Variation and heritability of phytochemical characters in some apricot cultivars and hybrids

Bu çalışmaya FEB2016/26 numaralı proje ile finansal destek sağlayan Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri BirimiKayısı en çok üretimi yapılan sert çekirdekli meyve türlerinden biri olup, fitokimyasal içeriği bakımından zengindir. Fitokimyasallar insan sağlığını tehdit eden kronik hastalık risklerini azalttığı bilinen bitkisel bileşikler olup, özellikle son yıllarda öneminin anlaşılmasıyla ıslah programlarında önemli bir ıslah hedefi olarak kabul edilmiştir. Bu çalışmada ülkemizde yaygın olarak yetiştiriciliği yapılan 12 farklı kayısı çeşidine ve ayrıca Hacıhaliloğlu × Stark Early Orange ve Çataloğlu × Stark Early Orange melezlemelerinden elde edilen bireylere ait meyve örneklerinde pomolojik analizlerin yanı sıra antioksidan kapasitesi ve toplam fenolik bileşik içeriği özellikleri 2016 yılında belirlenmiştir. Çalışmada incelenen özelliklerin çeşitler ve melezler arasında önemli farklılıklar gösterdiği belirlenmiştir. İncelenen kombinasyonlarda meyve kalite özelliklerine ait kalıtım dereceleri 0.59 ile 0.98 arasında değişmiştir. Antioksidan kapasitesi ve toplam fenolik bileşik içeriği için ebeveyn-melez regresyon katsayıları sırasıyla 0.43 ve 0.16 olarak tespit edilmiştir. Elde edilen sonuçların ilgili ıslah programlarının stratejilerinin kararlaştırılmasında yol gösterici olacağı düşünülmektedir.Apricot is one of the most produced stone fruit which is rich in phytochemical contents. Phytochemicals are plant compounds known to reduce the risk of chronic diseases threatening human health and have been accepted as an important goal in breeding programs especially with their importance recognized on recent years. In this study, pomological analyses and antioxidant capacity and total phenolic compound content assessments of fruits sampled from 12 apricot cultivars commonly cultivated in Turkey and hybrids obtained from Hacıhaliloğlu × Stark Early Orange and Çataloğlu × Stark Early Orange crossings were done in 2016. The results indicated that the characteristics studied in the study showed significant differences between varieties and hybrids. Heritability coefficients of fruit quality characteristics ranged from 0.59 to 0.98 in the combinations examined. Parent-offspring regression coefficients for antioxidant capacity and total phenolic compound content were determined to be 0.43 and 0.16, respectively. The results obtained are expected to guide the decision of the strategies of the relevant breeding programs.İÇİNDEKİLER ÖZET ....... iv SUMMARY...... v ÖNSÖZ........ vi İÇİNDEKİLER DİZİNİ.......... vii ÇİZELGELER DİZİNİ................ x ŞEKİLLER DİZİNİ ........... xii FOTOĞRAF VB. MALZEMELER DİZİNİ ....... xiii KISALTMALAR................ xiv BÖLÜM I GİRİŞ ...... 1 BÖLÜM II KAYNAK ÖZETLERİ.... 10 2.1 Kayısıda ve Diğer Meyve Türlerinde Yapılmış Bazı Kalıtım Çalışmaları.... 10 2.1.1 Fitokimyasal özelliklerin kalıtımıyla ilgili çalışmalar.. 10 2.1.2 Kayısıda ve diğer meyve türlerinde diğer meyve kalite özelliklerinin kalıtımına yönelik çalışmalar .... 13 2.1.3 Kayısıda yapılmış diğer kalıtım çalışmaları...... 17 2.2 Meyve Türlerinde Farklı Genotiplere Ait Meyve Kalite Özelliklerinin Fenotipik Karakterizasyonu ile İlgili Çalışmalar......... 18 2.2.1 Fitokimyasal özelliklerin belirlenmesine yönelik çalışmalar....... 18 2.2.2 Diğer meyve kalite özelliklerin belirlenmesine yönelik çalışmalar ............. 22 BÖLÜM III MATERYAL VE METOD ... 24 3.1 Materyal..... 24 3.1.1 Çalışma yılı ve yeri...... 24 3.1.2 Çalışmada kullanılan bitkisel materyaller ... 24 3.2 Metod........... 25 3.2.1 Pomolojik analizler.... 26 3.2.2 Fitokimyasal Analizler ...... 29 3.3 Biyometrik Analizler .... 30 3.3.1 İstatistiksel analizler........ 30 3.3.2 Kalıtım derecelerinin hesaplanması .... 31 3.3.3 Ebeveyn-melez korelasyon ve regresyon katsayılarının hesaplanması........ 31 viii BÖLÜM IV BULGULAR VE TARTIŞMA ........... 32 4.1 Çalışma Kapsamında İncelenen Çeşitlere Ait Sonuçlar..... 32 4.1.1 Çeşitlere ait pomolojk analiz sonuçları ... 32 4.1.1.1 Çeşitlere ait meyve yüksekliği, meyve genişliği ve meyve kalınlığı sonuçları... 32 4.1.1.2 Çeşitlere ait meyve ağırlığı, çekirdek ağırlığı ve et/çekirdek oranı sonuçları ..... 33 4.1.1.3 Çeşitlere ait meyve eti sertliği sonuçları.... 34 4.1.1.4 Çeşitlere ait meyve kabuk rengi sonuçları .... 35 4.1.1.5 Çeşitlere ait SÇKM ve TA sonuçları ... 36 4.1.2 Çeşitlere ait fitokimyasal analiz sonuçları..... 37 4.1.3 Çeşitlere ait ele alınan özellikler arasındaki korelasyonlar........... 38 4.1.4 Çeşitlere ait temel bileşenler analizi sonuçlar...... 41 4.2 Hacıhaliloğlu × Stark Early Orange (HH×SEO) ve Çataloğlu × Stark Early Orange (ÇO×SEO) Kombinasyonlarına Ait Pomolojik Analiz Sonuçları............ 42 4.2.1 HH×SEO kombinasyonuna ait pomolojik analiz sonuçları ........ 42 4.2.1.1 HH×SEO kombinasyonuna ait meyve yüksekliği, meyve genişliği ve meyve kalınlığı sonuçları. 42 4.2.1.2 HH×SEO kombinasyonuna ait meyve ağırlığı, çekirdek ağırlığı ve et/çekirdek oranı sonuçları ........................ 44 4.2.1.3 HH×SEO kombinasyonuna ait meyve eti sertliği sonuçları ............ 46 4.2.1.4 HH×SEO kombinasyonuna ait meyve kabuk rengi sonuçları ......... 47 4.2.1.5 HH×SEO kombinasyonuna ait SÇKM ve TA sonuçları......... 49 4.2.2 ÇO×SEO kombinasyonuna ait pomolojik analiz sonuçları........ 50 4.2.2.1 ÇO×SEO kombinasyonuna ait meyve yüksekliği, meyve genişliği ve meyve kalınlığı sonuçları ............................................................ 50 4.2.2.2 ÇO×SEO kombinasyonuna ait meyve ağırlığı, çekirdek ağırlığı ve et/çekirdek oranı sonuçları ............. 52 4.2.2.3 ÇO×SEO kombinasyonuna ait meyve eti sertliği sonuçları ............ 54 4.2.2.4 ÇO×SEO kombinasyonuna ait meyve kabuk rengi sonuçları.......... 55 4.2.2.5 ÇO×SEO kombinasyonuna ait SÇKM ve TA sonuçları.................. 57 4.3 Hacıhaliloğlu × Stark Early Orange (HH×SEO) ve Çataloğlu × Stark Early Orange (ÇO×SEO) Kombinasyonlarına Ait Fitokimyasal Analiz Sonuçları........ 58 4.3.1 HH×SEO kombinasyonuna ait fitokimyasal analiz sonuçları...................... 58 ix 4.3.2 ÇO×SEO kombinasyonuna ait fitokimyasal analiz sonuçları ...................... 60 4.4 Hacıhaliloğlu × Stark Early Orange (HH×SEO) ve Çataloğlu × Stark Early Orange (ÇO×SEO) Kombinasyonlarına Ait Temel Bileşenler Analizi Sonuçları 61 4.4.1 HH×SEO kombinasyonuna ait temel bileşenler analizi sonuçları ............... 61 4.4.2 ÇO×SEO kombinasyonuna ait temel bileşenler analizi sonuçları................ 62 4.5 Hacıhaliloğlu × Stark Early Orange (HH×SEO) ve Çataloğlu × Stark Early Orange (ÇO×SEO) Kombinasyonlarına Ait Korelasyon Analiz Sonuçları .......... 64 4.5.1 HH×SEO kombinasyonuna ait korelasyon analiz sonuçları.... 64 4.5.2 ÇO×SEO kombinasyonuna ait korelasyon analiz sonuçları......................... 66 4.6 Kalıtım Dereceleri Hesaplamalarına Dair Sonuçlar ................................................. 68 4.7 Genel Kombinasyon Yeteneği ve Özelliklerin İfade Frekansları............................. 70 4.8 Ebeveynler ve Melezler Arasındaki Bağlılık Dereceleri .......................................... 75 4.9 Kombinasyonlara Ait Ebeveyn-Melez Korelasyon ve Regresyon Analizleri .......... 76 BÖLÜM V SONUÇ........... 78 KAYNAKLAR........... 80 ÖZGEÇMİŞ.................. 8

Comparısons of DNA ısolatıon methods for some fruıt specıes

Moleküler biyoloji çalışmaları üzerinde çalışılan bitkilerden yüksek kalitede DNA izolasyonu gerektirmektedir. Bu nedenle, çalışmalarda kullanılacak bitkilerden kısa sürede ve saf olarak yüksek konsantrasyonda DNA izolasyonu son derece önemlidir. Bu çalışmada fındık, avokado, trabzon hurması, mandarin ve portakal türlerinden, MiniPrep DNA izolasyon yöntemi ve bu yöntemin modifiye edilmiş versiyonları kullanılarak DNA elde edilmiştir. Test edilen yöntemlerde ekstraksiyon tampon çözeltileri içinde 1) yalnızca CTAB, 2) CTAB ve PVP beraber (CTAB+PVP), 3) CTAB ve SDS (CTAB+SDS) beraber ve 4) yalnızca SDS olacak şekilde hazırlanmıştır. Bu izolasyon yöntemleri sonrasında elde edilen DNA’ların konsantrasyon ve kaliteleri karşılaştırılmıştır. Genel olarak tüm yöntemlerden yüksek konsantrasyonda DNA elde edilirken, hem bitki türleri hem de yöntemler istatistiksel olarak önemli bulunmuştur. En yüksek DNA konsantrasyonları fındık ve portakal türlerinde elde edilirken CTAB+SDS yöntemi ile elde edilen DNA konsantrasyonları öteki yöntemlerden daha düşük olarak saptanmıştır.Virtually all molecular biology studied requires high quality DNA isolated from plants of interest. Therefore, it is important to isolate pure and high quality DNA in a short time. In this study, DNA sampled from hazelnut, avocado, persimmon, mandarin and orange were isolated using MiniPrep DNA isolation methods and its modified versions. These treatments were prepared adding 1) CTAB, 2) CTAB and PVP (CTAB+PVP), 3) CTAB and SDS (CTAB+SDS) 4) SDS to extraction buffer. The DNA samples isolated using these methods were compared for their concentrations and purity. In general, all method yielded high DNA concentrations; the differences among the fruit species and the isolation methods were found to be statistically significant. The highest DNA concentrations were recovered from hazelnut and orange while CTAB+SDS yielded significantly lower DNA concentration when compared to the other methods

Molecular characterization and association of ISSR markers with some fruit properties of Morus alba L. genotypes in Southeastern Türkiye

Mulberry is a preferred fruit, especially with its high antioxidant capacity, rich nutritional value, and unique aroma due to its high phenolic compound content. In recent years, the demand for functional foods, whose contribution to human health is better understood, has increased the demand for mulberry fruits. Türkiye has significant potential in terms of mulberry genetic resources. However, these genetic resources have not been sufficiently investigated. The present study investigated genetic relationships and fruit characteristics of mulberries collected from Adıyaman province in the Southeastern region of Türkiye. A total of 68 mulberry genotypes were evaluated. Fresh fruit weight (FFWE), fresh fruit length (FFL), fresh fruit width (FFWI), dry fruit yield (DFY), length of the peduncle (LOP), and total soluble solids (TSS) of fruits were measured and evaluated. In addition, Spearman’s Correlation Test conducted a correlation between all the obtained fruit quality and molecular marker characterization results. ISSR markers were used to determine genetic relationships. According to the results of fruit quality characteristics, the highest FFWE, FFL, FFWI, DFY, LOP, and TSS were observed in Adıyaman Centrum-8, Gölbaşı-2, Adıyaman Centrum-5, 8, Kahta-8, Kahta-2, and Ulukale genotypes, respectively. Adıyaman Centrum 5–8, Kahta-2–8, Gölbaşı-2, and Ulukale were promising genotypes regarding fruit quality characteristics. The genetic similarity ratio ranged from 0.51 to 0.96. Clustering based on Jaccard’s similarity coefficient and a UPGMA revealed two main clusters. Samsat-4, Çelikhan-5, Adıyaman Centrum-5, Adıyaman Centrum-8, Besni-2, and Besni-5 genotypes were separated from all other genotypes and clustered in the first main branch. All other genotypes were clustered in the second main branch. Potential markers for early selection were determined by correlating fruit characteristics with ISSR DNA profiles

Comparısons of DNA ısolatıon methods for some fruıt specıes

Moleküler biyoloji çalışmaları üzerinde çalışılan bitkilerden yüksek kalitede DNA izolasyonu gerektirmektedir. Bu nedenle, çalışmalarda kullanılacak bitkilerden kısa sürede ve saf olarak yüksek konsantrasyonda DNA izolasyonu son derece önemlidir. Bu çalışmada fındık, avokado, trabzon hurması, mandarin ve portakal türlerinden, MiniPrep DNA izolasyon yöntemi ve bu yöntemin modifiye edilmiş versiyonları kullanılarak DNA elde edilmiştir. Test edilen yöntemlerde ekstraksiyon tampon çözeltileri içinde 1) yalnızca CTAB, 2) CTAB ve PVP beraber (CTAB+PVP), 3) CTAB ve SDS (CTAB+SDS) beraber ve 4) yalnızca SDS olacak şekilde hazırlanmıştır. Bu izolasyon yöntemleri sonrasında elde edilen DNA’ların konsantrasyon ve kaliteleri karşılaştırılmıştır. Genel olarak tüm yöntemlerden yüksek konsantrasyonda DNA elde edilirken, hem bitki türleri hem de yöntemler istatistiksel olarak önemli bulunmuştur. En yüksek DNA konsantrasyonları fındık ve portakal türlerinde elde edilirken CTAB+SDS yöntemi ile elde edilen DNA konsantrasyonları öteki yöntemlerden daha düşük olarak saptanmıştır.Virtually all molecular biology studied requires high quality DNA isolated from plants of interest. Therefore, it is important to isolate pure and high quality DNA in a short time. In this study, DNA sampled from hazelnut, avocado, persimmon, mandarin and orange were isolated using MiniPrep DNA isolation methods and its modified versions. These treatments were prepared adding 1) CTAB, 2) CTAB and PVP (CTAB+PVP), 3) CTAB and SDS (CTAB+SDS) 4) SDS to extraction buffer. The DNA samples isolated using these methods were compared for their concentrations and purity. In general, all method yielded high DNA concentrations; the differences among the fruit species and the isolation methods were found to be statistically significant. The highest DNA concentrations were recovered from hazelnut and orange while CTAB+SDS yielded significantly lower DNA concentration when compared to the other methods

The Effects of Vermicompost on Yield and Some Growth Parameters of Lettuce

Due to its importance for organic agriculture, one of the most important agricultural production systems, various sources have been proposed to increase soil organic matter content. Vermicompost is one of those sources known as the resistant last form of farmyard manure which is degraded by earthworms. Soil organic matter or humus and their compounds are nutrient sources that increase physical, chemical and biological quality of soil. Humus and humus compounds improve soil physical, chemical and biological quality parameters increasing rhizosphere aeration and water holding capacity, rehabilitating soil structure, providing plant nutrients and constituting natural media for microorganisms with their regulative effects on soil reactions. In this study, the effects of vermicompost on yield and some growth parameters of lettuce were investigated. For this purpose, a random block designed experiment with 5 different applications was conducted in 3 replicates. The applications were control, vermicompost applications of 100 kg, 200 kg and 300 kg per decare and conventional fertilization. According to the results obtained, yield and growth parameters were improved by vermicompost application when compared to control and conventional fertilization. As a result of this study, it was concluded that 300 kg vermicompost/da is a promising application in lettuce production for optimal yield and soil improvement

Türkiye'de Kayısı Islah Çalışmaları ve Islah Edilen Yeni Çeşitler

Kayısı, güzel renk, tat ve aroması, yüksek A vitamini ve diyet lifi içeriğiyle yaz mevsiminde sevilerek tüketilen meyvelerin başında gelir. İlkbahar geç donlarının neden olduğu kayıplar, farklı iklim koşullarına zayıf adaptasyon, sofralık kayısılarda raf ömrünün kısa olması, şarka ve monilya hastalığının yol açtığı zararlar bugün kayısı yetiştiriciliğinde karşılaşılan en önemli sorunlardır. Son yıllarda tüketici tercihlerinde yaşanan hızlı değişimlere birlikte renk, tat, aroma ve irilik bakımından farklı özelliklere sahip yeni kayısı çeşitlerine talep artmıştır. Kayısı ıslah çalışmalarının önemli bölümü kuzey yarımkürede yoğunlaşmış olup 74 çeşit ile ABD ve 70 çeşit ile Fransa en fazla kayısı ıslahı yapılan ülkeler olarak dikkat çekmektedir. Bu süreçte Türkiye’de ise sadece on bir kayısı çeşidi tescil ettirilmiştir. Bu çeşitlerden yedisi tanesi (Alata Yıldızı, Çağataybey, Çağrıbey, Dr. Kaşka, Şahinbey, Dilbay ve Eylül) melezleme ıslah yöntemiyle, diğerleri ise seleksiyon yoluyla geliştirilmiştir. Alkaya kayısı çeşidi hem sofralık hem de kurutmalık değerlendirmeye uygundur. Eylül ve Mihrialibey geç, diğer çeşitler ise erkenci ve orta mevsim olgunlaşma özelliğine sahiptir. Bu makalede, ülkemizde bugüne kadar yapılan kayısı ıslah çalışmaları gözden geçirilerek bu çalışmalardan elde edilen sonuçlar kısaca özetlenmiş, tescil edilerek üretime sunulan yeni kayısı çeşitlerinin önemli özelliklerine yer verilmiştir