Pro Libris: Lubuskie Pismo Literacko-Kulturalne, nr 4 (2010)

145 s. : il., portr.

Cultivation, utility properties and industrial use of flax

Len zwyczajny (Linum usitatissimum L.) jest gatunkiem uprawianym od wieków na ziemiach polskich ze względu na swój duży potencjał przemysłowy i żywieniowy. Największe znaczenie mają dwie formy lnu zwyczajnego: oleista, która stosowana jest obecnie głównie w branży spożywczej oraz włóknista uprawiana ze względu na wytrzymałe i trwałe włókna. Odmienne wykorzystanie form użytkowych jest determinowane zróżnicowaną biologią gatunku. Uprawa lnu nie jest szczególnie wymagająca, co pozwala na jego zrównoważoną produkcję. Główny problem stanowi zachwaszczenie i niedobór wody. W pracy przedstawiono charakterystykę głównych form użytkowych lnu, ich uprawę oraz potencjalne wykorzystanie przemysłowe, ze szczególnym uwzględnieniem prozdrowotnych właściwości siemienia lnianego.Linseed or flax (Linum usitatissimum L.) is an annual species cultivated for centuries in Poland due to its industrial and dietary potential. The highest economic importance have two forms: oilseed (linseed), mainly used in the food industry, and fibrous (flax), cultivated for its strong and flexible fibers. The different utility of those forms are determined by biological differences of species. The cultivation of linseed is not particularly demanding on soil and climatic conditions. It allows for their sustainable production. The main problem is the weeds management and the water deficit. The paper focuses on characteristic of linseed forms of utility, crop cultivation and potential industrial application, with particular emphasis on linseed health benefits

The Effect of Roasting on the Protein Profile and Antiradical Capacity of Flaxseed Meal

Roasting is more and more often used as a pre-treatment of flaxseeds. However, the process can influence flaxseed proteins that may be crucial for their properties. The aim of this research was to study changes in the electrophoretic protein profile (SDS-PAGE) and the antiradical capacity of flaxseed meals after roasting. The roasting temperature (160, 180, and 200 °C) and flaxseed cultivars (golden and brown seed) were factors including in the study. The free (F-MRP) and bound-to-protein (B-MRP) Maillard reaction products were also analyzed. The most significant changes in the SDS-PAGE protein profiles of roasted seeds of each of the tested flax cultivars were observed for the 13 kDa protein fraction (decrease) and for the 19 kDa and 17 kDa fractions (increase). The research revealed a significant correlation between the roasting temperature and B-MRP content, and changes in the percentage share of those three protein fractions. The antiradical capacity of roasted flaxseeds decreased, as compared with untreated seeds. After roasting at 200 °C the antiradical capacity of flaxseeds improved slightly, probably due to the MRP formation, but it was still significantly lower than that of the raw seeds. The research provides novel information about key protein fractions that seem to be important changing during heat treatment

Анализ восприятия биоактивной пищи беременными женщинами из Познани

Celem badań było określenie opinii kobiet będących w ciąży na temat żywności zawierającej składniki bioaktywne. Realizację przyjętego celu pracy uzyskano stosując metodę sondażu bezpośredniego, z wykorzystaniem kwestionariusza o strukturze zamkniętej. Badania przeprowadzono w roku 2014 i objęto nimi grupę 250 kobiet będących w ciąży i 270 kobiet niebędących w ciąży, w przedziale wiekowym między 20. a 43. rokiem życia. Na podstawie uzyskanych wyników badań stwierdzono, że znaczna część kobiet będących w ciąży nie uważała żywności bioaktywnej za bezpieczną. Ponad 90% badanych kobiet będących w ciąży deklarowało chęć zakupu żywności zawierającej składniki bioaktywne po poszerzeniu swoich informacji na temat składników bioaktywnych, jak i żywności je zawierającej. 100% ankietowanych kobiet uważało, że żywność zawierająca składniki bioaktywne powinna być dokładnie przebadana przed wprowadzeniem na rynek oraz zawierać na etykiecie czytelne informacje o obecności tych składników.The aim of the research was to study the opinion of pregnant women on bioactive food components and market behaviour towards them. The survey method with the application of a questionnaire was used. The surveys were conducted in 2014 on a group of 250 pregnant women and 270 not being pregnant women, aged 20-43. The results showed that a significant part of pregnant women did not consider bioactive food as safe. More than 90% of pregnant women declared their willingness to buy food containing bioactive components having expanded their information on bioactive components and food containing them. 100% of the women surveyed argued that food containing bioactive components should be subjected to reliable tests prior to entering the market and should be labelled with proper information.Цель изучения заключалась в определении мнения беременных женщин о пище, содержащей биоактивные компоненты. Поставленной цели работы достигли, используя метод прямого опроса, применяя вопросник с закрытой структурой. Обследования провели в 2014 г. в группе 250 беременных и 270 небеременных женщин в возрастном диапазне между 20. и 43. годом жизни. На основе полученных результатов определили, что значительное число беременных женщин не считали биоактивную пищу безопасной. Свыше 90% обследованных беременных женщин заявляли о своем желании купить продукты питания, содержащие биоактивные компоненты, после того, как повы- сится их информированность о биоактивных компонентах, а также о содержащей их пище. 100% опрошенных женщин считали, что продукты питания с биоактивными компонентами должны быть тщательно исследованы перед вводом их на рынок, а также они должны содержать на этикетке четко указанную информацию о наличии этих компонентов

Изучение влияния сенсорного профиля на одобрение цвета избранных зерновых продуктов среди жителей Познани

Celem rozważań jest analiza wpływu profilu sensorycznego barwy produktów zbożowych na akceptację sensoryczną ich barwy. Spośród badanych produktów wybrano makarony, chrupki i pieczywo chrupkie z dodatkiem składników bioaktywnych. Badania wykonano metodą ilościowej analizy opisowej czyli profilowania sensorycznego i oceny konsumenckiej. W ocenie konsumenckiej wzięło udział 156 osób, w wieku 25-55 lat. Analizę profilowania sensorycznego wykonywał 10-osobowy, specjalnie wyszkolony w tym celu zespół. W badaniach tych zastosowano 10-centymetrową skalę graficzną o charakterze hedonicznym. Na podstawie uzyskanych wyników stwierdzono, że pożądana barwa zależała od rodzaju produktu zbożowego. W przypadku oceny makaronów stwierdzono najmniejsze oczekiwania wobec próbek o wysokiej intensywności deskryptorów barwy szarej, a największą wobec próbek o największej intensywności deskryptorów barwy kremowej. Natomiast w ocenie pieczywa chrupkiego stwierdzono, że konsumenci w najmniejszym stopniu pożądali barwy brunatnej wobec produktów o wysokiej intensywności, a w największym − kremowej. Barwa żółta w największym stopniu pożądana jest w produktach zbożowych typu chrupki. Konsumenci w najmniejszym stopniu pożądają w tego typu produktach deskryptorów barwy brunatnej.An aim of considerations is to analyse the impact of the sensory profile of the colour of cereal products on the sensory acceptance of their colour. Among the products surveyed, there were selected pasta, crisps, and crispbread with an addition of bioactive components. The surveys were carried out by the method of quantitative descriptive analysis, or the sensory profiling and consumer evaluation. In the consumer evaluation, there were participating 156 people aged 25-55. The analysis of sensory profiling was carried out by a 10-person, specially trained for this purpose team. In the surveys, there was applied the 10-centimetre graphic scale of the hedonic nature. On the basis of the obtained results it was stated that the desired colour depended on the type of cereal product. In case of assessment of pastas, there were ascertained the lowest expectations towards the samples of high intensity of descriptors of grey, while the highest towards the samples of the highest intensity of the descriptors of cream colour. On the other hand, in assessment of crispbread, it was ascertained that consumers desired in the least degree brown towards the products with high intensity, and in the highest degree – cream colour. Yellow in the highest degree is desired in cereal products of the crisps type. Consumers in the least degree desire the descriptors of brown in such products.Цель рассуждений – провести анализ влияния сенсорного профиля цвета зерновых продуктов на сенсорное одобрение их цвета. В числе исследуемых продуктов выбрали макароны, хрустящие хлебцы и хрустящие хлебобулочные издения с добавлением биоактивных компонентов. Исследования провели по методу количественного описательного анализа, т.е. сенсорного профилирования, и потребительской оценки. В оценке приняли участие 156 человек в возрасте 25-55 лет. Анализ сенсорного профилирования проводил состоящий из 10 лиц, специально для этого обученный коллектив. В исследованиях применили графическую шкалу длиной в 10 см гедоничного характера. На основе полученных результатов констатировали, что желательный цвет зависел от вида зернового продукта. В случае оценки макаронов констатиро- вали самые низкие ожидания в отношении образцов с высокой интенсивностью дескрипторов серого цвета, самые же высокие – по отношению к образцам с высокой интенсивностью дескрипторов кремового цвета. С другой стороны, в оценке хрустящих хлебобулочных изделий констатировали, что потребители в самой низкой степени желали коричневого цвета по отношению к продуктам с высокой интенсивностью, а в самой высокой – кремового. Жёлтый цвет в самой высокой степени является желательным в зерновых продуктах типа хрустящих хлебцов. Потребители в самой низкой степени желают в продуктах такого рода дескрипторов коричневого цвета

Восприятие здоровой пищи пожилыми людьми в свете обследований

Celem artykułu było poznanie wpływu mieszkania samotnie lub z bliskimi na nastawienie ludzi starszych do żywności prozdrowotnej. W sondażu bezpośrednim wzięło udział 124 respondentów po 65. roku życia. Do najczęściej kupowanych produktów prozdrowotnych należał nabiał wzbogacony w wapń. Na decyzję o zakupie miały wpływ m.in. opinie rodziny i lekarza. Ponad 37% samotnych i 55% badanych mieszkających z bliskimi znało pojęcie żywności prozdrowotnej. Czynnikami, które wpłynęły na większe zainteresowanie respondentów tą żywnością, były szersza informacja i niższa cena. Fakt zamieszkiwania samotnie lub z innymi osobami nie wpływał na zachowania żywieniowe oraz nastawienie badanych do produktów prozdrowotnych.The aim of the study was to investigate the effect of living alone or with relatives on the attitude of elderly people toward health-promoting foods. 124 respondents over 65 years of age participated in the direct survey. The most frequently purchased functional foods were dairy products enriched with calcium. The belief about beneficial effects of these products as well as the opinions of the respondents’ families and doctors influenced their purchasing decisions. More than 37% of the lonely and 55% of respondents living with relatives knew the definition of healthpromoting foods. The factors that could increase the participants’ interest in healthy food were wider information and lower prices. The structure of living had no effect on nutritional behaviours and attitudes of respondents toward functional products.Цель статьи заключалась в изучении влияния проживания лиц-одиночек или с родными на отношение пожилых людей к здоровой пище. В зондажном прямом обследовании приняли участие 124 респондента в возрасте свыше 65 лет. К числу чаще всего покупаемых продуктов из группы здоровой пищи относились молочные продукты, обогащенные кальцием. На решения о покупке влияло, в частности, мнение семьи и врача. Свыше 37% одиночек и 55% опрошенных, проживающих с родными, были знакомы с понятием здоровой пищи. Факторами, которые повлияли бы на больший интерес респондентов в этой пище, были более шировая информация и более низкая цена. Факт проживания одиночкой или с другими лицами не влиял на питательное поведение ни на отношение опрошенных к продуктам из группы здоровой пищи

ATTITUDE TO FUNCTIONAL FOOD AMONG ELDER PEOPLE FROM THE WIELKOPOLSKA REGION BASED ON THEIR LIFE ACTIVITY – PILOT STUDY

Due to the increasing share of the elderly in the population of developed countries and studies that indicate that aging is positively correlated with poorer nutritional status, it would make sense to spread the consumption of functional foods among seniors. The aim of the work was to determine the perception of functional food by elderly people depending on their vital activity. In the study survey questionnaire was used, consisting primarily of closed questions. In direct survey participated 140 people at the age of 65 from the Wielkopolska region. Women accounted for 66% of the respondents. Respondents were divided into 2 groups – active physically and mentally (respondents doing sports every day, leading social and charitable activities, participants in classes at the University of the Third Age), and less-active. The answers were analysed Chi-square test α = 0.05 signifi cance level (Statistica Soft Ware 7.0). On the basis of the carried out study were found better attitudes towards functional foods among people with more active life. More than a half of the “active” respondents had no concern with respect to functional foods, while 20% of the people from “inactive” group believed the products to be promoted as healthy only as an advertising ploy. Most of the “active” respondents associated functional food as pro-healthy food. The application of functional foods can translate into improving health quality of life of older people, which is why it is worthwhile to support activation measures of seniors and increase their knowledge of these products

Postawy osób starszych z terenu Wielkopolski wobec żywności funkcjonalnej w zależności od ich aktywności życiowej – badania pilotażowe

Due to the increasing share of the elderly in the population of developed countries and studies that indicate that aging is positively correlated with poorer nutritional status, it would make sense to spread the consumption of functional foods among seniors. The aim of the work was to determine the perception of functional food by elderly people depending on their vital activity. In the study survey questionnaire was used, consisting primarily of closed questions. In direct survey participated 140 people at the age of 65 from the Wielkopolska region. Women accounted for 66% of the respondents. Respondents were divided into 2 groups – active physically and mentally (respondents doing sports every day, leading social and charitable activities, participants in classes at the University of the Third Age), and less-active. The answers were analysed Chi-square test α = 0.05 signifi cance level (Statistica Soft Ware 7.0). On the basis of the carried out study were found better attitudes towards functional foods among people with more active life. More than a half of the “active” respondents had no concern with respect to functional foods, while 20% of the people from “inactive” group believed the products to be promoted as healthy only as an advertising ploy. Most of the “active” respondents associated functional food as pro-healthy food. The application of functional foods can translate into improving health quality of life of older people, which is why it is worthwhile to support activation measures of seniors and increase their knowledge of these products