Geositesto Be Used In Terms Of Geotourism in Muş Province and Its Surroundings

Muş ili ve yakın çevresinde çok sayıda jeoturizm açısından önemli sayılabilecek jeositler mevcuttur.Hamurpet Gölü; oluşumunda etkili olan volkanik ve tektonik olaylar bakımından Muş il sınırları içerisindekalan önemli jeositlerden biridir. Muş-Varto karayolu üzerinde yer alan fosiller, Bingöl ve Nemrutvolkanları, Solhan obsidyen yatakları, Sergen riyolitleri içerisinde yer alan Mercimekkale domu gerekjeolojik geçmişleri ile gerekse kültürel değerleri ile jeoturizm açısından değerlendirilebilecek önemli jeositalanlarıdır.Kuzey Anadolu ve Doğu Anadolu Fayları yanında Muş Bindirme Zonu (MBZ), Varto Fay Zonu (VFZ)ve bunlar üzerinde yer alan jeolojik ve jeomorfolojik oluşumlar, Muş ili ve yakın çevresinde bulunan diğerjeositlerdir.Muş ili ve yakın çevresinde yer alan jeositlerin değerlendirilmesi ile oluşturulacak jeoparklar; jeolojikgüzelliklerin, doğal zenginliklerin, ender oluşumların bulunduğu bir yer olmanın ötesinde yeni bir anlayışlayönetilen ve/veya işletilen alanlara dönüştürülerek sosyo-ekonomik anlamda ile önemli katkılar sunabileceğigibi bu alanların korunması ve gelecek nesillere aktarılmasını sağlayacaktır. Oluşturulacak jeoparklar ilinhem ulusal hem de uluslararası tanıtımına önemli katkı sunacaktır.Bu çalışmada Muş ili ve yakın çevresinde jeoturizm açısından değerlendirilebilecek bazı jeositlerintanıtılması amaçlanmıştır.There are a number of important geosites in terms of geotourism in Muş province and its surroundings.Hamurpet Lake is among important geosites in terms of volcanic and tectonic movements, which areeffective in formation of the geosites, and it is located within the boundaries of Muş province. Fossils onMuş-Varto highway, Bingöl and Nemrutvolcanos, Solhan obsidian deposits and Mercimekkale DOM inSergen rhyolites are signifi cant geosites with their geologic history and cultural values.Muş Overthrust Zone (MOZ) and Varto Fault Zone (VFZ) near Northern Anatolia and Eastern AnatoliaFaults; and geologic and geomorphologic formations on these zones are the geosites in Muş provinces and itssurroundings.Geoparks that can be designed by the use of geosites taking place in Muş province and its surroundingscan bring significant contributions in socio-economic sense since these geoparks will be not only a placeincluding solely geologic beauties, natural wealth and unique formations, but also manageable and/oroperable areas created with a new perspective. They will help both natural and international promotion of thecity.This study aims to introduce some geosites that can be used in terms of geotourism in Muş province andits surroundings

JEOLOJİK MİRAS VE TÜRKİYE JEOSİTLERİ ÇATI LİSTESİ

Jeosit ve onun daha özel hali olan Jeolojik Miras kayaç, fosil, mineral, istif, yapı vb. somut objeler olup, yerkürenin geçirdiği önemli olayların ürünleri veya belgeleridir. Çatı Liste ise jeositlerin temsil ettiği olayların ifadesi olup, yer adı verilmeksizin onların belirlenmesi işidir. Her ülke için bir tane Çatı Liste bulunur. Bu çalışma ile Türkiye için önerilen Çatı Liste on grup veya kategori içinde seksen beş (85) başlık (= çatı) kapsamaktadır. En çok çatı stratigrafi ile volkanik ve metamorfik olaylar kategorilerinde bulunmaktadır. JEMIRKO’ya önerilmiş ancak kesinleşmemiş jeosit sayısı ise 815’tir. Bunların çoğunluğu da stratigrafi ve volkanizma kategorilerindedir

MARMARA DENiZi ÇEVRESİNDEKİ TERSİYER VOLKANİZMASININ ÖZELLİKLERİ

Marmara denizi çevresinde, 1/500.000 ölçekli istanbul paftasının kapsadığı alanda Üst Kretase'de başlayıp Üst Miyosen sonlarına kadar aralıklı olarak devam eden volkanizma Üst Kretase, Eosen, Oligosen, Alt-Orta Miyosen ve Üst Miyosen yaşlı olmak üzere farklı 5 evreye ayırtlanmış ve bu geniş alandaki volkanik yüzleklerin tümü yaşlarına göre belirlenmişlerdir. Yapılan ayrıntılı petrografik çalışmaların yanısıra, yaş sorununu aydınlatmak amacıyla farklı alanlardan ve evrelerden alınan 9 örnekte K/Ar yöntemi ile radyometrik yaş ölçümü yapılarak en eski lavın 74, 3 ± 1,0 milyon yıl (Üst Kretase), en yeni lavın ise 8,9 ± 0,2 milyon yıl (Üst Miyosen) yaşta oldukları saptanmıştır,ilk 4 volkanik evreye ilişkin lavlar çoğunlukla kalkalkalen (Eosen yaşlı olanların bir kısmı toleyitik) nitelikte olup, bazalt, bazaltik andezit, trakiandezit, andezit, dasit, riyolit türde; beşinci ve son evreye ilişkin lavlar ise alkalen nitelikli ve bazanit, bazalt ve trakibazalt türdedir, ilk 4 evreye ilişkin volkanizmanın yer yer de tüf ve değişik boyutlu piroklastikleri geniş alanlarda yüzlekler verirler. Üst Kretase yaşlı volkanitier tamamen denizaltında meydana gelmişlerdir. Eosen yaşlı volkanitlerin bir kısmı deniz altında, bir kısmı ise karada meydana gelmiş olup denizel ortamda oluşanlar yer yer çökel kayalarda ardalanmalı olarak gözlenirler. Oligosen, Alt-Orta Miyosen ve Üst Miyosen yaşlı lavlar ise tamamen kıta içinde meydana gelmiş olup yer yer de gölsel ortamda meydana gelen çökel kayalarla birarada bulunurlar. Karadeniz kıyıları boyunca uzanan Üst Kretase yaşlı lavlar bir yitim zonunda türeyen ada yanı volkanitleri grubu içinde; Eosen, Oligosen ve Alt-Orta Miyosen yaşlı lavlar çarpışma ve çarpışma sonrası sıkışma ortamlarında meydana gelmişler ve kabuk ile manto karışımı bir malzemeden türemişlerdir. Üst Miyosen yaşlı alkali bazaltik volkanitlerin ise bölgede tektonik rejimin Orta Miyosen'den sonra değişmesiyle gerilmeli bir ortamda manto yükselmesi sonucu meydana geldikleri düşünülmektedir

Different Test Forms and Numerous Apertures of Cibicidella variabilis (d’Orbigny) from The Turkish Coast of Eastern Aegean Sea

In the last ten years, morphological abnormalities and colored tests have been observed in benthic foraminifera specimens collected from Aegean and Southwestern coasts of Turkey. Specific morphological abnormalities show distinct distribution patterns, suggesting the need for special environmental conditions facilitating the development of such abnormalities. Physical and chemical parameters have been proposed to be responsible for these morphological changes. The benthic foraminifera, Cibicidella variabilis (d’Orbigny) specimens have been collected from different locations on the East Aegean coast of Turkey. Some of them, especially those from Dikili Bay, were found to have variable number of apertures, ranging from one to five. These apertures not structurally, but positionally differ. The abundance of certain test forms in specific locations draws attention. The aim of this study is to determine the possible causes of this aberrant morphology observed in tests of Cibicidella variabilis (d’Orbigny). Cibicidella variabilis (d’Orbigny) shows a wide distribution range on the Aegean coast of Turkey, and has been found in Saros Bay, Gökçeada, Bozcaada, Çanakkale, Edremit Bay, Dikili Bay, Çandarlı Bay, Karaburun Peninsula, Kuşadası, Güllük Bay, Gulf of Gökova, Gulf of Datça, and Marmaris Bay. But, the individuals collected from Gulf of Edremit, Dikili Bay, Çandarlı Bay, Gulf of Gökova, and Gulf of Datça were morphologically different than those collected from the rest of the regions. The variation in the number of apertures, as well as their positions were typical in these samples. Besides, the variations in the shape of the tests observed in adult individuals, but not in juveniles indicates that some environmental factors, which were specific to these regions, might have been involved in this unusual test development. The submarine springs caused by the tectonic activities are typical of the Aegean Sea. It is well documented that these kinds of springs change the characteristics of the surrounding habitat and its fauna. Therefore, it is possible that some of the trace elements, which are abundant in hot spring waters, may be related with the abnormal test morphology observed in our samples. On the other hand, it is also possible that, not only the chemical and physical conditions of the surrounding water, but also its biological properties may affect the test development

Different Test Forms and Numerous Apertures of Cibicidella variabilis (d’Orbigny) from The Turkish Coast of Eastern Aegean Sea

In the last ten years, morphological abnormalities and colored tests have been observed in benthic foraminifera specimens collected from Aegean and Southwestern coasts of Turkey. Specific morphological abnormalities show distinct distribution patterns, suggesting the need for special environmental conditions facilitating the development of such abnormalities. Physical and chemical parameters have been proposed to be responsible for these morphological changes. The benthic foraminifera, Cibicidella variabilis (d’Orbigny) specimens have been collected from different locations on the East Aegean coast of Turkey. Some of them, especially those from Dikili Bay, were found to have variable number of apertures, ranging from one to five. These apertures not structurally, but positionally differ. The abundance of certain test forms in specific locations draws attention. The aim of this study is to determine the possible causes of this aberrant morphology observed in tests of Cibicidella variabilis (d’Orbigny). Cibicidella variabilis (d’Orbigny) shows a wide distribution range on the Aegean coast of Turkey, and has been found in Saros Bay, Gökçeada, Bozcaada, Çanakkale, Edremit Bay, Dikili Bay, Çandarlı Bay, Karaburun Peninsula, Kuşadası, Güllük Bay, Gulf of Gökova, Gulf of Datça, and Marmaris Bay. But, the individuals collected from Gulf of Edremit, Dikili Bay, Çandarlı Bay, Gulf of Gökova, and Gulf of Datça were morphologically different than those collected from the rest of the regions. The variation in the number of apertures, as well as their positions were typical in these samples. Besides, the variations in the shape of the tests observed in adult individuals, but not in juveniles indicates that some environmental factors, which were specific to these regions, might have been involved in this unusual test development. The submarine springs caused by the tectonic activities are typical of the Aegean Sea. It is well documented that these kinds of springs change the characteristics of the surrounding habitat and its fauna. Therefore, it is possible that some of the trace elements, which are abundant in hot spring waters, may be related with the abnormal test morphology observed in our samples. On the other hand, it is also possible that, not only the chemical and physical conditions of the surrounding water, but also its biological properties may affect the test development

Türkiye ve yakın çevresindeki diri faylar ve özellikleri

Türkiye dünyanın en etkin deprem kuşaklarından biri olan Alp-Himalaya kuşağında bulunur. Bu jeolojik konumu nedeniyle, gerek tarihsel gerekse aletsel dönemde, Türkiye ve çevresinde çok sayıda yıkıcı deprem meydana gelmiştir. Sadece son yüzyılda meydana gelen 72 yıkıcı deprem 90 binden fazla can kaybına ve büyük ekonomik zararlara neden olmuştur. 1999 Doğu Marmara bölgesi depremleri, ülkede meydana gelen deprem kaynaklı kayıp ve zararların azaltılması çalışmalarında yeni bir dönemin başlatılmasına neden olmuş- tur. Bu yeni dönemde afet sırası ve sonrası yapılması gereken işlemlerden çok, afete hazırlık araştırmalarının ön plana çıkarılmasına ağırlık verilmiş, ülke genelinde yapılması gerekenleri konu alan ulusal çalışma planları hazırlanmış ve bu kapsamda araştırmalar başlatılmıştır. Bu planlardan sonuncusu 2009 yılında Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı’nın kurulmasıyla ülkede doğa-afetleri konusunda yeni bir yapılanmayı ve bu konularda mevcut politika ve planların gözden geçirilmesi gerekliliğini ortaya koyan Ulusal Deprem Stratejisi ve Eylem Planıdır (UDSEP-2023). UDSEP-2023 planı ülkedeki tüm kurum ve kuruluşların yoğun katkısı ve çabasıyla oluşturulmuş ve 2011 yılında Afet Yüksek Heyeti tarafından imzalanarak resmi gazetede yayımlanmış ve ülkede deprem zararlarının azaltılması çalışmalarında izlenecek resmi bir belge niteliğini kazanmıştır. UDSEP-2023 kapsamında deprem kaynaklı kayıp ve zararlarının azaltılmasında gerek duyulan yerbilim bilgi alt yapısının oluşturulması için sistematik araştırmalar planlanmıştır. Bu araştırmalardan birisi de, Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğümüz sorumluluğuna verilen Türkiye sismotektonik veri tabanının oluşturulması ve ilgili haritaların hazırlanmasıdır. Bu çalışmada Genel Müdürlüğümüzün yanı sıra, Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı, Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü, Harita Genel Komutanlığı ve üniversiteler de ilgili kurumlar olarak gösterilmiştir. Genel Müdürlüğümüz bu kurumlarla beraber Türkiye Sismotektonik Haritası’nın hazırlanması için ulusal bir proje oluşturmuştur. Proje hedefleri doğrultusunda Türkiye’nin sismotektonik bilgi alt yapısını oluşturmaya yönelik diri faylar, aletsel ve tarihsel depremler, fay düzlemi çö- zümleri ve kabuk kalınlığı konularında çalışmalar yürütülerek CBS ortamında Türkiye Sismotektonik veri tabanı oluşturulmuştur. Bu veri tabanı kullanılarak 18 paftadan oluşan 1:500.000 ölçekli ve bir adet duvar haritası olarak 1:1.250.000 ölçekli Türkiye Sismotektonik haritaları hazırlanmıştır. Türkiye Sismotektonik Haritası ve ilgili veri tabanı ülkede deprem tehlike analizlerinde gerekli temel bilgileri sağlamaktadır. Türkiye Sismotektonik Haritası ve ilgili veri tabanının hazırlanması projesinde ortaklarımız olan Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı’na, Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü’ne ve Harita Genel Komutanlığı’na desteklerinden dolayı teşekkür ederim. Ayrıca, bu çalışmanın gerçekleşmesi ve yayımlanmasında emeği geçen tüm proje araştırıcılarına katkılarından dolayı teşekkür eder, başarılarının devamını dilerim

Geological and hydrogeochemical properties of geothermal systems in the southeastern region of Turkey

The Anatolia region is one of the most seismically active regions in the world. It has a considerably high level of geothermal energy potential thanks to its geological and tectonic settings. The Southeastern Anatolia Region (GAP) is located in the south of Bitlis-Zagros Suture Zone (BZSZ) which is in the Arabian foreland. During the neotectonic period, the folded structures have been developed under the influence of tectonic compression from the Upper Miocene in the GAP Region where it is closely related to active tectonics. These tectonic activities produce more geothermal resources. Few studies have been carried out in this region for geothermal energy. Limited portions of the geothermal resources have been used both for thermal tourism and greenhouses in the GAP region. The aim of this study is to determine geological, tectonic and hydrogeochemical properties of a geothermal system in the GAP Region. The result indicates that the surface temperatures of geothermal fluids are from 20 to 84.5 °C A large number of abandoned oil wells, whose temperature reaches 140 °C, are found in the region. Also, hydrogeochemical results show that deep circulated geothermal fluids are enriched with Na-Cl and shallow geothermal system fluids have Na−HCO 3 and Ca-SO 4 characters because of cold water mixing and water-rock interaction. Cold waters are generally of Ca-Mg−HCO 3 and Ca−HCO 3 type. Cation geothermometers were used for determining reservoir temperature of the geothermal resources in the region. The results show that the reservoir temperature of these geothermal resources ranges from 50 °C to 200 °C. The isotope data (oxygen-18, deuterium and tritium) suggests that geothermal fluid is formed by local recharge and deep circulation.GAP Regional Development Administratio