Przestrzenne zróżnicowanie dochodów gmin z podatku rolnego

The article presents a legal characterisation of the agricultural tax and spatial differences in the revenues of communes on this head over the years 2000–2008 in Poland. The agricultural tax is a type of property tax imposed on agricultural land. In 2000 the revenue of communes from the agricultural tax amounted to 0.7 billion zlotys (19 zlotys per capita), to climb to 1.2 billion (32 zlotys per capita) in 2008. This accounted for about 2% of the budgetary revenues of communes.W artykule przedstawiono prawną charakterystykę podatku rolnego oraz przestrzenne zróżnicowanie dochodów gmin z tego podatku w latach 2000–2008. Podatek rolny zaliczany jest do podatków majątkowych, w których opodatkowaniu podlegają grunty rolne.W2000 r. dochody gmin z podatku rolnego wyniosły 0,7 mld zł (19 zł na 1 mieszkańca), a w 2008 r. już 1,2 mld zł (32 zł na 1 mieszkańca). Stanowiło to około 2% dochodów budżetowych gmin

Nierówności dochodowe gmin województwa wielkopolskiego w latach 2004–2017

Celem artykułu jest przedstawienie nierówności dochodowych gmin województwa wielkopolskiego w latach 2004–2017, a więc po uchwaleniu ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego oraz przystąpieniu Polski do UE. Nierówności dochodowe gmin powodują, że samorządy bogatsze mogą świadczyć dobra oraz usługi publiczne dla mieszkańców w większej ilości i o lepszej jakości. W rezultacie wpływa to na poziom i warunki życia oraz dynamikę rozwoju gospodarczego. Do określenia nierówności dochodowych gmin województwa wielkopolskiego w latach 2004–2017 wykorzystano wskaźnik Giniego. Uzyskane wyniki wskazują, że nierówności dochodowe gmin województwa wielkopolskiego zmniejszają się. Poza gminami zlokalizowanymi w aglomeracji poznańskiej oraz we wschodniej części województwa, które osiągają znacznie wyższe dochody własne oraz z udziałów w podatkach PIT i CIT, poziom dochodów ogółem jest zbliżony. Redystrybucja dochodów z budżetu centralnego do budżetów samorządowych, przede wszystkim w postaci subwencji wyrównawczej, przyczynia się do konwergencji poziomu dochodów

Zróżnicowanie polityki podatkowej gmin województwa wielkopolskiego w latach 2018–2021

The aim of the article is to present the diversity of local tax policies of municipalities in the Wielkopolskie voivodeship, especially to identify factors explaining this diversity and to carry out a typology of local tax policies. The concepts of tax competition and the political cycle were used to explain the variation in local tax policies. Property tax, agricultural tax and forestry tax were included in the study. The linear regression method and Ward’s hierarchical clustering method were used in the empirical analysis. The study covered 226 municipalities in the Wielkopolska Voivodeship from 2018 to 2021. The results obtained indicate that the factors explaining the variation in local tax policies are: the size of the municipality, the wealth of the municipality, the distance from a large city and the tax rates applicable in neighboring municipalities. This means that municipalities with larger populations and higher own incomes are characterized by a higher degree of fiscalism and, as a result, enact higher local tax rates. Smaller and less wealthy local governments have more liberal tax policies. In addition, tax rates increased with distance from a large city. A significant increase was observed in municipalities located within 20 km of a large city. This may be due to the municipal authorities’ desire to take advantage of the location and the suburbanization processes taking place. Tax rates in neighboring municipalities also appeared to be a factor explaining the variation in local tax policy. The increase in the tax rate in a given municipality resulted in a decrease in its neighbors, which to a certain extent may indicate the occurrence of a tax competition phenomenon. The typology of local tax policies carried out showed that the dominant type was the fiscal type focused on maximizing budget revenues. The liberal and populist types were less common. Policies with a more fiscal orientation were mainly pursued by urban municipalities, with larger populations and more affluent. In contrast, liberal and populist policies were pursued by rural and less populated municipalities.Celem artykułu jest przedstawienie zróżnicowania polityki podatkowej gmin województwa wielkopolskiego. Przede wszystkim określono czynniki wyjaśniające to zróżnicowanie oraz przeprowadzono typologię polityki podatkowej gmin. W artykule wykorzystano koncepcje konkurencji podatkowej oraz cyklu politycznego. Badaniem objęto podatek od nieruchomości, podatek rolny oraz podatek leśny. W analizie empirycznej wykorzystano metodę regresji liniowej oraz hierarchiczną metodę grupowania Warda. Zbadano 226 gmin województwa wielkopolskiego w latach 2018–2021. Uzyskane wyniki wskazują, że czynnikami wyjaśniającymi zróżnicowanie polityki podatkowej są wielkość gminy, jej zamożność, odległość od dużego miasta oraz stawki podatkowe obowiązujące w gminach sąsiednich. Przeprowadzona typologia pokazała, że dominuje typ fiskalny, nastawiony na maksymalizację dochodów budżetowych. Rzadziej występowały typ liberalny oraz populistyczny

Przemysły kultury w polityce rozwoju miast i regionów – nowe obszary kształcenia w gospodarce przestrzennej

This paper seeks to present organisational and programme assumptions of a new field of postgraduate studies called Cultural industries in the development policies of towns and regions, prepared by a team of workers of the Institute of Socio-Economic Geography and Spatial Management of Adam Mickiewicz University in Poznań as a didactic innovation based on the assumptions of a modular system of education that meets contemporary changes in the labour market. Apart from those assumptions, the analysis will also embrace experiences following from the educational process implemented with the support of the Human Capital Operational Programme in the years 2013–2015 (Priority IV: Tertiary Education and Science, Measure 4.3: Enhancing the didactic potential of universities in areas of key importance for the Europe 2020 Strategy, UDA-POKL.04.03.00-00-152/12-00). They provide a basis for conclusions and recommendations for higher schools interested in the development of this area of education.Celem pracy jest przedstawienie założeń programowych i organizacyjnych nowego kierunku studiów podyplomowych pn. Przemysły kultury w polityce rozwoju miast i regionów, który został przygotowany przez zespół pracowników Instytutu Geografii Społeczno-Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu jako innowacja dydaktyczna, wykorzystująca założenia modułowego systemu kształcenia, odpowiadająca na współczesne przemiany rynku pracy. Analiza, obok przedstawienia przedmiotowych założeń, obejmuje również doświadczenia wynikające z procesu kształcenia, jaki zrealizowano przy wsparciu Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki w latach 2013–2015 (Priorytet IV. Szkolnictwo wyższe i nauka. Działanie 4.3. Wzmocnienie potencjału dydaktycznego uczelni w obszarach kluczowych w kontekście celów Strategii Europa 2020 – UDA-POKL.04.03.00-00-152/12-00), które stanowią podstawę do sformułowania wniosków i rekomendacji dla uczelni zainteresowanych rozwojem tej dziedziny kształcenia

Wyłączenia gruntów rolnych z produkcji rolnej a dochody gmin z podatku od nieruchomości

The paper addresses the problem of the elimination of agricultural production only from fragments of lots on which building investments are made. The cost of turning farmland to non-agricultural uses and the difference in the rates of the agricultural tax and the property tax are very often the reasons why the elimination involves only a fragment of a lot, while the remaining part is formally still in agricultural use, even though the owner usually does not conduct any farming activity on it. This situation has serious consequences for commune budgets, and it also makes it very hard to establish the actual area of land in agricultural use. The research has shown that in the case of the Bytkowo district located in Rokietnica commune, nearly one-third of the total area of built-up building lots still figures in the Land and Buildings Register as farmland, and is subject to taxation with the agricultural tax. In 2015 the property tax rate for land in Rokietnica commune is 0.47 zlotys/m2, while the agricultural tax is 255,00 zlotys/ha, or 0.0255 zlotys/m2. As a result of taxing this land with the agricultural tax, the income of the commune will be markedly lower than if the property tax were paid. In the Bytkowo district, where 17,225 m2 of built-up building lots are classified as agricultural land, in 2015 this difference will amount to 7,656.51 zlotys. The difference in those taxes, and thus the loss to the commune budget, can be illustrated even more pointedly on the example of a single lot. In the case of a building lot 865 m2 in area, of which 479 m2 are classified in the Land and Buildings Register as B (residential land), while the remaining 386 m2 are R IIIb (arable land), its owner is going to save 171.57 zlotys yearly by paying the agricultural tax instead of the property tax, thus depriving the income of the commune of this sum. In conclusion, one can state that the rules for taking farmland out of agricultural production have led not only to irrational farmland management, but have also opened up the possibility of paying a low agricultural tax on land that in fact is not used for agricultural purposes.W artykule poruszono problem wyłączenia z produkcji rolnej fragmentów działek ewidencyjnych, na których realizowane są inwestycje budowlane. Koszt wyłączenia gruntu z produkcji rolnej oraz różnica wysokości stawek podatku rolnego i podatku od nieruchomości powoduje, że bardzo często wyłączenie dotyczy jedynie części działki, natomiast pozostały fragment formalnie nadal jest terenem użytkowanym rolniczo, mimo że właściciel najczęściej nie prowadzi na nim działalności rolnej. Taki stan rzeczy ma istotne konsekwencje dla budżetów gmin. Ponadto utrudnia on znacznie ustalenie faktycznej powierzchni gruntów użytkowanych rolniczo. Badania wykazały, że w przypadku położonego w gminie Rokietnica obrębu ewidencyjnego Bytkowo blisko 1/3 łącznej powierzchni zabudowanych działek budowlanych w Ewidencji Gruntów i Budynków jest nadal użytkami rolnymi i podlega opodatkowaniu podatkiem rolnym

Cultural industries in the development policies of cities and regions: A new area of education in spatial management

This paper seeks to present organisational and programme assumptions of a new field of postgraduate studies called Cultural industries in the development policies of cities and regions, prepared by a team of workers of the Institute of Socio-Economic Geography and Spatial Management of Adam Mickiewicz University in Poznań as a didactic innovation based on a modular system of education that meets contemporary changes in the labour market. The analysis will also embrace experiences following from the educational process implemented under the Human Capital Operational Programme in the years 2013–2015 (Priority IV: Tertiary Education and Science, Measure 4.3: Enhancing the didactic potential of universities in areas of key importance for the Europe 2020 Strategy). They provide a basis for conclusions and recommendations for higher schools interested in the development of this area of education

Cultural industries in the development policies of cities and regions: A new area of education in spatial management

This paper seeks to present organisational and programme assumptions of a new field of postgraduate studies called Cultural industries in the development policies of cities and regions, prepared by a team of workers of the Institute of Socio-Economic Geography and Spatial Management of Adam Mickiewicz University in Poznań as a didactic innovation based on a modular system of education that meets contemporary changes in the labour market. The analysis will also embrace experiences following from the educational process implemented under the Human Capital Operational Programme in the years 2013–2015 (Priority IV: Tertiary Education and Science, Measure 4.3: Enhancing the didactic potential of universities in areas of key importance for the Europe 2020 Strategy). They provide a basis for conclusions and recommendations for higher schools interested in the development of this area of education

Kwartalnik „Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna” na Wydziale Geografii Społeczno-Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej UAM

Z przyjemnością i nieukrywaną satysfakcją przedstawiamy Państwu 50, jubileuszowy, numer naszego kwartalnika „Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna” przygotowywany przez Wydział Geografii Społeczno-Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.Początki naszego czasopisma związane są z „Biuletynem”, który po raz pierwszy ukazał się w roku akademickim 2007/2008 w ramach realizacji projektu Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej: „Wspieranie kształcenia kadr dla potrzeb rozwoju regionalnego na kierunku gospodarka przestrzenna w specjalnościach zamawianych u Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego”, a którego wykonawcą był wówczas Instytut Geografii Społeczno-Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej. Szczegółowe założenia programu kształcenia oraz doświadczenia z jego realizacji przedstawione zostały na łamach „Biuletynu Komitetu Przestrzennego Zagospodarowania Kraju PAN”1. Kontynuację edycji „Biuletynu” wspierano również w ramach realizacji zadania „Studia podyplomowe” „Przemysły kultury w polityce rozwoju miast i regionów”, które stanowiło element projektu „Zintegrowany program rozwoju Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu: Zaawansowane technologie dla rozwoju wysoko wykwalifikowanych kadr dla gospodarki”, finansowanego przez środki Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki. Priorytet IV. Szkolnictwo wyższe i nauka. Działanie 4.3. Wzmocnienie potencjału dydaktycznego uczelni w obszarach kluczowych w kontekście celów strategii Europa 2020 – UDA-POKL.04.03.00-00-152/12-00, w ramach konkursu ogłoszonego przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju

Cultural Industries In The Development Policies Of Cities And Regions: A New Area Of Educationin Spatial Management

This paper seeks to present organisational and programme assumptions of a new field of postgraduate studies called Cultural industries in the development policies of cities and regions, prepared by a team of workers of the Institute of Socio-Economic Geography and Spatial Management of Adam Mickiewicz University in Poznań as a didactic innovation based on a modular system of education that meets contemporary changes in the labour market. The analysis will also embrace experiences following from the educational process implemented under the Human Capital Operational Programme in the years 2013–2015 (Priority IV: Tertiary Education and Science, Measure 4.3: Enhancing the didactic potential of universities in areas of key importance for the Europe 2020 Strategy). They provide a basis for conclusions and recommendations for higher schools interested in the development of this area of education

The diversity and spatial polarisation of own incomes of the Polish gminas

Dochody własne należą do najważniejszych źródeł finansowania samorządów gminnych w Polsce i stanowią przedmiot wielu analiz, ale badania koncentrujące się na przestrzennym aspekcie dochodów własnych są podejmowane niezbyt często. Celem niniejszego artykułu jest identyfikacja zmian w zróżnicowaniu i polaryzacji przestrzennej gmin pod względem ich dochodów własnych. W badaniu wykorzystano dane z Banku Danych Lokalnych GUS, a także z Narodowego Banku Polskiego i Banku Światowego. Przeprowadzona analiza objęła lata 1995–2019. W celu identyfikacji zależności przestrzennej posłużono się współczynnikiem globalnej autokorelacji przestrzennej, do ustalenia stopnia polaryzacji przestrzennej zastosowano metodę LISA, a do oceny poziomu zróżnicowania – współczynnik Giniego. Uzyskane wyniki pokazały, że w analizowanym okresie występowało zjawisko autokorelacji przestrzennej, które narastało i doprowadziło do polaryzacji przestrzennej gmin w Polsce pod względem ich dochodów własnych. Gminy charakteryzujące się wysokim poziomem dochodów własnych tworzyły klastry przestrzenne w obrębie dużych aglomeracji miejskich, w miejscach eksploatacji złóż naturalnych, wzdłuż zachodniej granicy państwa oraz w pasie nadmorskim. Stwierdzono powiększanie się obszarów wchodzących w skład tych skupień. Natomiast gminy o niskich dochodach własnych były rozmieszczone we wschodniej oraz w południowo- -wschodniej Polsce. Nie potwierdzono wpływu dynamiki PKB oraz poziomu nierówności w dochodach własnych na mieszkańca na zmiany współczynnika autokorelacji przestrzennej, a więc procesu polaryzacji przestrzennej.Own incomes are considered one of the most important sources of financing for local governments in Poland. Although own incomes have been the subject of numerous analyses, extensive research focusing on their spatial aspect is rarely conducted. This article aims to identify the changes in the spatial diversification and polarisation of gminas (communes’) own incomes. Data from the Local Data Bank of Statistics Poland, the National Bank of Poland and the World Bank were used. The analysis covered the years 1995–2019. The study used the global spatial autocorrelation coefficient and the LISA method to identify the process of spatial dependence and to determine the degree of spatial polarisation. The Gini coefficient was applied to assess the level of diversity. The results of the analysis confirmed that an increasing spatial autocorrelation occurred in the studied period, leading to the spatial polarisation of the Polish gminas in terms of their own incomes. Gminas with a high level of own income formed spatial clusters within large urban agglomerations, in regions where natural resources were exploited, along the western border and the coastal belt. The findings show that the area of these clusters was expanding. On the other hand, low-own-income gminas were located in eastern and south-eastern Poland. The analysis has not confirmed that the dynamics of the gross domestic product or the level of inequality in gminas’ own income per capita had any effect on the changes in the spatial autocorrelation coefficient, nor, consequently, on the process of spatial polarisation