How to kiss the sky : György Kepes’ aesthetic program in view of the cold war crisis of trust towards scientific institutions

Głównym celem artykułu jest usytuowanie ekozofii, koncepcji estetycznych, a także praktyki twórczej i kuratorskiej György’ego Kepesa w politycznym pejzażu Stanów Zjednoczonych w czasach zimnej wojny. Autor analizuje rozmaite manifestacje myśli ekologicznej Kepesa z lat sześćdziesiątych dwudziestego wieku w kontekście zwrotu pacyfistycznego, jaki twórca przeżył po drugiej wojnie światowej, konfrontując się z uwikłaniem własnej praktyki dydaktycznej i projektowej w imperialną politykę. Polityczną postawę Kepesa autor porównuje ze stanowiskami Norberta Wienera czy Lewisa Mumforda, pokazując ich ambiwalentny stosunek do instytucji naukowych, z którymi pozostawali związani w latach zimnej wojny. W ostatniej części artykułu autor wskazuje na współczesne kontynuacje ekozofii Kepesa i modelu praktyki kulturowej, który ten ostatni zaproponował w latach sześćdziesiątych.The central aim of this article is to situate the curatorial and artistic practice, ecosophy and aesthetic thought of György Kepes within the political landscape of the cold war United States. The author discusses multiple manifestations of Kepes’ ecological thinking in the 1960s in view of the artist’s pacifist turn, one responding to the complicity of his prior didactic and design-related activities with imperialist politics. György Kepes’ political position in the postwar years is compared to stances embraced by such scientists as Norbert Wiener or Lewis Mumford, who sustained an ambiguous attitude towards their host institutions - embedded within the military-industrial complex - in the cold war years. In the last part of the article the autor points at contemporary continuations of Kepes’ ecosophy and the model of cultural practice he proffered in the 1960s

Creating world in the infrared : technological imaging and the poetics of the extraordinary in the "Geological Evidences" by Matthew C. Wilson

This text focuses on the interpretation of the work "Geological Evidences" by visual artist Matthew C. Wilson. The author reconstructs the methodology of Wilson’s artistic and research work. Furthermore, he analyzes the poetics of the film in order to draw attention to the goals guiding the artist as he constructs ambiguous representations of contemporary techno-culture-natures using specialized instruments and in close dialogue with discourses and practices of technoscience. In the first part of the article, the author argues that the formal tricks used in the film can be successfully characterized by referring to the concept of estrangement (Viktor Shklovsky). At the same time, however, he updates the cited category, pointing out that the deautomatization of perception in Geological Evidences does not serve to restore the sense of organic unity with the stable world in statu nascendi, but rather to highlight the dynamic relations of human with the environment. In the second part, the author places Wilson’s work in the context of speculative practices in the contemporary arts and humanities, which aim to expand the social-ecological imagination in light of the progressing global climate change. Keywords: estrangement, Anthropocene, ecological imagination, art-based research, metabolic rift

Implicit, absent and impossible universalisms : notes on unlearning and experimental institutionalism

This article attempts a speculative reflection on the political character of deflationary strategies in art and curating. Referring to the history of experimental institutionalism, the author demonstrates that strategies such as unlearning reflect post-foundational and post-communist thinking about political community. Despite their declared commitment to building (future) communities, their proponents face difficulties in articulating the upcoming polis

Concrete abstractions : affirmative tactics and strategies in contemporary art

Efekty recesji z lat 2007-2009 i polityki austerity w sektorze kultury skłoniły wielu zaangażowanych artystów i kuratorów do powtórnego przemyślenia problemu autonomii sztuki i potencjału negatywnych strategii oporu. Niektóre z prowadzonych pomiędzy nimi dyskusji mogą wydawać się hermetyczne z perspektywy nowej humanistyki, która zwraca się dziś coraz chętniej w stronę sztuk wizualnych i performatywnych oraz kuratorstwa, doceniając ich zdolność do mobilizacji przedjęzykowych sposobów poznania, a także inwestując coraz więcej energii w budowanie przestrzeni aktywnej wymiany pomiędzy sztuką i światem akademickim. Współcześni akademicy dostrzegają w tym zwrocie szansę na przekroczenie negatywnych pasji, jakie przenikają dyskurs krytyczny, a co za tym idzie - na wejście w performatywne stadium pracy kulturowej, które Irit Rogoff określiła jako zwrot od krytyki w stronę "krytyczności"

Allegory and memory in "The Midnight" by Susan Howe

Rozprawa poświęcona jest interpretacji utworu „The Midnight” Susan Howe w kontekście literatury anglo-amerykańskiego modernizmu oraz nowoczesnej filozofii. Stanowi zarazem próbę ogólniejszego namysłu nad sposobem, w jaki biegnąca od „The Waste Land” T. S. Eliota tradycja cytacyjno-aluzyjnego pisania uprzywilejowuje alegoryczny model lektury. Analizując wpisany w tę tradycję tekst, autor rozprawy pokazuje, jak alegoria staje się tropem nowoczesnego doświadczenia, a ściślej: trudnego związku jednostek z uniwersum zbiorowej pamięci.The thesis aims at interpretation of Susan Howe’s „The Midnight” against the background of Anglo-American Modernist literature and modern philosophy. Analysis of the text is followed by a broader reflection on the way in which citational poetics – typical of the literary tradition originated by T. S. Eliot’s „The Waste Land” – favours allegorical reading. Through the study of Howe’s work the author shows how allegory becomes a trope of modern experience or, specifically, of the difficult relationship of individuals towards collective memory

History as an April Fool’s Joke. Defamiliarising Collective Memory in Rabih Mroué’s So Little Time

In the article, Rabih Mroué’s performance-lecture So Little Time (2017) is discussed as an example of counterfactual mobilization for the purposes of political critique in contemporary art and theatre. I scrutinize Mroué’s references to the modern history of Lebanon and—drawing upon a cultural analysis of this performance—discuss the artist’s rendering of the instrumentalization of Lebanese collective memory by competing factions in the country’s political scene. Drawing upon existing readings of Rabih Mroué’s oeuvre offered by Charles Esche and Shela Sheikh, I posit that the artist reveals the arbitrary quality of the representations of the past through defamiliarization (ostranenie), and that his method bears an affinity to Jacques Derrida’s notions of deconstruction and decolonization