Ochrona przeciwpożarowa w Toruniu w świetle ustawodawstwa wilkierzowego (XIII– XVI w.)

W czasach średniowiecza wraz rozwojem prawa chełmińskiego miasta pruskie rozpoczęły kodyfikację przepisów przeciwpożarowych. Toruń jako przodujący ośrodek prawa chełmińskiego wydał wiele regulacji w kwestii pożarnictwa. Podobnie było w pobliskim Chełmnie. Owe regulacje zostały zawarte w wilkierzach miejskich. Przepisy przeciwpożarowe wprowadziły obowiązek uczestnictwa mieszczan w akcjach pożarniczych. Określono również sprzęt przeciwpożarowy, jaki mieszczanie powinni posiadać w domu. Ustalono nagrody dla mieszczan, którzy wyróżnili się przy gaszeniu pożarów. Miasto zobowiązało się także do udzielania pomocy finansowej pogorzelcom. Miasta wydały też wiele przepisów prewencyjnych. Zabraniano przetrzymywania materiałów łatwopalnych na terenie miasta – przede wszystkim drewna opałowego oraz siana. Miasta starały się wypierać zabudowę drewnianą na rzecz ceglanej. Nowe budynki musiały być oddzielone murami grodzi-żarowymi. Przepisy przeciwpożarowe powstałe w średniowieczu obowiązywały nadal w czasach nowożytnych. Regulacje były w miarę upływu czasu modyfikowane. Przejawiało się to w wydawaniu coraz bardziej szczegółowych i obszerniejszych przepisów wilkierzowych. Przepisy przeciwpożarowe były nieodłącznym elementem prawa chełmińskiego oraz czynnikiem kształtującym miasta średniowieczne, jak i wczesnonowożytne

Lubeck Law in Prussian cities (XIII–XVI centuries). Current research status, sources and research perspectives

Publikacja recenzowana / Peer-reviewed publicationArtykuł podejmuje kwestię prawa lubeckiego stosowanego w miastach pruskich w okresie średniowiecza i renesansu. Przedstawiono w nim stan badań nad prawem sądowym. Wymieniono istniejące oraz zaginione źródła prawa lubeckiego. Zwrócono również uwagę na braki w opracowaniach z dziedziny prawa sądowego oraz studiów źródłoznawczych. W artykule naszkicowano również perspektywy badawcze, z których bardzo obiecujące wydają się studia na treścią owych źródeł. Mogą one pomóc w badaniach nad życiem codziennym mieszczan i ich mentalnością a także w przypadku problemów zupełnie zaniedbanych przez literaturę. w tym przepisów przeciwpożarowych czy budowlanych oraz konkretnych kwestii prawnych (np. systemów penalnych).Th e article deals with the issue of Lubeck law applied in Prussian cities during the Middle Ages and the Renaissance period. It presents the current state of research on court law. Existing and lost sources of Lubeck’s law were mentioned. Th e article also points out the defi ciencies in the fi eld of judicial law and source studies. Th e paper also outlined research perspectives. From the research perspectives, studies on the content of these sources seem to be very promising. Th ey can help in researching the everyday life of townspeople, their mentality and problems completely neglected by literature, including fi re and construction regulations and specifi c legal issues (including penal systems)

MEDIEVAL PROSCRIPITION IN THE KULM LAW

Proscription was one of the penalties along with banishment relegation and expulsion, which in medieval times were very popular. The origins of the proscriptions should be located in ancient Rome. It was a punishment, which consisted of confiscation of property proscribed man and deprivation of civil rights. In the Middle Ages proscription was associated with exile and infamy, and therefore in some cases proscription could lead to the death penalty. The Saxon Mirror established four forms of proscription. In the State of the Teutonic Order, the criminals were sentenced according to Chełmno law. The victim, who wanted to sue the guilty, had to quickly file in law suit in court. Many criminals fled after the crime. Some villains were brought to court. Then the accused could defend themselves. Defendants after paying bail were released. There were many ways to justify to the court or escape from the city. Finding the accused was impossible, especially if he fled to remote regions. The defendant could get the suport of false witnesses and win the case. Proscribed man could be hunted by towns representing the victim or only by a victim. It was not easy to convict a criminal or execute a court judgment

Animals in the legal culture of Prussian towns (the 13th–16th centuries): An overview

Animals were a permanent element in the landscape of medieval towns. Many residents of the then urban centres lived of animal husbandry. In addition to farm animals (e.g. pigs), they kept domestic animals (e.g. dogs and cats) as well as wild animals. The latter often sought food in garbage and suburbs. Such animals were also kept for entertainment. Authorities of Prussian towns regulated many issues related to the functioning of towns, including those concerning animal husbandry. Animals could pose a threat to the health and life of residents. They were also considered to be pests that destroy crops, orchards, and household appliances. The legislation of the period was focused on determining guilt for crimes and offenses committed by animals. Either an animal, treated as an entity responsible for the harmful act, or its owner was blamed for the misconducts. The presence of animals, especially livestock, was considered to be the cause of considerable sanitary problems in towns, mainly due to animal waste. Town authorities regulated issues concerning cattle herding and grazing. The care over the herd was entrusted to urban shepherds whose service was regulated by town legislation. The problem of the perception of animals by the society of that time was also significant. Although seemingly unwanted, they were the only source of income for many residents. For some, animals were pests, and for others, a guarantee of fragile existence. It was also a time when people began to wonder what exactly an animal is, what role it should play in human life, and how to treat it