Karakteristike časova ekološkog obrazovanja u osnovnoj školi

The results of the recent research in the field of environmental education point to the fact that it is not enough to incorporate environmental content in the curricula and expect the students to behave environmentally responsibly. This is only a small step on the long and complex path of developing environmental awareness. Apart from the fact that environmental issues are included in the curricula, it is very important how these environmental issues are conveyed to students. The aim of this paper is to determine the characteristics of the primary school lessons (didactic and methodological characteristics, encouraging critical and divergent thinking, correlation of teaching content, interaction between students and teachers, students' active participation) dealing with environmental content. Fifteen 8th grade classes were observed in three primary schools in Belgrade. The observation included biology, geography, physics and chemistry lessons. A Class Observation Protocol was designed for the purpose of a wider research. The results of the research show that teachers mostly applied frontal teaching and monologic method to teach environmental content to their students. Environmental content is a specific teaching and learning content requiring active learning methods, outdoor activities, encouraging students to explore and analyze, discuss issues, exchange opinions and observe specific issues from multiple perspectives. According to the results, these methods and forms of teaching are not sufficiently represented in our primary schools. The goals of environmental education can be fully realized only if the lessons covering environmental topics include: interactive and interdisciplinary approaches, active learning methods, outdoor classes and activities, classes where students are encouraged to explore and analyze, discuss issues, exchange opinions and observe specific issues from multiple perspectives. These activities are aimed at developing sudents' environmental awareness, acquisition of the environment-related knowledge, and shaping students' attitudes and behaviour.: Škola kao jedna od najvažnijih institucija društva mora da prati sve promene koje se dešavaju na društvenom planu. Škola obrazuje i vaspitava generacije koje će u budućnosti imati svoje važne društvene uloge i koje treba da odgovore na složenu mrežu problema sa kojima će se suočavati. Kako bi se rešili ekološki problemi i prevazišla ekološka kriza, već duže vreme se u mnogim obrazovnim sistemima, kao jedan od važnih obrazovnih ciljeva, ističe razvoj ekološke svesti i prihvatanje koncepta održivog razvoja. Tako ekološko obrazovanje ima značajnu ulogu u ostvarivanju ovog značajnog koncepta. Promene u našem obrazovnom sistemu koje su u poslednjih nekoliko godina vidljive na polju obrazovne politike i samih nastavnih programa potvrđuju da je značaj ekološkog obrazovanja prepoznat. U nastavne programe su inkorporirani ekološki sadržaji, međutim, potrebne su promene i u samoj školskoj praksi. U našoj zemlji rađena su istraživanja koja se odnose na uspeh učenika na testovima znanja iz oblasti ekologije. Rezultati takvih istraživanja ukazuju na činjenicu da naši učenici nedovoljno poznaju oblast zaštite životne sredine. Osim toga, rezultati istraživanja jasno ukazuju na činjenicu da nije dovoljno inkorporirati ekološke sadržaje u nastavne programe i očekivati da će se učenici ponašati ekološki odgovorno. To je samo jedan mali korak na dugom i složenom putu razvijanja ekološke svesti. Osim činjenice da u nastavnim programima postoje ekološki sadržaji, veoma je važno i na koji način se u nastavi razvijaju odgovarajuća ekološka znanja i stavovi i podstiče ekološki poželjno ponašanje. Pretpostavka je da su loši rezultati koje naši učenici postižu iz oblasti ekologije u velikoj meri posledica loše pripreme i realizacije časova na kojima se obrađuju ekološki sadržaji i da nastavnici moraju uzeti u obzir specifičnosti ekoloških sadržaja kada planiraju njihovu obradu. Cilj ovog rada bio je da se utvrde karakteristike časova (didaktičko-metodička obeležja časova, podsticanje kritičkog i divergentnog mišljenja, odnosi između učenika i nastavnika, aktivnosti učenika) na kojima se obrađuju ekološki sadržaji u našim osnovnim školama. Posmatrano je petnaest časova u osmom razredu u tri osnovne škole u Beogradu. Posmatrani su časovi nastavnih predmeta biologija, geografija, fizika i hemija na kojima se obrađuju ekološki sadržaji. Ovo istraživanje je pokazalo da nastavnici, uglavnom, časove na kojima se obrađuju ekološki sadržaji realizuju na tradicionalan način, ne uzimajući u obzir specifičnosti ekoloških sadržaja. Na posmatranim časovima dominira monološka metoda u odnosu na dijalošku metodu; frontalni oblik rada u odnosu na grupni rad, tekstualna nastavna sredstva u odnosu na audio-vizuelna i eksperimentalna nastavna sredstva. Takođe, razvoj i podsticanje kritičkog i divergentnog mišljenja nije u dovoljnoj meri zastupljen na časovima. Kao poseban problem uočili smo nepostojanje integrativnog i interdisciplinarnog pristupa i suštinskog povezivanja sadržaja različitih nastavnih predmeta. Istraživanje je pokazalo da učenici nisu radili u grupama ili u paru i da, samim tim, nisu bili u prilici da pomognu jedni drugima u rešavanju pojedinih problema, kao ni da međusobno diskutuju, argumentovano razmenjuju mišljenja, analiziraju probleme i izvode zaključke na osnovu tih diskusija i analiza. Nasuprot ovim nalazima, smatramo da su za obradu ekoloških sadržaja neophodni: primena integrativnog i interdisciplinarnog pristupa u nastavi, aktivne metode učenja, nastava koja se odvija u prirodi, nastava koja omogućava učenicima da istražuju i analiziraju, da diskutuju o problemima, razmenjuju mišljenja i posmatraju određene probleme iz više različitih perspektiva. Sve navedene aktivnosti imaju za cilj razvijanje ekološke svesti učenika, odnosno sticanje ekoloških znanja, ali i uticaj, delovanje na stavove i ponašanje učenika

Mechanistic analysis of nonribosomal peptide synthetases

Considering the ongoing rise of the multidrug-resistant bacterial infections, it is essential to expand the available repertoire of therapeutic agents. Microbial natural products are an indispensable source of novel activities and continue to serve as our main provider of antibiotics and chemotherapeutics. Nonribosomal peptides are among the most widespread natural products in bacteria and fungi. Their importance is best illustrated by their complexity and the amounts of resources dedicated to building the underlying biosynthetic machineries nonribosomal peptide synthetases (NRPS). These gigantic, multidomain enzymes synthesize peptides by linking individual amino acid units in an assembly line fashion. Six decades of NRPS research have resulted in several remarkable tailoring successes. However, the lack of mechanistic understanding of the inner workings of NRPSs has prevented the development of a general workflow which would reliably generate functional enzymes and new drugs. Aspiring to alleviate these obstacles, this thesis offers critical insights into adenylation and the interplay with condensation, two fundamental NRPS reactions

Nepotpunost porodice i školsko postignuće učenika

Social relations within the family, especially between parents and children, the socio-economic status and the structure of the family are, in literature, frequently related to different aspects of school adaptation and the level of scholastic attainment of students. We were inspired by the dilemma whether the students coming from incomplete families have lower academic achievements than their peers with complete families. The sample comprised 182 seventh and eighth grade students and 34 class teachers from four Belgrade elementary schools. The results show that the students who live in incomplete families have lower achievements and lower mean grades than other students. It was also found that there is a difference between mean grades and the type of incomplete family. The highest grades were obtained by students who suffered the death of one parent, while the students coming from out-of-wedlock families showed the lowest attainment. The authors stress the necessity of more intensive engagement of both the family and the school for the prevention of low academic attainment of students with incomplete family background.Socijalni odnosi unutar porodice, posebno između roditelja i dece, socioekonomski status i struktura porodice često se u literaturi povezuju sa različitim aspektima školskog prilagođavanja i nivoom školskog postignuća učenika. Ovaj rad inspirisan je dilemom da li učenici koji potiču iz nepotpunih porodica imaju slabije školsko postignuće od svojih vršnjaka koji potiču iz potpunih porodica. Uzorak istraživanja činilo je 182 učenika sedmog i osmog razreda i 34 nastavnika iz četiri beogradske osnovne škole. U istraživanju su primenjeni analiza školske dokumentacije i polustrukturisani intervju. Nalazi istraživanja pokazuju da učenici koji žive u nepotpunim porodicama postižu lošiji školski uspeh i nižu prosečnu ocenu od ostalih učenika. Utvrđeno je da postoji razlika između prosečnih ocena učenika u zavisnosti od tipa nepotpune porodice. Najvišu ocenu su postigli učenici kojima je jedan roditelj umro, zatim učenici čiji su roditelji razvedeni, dok su najnižu prosečnu ocenu postigli učenici čiji roditelji nisu bili venčani. Autori ukazuju na neophodnost zajedničkog delovanja porodice i škole u prevenciji slabijeg školskog postignuća učenika iz nepotpunih porodica

An Efficient Itemset Representation for Mining Frequent Patterns in Transactional Databases

In this paper we propose very efficient itemset representation for frequent itemset mining from transactional databases. The combinatorial number system is used to uniquely represent frequent k-itemset with just one integer value, for any k ≥ 2. Experiments show that memory requirements can be reduced up to 300 %, especially for very low minimal support thresholds. Further, we exploit combinatorial number schema for representing candidate itemsets during iterative join-based approach. The novel algorithm maintains one-dimensional array rank, starting from k = 2nd iteration. At the index r of the array, the proposed algorithm stores unique integer representation of the r-th candidate in lexicographic order. The rank array provides joining of two candidate k-itemsets to be O(1) instead of O(k) operation. Additionally, the rank array provides faster determination which candidates are contained in the given transaction during the support count and test phase. Finally, we believe that itemset ranking by combinatorial number system can be effectively integrated into pattern-growth algorithms, that are state-of-the-art in frequent itemset mining, and additionally improve their performances

Uticaj različitih sistema uzgoja na proizvodnju, sastav mleka i ocenu telesne kondicije koza Alpina rase

This paper presents the results of testing the impact of different farming systems on milk production, milk composition (milk fat, protein and dry matter without fat) and body condition score of Alpine breed goats in different growing systems during one production year. Control of the amount and chemical composition of milk included a total of 59 French Alpine goats at the age of 2-3 years (2-3 lactations), which are divided into two groups with approximate similar body weight. In the first group of goats a stable diet was applied. Goats had a sufficient amount of alfalfa hay available (ad libitum) and the addition of about 0.5 kg of concentrate that is administered twice a day. Goats in the second group in addition to 0.5 kg of alfalfa hay, received 0.25 kg of concentrate and in the period from April to October during the day stayed at the outlet and the surrounding pasture. Control of body weight of goats and body condition were performed once every two months from March to October, while the rate of body condition (BCS) was given score of 1-5. Somatic cell count and chemical quality of milk were controlled on a daily basis in the laboratory for raw milk AD Mlekara - Subotica on the device CombiFoss 6200 FC. Both groups of goats had a statistically significant increase in production of milk (about 45 l) and the average daily milk yield (of about 0.15 l) in the second compared with the third lactation (p (lt) 0.01). It was also determined statistically significant effect of lactation on content of protein, dry matter without fat (DMwF) and the number of somatic cells in milk in both groups of goats. Body condition score of the analyzed groups of goats varied over time, and statistically significant differences were found in July (p = 0.021) and September (p = 0.013), where goats from the second group that remained at the pasture in the examined period had higher scores for BCS compared with the first group.U ovom radu prikazani su rezultati ispitivanja uticaja različitih sistema uzgoja na proizvodnju, sastav mleka (sadržaj mlečne masti, proteina i suve materije bez masti) i ocenu telesne kondicije koza rase Alpina u različitim sistemima uzgoja u toku jedne proizvodne godine. Kontrolom količine i hemijskog sastava mleka bilo je obuhvaćeno ukupno 59 koza francuske alpine u starosti 2-3 godine (2-3 laktacija), koje su podeljene u dve grupe sa približnom telesnom masom. Kod prve grupe koza primenjivan je stajski način ishrane. Koze su na raspolaganju imale dovoljnu količinu lucerkinog sena (ad libidum) kao i dodatak oko 0.5 kg koncentrata koji je davan u dva navrata u toku dana. Koze druge grupe su pored 0.5 kg lucerkinog sena, dobijale 0.25 kg koncentrata i u periodu od Aprila do Oktobra meseca su u toku dana boravile na ispustu i okolnom pašnjaku. Kontrola telesne mase koza i ocena telesne kondicije kontrolisane su jednom u dva meseca počev od marta do oktobra meseca, pri čemu je pri oceni TK davana ocena od 1-5. Broj somatskih ćelija kao i hemijski kvalitet mleka, kontrolisan je svakodnevno u laboratoriji za sirovo mleko AD 'Mlekare' - Subotica na aparatu CombiFoss 6200 FC. Obe grupe koza imale su statistički značajno veću proizvodnju mleka (za oko 45 l) i prosečnu dnevnu mlečnost (za oko 0.15 l) u drugoj u poređenju sa trećom laktacijom (p (lt) 0.01). Utvrđen je i statistički značajan uticaj laktacije na sadržaj proteina, suve materije bez masti (SMbM) i broja somatskih ćelija u mleku kod obe grupe koza. Ocena telesne kondicije analiziranih grupa koza varirala je tokom vremena, a statistički značajne razlike utvrđene su tokom jula (p=0.021) i septembra meseca (p=0.013), gde su koze druge grupe koje su u ispitivanom periodu boravile na pašnjaku, imale više ocene BCS u poređenju sa prvom

Saradnja škole i porodice zasnovana na analizi školske dokumentacije

Family-school cooperation is a very complex process that can be studied at different levels in a number of different ways. This study has covered only some aspects of cooperation between parents and teachers, based on school documentation of a Belgrade elementary school. The study covered analyses of 60 Attendance Registers pertaining to 60 classes with 1289 students from Grade 1 through Grade 8 during an academic year. The unit of analysis included: parents attendance at PTA meetings and individual meetings between parents and teachers. In addition to the frequency of parents’ visits to school, the relationship between such registered parents' visits and overall academic performance, grades in conduct, excused and unexcused absence from classes were also considered. The research findings indicated interference between development factors (attitude change in parent-child relationship and growing-up) and parents’ informal "theory of critical grades" i.e. transitional processes in schooling. The findings confirmed that parents’ individual visits to school were mainly meant to offer an excuse for the student’s absence from school, while attendance at PTA meetings was linked to poor grades in conduct and missed classes (both excused and unexcused). The findings also showed that parents pursued visiting strategies which were pragmatic, less time-consuming and less emotionally draining ones. The closing part refers to discussions on practical use of the study and possible further research. .Saradnja škole i porodice je složen proces i tema koju je moguće sagledati na različitim nivoima i na različite načine. U ovom radu istražili smo neke aspekte saradnje roditelja i učitelja/nastavnika koristeći školsku dokumentaciju jedne beogradske osnovne škole. Uzorak za analizu obuhvatio je 60 školskih dnevnika koji su sadržali podatke za period jedne školske godine za 60 odeljenja sa 1.289 učenika od prvog do osmog razreda. Jedinice analiziranih sadržaja bili su: prisustvo roditeljskim sastancima i individualni susreti roditelja i nastavnika. Pored učestalosti dolazaka roditelja, u radu je razmatran i odnos između ovako registrovanih dolazaka roditelja i školskog uspeha, ocena iz vladanja, opravdanih i neopravdanih izostanaka učenika. Rezultati istraživanja ukazuju da postoji interferencija razvojnih faktora (promena prirode odnosa roditelja i dece i proces osamostaljivanja) i roditeljske neformalne "teorije kriznih razreda", odnosno tranzicionih perioda u procesu školovanja. Rezultati dokumentuju da su individualni dolasci roditelja pre svega u funkciji opravdavanja izostanaka, a dolasci na roditeljske sastanke povezani sa ocenom iz vladanja i brojem izostanaka (opravdanih i neopravdanih). Takođe, rezultati pokazuju da roditelji prave strategije dolazaka koje su pragmatične i vremenski i emocionalno ekonomične. U završnom delu rada dobijeni rezultati su prodiskutovani u svetlu mogućnosti njihove primene i daljih istraživanja.

Od antropocentrizma ka ekocentrizmu u nastavi prirode i društva

The aim of the paper is to present the ways in which the attitudes of science, technology and society towards nature and the place of mankind in it have been reflected in the Science and Social Studies curricula from the mid-20th century up to this day. We wanted to explore the manner in which the relationship between mankind and nature (man as a master of nature or a part of it) and our role in its preservation (instrumental reasons or intrinsic value of nature) were presented in the Science and Social Studies curricula over a longer period of time. Content analysis method was implemented in our research. According to the analysis, the timeline of the Science and Social Studies curricula goes from marked anthropocentrism and anatagonism between man and nature (the 50s and 60s of the 20th century), through moderate anthropocentrism with hints of ecocentrism (from the 70s up to the end of the 20th century), to the dominant ecocentrism (in the contemporary 21st century curricula). This process was slow and often out of sync with the development of scientific thought and social circumstances caused by the global environmental crisis. On the other hand, although environmental protection has been included in the analysed curricula, the reasons for its inclusion are either vague or of instrumental nature. Environmental protection arising from intrinsic values of natural entities, and not (only) serving human interests, has not found its place in the Science and Social Studies curricula yet. The opportunities for improvement of the curricula in this context have been problematised in this paper.Antropocentrizam predstavlja shvatanje da je čovek superioran, najvažniji i najvredniji deo prirode, pa čak i njen apsolutni gospodar. Prema tom shvatanju, jedino ljudski život ima intrinzičnu vrednost, dok se biljke, životinje, mineralne sirovine smatraju sredstvima koja se mogu eksploatisati u korist čoveka. Ekocentrizam je suprotno stanovište od antropocentrizma. U središtu više nije čovek, već ekosistem, priroda, a prirodni entiteti imaju unutarnju (sebi svojstvenu) vrednost. Od šezdesetih godina 20. veka sve češće se čuju upozorenja da ljudsko društvo premašuje, kako produktivne kapacitete Zemlje, tako i njene sposobnosti da apsorbuje posledice ljudskih aktivnosti. Postalo je jasno da je antropocentrično shvatanje sa svim potonjim posledicama po životnu sredinu neodbranjivo, te da se odnos prema prirodi neizostavno mora promeniti. Razvoj nauke, tehnologije, kulture i promene u načinu života i rada ljudi utiču na stalno zastarevanje nastavnih sadržaja i nameću potrebu njihovog kontinuiranog aktuelizovanja, pa su neki od značajnih kriterijuma u njihovom izboru kriterijumi inovativnosti i savremenosti. Odgovornost i ozbiljan pristup u osavremenjivanju nastavnih programa svih predmeta na svim nivoima obrazovanja dobijaju posebnu dimenziju u kontekstu savremenih ekoloških problema, koji su nastali kao posledica antropocentričnog odnosa prema prirodi, kao i u kontekstu potrebe zaštite i unapređivanja životne sredine, čija efikasnost zavisi najpre od zaokreta od antropocentrizma ka ekocentrizmu. Ovaj zaokret predstavlja jedno od ključnih pitanja iz oblasti obrazovanja za životnu sredinu i obrazovanja za održivi razvoj, koncepata koji se s pravom tretiraju kao preduslovi za opstanak na našoj planeti. Cilj istraživanja je bio da se utvrdi način na koji su se odnos nauke, tehnologije i društva prema prirodi i mesto čoveka u njoj odražavali na programe nastave prirode i društva u periodu od pedesetih godina 20. veka do danas. U analiziranim programima ispitivali smo zastupljenost: 1. odnosa čoveka prema prirodi: čovek kao deo ili gospodar prirode; 2. razloga za brigu i zaštitu prirode (intrinzični ili instrumentalni razlozi). U istraživanju je primenjena metoda analize sadržaja. Kao materijal za analizu koristili smo programe nastave prirode i društva od pedesetih godina 20. veka do danas. U periodu koji smo istraživali uočili smo spor ali dosledan i kontinuiran trend usklađivanja svih elemenata analiziranih programa sa novim naučnim saznanjima u pogledu potrebe za izmenjenim odnosom čovečanstva prema životnoj sredini. Put koji su prešli programi nastave prirode i društva tekao je od izrazitog antropocentrizma i antagonizma između čoveka i prirode, preko umerenog antropocentrizma sa primesama ekocentrizma, do dominantnog ekocentrizma. Sa druge strane, ponekad su promene dolazile i sa decenijom zakašnjenja, često su uvođene nespretno i nedovoljno sistematično, ali ih je bilo. Obrazovni sistem je veliki i spor sistem koji ne može lako da isprati promene koje se dešavaju na društvenom planu, a ovo istraživanje je to potvrdilo. Analiza programa iz pedesetih i šezdesetih godina ukazala je na ulogu nastave pri­rode i društva tog perioda u održavanju iluzije da je čovek gospodar prirode, s pravom da je neograničeno koristi. Tako je neizbežan i zaključak da je nastava prirode i društva indirektno doprinosila narušavanju zakonitosti koje vladaju u prirodi, te ugrožavanju sposobnosti životne sredine da podrži zahteve ljudskog društva. Analiza je pokazala da je programe nastave prirode i društva sedamdesetih godina obeležio veliki paradoks. Sa jedne strane, prisutno je nastojanje da se nova saznanja o životnoj sredini, ekološkim problemima, kao i potrebi pojačane brige o njoj uvrste u pro­grame (doduše, sporadično, nesistematično). Sa druge strane, u programima su paralelno nastavili da egzistiraju elementi prevaziđenih i za stanje životne sredine opasnih znanja i stavova iz prethodnog perioda. Ipak, činjenica je da su se najveće promene desili upravo u programima sedamdesetih godina, kao i da je do njih došlo u slično vreme sa promenama u društvenim okolnostima. Rezultati analize programa iz osamdesetih godina ukazali su na slabe pomake u pogledu njihovog unapređivanja sa stanovišta potrebe zaštite životne sredine. I rezultati analize programa iz devedesetih godina nisu zadovoljavajući. Polazeći od činjenice da se već od sedamdesetih godina 20. veka u naučnim i javnim krugovima govorilo o ugroženosti prirode i prirodnih resursa, očekivali smo da će programi iz devedesetih godina biti značajno više u funkciji očuvanja životne sredine. Međutim, analiza je pokazala da nastavni programi prirode i društva u ovom periodu nisu značajnije napredovali u pogledu odnosa čoveka i prirode, kao i čovekove uloge u zaštiti prirode. U programima početkom 21. veka uočavamo dosta pozitivnih promena. U njima dominira ekocentrizam, odnosno stav da je čovek deo prirode. Međutim, naša analiza programa nastave prirode i društva je potvrdila da je pitanje odnosa čoveka i prirode sa zadatkom samodefinisanja čoveka ne spram prirode, nego u prirodi, deo procesa ekološkog učenja koji još nije ni počeo. Takođe, programima su obuhvaćeni elementi zaštite prirode, ali sa razlozima koji su ili neodređeni ili su instrumentalnog karaktera. Zaštita prirode zbog intrinzične vrednosti prirodnih entiteta, a ne (isključivo) zbog čovekovih interesa, još nisu našli mesto u programima nastave prirode i društva

Levels of Sino-Croatian Economic Relations

This paper will give a comprehensive framework of the current Sino-Croatian economic relations. It will be primarily contextualised by Croatia’s status as the newest EU member-state and by its membership in the China + 16 framework for political, cultural and economic cooperation. Taking stock of this new institutional framework is essential in order to understand both the potential and the limitations to Sino-Croatian economic relations. Therefore, we will address this issue by nesting Croatian foreign economic policy within three hierarchical layers: the layer of Croatian membership in the EU, the layer of the China + 16 framework and, finally, the layer of the bilateral relationship between the Republic of Croatia and the PRC. This reality is also confirmed by the recent statement by Kolinda Grabar-Kitarović, the President of the Republic of Croatia

The Use of Soft Power in Digital Public Diplomacy: the Cases of Brazil and India in the EU

The focus of this comparative study is on the use of soft power in the digital‎ public diplomacy of two Global South players, Brazil and India, in EU member‎ states. The main objective of this research is to find out how their embassies‎ use digital diplomacy in communication through their official websites‎ and to identify which soft power resources they dominantly use. Quantitative‎ content analysis and thematic analysis were used to analyze the categories and‎ subcategories on the main menu and special banners on each embassy’s home‎ page, and the associated content. Unlike the Indian embassies, which fully‎ embraced digital diplomacy 2.0, the Brazilian embassies do not utilize the full‎ potential of digital diplomacy and primarily remain reliant on websites only.‎ According to this research, the Brazilian embassies in the EU use film as a‎ dominant soft power resource in their digital diplomacy, while the Indian embassies‎ use yoga as a powerful diplomatic tool. Still, both approaches are not‎ enough to attract European publics. There remains a lot of space for improvement‎ and better usage of soft power resources and digital public diplomacy‎ potentials in communicating the powers of Brazil and India in EU countries.

Causality of cloud computing and ICT cost developments in Croatian companies

Kada se analiziraju učinci informacijsko komunikacijske tehnologije (ICT), najčešće je u središtu pravodobnost i jednostavnost dolaženja do traženih informacija, odnosno funkcionalnost informacijskoga sustava koji navedena tehnologija izgrađuje. Bitan je čimbenik aplikacije ICT-a , gospodarskom subjektu, visina troškova njezinoga uvođenja i održavanja. S obzirom na brzi razvoj ICT-a i česte potrebe za njezinom zamjenom i/ili nadogradnjom, postavlja se pitanje isplativosti zamijene postojećih tehnoloških rješenja novim oblicima ICT-a, odnosno novim infrastrukturnim rješenjima. Problem je time značajniji što su tehnološki skokovi sve veći. Jedan je od krupnih tehnoloških skokova potaknuo razvitak projekta računalstvo u oblaku (RoU). Ključno je pitanje koje se postavlja pred poslovne subjekte u svijetu, ali i u Republici Hrvatskoj, ono o isplativosti uvođenja takvoga koncepta. To pitanje podrazumijeva utvrđivanje postojanja uzročno-posljedične povezanosti uvođenja računalstva u oblaku i troškova ICT-a. Provedenim je istraživanjem utvrđeno kako uzročnost između troškova ICT-a i računalstva u oblaku postoji. Uzročno-posljedična povezanost između računalstva u oblaku i troškova ICT-a, obrnuto je proporcionalna jer što se više koristi računalstvo u oblaku, to su manji troškovi ICT-a. Ne samo da između računalstva u oblaku i troškova za ICT postoji obrnuto proporcionalna veza, već izostanak prelaska na računalstvo u oblaku, podrazumijeva zaostajanje u korištenju modernih ICT-a, a time i zaostajanje na svim razinama poslovanja. Sve to ukazuje na nužnost prepoznavanja računalstva u oblaku, kako kod gospodarskih subjekata u gospodarski razvijenom svijetu, tako i kod onih u Republici Hrvatskoj.When we analyze the effects of information and communication technology (ICT), usually the focus is on the timeliness and ease of gaining the required information, or the functionality of an information system built by that technology. However, an important factor in introducing ICT applications into a company is certainly the cost of its implementation and maintenance. Given the rapid development of ICT and the frequent need for its replacement and/or upgrading, there is also an issue of cost-effectiveness of replacing the existing technological solutions with new ICT concepts, i.e., new infrastructure solutions. The issue becomes more difficult as the technological leaps become longer and longer. One of these major technological leaps implied the development of cloud computing. The key question posed by businesses all over the world, including those in Croatia, is about the cost-effectiveness of implementing this concept. Answering this question involves determining the existence of causal relationship between the implementation of cloud computing and ICT costs. The study conducted confirmed the existence of causality between the ICT costs and cloud computing. This causal relationship is inversely proportional because the more we use cloud computing, the lower the ICT costs. Moreover, failing to use cloud computing means lagging behind modern ICT and thus lagging behind at all operational levels. This indicates that the application of cloud computing is a necessity for businesses in the developed world, as well as those in the Republic of Croatia