Wstęp

Oddajemy do rąk Czytelnika kolejny tom z serii „Podstawowe idee i koncepcje w geografii” pt. Dorobek polskiej geografii po konferencji w Rydzynie. Ocena krytyczna. [...] Właśnie minęło 30 lat od przełomowej dla polskiej geografii konferencji w Rydzynie (1983 r.). Miała ona duże znaczenie dla przemian teorii i praktyki geografii. W Rydzynie zwrócono uwagę na odmienne od dotychczasowych możliwości interpretacyjne rzeczywistości badawczej geografii rozwijane zwłaszcza w krajach anglosaskich. W kontekście tym przedstawiono nowe pola badawcze naszej dyscypliny zwłaszcza nieistniejącą wcześniej geografię społeczną jej podejścia radykalne i behawioralne oraz zaprezentowano perspektywę humanistyczną w badaniach geograficznych. Mimo trudności instytucjonalnych w przebijaniu się efektów tej innowacyjnej konferencji do teorii i empirii polskiej geografii, czas pokazał, że jej dorobek nie został zaprzepaszczony. Niniejszy tom składa się z 13 prac, w których autorzy podjęli teoretyczną refleksję nad rolą konferencji w Rydzynie dla polskiej geografii oraz krytyczny namysł nad dorobkiem geografii po konferencji

Studia regionalne. Społeczeństwo-region-miejsce

Pozwolenie Wydawnictwa UŁ na umieszczenie w repozytorium BUŁ (nakład papierowy wyczerpany).Głównym celem, który przyświeca opracowaniu tomu, jest nie tylko przedstawienie poglądów pracowników Katedry Geografii Regionalnej i Społecznej odnoszących się do kluczowych idei i koncepcji geograficznych. Treść tu zawarta ma pełnić przede wszystkim funkcje dydaktyczne, tzn. ideą jest zebranie istotnych prac służących studentom, doktorantom i innym zainteresowanym. Powołanie nowego kierunku studiów (Studia Regionalne) wymaga opracowania monografii problemowych, w których umieszczone zostaną kluczowe prace teoretyczne i empiryczne z zakresu Studiów Regionalnych powstałe na Wydziale Nauk Geograficznych Uniwersytetu Łódzkiego. Wybór prac zamieszczony w tym tomie obejmuje fragmenty prac na stopień, artykuły zamieszczane w czasopismach naukowych i w materiałach pokonferencyjnych, których autorami są pracownicy Katedry Geografii Regionalnej i Społecznej. Studia te reprezentują najważniejsze nurty badawcze Katedry, j tj. problem syntezy w geografii, kulturę i społeczeństwo w badaniach geograficznych, koncepcję regionu i miejsca. Tom otwierają dwie prace, które zawierają ukształtowane (dojrzałe) koncepcje teoretyczno-metodologiczne, będące zapisem wizji dyscypliny, tj. predyspozycji geografii do tworzenia syntez naukowych oraz możliwości integracji wiedzy geograficznej w obrębie podejść kulturowych. Kolejne części odpowiadają głównym nurtom refleksji teoretycznej w pracach Katedry, tj. geograficznej interpretacji procesów społecznych, regionu oraz miejsca

Dyskusja generalna – osiągnięcia, zaniedbania i perspektywy polskiej geografii po konferencji w Rydzynie

Oddajemy do rąk Czytelnika kolejny tom z serii „Podstawowe idee i koncepcje w geografii” pt. Dorobek polskiej geografii po konferencji w Rydzynie. Ocena krytyczna. [...] Właśnie minęło 30 lat od przełomowej dla polskiej geografii konferencji w Rydzynie (1983 r.). Miała ona duże znaczenie dla przemian teorii i praktyki geografii. W Rydzynie zwrócono uwagę na odmienne od dotychczasowych możliwości interpretacyjne rzeczywistości badawczej geografii rozwijane zwłaszcza w krajach anglosaskich. W kontekście tym przedstawiono nowe pola badawcze naszej dyscypliny zwłaszcza nieistniejącą wcześniej geografię społeczną jej podejścia radykalne i behawioralne oraz zaprezentowano perspektywę humanistyczną w badaniach geograficznych. Mimo trudności instytucjonalnych w przebijaniu się efektów tej innowacyjnej konferencji do teorii i empirii polskiej geografii, czas pokazał, że jej dorobek nie został zaprzepaszczony. Niniejszy tom składa się z 13 prac, w których autorzy podjęli teoretyczną refleksję nad rolą konferencji w Rydzynie dla polskiej geografii oraz krytyczny namysł nad dorobkiem geografii po konferencji

Panel dyskusyjny: „Rydzyna we wspomnieniach i refleksji”

Oddajemy do rąk Czytelnika kolejny tom z serii „Podstawowe idee i koncepcje w geografii” pt. Dorobek polskiej geografii po konferencji w Rydzynie. Ocena krytyczna. [...] Właśnie minęło 30 lat od przełomowej dla polskiej geografii konferencji w Rydzynie (1983 r.). Miała ona duże znaczenie dla przemian teorii i praktyki geografii. W Rydzynie zwrócono uwagę na odmienne od dotychczasowych możliwości interpretacyjne rzeczywistości badawczej geografii rozwijane zwłaszcza w krajach anglosaskich. W kontekście tym przedstawiono nowe pola badawcze naszej dyscypliny zwłaszcza nieistniejącą wcześniej geografię społeczną jej podejścia radykalne i behawioralne oraz zaprezentowano perspektywę humanistyczną w badaniach geograficznych. Mimo trudności instytucjonalnych w przebijaniu się efektów tej innowacyjnej konferencji do teorii i empirii polskiej geografii, czas pokazał, że jej dorobek nie został zaprzepaszczony. Niniejszy tom składa się z 13 prac, w których autorzy podjęli teoretyczną refleksję nad rolą konferencji w Rydzynie dla polskiej geografii oraz krytyczny namysł nad dorobkiem geografii po konferencji

Dyskusja

Oddajemy do rąk Czytelnika kolejny tom z serii „Podstawowe idee i koncepcje w geografii” pt. Dorobek polskiej geografii po konferencji w Rydzynie. Ocena krytyczna. [...] Właśnie minęło 30 lat od przełomowej dla polskiej geografii konferencji w Rydzynie (1983 r.). Miała ona duże znaczenie dla przemian teorii i praktyki geografii. W Rydzynie zwrócono uwagę na odmienne od dotychczasowych możliwości interpretacyjne rzeczywistości badawczej geografii rozwijane zwłaszcza w krajach anglosaskich. W kontekście tym przedstawiono nowe pola badawcze naszej dyscypliny zwłaszcza nieistniejącą wcześniej geografię społeczną jej podejścia radykalne i behawioralne oraz zaprezentowano perspektywę humanistyczną w badaniach geograficznych. Mimo trudności instytucjonalnych w przebijaniu się efektów tej innowacyjnej konferencji do teorii i empirii polskiej geografii, czas pokazał, że jej dorobek nie został zaprzepaszczony. Niniejszy tom składa się z 13 prac, w których autorzy podjęli teoretyczną refleksję nad rolą konferencji w Rydzynie dla polskiej geografii oraz krytyczny namysł nad dorobkiem geografii po konferencji

Modern humanism and its impact on changes in geography

Humanism is a new theoretical and methodological approach in modern human geography, which puts a premium on man as an existential and cognitive subject. Its philosophical background is to be found in phenomenology and existentialism. The principles and methodology of humanism exert a marked impact on objectives of geographical researches and basic geographical notions and categories. It not only offers the most profound model of man in the whole geographical tradition, but also modifies the meaning of such fundamental categories as space and environment. The principal geographical category of humanism is the ‘place’ regarded as a core of meaning. Owing to humanism geographers are able also to redefine the meaning of human environment. Furthermore, humanism became a theoretical basis of ‘new’ geography of culture and ‘cultural’ turn in geography.Zadanie pt. „Digitalizacja i udostępnienie w Cyfrowym Repozytorium Uniwersytetu Łódzkiego kolekcji czasopism naukowych wydawanych przez Uniwersytet Łódzki” nr 885/P-DUN/2014 zostało dofinansowane ze środków MNiSW w ramach działalności upowszechniającej nauk

Explanations to be used in geography of culture

Human geography comprises two coexisting concepts of culture and man’s role in it - holism and individualism. Supporters of holism maintain that scientific explanations must refer to social integrity rather than individuals’, whereas individualistic approach assumes that more elementary explanations should be addressed to individuals. Holism prevailed in the former concept of human geography comprising both deterministic and possibilistic approaches. Superorganic concept of culture, as one of the forms of holism in geography of culture, exerted great influence on Carl Sauer’s American model of geography of culture. The article presents ontological and methodological implications of the use of this concept in geographical research on culture. In contrast to the presented reductionism and mechanicism of holistic approach there stands humanistic trend in geography which offers different theoretical and methodological approaches.Artykuł poświęcony jest dyskusji toczącej się w obrębie geografii kultury i geografii człowieka w ogóle nad holistycznym i indywidualistycznym podejściem do rzeczywistości społeczno- -kulturowej. Egzemplifikacją podejścia holistycznego w tym wypadku jest superorganiczna koncepcja kultury, powstała w obrębie amerykańskiej antropologii kulturowej i przejęta przez amerykańską geografię kultury. Przeciwstawiony jej został nurt humanistyczny w obrębie geografii.Zadanie pt. „Digitalizacja i udostępnienie w Cyfrowym Repozytorium Uniwersytetu Łódzkiego kolekcji czasopism naukowych wydawanych przez Uniwersytet Łódzki” nr 885/P-DUN/2014 zostało dofinansowane ze środków MNiSW w ramach działalności upowszechniającej naukę

Post modern city. Perspective of geographical researches

Miasto postindustrialne jest wypadkową różnorodnych wpływów, stąd konieczna jest rekonstrukcja całościowej jego wizji. Jednocześnie jest ono w stanie płynności i niezrównowa- żenia, co podważa statystyczne i ilościowe ujęcie zjawisk miejskich. Współczesne miasto jest wielokulturowe – kluczową jego figurą jest „obcy”. Obliguje to geografów do zmiany modelu badań ludności miejskiej. Nie da się dzisiejszego miasta zrozumieć bez jego głównego atrybutu – ruchu. Wymaga to przejścia od koncepcji miasta statycznego do wizji miasta kinetycznego. Pewne zdarzenia miejskie mają przypadkową naturę i kreują „miejsca”, które stają się kluczową kategorią opisującą wydarzeniowy charakter miasta. Trzeba więc częściowo zrezygnować z zasady organizowania przestrzeni jako funkcji lub z punktu widzenia norm ekonomicznych, estetycznych, techniczno- -użytkowych.Post-industrial city is a product of various influences hence the reconstruction of holistic vision is needed. At the same time city is in constant state of fluctuation and is in unsustainable form. These conditions impose rejection of static, quantitative approach to urban phenomena. Contemporary city is multicultural – the main actor is “a stranger”. That obliges geographers to change of the model of researches of urban population. It is impossible to understand city without its main feature – movement. It requires change from the static city concept to concept of kinetic city. Urban events are incidental but creates “places”, which become significant for the image of the city. One needs to renounce the rule of functional organization of space and recode its economical, technical and aesthetic meanings