Edukacja między utopią a nieutopijnym światem. Garść refleksji w nawiązaniu do koncepcji trójjedni: rodzina – szkoła – instytucje społeczne

The article refers to a threefold concept: family – school – social institutions (as presented by Professor Andrzej M. de Tchorzewski). The basic considerations relate, for example, to utopia and different ways of understanding of this concept, as well as the utopian nature of the concept of triunity itself. This concept collides with many phenomena and processes that cause the deconstruction or reconstruction of its individual components (families, schools, social institutions). In addition, contemporary societies are faced – with greater or lesser success – with serious problems that also concern education and upbringing, and thus also the aforementioned triunity. Education – which is also involved in this triunity – is located between a utopia and real world. Against this background, questions and answers are formulated, something which should be done in order to make more a people-friendly world (simplifying – more utopian). It is also an invitation for reflection on what must be considered as priorities in the educational process.Artykuł nawiązuje do koncepcji trójjedni: rodzina – szkoła – instytucje społeczne (przedstawianej przez Profesora Andrzeja M. de Tchorzewskiego). Podstawowe wątki rozważań dotyczą m.in. utopii, różnych sposobów rozumienia tego pojęcia, a także utopijnego charakteru koncepcji trójjedni. Koncepcja ta zderza się z wieloma zjawiskami i procesami, które powodują dekonstrukcję lub rekonstrukcję poszczególnych jej części składowych (rodziny, szkoły, instytucji społecznych). Ponadto współczesne społeczeństwa mierzą się – z większym lub mniejszym powodzeniem – z poważnymi problemami, które dotyczą także kształcenia i wychowania, a więc również wspomnianej trójjedni. Edukacja – także zatem owa trójjednia – znajduje się między utopią i nieutopijnym światem. Na tym tle formułowane są pytania i próby odpowiedzi, co robić, aby przybliżać się do świata przyjaznego ludziom (w uproszczeniu – utopijnego). To również zachęta do refleksji, co uwzględnić w priorytetach edukacyjnych

Kilka uwag o teorii i praktyce edukacji nauczycielskiej

The article presents - against the author distinguished outlooks on the concepts of the teachers’ education - the key issues of education, supplementary training of teachers and improvement of their vocational skills. The eventual as well as actually observed effects of detaching of the teaching practice from the pedeutological theories, in particular in the situation when the accepted models are, in numerous cases decided by groups of people unfamiliar with those theories are discussed. Such a State of affairs may result in the growing role of the common knowledge or particular factional interests in the adopted Solutions. The practice of the teachers’ education was presented in aspect of, existing for many years - and according to the author, of small applicability - curricula, organizational and methodic Solutions; local conditions of particular school types and interferences shared with all areas of social life, in the period of transformation. The period of spontaneous battles for sense, content, methods and forms of teachers’ education, accompanied by the numerous negative phenomena, also brings about the attempts to formulate new Solutions. The author pays attention to the undertaken attempts to draw the future model, the vision of the differentiated teachers’ education, and attributing the significant role in the process to the community of educators dealing with theory and practice of the teachers’ education.W artykule przedstawione zostały - na tle wyróżnionych przez Autora ujęć koncepcji edukacji nauczycielskiej - najistotniejsze problemy kształcenia, dokształcania i doskonalenia zawodowego nauczycieli. Poddano w nim analizie możliwe - i dające się już dziś zaobserwować - skutki oderwania praktyki kształcenia od teorii pedeutologicznych, zwłaszcza w sytuacji, gdy o przyjmowanych modelach często decydują grupy ludzi nie znających tych teorii. Taki stan może prowadzić do dominacji wiedzy potocznej bądź środowiskowych partykularyzmów. Praktyka edukacji nauczycielskiej została przedstawiona w aspekcie funkcjonujących od lat - w ocenie Autora często już mało przydatnych - rozwiązań programowych, metodycznych i organizacyjnych; lokalnych warunków poszczególnych typów uczelni oraz zakłóceń będących udziałem okresu transformacji wszystkich sfer życia społecznego. Okres żywiołowych zmagań o sens, metody i formy edukacji nauczycielskiej, któremu towarzyszy wiele zjawisk negatywnych, niesie również poszukiwania nowych rozwiązań. Autor zwraca uwagę na podejmowane próby nakreślenia modelu przyszłościowego, wizji modelu zróżnicowanej edukacji nauczycielskiej, przypisując w tym procesie ważną rolę społeczności pedagogów zajmujących się teorią i praktyką kształcenia nauczycieli

S. Sysojewa, T. Kristopczuk: „Oswitni sistemy krain europejskowo sojuzu: zagalna charakteristika”. Riwne 2012, Nacionalna akademia pedagogicznich nauk Ukrainy, Kijwskij uniwersitet imieni Borisa Grinczenka, ss. 349. [recenzja]

Recenzja ksiażki: S. Sysojewa, T. Kristopczuk: „Oswitni sistemy krain europejskowo sojuzu: zagalna charakteristika”. Riwne 2012, Nacionalna akademia pedagogicznich nauk Ukrainy, Kijwskij uniwersitet imieni Borisa Grinczenka, ss. 34

Edukacja międzykulturowa - bilans otwarcia 2012

The article is a kind of balance of achievements and problems of intercultural education. It constitutes an attempt at presenting both a typology of the varieties of multiculturalism and some examples of multiculturalism in different parts of the world. This becomes a background for the outline of the history of multicultural education – its aims, applied models, and effects. What is introduced as a suggestion for overcoming the weaknesses of multicultural education is intercultural education. A new tendency in the life of contemporary societies, which the article refers to, is the multidimensional approach to human identity. In the environment of globalization, European integration, democracy and respect for human rights, the possibility to choose one’s own identity is of crucial significance. The above mentioned issues, along with other things touched upon in the text, determine the important tasks of intercultural education

Uniwersalizm pedagogiki społecznej - szansa rozwoju jednostek i społeczeństw

Przywołane pola teorii i praktyki pedagogiki społecznej traktuję jako jedynie skromną ilustrację wielości obszarów tej pedagogiki. Są w niej wątki tradycyjne i liczne nowe wątki. Obiektami zainteresowań są właściwie wszystkie podstawowe środowiska społeczne: rodzina, środowiska edukacyjne, środowiska lokalne i środowiska pracownicze, różne małe i duże grupy społeczne, relacje między ludźmi, jakość życia, grupy ludzi wymagających wsparcia, pomocy, ale także organizacje i instytucje ważne w życiu społecznym. W tym niezwykła, pozytywna ekspansja pedagogiki społecznej, jej uniwersalizm, „dążenie do ogarnięcia pewnej całości, do objęcia działalnością wszystkich ludzi, powszechność”21. To szlachetne dążenie, dające wielu ludziom szanse na nieskrępowany rozwój, osiąganie celów życiowych, pokonywanie trudności. Wiedza naukowa może tu dobrze służyć potrzebującym pomocy i chcącym z tej pomocy korzystać. A dotyczyć to może i często dotyczy ludzi mających różne wykształcenie, wykonujących rozmaite zawody, o różnym statusie społecznym i różnych warunkach życia

Tożsamość pedagogiki - tradycja, współczesność, nowa tożsamość?

The social sense of identity presented by the individuals associated with various teaching disciplines plays significant role in teaching itself as well as in its influence on other domains of life. Among many disciplines and fields of knowledge there are some of a particular and clarified character that doesn’t require further definition however there are some of the arguable character being recalled from time to time in attempts of better definition. Pedagogics remains a discipline open to a doubt despite its identity being examined in: ancient reflections considering the nurture; kinds of humanistic thought paving the way to pedagogics’s independence; and the formation time of the academic identity and its change in 20th century. It creates the combination of reflections on nurture, knowledge and wisdom stemming, from the ages and thougt’s nest – egg

Edukacja wobec odwiecznych i współczesnych problemów świata : konteksty i wyzwania edukacji międzykulturowej

The modern world is plagued by many problems which raise concern for the future of societies living in different parts of our globe. These problems also affect European societies. Behaviour patterns applied by politicians are biting and in many respects harmful, the rebirth of radical nationalist and chauvinist movements takes place, religion-based conflicts do not weaken, the differences in living standards of the rich and the poor increase, there is a lot of toxic influence of mass media. What brings some help in this difficult situation is education which by definition aims at preparation for life. This duty can be fulfilled only with full regard for fundamental problems of the modern world and with attempts to understand and solve them. A particular role in this mission can and should be played by intercultural education – by inspiring and promoting undertakings which aim at the preparation for worthy and harmonious life in the multicultural world troubled by serious problems

Four angles of view on multiculturalism and intercultural education

Intercultural education as a field of social practice and intercultural pedagogy is a subfield of science using treasure of the humanities. Four dominating approaches to multiculturalism and intercultural education can be distinguished. They are specific for sociology, psychology, the science of history, culture and pedagogy. Three of the approaches are mainly aimed at cognition, description and explanation of the phenomena and processes. They are not aimed at making changes in communities and human personalities. Intentional changes and the influence on people are the domain of pedagogy which builds on achievements of other fields of science and is created to support development and education of human beings. We can talk about a special purpose of intercultural education. The article presents, apart from the four approaches mentioned earlier, the author’s original concept of the analysis of theoretical and practical proposals in intercultural education.Wyższa Szkoła Pedagogiczna ZNP w Warszawie, Wydział Etnologii i Nauk o Edukacji w Cieszyni