Polska rachunkowość jako część procesu globalizacji

The article describes the evolutionary stages of Polish GAAP from the early 1990s to the present day in the context of basic harmonization trends. It explains that the developments have been shaped by two groups of international regulation, IFRS and the European Union directives. As a result, Polish GAAP represents an example of a mixed model accounting including features of both Anglo-American and Continental regulation.W artykule opisano rozwój polskiej rachunkowości od początku lat 90. XX w. do dnia dzisiejszego w kontekście harmonizacji. Wyjaśniono, że zmiany były kształtowane przez dwa źródła międzynarodowych regulacji: MSSF i dyrektywy Unii Europejskiej. W efekcie polska rachunkowość reprezentuje model mieszany, łącząc w sobie cechy zarówno rozwiązań anglo-amerykańskich, jak i kontynentalnych

Porównywalność formy prezentacji informacji w sprawozdaniach finansowych sporządzonych zgodnie z MSSF (na przykładzie Polski i Niemiec)

Porównywalność formy prezentacji informacji w sprawozdaniach finansowych sporządzonych zgodnie z MSSF (na przykładzie Polski i Niemiec) Celem głównym artykułu jest analiza różnic w formie prezentacji informacji zawartych w sprawozdaniach finansowych sporządzonych zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej (MSSF). Do osiągnięcia celu i weryfikacji tezy badawczej wykorzystano metodę studiów literatury przedmiotu i aktów prawnych, w tym MSSF, oraz analizę skonsolidowanych sprawozdań finansowych. Badaniu poddano skonsolidowane raporty roczne dziesięciu wybranych spółek giełdowych objętych polskim indeksem WIG20 i niemieckim indeksem DAX – opublikowanych za okres od 01.01. do 31.12.2016 roku. Badaniem objęto skonsolidowany bilans, skonsolidowany rachunek zysków i strat oraz sprawozdanie z pozostałych całkowitych dochodów, a także noty uzupełniające. Na podstawie badania sformułowano wnioski – między opublikowanymi raportami rocznymi występują istotne rozbieżności, we wszystkich przypadkach sprawozdania finansowe przyjmują odmienną formę i stanowią indywidualny wytwór każdego podmiotu o odmiennym poziomie uszczegółowienia. Często wymagane informacje są dostępne dopiero w informacji dodatkowej, jednakże w każdym przypadku w odmiennym układzie, a wielokrotnie również w niewystarczającym zakresie. Skutkuje to znacznymi trudnościami przy porównywaniu dokonań poszczególnych spółek oraz przeprowadzaniu analizy ich sytuacji finansowej

Wpływ uwarunkowań kulturowych na zakres ujawnień w sprawozdaniach finansowych sporządzonych według Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej

Głównym celem artykułu jest ocena wpływu uwarunkowań kulturowych (określonych przez Hofstedego) na zakres ujawnień w sprawozdaniach finansowych sporządzonych według Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej (MSSF) w wybranych krajach świata. Przedmiotem badań empirycznych były roczne skonsolidowane sprawozdania finansowe emitentów papierów wartościowych (z wyłączeniem banków, ubezpieczycieli oraz pozostałych instytucji finansowych) sporządzone za lata 2011–2013. Analiza obejmowała cztery kraje reprezentujące różne kręgi kulturowe, tj. Wielką Brytanię (kultura anglosaska), Niemcy (kultura germańska), Polskę (kultura Europy Środkowo-Wschodniej) oraz Kuwejt (kultura arabska). Materiał do badań pochodził z 312 rocznych skonsolidowanych sprawozdań finansowych ze 104 spółek. Wyniki badań wskazują, że czynniki kulturowe (określone przez Hofstedego) mają wpływ na zakres infor-macji ujawnianych w sprawozdaniach finansowych sporządzanych według MSSF. Przeprowadzone przez autorów badanie jest jednym z niewielu, w którym oprócz krajów Europy Zachodniej uwzględniono rów-nież kraje Europy Środkowo-Wschodniej oraz kraje arabskie. W większości opracowań zagranicznych do-tyczących oddziaływania uwarunkowań kulturowych na zakres ujawnień w sprawozdaniach finansowych kraje te były pomijane

The interpretation of the verbal probability expressions used in the IFRS – The differences observed between Polish and British accounting professionals

Research Question: Do Polish and British accounting professionals interpret verbal probability expressions (VPEs) differently when presented with identical excerpts from IFRS? Motivation: Our research has been motivated by the ongoing debate of consistent interpretation of VPEs. The major difficulty in the interpretation of these terms is the imperative for the accountants to express their individual subjective judgements. Previous research shows that these expressions may have low communication efficiency (Simon, 2002) as they give way to ‘wide variations in interpretation’ (Chesley, 1986: 196). The lack of consistency in the interpretation of VPEs may limit the usefulness of the financial statements prepared on their basis (Simon, 2002). Idea: We examine the interpretational differences between Poles and the British. We also survey whether the principle of prudence will impact the interpretation manner of the Polish and the British accounting professionals. Data: For the purpose of our study we distributed a questionnaire. 332 questionnaires from Poland and 75 questionnaires from the UK included answers that were subject to the analysis. Tools: We asked a sample of professional accountants from Poland and the UK to interpret the “in context” VPEs used in IFRS establishing the threshold for recognition of various accounting elements. Findings: Our results show that there are differences in the manner the Poles and the British interpret VPEs. Additionally, we indicate that the Polish accountants’ attachment to the prudence principle affects their manner of interpretation. However, we were not able to state whether this principle would not affect the level of probability assigned by the British accountants. Contribution: Our paper provides the first comparative results for Poland and the UK, in terms of surveying professional judgement under with relation to the IFRS

The role of context in the interpretation of verbal probability expressions used in International Financial Reporting Standards

The objective of this study is to specify whether the interpretation of verbal probability expressions (VPEs) by accounting professionals depends on the context in which they have been used in IFRS. For the purpose of this study, a questionnaire was distributed, and a sample of accountants and auditors was asked to interpret the “probable” expression used in IFRS establishing the threshold for recognising various accounting elements. The results provide further support for the hypothesis that the context the VPEs are used in affects their interpretation. The results indicate the problem of inconsistency in the interpretation of these expressions by accounting professionals. Thus, this study should provide some tentative implications for standard setters to consider in using VPEs in IFRS

Budżetowanie działalności jednostek gospodarczych Teoria i praktyka. Część V

Z wprowadzenia: "Przekazujemy do rąk Czytelników część monografii dotyczącej budżetowania jednostek gospodarczych. Jej przygotowanie zbiegło się z ukazaniem się manifestu Precz z budżetami Jeremiego Норе’а i Robina Frasera. Autorzy poddają tam ostrej krytyce dotychczasowe praktyki stosowania budżetowania kosztowego. Stąd niniejsza publikacja - między innymi - dlatego różni się istotnie od poprzednich. Od pewnego czasu - także w Polsce - pojawiały się głosy wskazujące na istotne niedoskonałości budżetowania kosztowego, na przykład J. Gierusz [Materiały konferencyjne 2001], G. H. Świderska [Rachunkowośćzarządcza i rachunek kosztów, 2002]. Nie odnosiły one jednak skutku. Nie zauważono też dotąd narastającej listy zarzutów wytaczanych przeciw finansowym jednostkom miary stosowanym w budżetowaniu kosztowym, na przykład G. K. Świderska [jak wyżej], M. Sierpińska, B. Niedbała [Controllingoperacyjny wpnedsiębiorstwie, 2003]. Bez echa pozostało postawione przez autora pytanie: „zmierzch czy rozwój budżetowania?” [„Controlling i rachunkowość zarządcza” 9/2002], gdzie jednoznacznie wskazano, że budżetowanie kosztowe obejmuje jedynie jedną sferę działalności przedsiębiorstwa i tym samym nie może stanowić wystarczającej podstawy do sterowania przedsiębiorstwem. Zwolennicy budżetowania kosztowego nawet zgadzali się ze stawianymi zarzutami, jednak nie reagowali na propozycje zmian w filozofii i metodologii budżetowania."(...

Ujmowanie i pomiar przychodów ze sprzedaży w świetle MSSF 15 i regulacji polskich – analiza porównawcza

Cel: Celem artykułu jest ocena skali rozbieżności między Międzynarodowym Standardem Sprawozdawczości Finansowej (MSSF) 15 a polskimi rozwiązaniami, które obowiązują (lub wkrótce będą obowiązywać) w obszarze ujmowania i pomiaru przychodów ze sprzedaży. Metodyka/podejście badawcze: W artykule zastosowano metody analizy literatury przed-miotu oraz aktów prawnych, w tym głównie ustawy o rachunkowości, Krajowych Standar-dów Rachunkowości (KSR), a także właściwych MSR i MSSF. Wyniki: Przeprowadzone badania dowodzą, że przepisy polskie dotyczące przychodów, oceniane na tle międzynarodowym, tworzą dwa segmenty. Pierwszy z nich to KSR nr 15 – w relacji do MSSF 15 zawiera regulacje generalnie zbieżne, zwłaszcza w kwestiach ogólnych zasad rozpoznawania przychodów oraz metodyki pomiaru przychodów ujmowanych w okre-ślonym momencie. Na drugi segment składają się: ustawa o rachunkowości oraz KSR nr 3, tworzone na podstawie nieaktualnych już MSR 18 i MSR 11, a dotyczące rozpoznawania przychodów w miarę upływu czasu. Praktyczne implikacje: Artykuł wskazuje na rozbieżności między regulacjami polskimi i międzynarodowymi w zakresie ujmowania i pomiaru przychodów, co może być ważne dla przedsiębiorstw zmieniających podstawę przygotowania sprawozdania finansowego z ustawy o rachunkowości na MSSF. Oryginalność: Artykuł jest pierwszym opracowaniem, w którym dokonano oceny stopnia zgodności polskich i międzynarodowych przepisów w obszarze ujmowania i pomiaru przy-chodów ze sprzedaży

Ocena przygotowanegoprzez IASB i FASBprojektu sprawozdania finansowego

W artykule przedstawiono podstawowe założenia projektu sprawozdania finan-sowego przygotowanego przez IASB i FASB, a także wady i zalety sformułowanych rozwiązań. Do zalet zaliczono między innymi: 1) fakt wspólnego opracowania koncepcji przez obie Rady, 2) duże znaczenie omawianego projektu dla podniesienia bezpieczeństwa obrotu gospodarczego, 3) spójność na poziomie każdego wiersza, jako podstawową cechę sprawozdania, 4) wprowadzenie obowiązku ujawniania wyniku całościowego. Wątpliwości natomiast budzą zwłaszcza: 1) trudności z podziałem aktywów i zobowiązań, kosztów i przychodów oraz wpływów i wydatków pomiędzy wyróżnione sekcje i kategorie, 2) brak rozstrzygnięć co do sprawozdań skonsolidowanych, 3) znaczne koszty wdrożenia proponowanej koncepcji

Dylematy harmonizacji rachunkowości

Harmonizacja rachunkowości finansowej jest procesem przynoszącym wiele korzyści, ale także generującym poważne zagrożenia. Wśród pozytywnych stron harmonizacji wymienić należy: wzmocnienie funkcji alokacyjnej rynków kapitałowych, wzrost zaufania inwestorów do sprawozdań finansowych, rozszerzenie możliwości pozyskiwania kapitału pożyczkowego, obniżenie kosztów funkcjonowania korporacji międzynarodowych. Towarzyszące harmonizacji zjawiska niepożądane to: wyeliminowanie porównywalności sprawozdań finansowych na poziomie krajowym, przekreślenie znacznej części dorobku szkoły kontynentalnej rachunkowości, ustanowienie monopolu w tworzeniu standardów, zanik normatywnego nurtu badań w rachunkowości