Histopathology and levels of proteins in plasma associate with survival after colorectal cancer diagnosis

Funding Information: The authors thank the subjects who have donated their time and their samples that were used in this research. Publisher Copyright: © 2023, The Author(s).Background: The TNM system is used to assess prognosis after colorectal cancer (CRC) diagnosis. Other prognostic factors reported include histopathological assessments of the tumour, tumour mutations and proteins in the blood. As some of these factors are strongly correlated, it is important to evaluate the independent effects they may have on survival. Methods: Tumour samples from 2162 CRC patients were visually assessed for amount of tumour stroma, severity of lymphocytic infiltrate at the tumour margins and the presence of lymphoid follicles. Somatic mutations in the tumour were assessed for 2134 individuals. Pre-surgical levels of 4963 plasma proteins were measured in 128 individuals. The associations between these features and prognosis were inspected by a Cox Proportional Hazards Model (CPH). Results: Levels of stroma, lymphocytic infiltration and presence of lymphoid follicles all associate with prognosis, along with high tumour mutation burden, high microsatellite instability and TP53 and BRAF mutations. The somatic mutations are correlated with the histopathology and none of the somatic mutations associate with survival in a multivariate analysis. Amount of stroma and lymphocytic infiltration associate with local invasion of tumours. Elevated levels of two plasma proteins, CA-125 and PPP1R1A, associate with a worse prognosis. Conclusions: Tumour stroma and lymphocytic infiltration variables are strongly associated with prognosis of CRC and capture the prognostic effects of tumour mutation status. CA-125 and PPP1R1A may be useful prognostic biomarkers in CRC.Peer reviewe

Það á ekki að vera happa og glappa hvaða þjónustu barnið fær. Reynsla félagsráðgjafa af starfi með börnum með ADHD

Markmið þessarar rannsóknar er að fá innsýn í reynslu félagsráðgjafa af starfi þeirra með börnum með ADHD. Til að ná fram markmiðum rannsóknarinnar var notast við eigindlega rannsóknaraðferð. Tekin voru sex opin viðtöl við félagsráðgjafa á Íslandi og í Noregi sem starfað hafa með börnum í 11-29 ár og hafa reynslu af starfi með börnum með ADHD. Tilgangurinn var að kanna hvort félagsráðgjöf geti stuðlað að bættum lífsgæðum barna með ADHD og fjölskyldna þeirra. Spurt var hvernig hugmyndafræði félagsráðgjafar nýtist í starfi með börnum með ADHD, hverjir séu styrkleikar aðferðafræði félagsráðgjafar í slíku starfi, og hvort meðferðarúrræði sem notuð eru byggi á gagnreyndum aðferðum. Meðal helstu atriða sem fjallað er um er skilgreining á ADHD, orsök og afleiðingar auk áhættuþátta og fylgiraskana. Einnig er félagsráðgjafafaginu gerð skil sem og hugmynda- og aðferðafræði þess, auk helstu úrræða sem rannsóknir hafa sýnt að beri árangur fyrir börn með ADHD og fjölskyldur þeirra. ADHD er algengasta geðröskunin meðal barna og hefur hún afdrifarík áhrif á líf fjölda einstaklinga. Það eru helst einkenni röskunarinnar, fylgiraskanir (Moen, 2014; Zendarski, Sciberras, Mensah og Hiscock, 2016) og fordómar sem skerða lífsgæði barnanna (Sigrún Ólafsdóttir og Jón Gunnar Bernburg, 2010). Til að bæta lífsgæði barna með ADHD er því mikilvægt að aðstoða þau og umhverfi þeirra við að læra inn á einkennin og ná tökum á þeim, bregðast við fylgisrökunum og auka fræðslu til að reyna að draga úr fordómum. Viðmælendur voru sammála um að skólakerfið væri sá vettvangur sem þyrfti helst að breyta til að bæta aðstæður barnanna, bæði hvað varðar menntun kennara og aðstæður í skólum. Niðurstöður sýndu fram á að hugmyndafræði félagsráðgjafar nýtist vel bæði í greiningarvinnu og eins til að sinna barninu og félagslegu umhverfi þess. Helstu styrkleikar aðferðafræði félagsráðgjafar í slíku starfi eru heildarsýn, teymisvinna, hagsmunagæsla og réttindabarátta auk málastjórnar. Hvað úrræði varðar benda niðurstöður til þess að skortur sé á úrræðum og að takmarkað framboð sé af gagnreyndum meðferðarúrræðum til að sinna hópnum. Vonast rannsakandi til að niðurstöðurnar geti reynst hagnýtar í sálfélagslegu starfi með börnum og unglingum með ADHD á Íslandi, sem og fjölskyldum þeirra. Ætlunin er að hlusta eftir nýjungum og koma auga á það sem vel er gert, en einnig það sem betur mætti fara. Lykilorð: ADHD, börn, félagsráðgjöf, hugmyndafræði, gagnreynd meðferðarúrræðiThe objective of this study is to gain insight into the experience of social workers in their work with children with ADHD. To achieve the objectives of this study a qualitative research method was used. Six, open interviews were conducted with social workers in Iceland and Norway who have worked with children for 11-29 years and have experience in working with children with ADHD. The purpose was to examine whether social work can help improve the quality of life of children with ADHD and their families. They were asked how the ideology of social work can be used when working with children with ADHD. What are the strengths of the methodology of social work in that kind of work? Are the treatment resources built on an evidence-based approach? Among the main topics addressed is the definition of ADHD, its causes and effects as well as risk factors and accompanying disorders. The field of social work is also examined, its ideology and methodology as well as the main resources which studies have shown to be effective for children with ADHD and their families. ADHD is the most common mental disorder amongst children and it dramatically impacts the lives of many individuals. It is mainly the symptoms of the disorder, the accompanying disorders and prejudice which diminish the children’s quality of life. To improve their quality of life it is important to assist the children and their community by learning about the symptoms and dealing with them, reacting to the accompanying disorders and increasing education to help reduce prejudice. The participants agreed that the school system; both the teachers’ education and school conditions, was the area that needed to be changed in order to improve the children’s situation. The results showed that the ideology of social work is very useful in diagnostic work and also in taking care of the child and its social environment. The main strengths of the methodology of social work are team work, advocacy and campaigning for rights, as well as case management. As far as treatment is concerned the results indicate that there is a shortage of resources and a limited supply of evidence- based treatments for this group. The researcher hopes that the results will be of practical value in psychosocial work with children and adolescents with ADHD in Iceland, as well as their families. The intent is to keep an eye on innovations and identify what is being done well but also to monitor what could be improved. Key words: ADHD, children, social work, ideology, evidence based practic

Fíflabörnin. Börnin sem spjara sig

Fjöldi barna hér á landi elst upp við óæskilegar uppeldisaðstæður og meirihluti þeirra hlýtur vitsmunalegan, félagslegan eða líkamlegan skaða vegna þessa. Í ritgerðinni var reynt að komast að niðurstöðu varðandi hvað það er sem gerir það að verkum að sum börn sem alast upp við slíkar aðstæður hljóta ekki skaða. Rannsóknarspurningarnar eru eftirfarandi: Hvað er það sem gerir það að verkum að sum börn sem alast upp við mótlæti spjara sig og hver er máttur samfélagsins - hvaða áhrif geta íbúar samfélagsins haft á það hvort börn sem alast upp við mótlæti ná að spjara sig? Skrifin eru aðallega byggð á erlendum fagbókum, innlendum og erlendum ritrýndum fræðigreinum og tölulegum upplýsingum héðan frá Íslandi. Kynntar eru þær kenningar úr félagsráðgjöf sem þóttu passa best við viðfangsefnið og fjallað um nokkra áhættu- og varnarþætti sem koma fyrir í lífi þessara barna. Auk þessa er fjallað um þær bjargir sem börn sem búa við óæskilegar uppeldisaðstæður geta nýtt sér til að komast hjá eða draga úr skaða. Helstu niðurstöður eru þær að um samspil erfða og umhverfis sé að ræða en ákveðin skapgerðareinkenni skipta miklu máli í samspili við þætti úr umhverfinu. Seigla og samkennd eru þættir sem nýtast börnum vel til að vinna gegn mótlæti. Seigla er ferli sem er háð samspili ólíkra þátta en samkennd er hugarfar sem hægt að temja sér með ákveðnum aðferðum. Hvað varðar samfélagið er mikilvægt að almenningur og þeir aðilar sem starfa náið með börnum séu meðvitaðir um hvað þeir geta haft mikil áhrif á líðan og framtíð barna sem búa við erfiðar heimilisaðstæður. Nauðsynlegt er að gripið sé strax inn í leiki grunur á því að barn búi við óæskileg skilyrði, en því fyrr sem gripið er inn í því meiri eru líkurnar á að koma í veg fyrir eða draga úr mögulegum skaða. Með utanaðkomandi stuðningi, seiglu og samkennd að vopni eiga þessi börn sér von um bjarta framtíð

Hlutverk maresin 1 og viðtaka þess LGR6 í bólguhjöðnun í ósæðarlokum og kölkun þeirra

Failure to engage pro-resolving processes during the inflammatory response may lead to chronic inflammation, which is the underlying cause of many prevalent diseases. Chronic inflammation is a key pathological feature of cardiovascular diseases and a central driver of soft tissue calcification, for example, in atherosclerosis and aortic valve stenosis. Resolution of inflammation is an active process regulated by a family of specialized pro-resolving lipid mediators (SPMs). Maresins are one of those families and actively facilitate pro-resolution, anti-inflammation, tissue regeneration, and pain reduction, although their role in cardiovascular calcification has yet to be investigated. This thesis aimed to determine the role and actions of maresin 1 (MaR1) and its receptor LGR6 in aortic valve inflammation and calcification. A transcriptomic databank from human aortic valves and isolated primary human valvular interstitial cell (VIC) cultures were used to assess mRNA gene expression of pro-resolution associated markers and the effects of MaR1 treatment on human VICs using functional assays, such as calcification and phagocytosis of hydroxyapatite crystals. The results showed that the LGR6 receptor is expressed in aortic valves and VICs, although the protein expression of LGR6 in VICs needs further confirmation. The gene expression of ALOX12, a precursor to MaR1 biosynthesis, was confirmed in VICs. LGR6 gene expression was down-regulated by inflammatory cytokine stimulations. MaR1 treatments down-regulated the in vitro effects of osteogenic media in pro-inflammatory and calcification-associated gene expression, e.g., in IL-1β, IL-8, BMP2, RUNX2 and SNN1. The possible abatement effect of MaR1 on calcification was further corroborated with the calcification assay. The results from this thesis present the first indications of the role and possible actions of MaR1 and its receptor LGR6 in resolution of aortic valve inflammation and calcification processes.Skertir ferlar í bólguhjöðnun (e. pro-resolution) geta leitt til langvarandi bólguástands, sem er undirliggjandi orsök margra sjúkdóma. Langvinnt bólguástand er lykilatriði í sjúkdóms eiginleikum hjarta- og æðasjúkdóma, og megin drifkraftur af mjúkvefjar kölkun, til dæmis í æðakölkun (e. atherosclerosis) og ósæðarlokukölkun. Bólguhjöðnun er virkt ferli sem stjórnast af sérstökum hjöðnunarboðefnum (e. special proresolving lipid mediators), sem samanstanda af nokkrum fjölskyldum. Maresin er einn af þeim og hefur virkt hlutverk í bólguhjöðnun, endurnýjun vefja, verkjalækkun og er bólgueyðandi. Það hefur þó ekki verið rannsakað í tengslum við hjarta- og æðasjúkdóma. Markmið verkefnisins var að rannsaka áhrif maresin 1 (MaR1) hjöðnunarboðefnisins og viðtaka þess, LGR6, í tengslum við ósæðalokubólgur og -kölkun. Til þess að rannsaka þessa ferla þá var notast við gögn frá gagnabanka um mennskar ósæðarlokur og mennskar ósæðaloku millifrumur (e. valvular interstitial cells). Til þess að meta mRNA genatjáningu bólguhjaðnandi tengdra þátta og áhrif MaR1 meðferðar á ósæðaloku millifrumur var notast við kölkunarpóf og próf á afkastanleika átfrumna (e. phagocytic capacity assays) með hýdroxýapatít kristöllum. Niðurstöður sýndu fram á tilvist og tjáningu á LGR6 viðtakanum í ósæðarlokum og hjartaloku millifrumum, en þörf er á frekari staðfestingu á prótein tjáningu viðtakans í frumunum. Genatjáning ALOX12, forvera í MaR1 líffefnamyndun (e. biosynthesis), var staðfest í ósæðaloku millifrumum. Bólguefna frumuboðefni (e. inflammatory cytokine) lækkuðu genatjáningu LGR6. Þegar ósæðalokumillifrumurnar voru meðhöndlaðar með MaR1 þá mildaði það in vitro áhrif beinmyndunarætis (e. osteogenic media) á genatjáningu bólgumyndandi og kölkunar tengdra gena. Slíkt gefur til kynna mögulegan samdrátt í kölkun af völdum MaR1 og var þessi tilgáta var stutt með frekari kölkunarprófunum (e. calcification assays). Niðurstöður þessarar rannsóknaverkefnis gefa fyrstu vísbendingar um hlutverk og mögulega virkni maresin 1 og viðtaka hans í bólguhjöðnun á ósæðarloku og kölkunarferli hennar sem gæti leitt til bættrar meðferðar við æðakölkun og tengdum sjúkdómum