish local government administration

Potrzeby kompetencyjne pracowników jednostek samorządu terytorialnego (JST)

Polish Abstract: Rola kompetencji pracowników jako kluczowego czynnika sukcesu współczesnych organizacji nie budzi już wątpliwości. W odniesieniu do sektora komercyjnego wiele uwagi poświęca się zarówno analizom teoretycznym, jak i praktycznym wysiłkom w zakresie podnoszenia poziomu kompetencji pracowniczych. Przedsiębiorcy rozumieją, iż bez ciągłego poszerzania wiedzy i umiejętności oraz kształtowania właściwych postaw swoich pracowników nie będą w stanie utrzymać konkurencyjnej pozycji na rynku. Znacznie mniej uwagi poświęca się kompetencjom pracowników sektora publicznego, czasem nietrafnie kojarząc je wyłącznie ze znajomością prawa i umiejętnościami przestrzegania procedur administracyjnych. Tymczasem organizacje sektora publicznego funkcjonują w dynamicznym otoczeniu, a społeczeństwo stawia przed nimi coraz bardziej wymagające cele. Jednostki samorządu terytorialnego (JST) mają nie tylko zapewniać proste usługi administracyjne, ale przede wszystkim ich misją ma być szeroko rozumiany proces rozwoju społeczno-gospodarczego na danym terenie. Sprostanie tym nowym wyzwaniom wymaga poświęcenia uwagi problematyce kompetencji pracowników JST. Niezbędne jest postrzeganie potrzeb kompetencyjnych pracowników samorządowych także w kontekście zadań związanych z rozwojem. Świadomość struktury potrzeb kompetencyjnych i aktualnego stanu kompetencji może być właściwą podstawą do podejmowania interwencji związanych z procesem szkoleń jako ważnym instrumentem doskonalenia polskiej administracji samorządowej. English Abstract: The role of employees' competences as a key factor in the success of modern organizations no longer raises any doubts. With regard to the commercial sector, much attention is paid to both theoretical analysis and practical efforts in raising the level of employee competences. Entrepreneurs understand that without constantly expanding knowledge and skills and shaping the right attitudes of their employees, they will not be able to maintain a competitive position on the market. Much less attention is paid to the competences of public sector employees, sometimes incorrectly associating them only with the knowledge of law and the ability to comply with administrative procedures. Meanwhile, public sector organizations operate in a dynamic environment, and society sets more and more demanding goals for them. Local government units (LGUs) are not only to provide simple administrative services, but above all their mission is to be broadly understood the process of socio-economic development in a given area. Meeting these new challenges requires devoting attention to the competences of LGU employees. It is necessary to perceive the competence needs of local government employees also in the context of tasks related to development. Awareness of the structure of competency needs and the current state of competencies may be the appropriate basis for undertaking interventions related to the training process as an important instrument for improving the Polish local government administration

Rola samorządów gminnych w procesach rozwojowych Polski Wschodniej

Polish Abstract: Obszar Polski Wschodniej, obejmujący województwa podlaskie, lubelskie, warmińsko-mazurskie, podkarpackie i świętokrzyskie, pomimo wielu wewnętrznych różnic łączy niski poziom rozwoju społeczno-gospodarczego rozpatrywany tak z perspektywy Unii Europejskiej, jak i pozostałej części Polski. Niepokój budzi nie tylko sam poziom rozwoju, ale w szczególności niższa niż w innych częściach kraju dynamika pozytywnych zmian, która sprawia, iż dystans rozwojowy Polski Wschodniej raczej się powiększa. W tej sytuacji problematyka poszukiwania czynników mogących zdynamizować procesy wzrostowe nabiera doniosłego znaczenia. W najnowszych i najbardziej popularnych koncepcjach rozwoju lokalnego i regionalnego nacisk kładzie się na wewnętrzne - endogeniczne czynniki rozwoju. Podkreśla się, że o rozwoju jednostek terytorialnych decydują zasoby wewnętrzne, a w szczególności zdolność do ich mobilizowania i efektywnego wykorzystania. Rolę głównego inicjatora i koordynatora takich procesów przypisuje się przede wszystkim władzom samorządowym - na szczeblu lokalnym samorządowi gminnemu. Przyjmując założenie o trafności powyższego podejścia pojawia się zasadniczy problem: jakie konkretnie działania może i powinien podejmować samorząd gminny na obszarze problemowym, jakim jest Polska Wschodnia, aby zdynamizować procesy rozwoju społeczno-gospodarczego? Dotychczas odpowiedzi na tak postawione pytanie poszukiwano głównie w ogólnych koncepcjach zarządzania rozwojem lokalnym oraz w oparciu o badania, ale raczej prowadzone w regionach wyżej rozwiniętych. Tymczasem można mieć wątpliwości: czy poszczególne narzędzia rozwoju lokalnego, skutecznie stosowane na innych bardziej rozwiniętych obszarach, są równie efektywne w regionach słabiej rozwiniętych? Czy w tych warunkach można osiągnąć szybkie tempo rozwoju, dzięki stosowaniu określonych instrumentów zarządzania rozwojem i jakie instrumenty są najlepsze? English Abstract: The area of Eastern Poland, including the Podlaskie, Lubelskie, Warmińsko-Mazurskie, Podkarpackie and Świętokrzyskie Voivodeships, despite many internal differences, combines low level of social and economic development considered from the perspective of the European Union as well as the rest of Poland. Anxiety is not only raised by the level of development itself, but in particular by the dynamics of positive change, which is lower than in other parts of the country, which makes the development distance of Eastern Poland rather larger. In this situation, the issue of searching for factors that can accelerate the processes of growth is of great importance. In the latest and most popular concepts of local and regional development the emphasis is on internal - endogenous development factors. It is emphasized that the development of territorial units is determined by internal resources, in particular the ability to mobilize them and use them effectively. The role of the main initiator and coordinator of such processes is primarily attributed to the local government authorities - at the local level, to the gmina self-government. Assuming the assumption about the accuracy of the above approach, the basic problem arises: what specific actions can and should be taken by the local government in the problem area, which is Eastern Poland, to make the processes of socio-economic development more dynamic? So far, the answers to this question have been sought mainly in general concepts of local development management and research, but rather in more developed regions. Meanwhile, one can have doubts: are individual tools for local development, effectively applied in other more developed areas, equally effective in less developed regions? Is it possible to achieve a fast pace of development in these conditions, thanks to the use of specific development management instruments and which instruments are the best

Rola samorządów gminnych w procesach rozwojowych Polski Wschodniej

Polish Abstract: Obszar Polski Wschodniej, obejmujący województwa podlaskie, lubelskie, warmińsko-mazurskie, podkarpackie i świętokrzyskie, pomimo wielu wewnętrznych różnic łączy niski poziom rozwoju społeczno-gospodarczego rozpatrywany tak z perspektywy Unii Europejskiej, jak i pozostałej części Polski. Niepokój budzi nie tylko sam poziom rozwoju, ale w szczególności niższa niż w innych częściach kraju dynamika pozytywnych zmian, która sprawia, iż dystans rozwojowy Polski Wschodniej raczej się powiększa. W tej sytuacji problematyka poszukiwania czynników mogących zdynamizować procesy wzrostowe nabiera doniosłego znaczenia. W najnowszych i najbardziej popularnych koncepcjach rozwoju lokalnego i regionalnego nacisk kładzie się na wewnętrzne - endogeniczne czynniki rozwoju. Podkreśla się, że o rozwoju jednostek terytorialnych decydują zasoby wewnętrzne, a w szczególności zdolność do ich mobilizowania i efektywnego wykorzystania. Rolę głównego inicjatora i koordynatora takich procesów przypisuje się przede wszystkim władzom samorządowym - na szczeblu lokalnym samorządowi gminnemu. Przyjmując założenie o trafności powyższego podejścia pojawia się zasadniczy problem: jakie konkretnie działania może i powinien podejmować samorząd gminny na obszarze problemowym, jakim jest Polska Wschodnia, aby zdynamizować procesy rozwoju społeczno-gospodarczego? Dotychczas odpowiedzi na tak postawione pytanie poszukiwano głównie w ogólnych koncepcjach zarządzania rozwojem lokalnym oraz w oparciu o badania, ale raczej prowadzone w regionach wyżej rozwiniętych. Tymczasem można mieć wątpliwości: czy poszczególne narzędzia rozwoju lokalnego, skutecznie stosowane na innych bardziej rozwiniętych obszarach, są równie efektywne w regionach słabiej rozwiniętych? Czy w tych warunkach można osiągnąć szybkie tempo rozwoju, dzięki stosowaniu określonych instrumentów zarządzania rozwojem i jakie instrumenty są najlepsze? English Abstract: The area of Eastern Poland, including the Podlaskie, Lubelskie, Warmińsko-Mazurskie, Podkarpackie and Świętokrzyskie Voivodeships, despite many internal differences, combines low level of social and economic development considered from the perspective of the European Union as well as the rest of Poland. Anxiety is not only raised by the level of development itself, but in particular by the dynamics of positive change, which is lower than in other parts of the country, which makes the development distance of Eastern Poland rather larger. In this situation, the issue of searching for factors that can accelerate the processes of growth is of great importance. In the latest and most popular concepts of local and regional development the emphasis is on internal - endogenous development factors. It is emphasized that the development of territorial units is determined by internal resources, in particular the ability to mobilize them and use them effectively. The role of the main initiator and coordinator of such processes is primarily attributed to the local government authorities - at the local level, to the gmina self-government. Assuming the assumption about the accuracy of the above approach, the basic problem arises: what specific actions can and should be taken by the local government in the problem area, which is Eastern Poland, to make the processes of socio-economic development more dynamic? So far, the answers to this question have been sought mainly in general concepts of local development management and research, but rather in more developed regions. Meanwhile, one can have doubts: are individual tools for local development, effectively applied in other more developed areas, equally effective in less developed regions? Is it possible to achieve a fast pace of development in these conditions, thanks to the use of specific development management instruments and which instruments are the best

Prawne gwarancje samodzielnego decydowania przez jednostki samorządu terytorialnego

Samodzielność jednostek samorządu terytorialnego (jst.) może być postrzegana w kontekście negatywnym, tj. w sensie wolności od ingerencji innych organów. I w związku z tym rozpatrywane są prawne jej gwarancje. Najbardziej syntetycznym ich określeniem wydaje się być stwierdzenie TK, iż samodzielność tę gwarantują „posiadanie podmiotowości cywilnoprawnej, własnych zadań, wyodrębnienie majątkowe i organizacyjne, niezależność - w ramach legalizmu - od organów administracji rządowej i samodzielność finansowa". Wskazany katalog „zabezpieczeń" może być dookreślany, a poszczególne jego kwestie traktowane analitycznie i w różnych kontekstach. Poniżej wyeksponowane zostaną podstawowe uregulowania prawne w świetle poglądów sformułowanych przez TK. W tym miejscu wskazania wymaga, jakie znaczenie mają dalej przedstawiane gwarancje dla samodzielnego decydowania przez jst. Otóż w sensie merytorycznym zawsze konkretny akt decyzyjny dotyczy lub poparty jest m.in. istnieniem zasobów majątkowych, finansowych czy organizacyjnych jst. We wszystkich z wymienionych kwestii warunkujące, tj. podstawowe znaczenie mają regulacje prawne ich dotyczące. Stąd też sfera decyzyjności jst. (swobody w jego zakresie) zależy podstawowo od gwarancji prawnych samodzielności (jako takiej) samorządu [email protected]ł Prawa Uniwersytetu w BiałymstokuBagińska L., Skarga konstytucyjna, Warszawa 2010Borodo A., Słownik finansów samorządowych, Toruń 2007Dębowskia-Romanowska T., Prawo finansowe. Część konstytucyjna wraz z częścią ogólną, Warszawa 2010Borodo A., Subwencje i dotacje jako formy dochodów samorządu terytorialnego w Polsce - wybrane zagadnienia prawne (w:) T. Dębowska-Romanowska, A. Jankiewicz (red.), Konstytucja, ustrój, system finansowy państwa. Księga pamiątkowa ku czci Profesor Natalii Gajl, Warszawa 1999Czeszejko-Sochacki Z., Garlicki L., Trzciński J., Komentarz do ustawy o Trybunale Konstytucyjnym, Warszawa 1999Garlicki L., Polskie prawo konstytucyjne. Zarys wykładu, Warszawa 2006Glumińska-Pawlic J., Samodzielność finansowa jednostek samorządu terytorialnego w Polsce. Studium finansowoprawne, Katowice 2003Granat M., Sądowa kontrola konstytucyjności prawa w państwach Europy Środkowej i Wschodniej, Warszawa 2003Jakimowicz W., Wykładnia w prawie administracyjnym, Warszawa 2006Kornberger-Sokołowska E., Decentralizacja finansów publicznych a samodzielność finansowa jednostek samorządu tery1orialnego, Warszawa 2001Lang J., Struktura prawna skargi w prawie administracyjnym, Wrocław 1972Sarnecki P. (red.), Samorząd terytorialny. Zasady ustrojowe i praktyka, Warszawa 2005Szewc T., Dostosowanie prawa polskiego do zasad Europejskiej Karty Samorządu Terytorialnego, Bydgoszcz-Katowice 2006Suwaj P.J., Konflikt interesów w administracji publicznej, Warszawa 2009Szpor A., Państwo a subsydiarność jako zasada prawna w UE i w Polsce, „Samorząd Terytorialny" 2001, nr 1-2Tarno J.P., Status prawny jednostki samorządu tery1orialnego w postępowaniu administracyjnym i sądowym, „Państwo i Prawo" 2006, z. 2Wiktorowska A., Prawne determinanty samodzielności gminy. Zagadnienia administracyjnoprawne, Warszawa 2002Zakolska J., Zasada proporcjonalności w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego, Warszawa 2008310-32

Oddziaływanie norm moralnych na kreowanie prawa wydatków publicznych – doświadczenie polskie

The aim of this article is to determine the extent of dependence/relation between moral norms and public expenditure law established in Poland as well as to determine the impact of this law on the formation of citizenship. The following theses have been formulated by the Authors on the basis of elaborated diagram: firstly, moral norms, including social rules arising from universal Christian values, should directly and indirectly strongly influence legal regulations in the scope of public expenditure as well as education and citizenship; secondly and this is a reverse process – public spending may to a certain extend impact the content of moral norms. These theses have been verified on the basis of two pilot researches. Moreover, the article, due to its aim, analyses the formation of public expenditure law in the context of public choice theory and principal-agent problem as well as verifies social evaluation of the connection between the content of moral norms and selected decisions concerning public expenditure.Celem niniejszego artykułu jest ustalenie zakresu zależności/relacji pomiędzy treścią norm moralnych a stanowionym w Polsce prawem wydatków publicznych, jak również określenie oddziaływania tego prawa na kształtowanie postaw obywateli. W oparciu o opracowany przez autorów schemat, sformułowane zostały następujące tezy: po pierwsze normy moralne, w tym zasady społeczne wynikające z uniwersalnych wartości chrześcijańskich, powinny bezpośrednio oraz pośrednio silnie oddziaływać/wpływać na tworzone prawne regulacje z zakresu wydatków publicznych, jak również na edukację oraz postawy obywatelskie; po drugie i jest to proces odwrotny – dokonywane wydatki publiczne w określonym stopniu mają wpływ m.in. na kształtowanie postaw obywatelskich, jak też mogą mieć wpływ na treść samych norm moralnych. Tezy te zostały wstępnie zweryfikowane w oparciu o dwa zrealizowane badania pilotażowe. Ponadto w artykule, z uwagi na jego cel, dokonano analizy tworzenia prawa wydatków publicznych w kontekście teorii wyboru publicznego i teorii agencji oraz weryfikacja oceny społecznej w zakresie związku pomiędzy treścią norm moralnych a wybranymi decyzjami z zakresu wydatkowania środków publicznych