Pojęcie państwa prawnego

Political systems of various states are currently described as the rule of law states, lawabiding states, democratic states ruled by law, lawful states, or law-governed states? Mostly, it is noticed that the states ruled by law are characterized by the fact that the power is exercised by the set of abstract principles which govern the conduct of all people (a general norm) by equal rules, in opposition to the state governed by people (the order of an individual or group of individuals). Such a state acts on the basis of law and within its limits. The above statement corresponds with the apprehension of the law-abiding state. The law observing state is formally characterized by functioning on the basis of, and within the limits of law whereas its substantial dimension means that the law is equal (equal for everyone). This description is not sufficient to characterize the rule of the law state. It is only a fragment of even broader concept of the democratic state ruled by law.Współcześnie ustroje wielu państw są opisywane jako ustroje państw prawnych, praworządnych czy demokratycznych państw prawnych. Zwykle zauważa się, że cechą państwa prawnego, inaczej niż w wypadku państwa rządzonego przez ludzi (np. rozkaz jednostki), jest to, że władzę sprawuje system abstrakcyjnych reguł, które kierują postępowaniem wszystkich ludzi (generalna norma) na jednakowych zasadach. Takie państwo działa na podstawie i w granicach prawa. Powyższe stwierdzenie odpowiada w zasadzie pojmowaniu państwa praworządnego. Państwo praworządne formalnie cechuje bowiem działanie na podstawie i w granicach prawa, zaś jego wymiar materialny oznacza, że prawo jest jednakowe (równe) dla wszystkich. Opis ten nie wystarczy dla scharakteryzowania państwa prawnego. Jest więc też tylko fragmentem opisu jeszcze szerszej koncepcji, jaką jest demokratyczne państwo prawne

A Few Remarks on the Conditions for Peace: Reflections on Humanity

The article deals with contemporary conditions for peace. Conceptualising the ethics standing behind peace, the author points to an urgent need to introduce peaceful relations within societies and between states, particularly in the urban era. As a point of reference serve the works of Tiziano Terzani, postulating a thorough reconsideration of the values guiding international policies and a genuine renouncement of war. In the final part of the article the unique role of universities, perceived by the author as the only subject capable of shaping new ethical dialogue is discussed. A wide humanistic education of individuals seems to be an indispensable condition for a lasting peace.(original abstract)The article deals with contemporary conditions for peace. Conceptualising the ethics standing behind peace, the author points to an urgent need to introduce peaceful relations within societies and between states, particularly in the urban era. As a point of reference serve the works of Tiziano Terzani, postulating a thorough reconsideration of the values guiding international policies and a genuine renouncement of war. In the final part of the article the unique role of universities, perceived by the author as the only subject capable of shaping new ethical dialogue is discussed. A wide humanistic education of individuals seems to be an indispensable condition for a lasting peace.(original abstract

Tworzenie aktów normatywnych jako instrument polityki publicznej. Technika budowy tekstu

There is no law making without law writing. Creating an act of law means organizing (coding) a rule into a strictly designed form. That form and the knowledge of coding allows a reader to extract rules from statues. The knowledge necessary for law writing includes but is not limited to the following elements of acts of law: statues, directives, editing, text structure, rules for amending and unifying etc. Development of legislative techniques and quality control in law writing are necessary to provide high quality law that citizens can trust.W zakresie problematyki tworzenia prawa znajduje się m.in. sprawa techniki budowy tekstu aktu normatywnego, np. ustawy. Konstruowanie tekstu aktu normatywnego oznacza w tym wypadku zorganizowanie czy zakodowanie treści pewnej reguły w konwencjonalnie zaprojektowaną formę pisemną. Tworzenie aktów normatywnych zbliżone jest do pisania dzieła literackiego o szczególnym charakterze, tj. takiego, które ma wpływać na postępowanie ludzi. Wspomniana konwencjonalność budowy aktu i znajomość sposobu kodowania umożliwia następnie – ilekroć to będzie konieczne – wydobycie z tej struktury przepisów zawartej w nich normy. Wiedza legislacyjna, o której tu mowa, dotyczy elementów tekstu aktu normatywnego, a zwłaszcza przepisów o różnym charakterze, dyrektyw konstruowania aktu normatywnego, redagowania jego przepisów, systematyki (struktury) tekstu, a także zasad zmieniania, ujednolicania i tzw. uelastyczniania tekstu aktu normatywnego. Rozwój techniki legislacyjnej i stała dbałość o utrzymanie wysokiego jej poziomu w praktyce prawotwórczej ma ogromne znaczenie dla pewności prawa i zaufania obywateli do państwa

Polis jako prototyp współczesnej wspólnoty

Grecka polis jest miejscem wytworzenia kultury, której wpływy nie wygasły mimo upadku samej formy polis. Także współcześnie ma ona znaczenie w życiu społeczeństw, a zwłaszcza w obszarze tzw. kultury Zachodu. Polis oznacza państwo i miasto, ale zwłaszcza jest to „zbiorowość, społeczność zamieszkujących razem ludzi”. Polis okazała się też być formą władzy w greckim świecie, która umożliwiała równym obywatelom bezpośredni nadzór nad rządem. W modelowym ujęciu jest ona wspólnotą obywateli, którą cechują niezależne i samorządne rządy obywateli. Sama polis nie była wynalazkiem starożytnych Greków, ale ich wkładem w ideę miasta-państwa okazał się ów wymiar publiczny, zwłaszcza w postaci debatującej demokracji oraz rządy prawa, nie ludzi. Demokracja jako powszechna forma ustrojowa odnajdywana jest tylko w przypadku greckiej kultury polis. W ogólnych pojęciach wypracowanych w greckiej polis: obywatel, demokracja, równość, niezależność, samorządność czy sprawiedliwość jest wyrażona dążność do lepszego życia jednostki we wspólnocie. Demokracja epoki klasycznej, cechująca się równością obywateli przed prawem i ich wolnością słowa, oceniana jest jako ta, która po raz pierwszy w historii ludzkości ograniczyła ostre społeczno-ekonomiczne spory. To owa polis umożliwiła rozwój filozofii i nauki. Do współczesnej debaty nad państwem w zglobalizowanym świecie bez wątpienia przydatna jest refleksja nad obywatelską, prawną polis. Zwłaszcza że świat coraz bardziej się urbanizuje.The Greek polis is the birthplace of a culture whose influence persisted despite the fall of the very form of polis. This culture plays a significant part in the life of communities of today, especially in the domain of the so-called Western culture. Polis means both state and city, but most of all it is “a society, a community of people living together”. This form of governance enabled equal citizens to exercise direct supervision over their governments. Polis itself was not an invention of ancient Greeks, but the public nature thereof, especially in the form of the debate-based democracy and the rule of law – not of people – turned out to be their contribution to the idea of a city-state. Democracy as a common form of a political system can be found particularly in the Greek culture of polis. The general notions deriving from the Greek polis, i.e. citizenship, democracy, equality, independence, autonomy or justice, express a desire for a better life of an individual in a community. The democracy of classical times, characterised by equal citizenship and freedom of speech, is considered as the first one to moderate fierce social-economic disputes. It is this polis that made it possible for philosophy and science to develop. The modern-day discussion on the state in a globalised and increasingly urbanised world can surely benefit from a reflection on the civil and legal dimensions of polis

The Significance and Ancient Roots of Fraternity

Reaching back to the sources and the meaning of essential European values is of great importance to creating the vision of democracy and freedom. This applies also to values such as fraternity. The root thereof is found in pre-ancient poetry, later in the reflection of early philosophers – especially of the Sophists and the Stoics. Fraternity stands for the common descent, background, and heritage of humans. Descriptions of social reality nowadays reveal various forms of discrimination, e.g. on account of passing over the imperative of fraternity. A guarantee of only majority decision-making without common kindness as defined by C. Znamierowski and without fraternity will not make a system democratic. In such circumstances, the righteousness of legal acts is also debatable

A Few Remarks on the Conditions for Peace: Reflections on Humanity

The article deals with contemporary conditions for peace. Conceptualising the ethics standing behind peace, the author points to an urgent need to introduce peaceful relations within societies and between states, particularly in the urban era. As a point of reference serve the works of Tiziano Terzani, postulating a thorough reconsideration of the values guiding international policies and a genuine renouncement of war. In the final part of the article the unique role of universities, perceived by the author as the only subject capable of shaping new ethical dialogue is discussed. A wide humanistic education of individuals seems to be an indispensable condition for a lasting peace

The Significance and Ancient Roots of Fraternity

Dla kreowania wizji demokracji i wolności duże znaczenie ma przypominanie źródeł i sensu ważnych europejskich wartości, także takiej wartości jak braterstwo. Korzenie odnajdywane są w poezji przedarchaicznej, a później w refleksji pierwszych filozofów, a jeszcze bardziej sofistów i stoików. Braterstwo wyraża wspólne pochodzenie i dziedzictwo ludzi. Opisy rzeczywistości społecznej ujawniają współcześnie różne formy dyskryminacji, m.in. właśnie ze względu na pomijanie nakazu braterstwa. Gwarancja wyłącznie większościowego decydowania bez utrzymywania życzliwości powszechnej w ujęciu C. Znamierowskiego czy braterstwa nie zapewni ustrojowi demokratyczności. W tej sytuacji także problematyczna jest prawość ustaw.Reaching back to the sources and the meaning of essential European values is of great importance to creating the vision of democracy and freedom. This applies also to values such as fraternity. The root thereof is found in pre-ancient poetry, later in the reflection of early philosophers – especially of the Sophists and the Stoics. Fraternity stands for the common descent, background, and heritage of humans. Descriptions of social reality nowadays reveal various forms of discrimination, e.g. on account of passing over the imperative of fraternity. A guarantee of only majority decision-making without common kindness as defined by C. Znamierowski and without fraternity will not make a system democratic. In such circumstances, the righteousness of legal acts is also debatabl

Ponowoczesność: państwo w ujęciu postnowoczesnym (kilka zagadnień szczegółowych)

Evaluation of the present human attitude towards world and society seems to be similar to the fears caused by the destruction of earlier visions of permanent and meaningful world that have taken place during Enlightenment. The visions of real dangers are accompanied by reflections on conditions of survival. At the same time the hope put on the ideology of self-regulating neoliberal market is fading and is being treated as a sort of masquerade. New thinking, „post-postmodern”, takes on the question how it should be so the World is preserved. And so emerges the awareness of the necessity of projects which will propose a future more stable compared to the postmodern model of maximum, cheap, accidental and current consumption, bureaucratic practice of neo-competition and a postpolitcs of small contemporary reactions manipulated by media hype. Post-postmodernity emerges today as minimalistic idea about fixing the most important faults of today according to the convention and ethics navigating according to the reason that is rooted in science