Paid work and social security : (remarks against the background of labour market transformation)

Tekst jest poświęcony analizie przekształceń rynku pracy począwszy od kodyfikacji polskiego prawa pracy do czasów współczesnych. Autor wskazuje, że prawna forma prowadzonej działalności zarobkowej przesądza o statusie danej osoby, zarówno w kontekście stabilizacji zatrudnienia oraz ochrony z zakresu ubezpieczeń społecznych. W realiach gospodarki centralnie sterowanej umowa umowy o pracę na czas nieokreślony stanowiła podstawową formy działalności zarobkowej. Obecnie współistnieją jednak różne formy świadczenia pracy zarobkowej, często pozostające poza zakresem prawa pracy. Autor zwraca uwagę na głęboką segmentację współczesnego rynku pracy, a także na fakt, że praca zarobkowa często nie zapewnia stabilizacji życiowej ani odpowiedniego poziomu bezpieczeństwa socjalnego.The elaboration is dedicated to the analysis of labour market transformation since the codification of Polish labour law to the present day. Author emphasizes that the legal form of paid activity determines the legal status of the person concerned, both with relation to stability of employment and social security protection. Under centrally planned economy, the employment contract for an indefinite duration constituted the basic form of paid activity. Currently, however, various forms of work performance co-exist, many of them remain outside the scope of labour law. Author indicates deep segmentation of current labor market. He also pays attention to the fact that paid work quite often ensures neither life stability nor proper social protection

Remote work de lege lata and de lege ferenda : modification of place of work performance or new concept of an employment relationship? Part 1

Część 1 opracowania jest poświęcona analizie pracy zdalnej de lege lata na gruncie ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (tzw. "tarcza antykryzysowa"). Autor przedstawia przepisy o pracy zdalnej, a także ich kolejne nowelizacje. Analizuje kompetencje pracodawcy dotyczące wprowadzenia pracy zdalnej, przesłanki jej wykonywania, zakres przedmiotowy, a także prawa i obowiązki stron stosunku pracy.Part 1 of the elaboration is dedicated to the analysis of remote work de lege lata, as provided by the Law of 2nd March 2020 on special solutions related to prevention of, countervailing and combating COVID-19, other infectious diseases and crisis situations caused by them (so-called “anti-crisis shield”). Author introduces the provisions on remote work, and their subsequent amendments. He analyses the employer’s competences to introduce remote work, the conditions of its performance, material scope of application, and also rights and duties of the parties to the employment relationship

Pozazwiązkowe przedstawicielstwa pracownicze powoływane w trybie przyjętym u danego pracodawcy

Opracowanie dotyczy problematyki reprezentacji pracowniczej na poziomie zakładu pracy w polskim prawie pracy. Autor zwraca uwagę na istotną rolę związków zawodowych oraz ich monopol na podejmowanie niektórych działań, w tym zwłaszcza zawierania układów zbiorowych pracy. Omawia szczegółowo możliwości tworzenia w razie braku związków zawodowych doraźnych przedstawicielstw pracowniczych, a także ich kompetencje do zajęcia się konkretnymi sprawami w interesie załogi. Zwraca również uwagę na wady polskiego systemu reprezentacji pracowniczej na szczeblu zakładowym.The elaboration is dedicated to the problem of employee representation at plant level under Polish law. Author emphasizes the major role of trade unions and their monopoly to undertake specific actions, especially concluding collective labour agreements. He introduces in detail the possibilities to create ad hoc non - union employee representation, where there is no trade union at the establishment, and their competences to take care of particular issues for the benefit of the staff. He pays attention to shortcomings of Polish model of employee representation at plant level

The right of an employee being a father to parenthood-related leaves in the context of prohibition of discrimination based on sex : commentary on judgment of the Supreme Court - Labour Law and Social Security Chamber of 18 November 2020, II PK 53/19

Komentowany wyrok dotyczy prawa pracownika-ojca do części urlopu macierzyńskiego i urlopu rodzicielskiego. Zdaniem Sądu Najwyższego kodeks pracy bezpodstawnie uzależnia rodzicielskie prawa ojca od ubezpieczeniowego statusu matki. Prawo polskie wprowadza zatem bezpośrednią dyskryminację mężczyzn ze względu na płeć. Sąd Najwyższy uznał, że ojciec może domagać się urlopów związanych z rodzicielstwem na podstawie bezpośrednio skutecznych przepisów dyrektywy 2006/54 oraz art. 33 ust. 2 Karty Praw Podstawowych UE. Autor pozytywnie ocenia sentencję wyroku, chociaż krytykuje niektóre fragmenty uzasadnienia dotyczące prawa Unii Europejskiej.The judgment at point pertains to the right of an employee being a father to part of maternity leave and parental leave. In the Supreme Court’s opinion, the Labour Code unjustifiably makes the father’s parental rights dependent upon the mother’s social security status. Thus, Polish law introduces direct discrimination of men based on sex. The Supreme Court held that the father could claim the parenthood-related leaves on the basis of directly effective provisions of the Directive 2006/54 and art. 33(2) of the EU Charter of Fundamental Rights. The author agrees with the operative part of the judgment. However, he critically evaluates some parts of the justification that refer to the European Union law

The competences of the European Labour Authority in the field of application and enforcement of labour law

Artykuł dotyczy statusu Europejskiego Urzędu ds. Pracy i jego kompetencji w zakresie stosowania i egzekwowania prawa pracy. Utworzony w 2019 r. Urząd ma przyczyniać się do zapewnienia sprawiedliwej mobilności pracowników w całej Unii oraz wspierać państwa członkowskie i Komisję w koordynowaniu systemów zabezpieczenia społecznego w Unii. Autor zarysowuje problemy związane ze swobodą przemieszczania się pracowników oraz delegowaniem pracowników w ramach swobody świadczenia usług. Przedstawia kompetencje Urzędu ds. Pracy dotyczące ułatwiania uzyskiwania informacji o prawach i obowiązkach w dziedzinie mobilności pracowników w całej Unii, ułatwiania i wspierania współpracy państw członkowskich w zakresie egzekwowania odpowiednich przepisów prawa Unii, prowadzenia mediacji i udzielania pomocy w rozstrzyganiu sporów transgranicznych między państwami członkowskimi, a także wspierania współpracy państw członkowskich w zakresie przeciwdziałania pracy nierejestrowanej.The article is dedicated to the status of the European Labour Authority and its competences in the field of application and enforcement of labour law. Established in 2019, the Authority shall contribute to ensuring fair labour mobility across the Union and assisting Member States and the Commission in the coordination of social security systems within the Union. Author outlines the problems connected to the freedom of movement of workers and posting of workers within the freedom to provide services. He introduces competences of the European Labour Authority on facilitating access to information on rights and obligations regarding labour mobility across the Union, facilitating and enhancing cooperation between Member States in the enforcement of relevant Union law, mediating and facilitating solution in cases of cross-border disputes between Member States, as well as supporting cooperation between Member States in tackling undeclared work

Europejskie związki zawodowe w epoce flexicurity i rynku pracy charakteryzującego się segmentacją : przypadek Polski

Celem opracowania jest analiza sytuacji związków zawodowych na polskim rynku pracy, który charakteryzuje się głęboką segmentacją. Autor argumentuje, że ustawa o związkach zawodowych z 1991 r. wprowadza przeszkody dla rozwoju ruchu związkowego. Podstawową jednostką organizacyjną jest zakładowa organizacja związkowa, która może odpowiadać potrzebom pracowników zatrudnionych na czas nieokreślony. Z drugiej strony, ustawa nie stwarza odpowiednich regulacji prawnych dla osób świadczących pracę w ramach innych form zatrudnienia. W artykule poddano analizie próby nowelizacji ustawy o związkach zawodowych pod kątem zapewnienia odpowiedniej ochrony osobom świadczącym pracę poza stosunkiem pracy. Autor podkreśla również, że regulacje ustawowe w praktyce stanowią przeszkodę dla rozwoju ruchu związkowego na szczeblu branżowym.The paper is intended to analyze the situation of trade unions in highly segmented Polish labour market. It is submitted that the Law on trade unions enacted in 1991 creates an obstacle to trade union development. The main organizational unit is an enterprise trade union organization. Such an entity may be suitable for employees engaged for an indefinite period. On the contrary, the law does not provide the appropriate framework for workers performing work under new forms of employment. The trade unions efforts to amend the law in order to safeguards rights of persons carrying out activities outside an employment relationship. It is also submitted that the law is de facto an obstacle to develop trade unions activities on branch level

Nowe formy zatrudnienia w Polsce

Artykuł dotyczy atypowych form zatrudnienia, które różnią się od umowy o pracę oraz przyczyniają się do dużego zróżnicowania rynku pracy. Autor przedstawia polskie regulacje prawne w tej dziedzinie, a także analizuje możliwości rozwoju nowych form zatrudnienia. Zwraca uwagę, że polskie prawo pracy jest stosunkowo sztywne, a liczne formy zatrudnienia atypowego, istniejące w innych państwach, w Polsce nie są wprost uregulowane.The article refers to atypical forms of employment that differ from an employment contract and contribute the deep differentiation of labour market. Author introduces Polish legal framework on this matter, and analyses the perspectives of development of new forms of employment. He emphasizes that Polish labour law is relatively rigid and many forms of atypical employment, recognized in other countries, are not explicitly regulated in Poland

Koncepcja "pracownika" : sytuacja w Polsce

Opracowanie koncentruje się na zakresie podmiotowym prawa pracy. Autor przedstawia polskie regulacje dotyczące umowy o pracę oraz stosunku pracy. Omawia definicje "pracownika" oraz "pracodawcy". Zwraca uwagę na ograniczenia swobody umów w dziedzinie pracy zarobkowej. Autor odnosi się również skrótowo do statusu osób wykonujących pracę na podstawie umów prawa cywilnego.The elaboration focuses on the personal scope of application of labour law. Author presents the Polish regulations concerning an employment contract and an employment relationship. He presents the definitions of "employee" and "employer". He emphasizes the limits to the freedom of contract in the field of paid work. Author also introduces briefly the status of persons who carry out work on the basis of civil law contracts

Fixed-term employment in Poland

Opracowanie dotyczy problematyki zatrudnienia terminowego w Polsce. Autor omawia prawne ramy zatrudnienia terminowego, dopuszczalność wcześniejszego rozwiązania za wypowiedzeniem umowy o pracę na czas określony, ochronę przed nadużywaniem zatrudnienia terminowego oraz konieczność znowelizowania kodeksu pracy.The elaboration concerns fixed - term employment in Poland. Author introduces the legal framework of fixed - term employment, possibilities of earlier termination with notice of a fixed - term employment contract, protection against abuses of fixed - term employment, as well as necessity to introduce amendments to the Labour Code