Religijność subiektywna młodzieży o uzdolnieniach artystycznych – analiza jakościowa

This article discuses the role of subjective religiousness among contemporary people. The theoretical and empirical approaches showing that while modernization does have secularizing effects, it also provokes a reaction that more often strengthens religion (especially subjective, intensive, autonomic religiousness). In this paper projection method were used to examine the functioning of subjective religiousness among artistically gifted young people. Ss (N=296 aged 15–20 yrs) had to finish sentences: 1. “I’m sadly …”, 2. “I treasure, I like …”, 3. “Rational analysis…”, 4. “God in my life...” . The results of qualitative analysis suggest that subjective religiousness have common and specific dimensions (conditioning, consequence meaning and typology). The findings revealed that the majority of the youth define themselves from one hand as nontraditional and not orthodox, from second hand as ultra religious and mystical. His religiousness is deep, latent and emotionally very intensive. Implications are considered for future research on religiousness.Artykuł zawiera wyniki oraz analizę badań przeprowadzonych na grupie licealistów, uczniów krakowskiego liceum plastycznego. Autor bada problem religijności subiektywnej młodych respondentów. Analiza poparta jest szczegółowymi przemyśleniami teoretycznymi. Wynikiem interpretacji wypowiedzi uczniów jest zestawienie między innymi klasyfikujące typy religijności oraz motywacje podejmowania relacji z Bogiem

Opętanie i egzorcyzm w świetle badań antropologicznych i neurologicznych

The aim of this study is to present the phenomena of possession and related exorcism rituals in the light of anthropological (analysis of the possessed people) and neurological research (systematic investigation of people with disorders that are similar to possession states such as epilepsy, dissociative identity disorder, meditation and mystical experiences). The research studies show that we have two different forms of possession: positive (controlled, enriching the life of the individual, i.e. shaman, exorcist) and negative (uncontrolled, diminishing the life of the individual). Women, male homosexuals, epilepsy patients, and people with dissociative identity disorder, heightened religiosity, experienced in meditation and with mystical experiences, are more likely to become possessed. The neurological mechanism which appears to be primarily responsible for spirit-possession phenomena is reduced asymmetry of brain activity (hemispheric synchronisation increases risk for possession). The implications for diagnosis and treatment of “possessed” people are presented (exorcists and deliverance ministers often succeed where psychiatry fails, but faith healers should be discouraged from exercising violent attempts at exorcism, because misconceptions such as possession by demons are still believed to be a cause of mental illness)

Metoda dialogiczna w szkole (opis i weryfikacja narzędzia diagnostycznego na przykładzie lekcji religii)

In this article was discussed the role of new theoretical suggestions in education.  Considerations were based on results of empirical research in pedagogy, psychology  and religious education. Proposals of dialogic education (Person Centered Approach)  were searched, where student-centered dialogue is cited as essential in facilitating the  development of critical and creative consciousness. Next, such a model of dialogic  education was used as a point of departure for constructing the Dialogic Education  Questionnaire (DEQ). SS (N=250) were administered questionnaire measures.  Descriptive statistics (frequencies) and bivariate correlations were used. The results  confirmed validity of Dialogic Education Questionnaire as well as usefulness of  considerations based on new theoretical suggestions in education, pedagogy and  religious education. W wielu współczesnych opracowaniach teoretycznych występuje krytyka tradycyjnych form pedagogicznych i katechetycznych opartych o metodę scholastyczną („trzy zet” = zakuć, zdać i zapomnieć), technologiczną (stosowanie wypracowanych dawno technik) i paradygmatyczną (akcent na aspekt przedmiotowy, poznawczy, empirycystyczny)1. Wnioski wypływające z powyższych prac teoretycznych prowadzą do sformułowania tezy potwierdzonej empirycznie, że uprawianie samej dydaktyki wiąże się z przemocą strukturalną sankcjonowaną prawnie oraz prowadzi do niedostosowania społecznego, przestępczości nieletnich i innych dewiacji

Skuteczność metody dialogicznej w katechezie (eksperymentalne studium empiryczne)

This article validates the role of dialogical methods in religious education. Pedagogical and psychological research suggests that a dialogue between teachers and students is essential to facilitating the development of critical and creative consciousness. An experiment was conducted to predict the effectiveness of the dialogical method in religious education. 250 students took part in a survey compiled for the purpose of the test. Descriptive statistics was applied to carry out the survey analysis. The results confirmed that a student-centered dialog is an effective method in religious education.This article validates the role of dialogical methods in religious education. Pedagogical and psychological research suggests that a dialogue between teachers and students is essential to facilitating the development of critical and creative consciousness. An experiment was conducted to predict the effectiveness of the dialogical method in religious education. 250 students took part in a survey compiled for the purpose of the test. Descriptive statistics was applied to carry out the survey analysis. The results confirmed that a student-centered dialog is an effective method in religious education

Specyfika, funkcje i mechanizmy stanów medytacyjnych na podstawie badań neuropsychologicznych nad uważnością

Neuropsychological findings suggest that mindfulness state (meditation state) can be shown as higher state of consciousness, which differs from relaxation state (requires much more energy) and alertness (domination of parasympathetic activation). At the higher level of meditation (low demand for energy), there occur increased activation of the anterior cingulate cortex (ACC), left insula and striatum, and reduction of activation of the lateral prefrontal cortex (LPFC) and parietal cortex. Meditation plays an important role in top-down switching (early noticing of the stimulus – 100 msec. after appearance of the stimulus) and maintenance of the attention (dealing with mind wandering). Crucial mechanisms occurring during meditation states are: vertical synchronization of brain steam, limbic system and neocortex (higher attention of stimuli), bilateral hemispheric activation (deeper insight on negative emotions and unconsciousness) and domination of gamma band fluctuations (high speed of information propagation). Specificity, functions and mechanisms occurring in meditative states have a positive influence on many aspects of the humane life (bodily regulation, attuned communication, emotional balance, fear extinction, response flexibility, insight, empathy, intuition and morality).Wyniki neuropsychologicznych badań nad uważnością zdają się dowodzić, że stan medytacyjny może być rozumiany jako wyższy stan świadomości, który istotnie różni się od stanu odpoczynku i relaksacji (podczas niego wymagany jest duży wysiłek) oraz stanu czuwania (dominacja aktywacji parasympatycznej). W zaawansowanych stadiach medytacji (niskie wydatkowanie energetyczne) występuje wzmożona aktywacja kory przedniej części zakrętu obręczy (anterior cingulate cortex – ACC), lewej części wyspy (left insula) i prążkowia (striatum) oraz redukcja aktywacji bocznych części kory przedczołowej (lateral prefrontal cortex – lPFC) i kory ciemieniowej (parietal cortex). Medytacja odgrywa ważną rolę w procesach dowolnego włączania (switching, tj. wczesne zauważanie sygnałów do 100 milisekund od pojawienia się bodźca) oraz podtrzymywania uwagi (maintenance, tj. radzenie sobie z wędrówką myśli). Kluczowymi mechanizmami występującymi podczas stanów medytacyjnych są: wertykalna synchronizacja pnia mózgu, systemu limbicznego i kory nowej (poszerzony dostęp do bodźców), bilateralna aktywacja hemisferyczna (wgląd w negatywne emocje i nieświadomość) oraz dominacja szybkich fal gamma (szybkość propagacji informacji). Specyfika, funkcje i mechanizmy występujące podczas stanów medytacyjnych świadczą o tym, że treningi medytacji wpływają pozytywnie na wiele aspektów życia człowieka (takich jak regulacja procesów cielesnych, dostrojona komunikacja, równowaga emocjonalna, elastyczność odpowiedzi, empatia, wgląd, wygaszanie lęku, intuicja i moralność)

Uważność jako neuro-psycho-biologiczna próba zdefiniowania fenomenu duchowości

Mindfulness – a Neuro-Psycho-biological Way forward for Defining SpiritualityThe aim of this article is to present the literature with the purpose of exploring the spiritual elements of mindfulness as they may be integrated into practice. Mindfulness meditation can foster an increased sense of spirituality by disengaging from a narrow self-focus, and engaging a much broader view of interconnectedness in which oneself is not seen as separate from other people and the world. Integrative theoretical framework of self-awareness, -regulation, and -transcendence (S-ART) explains the mechanisms of mindfulness. The proposed framework informs research in the contemplative sciences about definition, typology, structure, function, correlates and dynamics of spirituality, meditation, contemplation and mystical experience

Autentyczność a dojrzałość religijna młodzieży o uzdolnieniach artystycznych

The theoretical and empirical approaches showing that authenticity are the crucial concept of existentialism, postmodernism and humanistic psychology (be free, autonomic, unique, self-defining, self-creating and integrated, transcend enculturation, invent our own patterns, rise above circumstances, gather the past, present and future into the wholeness of our resolute selves, create our own meanings and goals). This article discuses especially the role of authenticity on religious maturity (Allport’s intrinsic orientation, Batson’s quest and Sandage’s dwelling and seeking). In this paper projection method were used to examine the functioning authenticity among artistically gifted young people and its role on religious maturity. Ss (N=296 aged 15–20 yrs) had to finish sentences: 1) I’m sadly …, 2) I treasure, I like …, 3) Rational analysis…. The results of qualitative analysis revealed that the authenticity have two aspects: 1) autonomy (the freedom and loneliness, spontaneity, sensuality and creativity, 2) empathy (kindness, sensibility, emotional self-reflection, the acceptance of the imperfection, love and friendship). The findings confirmed validity of the authenticity on religious maturity as well as usefulness of considerations based on new theoretical suggestions in psychology (developmental framework of new concepts of the authenticity and religious maturity). Implications are considered for future research on dialectical understandings of religious maturity (a Wuthnow, Sandage, Shults dialectical model of spiritual development based on dwelling and seeking offers an interesting theoretical base for research).Artykuł jest próbą jakościowej analizy relacji autentyczności do dojrzałości religijnej u młodzieży o uzdolnieniach artystycznych. Autor opiera swoje analizy na badaniach empirycznych młodzieży w szkołach artystycznych, odwołując się do psychologicznych i aksjologicznych uwarunkowań autentyzmu życia młodych ludzi

Stany świadomości w świetle neuronauk

The human brain can be modelled as a complex network, and may have a small-world structure both at the level of anatomical as well as functional connectivity (optimal organization of different brain network associated with rapid information propagation, minimal wiring costs, as well as a balance between local processing and global integration) in which activity of Default Mode Network play important role in different states of consciousness. The small-world structure deviation reflects genuine changes in levels of consciousness: 1) coma state: increased activity of precuneus and posterior cingulate cortex and domination alpha band over theta and delta band connected with low activity of alpha, theta, and delta band, 2) vegetative state: increased connectivity in Default Mode Network and increased power in delta, theta, beta, and low alpha band, 3) state of minimal consciousness: decreased activation of the Default Mode Network during tasks, domination alpha band over theta and delta band connected with high activity of alpha, theta, and delta band, 4) meditation state: reorganization of central and peripheral elements of the brain network, changes in quantity, quality, orientation of longitudinal (antero-posterior) and transverse (right-left) edges, and its frequency of activity, increased longitudinal integration and hemispherical synchronization. Future neuroimaging investigations are needed. Especially the new sophisticated spectral metrics could be potentially effective in clinical setting and have diagnostic, therapeutic and prognostic relevance.Mózg ludzki może być rozumiany jako kompleksowa sieć, która na poziomie anatomicznym i funkcjonalnym ma strukturę „małych światów” (optymalna organizacja sieciowa aktywacji różnych elementów struktury mózgowej, która jest powiązana z wysoką szybkością propagacji informacji, niską podatnością na błędy i ataki oraz minimalizacją kosztów aktywacji neurofizjologicznej), ważną rolę odgrywa w niej sieć wzbudzeń podstawowych (jej aktywacja jest utrzymana we wszystkich stanach świadomości). Odchylenia od struktury małych światów znajdują odzwierciedlenie w istotnych zmianach poziomu świadomości, takich jak: 1) stan śpiączki: podwyższona aktywacja przedklinka i tylnej części zakrętu obręczy oraz dominacja aktywacji fal alfa nad delta i theta przy relatywnie niskim ich nasileniu, 2) stan wegetatywny: podwyższona koherencja sieci wzbudzeń podstawowych oraz podwyższone nasilenie aktywacji delta, theta, beta i niskich alfa, 3) stan minimalnej świadomości: spadki aktywacji sieci wzbudzeń podstawowych podczas wykonywania zadań oraz przewaga aktywacji fal alfa nad delta i theta przy relatywnie wysokim ich nasileniu, 4) stan medytacyjny: reorganizacja centralnych elementów sieciowych względem peryferyjnych, istotne zmiany w zakresie ilości, jakości, orientacji połączeń odległych podłużnych i poprzecznych oraz częstotliwości ich aktywacji, wzrost podłużnej integracji i hemisferycznej synchronizacji. Potrzebne są dalsze badania, szczególnie oparte o wyrafinowane narzędzia i metody badawcze, które mogą się istotnie przyczynić do poprawy trafności oraz efektywności diagnostycznej, terapeutycznej i prognostycznej

Przebaczenie u osób religijnych w świetle badań nad uważnością

Albeit a relatively young construct in psychological research, researchers have consistently characterized forgiveness as: 1) decisional forgiveness is the experience of granting forgiveness without eliminating the emotion (interpersonal act); 2) emotional forgiveness is forgiveness that includes changes in emotion and motivation toward the offender (intrapersonal predisposition). Forgiveness is at the core of Christianity and Christians understand the specific concept of the meaning of forgiveness. Most religious people suggest that forgiveness is limitless, repentance is unnecessary, but reconciliation is necessary for forgiveness (there is no consensus within psychology and psychotherapy and the general population). This suggests that forgiving maybe malignant and dangerous for religious peoples, especially in abusive situations. Many of them present with symptoms – from relationship discord to posttraumatic stress PTSD – that are complicated by guilt and shame over religious beliefs (specificity of the definition of forgiveness) and perceived wrongdoing (“I’m am guilty”, “It is my fault”). It is proposed that the presence of an apology, repentance, remorse, and a desire for reconciliation of the offender is the important part of forgiveness for religious peoples and forgiving can occur without any interaction with the forgiven (interpersonal act). It is argued that mindfulness trainings can be useful for Christian coping with stress and malignant consequences of the supposed definition of a forgiveness.Pomimo tego, że przebaczenie jest pojęciem, które stosunkowo niedawno pojawiło się w psychologii, badacze zgodnie definiują je jako: 1) przebaczenie decyzyjne – obdarowywanie przebaczeniem sprawcy bez eliminacji negatywnej emocjonalności (akt interpersonalny); 2) przebaczenie emocjonalne – przebaczenie, które obejmuje zmiany emocjonalne i motywacyjne wobec sprawcy cierpienia (predyspozycja intrapsychiczna). Przebaczenie jest szczególnie cenione w chrześcijaństwie oraz specyficznie rozumiane (odmienne niż dominujące w psychologii, psychoterapii czy u osób z ogólnej populacji). Według ludzi religijnych przebaczenie bowiem nie ma granic, żal nie jest konieczny do uzyskania przebaczenia, a za to konieczne jest pojednanie ze sprawcą. Sugeruje to, że przebaczenie może przynosić negatywne skutki oraz być niebezpieczne, szczególnie dla chrześcijan znajdujących się w abuzywnej sytuacji. U wielu bowiem z nich pojawiają się symptomy stresu pourazowego PTSD połączone z występowaniem nasilonego poczucia winy i wstydu na skutek przyjmowanych wierzeń religijnych (specyfika rozumienia pojęcia przebaczenia) oraz interpretacji dotyczącej współodpowiedzialności za negatywne wydarzenia („Jestem winny”, „Mój błąd”). W związku z tym proponuje się, że ważnymi elementami przebaczenia dla ludzi religijnych powinno być występowanie oznak przeproszenia, żalu, wyrzutów sumienia oraz pragnienia pojednania ze strony sprawcy oraz aby przebaczenie mogło się odbywać bez jakiejkolwiek interakcji ze sprawcą. W celu zapobieżenia negatywnym konsekwencjom przyjmowanej definicji przebaczenia, jaka występuje u ludzi religijnych, szczególnie korzystne mogą okazać się treningi uważności