Adama Sierakowskiego sztuka podróżowania i pisania listów

Adam Sierakowski lived in 1846–1912. He was a landowner, in charge of integration of Poles in the Warmia region, a popularizer of education and a journalist. Sierakowski traveled widely across Europe, Asia and Africa. An account of his adventures is found in the letters written to his wife – Maria from the Potocki family. The letters were published in 1913 in Warsaw. The article focuses on the Sierakwoski’s letters from his trip to the Holy Land in 1883 and to Egypt in 1908. They continue a conventional compositional and stylistic pattern. Also, they include a number of elements of the pre-reportage genre characteristic of the turn of the 19th and 20th century. Their content is variegated. Aside from his own adventures, the author provides the reader with his knowledge of history and contemporary life of the region that at that time was a territory entangled in conflicts; also in political interests and cultural trends. Sierakowski juxtaposed his direct observations with the fancies shaped by the romantic myth of the East that functioned in the European culture. That confrontation made him think that the beautiful, romantic myth lost its topicality over the centuries, and thus began falling into oblivion

"Przenieść w obcy kraj ojczyznę i przechować ją..." : Stanisław Tarnowski o swoich spotkaniach z polskimi rodzinami na Pomorzu

The sketch analyses the report from Stanisław Tarnowski’s journey in Pomorze and Warmia published in the book Z wakacji (Kraków 1888). The very report does not devote much time to the subject of family. However, it was important because of a cognitive and ideological function. It made it easier for the author to explain, and the reader to get familiarised with, the current situation of Poles in Prussia. Tarnowski provided a reader with the positive examples. Opposing stereotypes, he showed happy families who have an idée fixe and “bite off more than one can chew,” and who saved the image of homeland in their hearts and minds despite being distanced from it

Wobec tradycji literackiej : Stanisława Tarnowskiego relacja z Prus Królewskich

Stanisław Tarnowski went to Pomerania and Warmia for the first time in summer 1881. The result of this journey was memories, initially published in Przegląd Polski, and subsequently, in the book entitled Z wakacji (Kraków 1888 r.). An important component of this syncretic text is various forms of references to works from a literary tradition: allusions, quotations, paraphrases, interpretative comments, particular genre‑stylistic conventions, motives, scenes, and characters. The article gives examples of the references to among others Flis by S.F. Klonowic, Podróże historyczne po ziemiach polskich miedzy rokiem 1811 a 1818 odbytych by J.U. Niemcewicz, Pieśń o ziemi naszej by W. Pol, Konrad Wallenrod and Pan Tadeusz by A. Mickiewicz, Lilla Weneda by J. Słowacki, Przedświt by Z. Krasiński and Faust by J.W. Goethe. Undoubtfully, the literature Tarnowski took advantage of made it easier for him to enter into a dialogue with a reader, diversified the structure and strengthened its patriotic function. The report in question was the broadest and most specific presentation of the history and contemporary situation of Poles living in the Kingdom of Prussia and fighting an unequal battle with Germanization in the 19th century

Rosja i Rosjanie we wspomnieniach Maksymiliana Jatowta

"(...) Jatowt tworzy wizję przyszłości. Czytelnicy żyjący w XIX wieku mogli uznać niektóre jego poglądy za niedorzeczne. Pamiętnikarz mówił bowiem o słabości wewnętrznej cesarstwa, przepowiadał, że lud rosyjski, „lew drzemiący o głodzie i nędzy [...] poznawszy swą siłę, zdruzgocze twarde wędzidła i we krwi ciemięzców stopi swe jarzmo." Historia potwierdziła jednak przewidywania pisarza. W XX wieku doświadczeniem Rosjan były mniej lub bardziej krwawe rewolucje, a także uczestnictwo w tworzeniu mocarstwa oraz, w pewnym sensie, uczestnictwo w jego destrukcji." (fragm.

Jadwigi Łuszczewskiej (Deotymy) "Wędrówka na górę czarów".

Celem wyprawy Deotymy było poznanie fizjonomii ziemi odróżniającej się od innych regionów swoimi pejzażami, bogactwami naturalnymi i osobliwościami, przede wszystkim jednak obiektami historycznymi, znajdującymi się na staropolskim szlaku. Interesowała ją również tradycja przechowywana w folklorze, w ludowych podaniach i legendach. Marzenia młodej poetki splatały się z jej wyobrażeniami. To swoiste słowa‑klucze powtarzające się w relacji z tej podróży

DIVERSE ASPECTS OF LOCAL FISCAL CAPACITY – CASE STUDY OF POLAND

The structure of the financial system of local government units (LGUs) determines the efficiency of its operation and development opportunities. Such a system should take into account both appropriately assigned sources of its own revenues as well as properly estimated expenditure needs, and equalization transfers. This paper focuses on the revenue side, more precisely – on the fiscal capacity of local governments. The paper begins by analyzing the concept of fiscal capacity in foreign and Polish literature. Then, three different types of fiscal capacity are distinguished, which is justified by the different purposes for which such capacities can be used. The remainder of the paper presents the amounts of fiscal capacity of various types of Polish LGUs in 2010-2017. An attempt was also made to identify external factors affecting the amount of this capacity

Local government finance in Poland in the first pandemic year

Cel – Celem artykułu jest ocena wpływu pandemii COVID-19 na finanse jednostek samorządu terytorialnego (JST) w Polsce w 2020 r. – zarówno w zakresie dochodów, jak i wydatków i zadłużenia. Dostępność pełnej bazy danych o finansach JST umożliwia weryfikację wcześniejszych przewidywań dotyczących ubytku dochodów własnych i znaczącego pogorszenia sytuacji finansowej JST. Metoda badań – Przeprowadzono analizę ustawodawstwa mającego wpływ na finanse JST oraz analizę statystyczną, obejmującą wszystkie JST w Polsce. W celach porównawczych wykorzystywano także dane finansowe sprzed 2020 r. Zanalizowano także sposób podziału środków z Rządowego Funduszu Inwestycji Lokalnych. Wnioski – Mimo planowanego deficytu pierwszy rok pandemii JST zakończyły z nadwyżką budżetową w łącznej kwocie 5,7 mld zł, co było spowodowane przede wszystkim przekazaniem środków z sektora centralnego oraz spadkiem wydatków majątkowych. Niemniej jednak wsparcie rządowe kierowano najczęściej nie do tych jednostek, które najbardziej dotkliwie odczuły skutki pandemii. Oryginalność/wartość/implikacje/rekomendacje – Niekorzystne trendy w finansach lokalnych wskazują na pilną potrzebę zmian w relacjach pomiędzy sektorem rządowym i samorządowym, przywracających zgodność systemu finansowania JST z pozycją ustrojową samorządu terytorialnego. Zmiany te powinny w szczególności ograniczać uznaniowość w ustalaniu wysokości transferów z sektora rządowego, a także dostosować wielkość dochodów JST do zmian systemu podatkowego. Zniesione powinny być także ograniczenia w kształtowaniu struktury wydatków JST.Purpose – The aim of the article is to assess the impact of the COVID-19 pandemic on local government finances in Poland in 2020 – both in terms of income, as well as expenditure and debt. The availability of a complete database on local government finances enables the verification of previous predictions of the loss of own income and of a significant deterioration of the local government units' (LGUs) financial situation. Research method – The analysis of the legislation affecting the finances of LGUs was carried out, as well as a statistical analysis covering all LGUs in Poland. For comparative purposes, financial data from before 2020 was also used. The study also covers the analysis of the method of distributing funds from the Governmental Fund for Local Investments in 2020. Results – Despite the planned deficit, local government units ended the first pandemic year with a budget surplus of PLN 5.7 billion, which was mainly influenced by the financial support from the central sector and by the capital expenditures decline. Nevertheless, government support was most often directed not to those units that were most severely affected by the pandemic. Originality /value / implications /recommendations – Unfavorable trends in local finances indicate an urgent need for changes in the relations between the government and local government sectors, restoring the compliance of the LGU financing system with the political position of the local government. These changes should, in particular, limit the discretion in determining the amount of transfers from the government sector, as well as adjust the size of the LGUs’ revenues to the changes in the tax system. Restrictions on shaping the structure of local government expenditure should also be [email protected] Zarządzania i Finansów, Szkoła Główna Handlowa w WarszawieBank Gospodarstwa Krajowego, 2020, Badanie sytuacji finansowej jednostek samorządu terytorialnego w Polsce w świetle COVID-19, Warszawa.Bazylak M., Churski P., Dawydzik A., Dutkiewicz R., Erbel J., Hausner J., Korta A., Kubalski G., Kudłacz M., Łoś A., Szałucki K., Węgrzyn B., Wolański M., Zachariasz I., 2020, Raport samorząd. Pomiędzy nadzwyczajnymi zadaniami a ograniczonymi możliwościami – samorząd terytorialny w czasie pandemii, Fundacja Gospodarki i Administracji Publicznej, Kraków.Bober J., Bereza J., Kubalski G., Moorthi G., Piszczek M., Sołtyk P., Surówka K., Zachariasz I., 2020, Skutki w dochodach i wydatkach jednostek samorządu terytorialnego będące następstwem wprowadzenia stanu epidemii w związku z zakażeniami wirusem SARS-COV-2, Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, MSAP, Warszawa–Kraków.CEMR, 2020, COVID-19’s impact on local and regional finances, CEMR analysis, Council of European Municipalities and Regions.Czudec A., 2021, Finanse jednostek samorządu terytorialnego w okresie pandemii, „Finanse Komunalne” nr 5, s 7–18.Flis J., Swianiewicz P., 2021a, Rządowy Fundusz Inwestycji Lokalnych – reguły podziału, Fundacja Batorego, https://www.batory.org.pl/wp-content/uploads/2021/01/-Rzadowy-Fundusz-Inwestycji-Lokalnych-regu%C5%82y-podzia%C5%82u.pdf [data dostępu: 15.10.2021].Flis J., Swianiewicz P., 2021b, Rządowy Fundusz Inwestycji Lokalnych III – utrwalane wzory, Fundacja Batorego, https://www.batory.org.pl/wp-content/uploads/2021/04/Rz%C4%85dowy-Fundusz-Inwestycji-Lokalnych_III.pdf [data dostępu: 15.10.2021].Izdebski H., 2020, Tarcze Antykryzysowe – dokończenie budowy państwa PiS-u?, Fundacja Batorego, https://www.batory.org.pl/wp-content/uploads/2020/10/Tarcze-Antykryzysowe-doko%C5%84czenie-budowy-pa%C5%84stwa-PIS-u.-Ustawodawstwo-okresu-pandemii-a-funkcjonowanie-samorzadu.pdf [data dostępu: 15.10.2021].KRRIO, 2021, Sprawozdania z działalności regionalnych izb obrachunkowych i wykonania budżetu przez jednostki samorządu terytorialnego w 2020 r., Warszawa.NALAS, 2020, Summary of the NALAS Survey – South-East European Local Governments in Post Covid-19 Socio-Economic Recovery, Network of Associations of Local Authorities of South East Europe, KDZ Centre for Public Administration Research, and National Association of Municipalities in the Republic of Bulgaria.Nelicki A., 2020, Wpływ ustawodawstwa pandemii COVID-19 na finanse jednostek samorządu terytorialnego, Fundacja Batorego, https://www.batory.org.pl/wp-content/uploads/2020/11/Wp%C5%82yw-ustawodawstwa-okresu-pandemii-COVID-19-na-finanse-JST.pdf [data dostępu: 15.10.2021].OECD & CoR, 2020, The impact of the COVID-19 crisis on regional and local governments: Main findings from the joint CoR-OECD survey, OECD, Paris.Ofiarska M., 2021, Government Fund for Local Investments – Legal Aspects of Financial Support for Local Government Investment Projects during the COVID-19 Pandemic, “Bialystok Legal Studies. Białostockie Studia Prawnicze”, vol. 26, nr 4, s. 139–162, DOI: 10.15290/bsp.2021.26.04.09.Rudka R., Kocemba E., 2021, Rządowy Fundusz Inwestycji Lokalnych – podział środków powiatach, „Analizy Samorządowe” nr 13, Związek Powiatów Polskich, https://www.zpp.pl/storage/files/2021-04//90f6cf3c5bba2f9a499f5511051be00f6860.pdf [data dostępu: 15.10.2021].Stasiowski J., 2021, Wpływ epidemii na działalność JST, Fundacja Rozwoju Demokracji Lokalnej im. Jerzego Regulskiego, Warszawa.Sześciło D., Gąsiorowska A., Łapszyński R., Zakroczymski S., 2021, Rządowy Fundusz Inwestycji Lokalnych: każdemu według potrzeb czy według barw politycznych?, Fundacja Batorego, https://www.batory.org.pl/wp-content/uploads/2021/01/Raport_RFIL_ka%C5%BCdemy-wed%C5%82ug-potrzeb-czy-wed%C5%82ug-barw-politycznych.pdf [data dostępu: 15.10.2021].Ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, Dz.U z 2021 r., poz. 203, z późn. zm.Ustawa z dnia 31 marca 2020 r o zmianie ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych, Dz.U. poz. 568.Ustawa z dnia 19 czerwca 2020 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o uproszczonym postępowaniu o zatwierdzenie układu w związku z wystąpieniem COVID-19, Dz.U. poz. 1086.Uchwała nr 102 Rady Ministrów z dnia 23 lipca 2020 r. w sprawie wsparcia na realizację zadań inwestycyjnych przez jednostki samorządu terytorialnego, M.P. poz. 662, z późn. zm.www 1, https://www.prawo.pl/samorzad/zmniejszenie-dochodow-budzetowych-po-pandemii-koronawirusa,500378.html [data dostępu: 20.11.2021].www 2, https://businessinsider.com.pl/finanse/wplyw-koronawirusa-na-samorzady-w-polsce-finanse-miast/pd3b8wz [data dostępu: 20.11.2021].www 3, https://www.gov.pl/web/finanse/zestawienia-zbiorcze3 [data dostępu: 1.10.2021].www 4, https://www.gov.pl/web/finanse/bazy-danych3 [data dostępu: 1.10.2021].www 5, https://www.gov.pl/web/premier/rzadowy-fundusz-inwestycji-lokalnych [data dostępu: 15.10.2021].www 6, http://www.zgwrp.pl/koronawirus-info/75-koronowirus-informacje/1899-propozycja-rozdysponowania-srodkow-z-funduszu-inwestycji-samorzadowych [data dostępu: 15.10.2021].1(107)486

Zróżnicowanie zadłużenia jednostek samorządu terytorialnego

The aim of the article is to present the diversity of the local government units' debt in 2008-2015. The analysis takes into account the distinction between different types of the units (gminas, powiats, voivodships), but in the case of gminas it also includes separation of cities with powiat status - as the leading units in total local government debt structure. Special attention is given to the debt of local government units in its regional context, where you can see many interesting relationships. The paper begins with a presentation of the share of self-government debt in total public debt in Poland. The last section is focused on an analysis of local government units' debt in 2015, with particular emphasis on so called an individual debt repayment indicator, which has been applicable as of 1 January 2014

Possibilities of using in Poland the foreign models of predicting the fiscal distress in local government units

The aim of the paper is to analyze the usefulness of foreign models of assessing financial condition for predicting financial distress in local governments and to verify whether they may be applied to Polish local government units. The selection of models and indicators was based on a review of foreign literature. Next, a quantitative survey was conducted to verify the assessments resulting from the theoretical analysis of the examined models. The studied group comprised municipalities with populations under 100,000 and the research covered the years 2010-2016. The study uses data from budget reports and consolidated balance sheets of local government [email protected] of Management and Finance, Warsaw School of EconomicsBrown K.W., 1993, The 10-point test of financial condition: toward an easy-to-use assessment tool for smaller cities, “Government Finance Review”, no. 9(6).Carmeli A., 2003, Introduction: Fiscal and Financial Crises of Local Governments, “International Journal of Public Administration”, no. 26(13), DOI: 10.1081/PAD-120024404.Dylewski M., Filipiak B., Gorzałczyńska-Koczkodaj M., 2010, Metody analityczne w działalności jednostek podsektora samorządowego, Difin, Warszawa.Filipiak B., Dylewski M., Gorzałczyńska-Koczkodaj M., 2011, Analiza finansowa budżetów jednostek samorządu terytorialnego, Municipium SA, Warszawa.García-Sánchez I-M., Cuadrado-Ballesteros B., Frías-Aceituno J-V., Mordan N., 2012, A New Predictor of Local Financial Distress, “International Journal of Public Administration”, no. 35(11), DOI: 10.1080/01900692.2012.679173.Gorina E., Maher C., Joffe M., 2017, Local Fiscal Distress: Measurement and Prediction, “Public Budgeting & Finance”, DOI: 10.1111/pbaf.12165.Honadle B.W., Costa J.M., Cigler B.A., 2004, Fiscal Health for Local Governments. An Introduction to Concepts, Practical Analysis, and Strategies, Elsevier Academic Press, San Diego, CA.Jacob B., Hendrick R., 2013, Assessing the Financial Condition of Local Governments, [in:] Handbook of Local Government Fiscal Health, Levine H., Scorsone E.A., Justice J.B. (eds), Jones & Bartlett Learning.Jones S., Walker R.G., 2007, Explanators of local government distress, “Abacus”, no. 43(3), DOI: 10.1111/j.1467-6281.2007.00238.x.Kloha P., Weissert C.S., Kleine R., 2005, Developing and testing a composite model to predict local fiscal distress, “Public Administration Review”, no. 65(3), DOI: 10.1111/j.1540-6210.2005.00456.x.Maher C.S., Nollenberger K., 2009, Revisiting Kenneth Brown’s “10-Point Test”, “Government Finance Review”, October.Marlowe J., 2015, The Governing Guide to Financial Literacy, vol. 2, Managing Your Jurisdiction’s Financial Health, The Governing Institute, Washington D.C.Metodyka kompleksowej oceny gospodarki finansowej jednostki samorządu terytorialnego, 2009, Filipiak B. (red.), Difin, Warszawa.Shamsub H., Akoto J.B., 2004, State And Local Fiscal Structures And Fiscal Stress, “Journal of Public Budgeting, Accounting & Financial Management”, no. 16(1), DOI: 10.1108/JPBAFM-16-01-2004-B003.Stone S.B., Singla A., Comeaux J., Kirschner Ch., 2015, A Comparison of Financial Indicators: The Case of Detroit, “Public Budgeting & Finance”, no. 35(4), DOI: 10.1111/pbaf.12079.Trussel J.M., Patrick P.A., 2009, A Predictive Model Of Fiscal Distress In Local Governments, “Journal of Public Budgeting, Accounting & Financial Management”, no. 21(4), DOI: 10.1108/JPBAFM-21-04-2009-B004.Ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, Dz. U. z 2017 r. poz. 2077 ze zm.Ustawa z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości, Dz. U. z 2018 r. poz. 395.www 1, http://www.finanse.mf.gov.pl/documents/766655/6146149/I-II+_Wsk+2014-2016 _opis.pdf [date of entry: 15.02.2018].www 2, http://www.mf.gov.pl/ministerstwo-finansow/dzialalnosc/finanse-publiczne/budzety-jednostek-samorzadu-terytorialnego/sprawozdania-finansowe [date of entry: 10.02.2018].www 3, http://www.osc.state.ny.us/localgov/fiscalmonitoring/index.htm [date of entry: 12.02.2018].www 4, https://www.mf.gov.pl/ministerstwo-finansow/dzialalnosc/finanse-publiczne/budzety-jednostek-samorzadu-terytorialnego/sprawozdania-budzetowe [date of entry: 10.02.2018].Zafra-Gomez J.S., López-Hernández A.M., Hernández-Bastida A., 2009, Developing an alert system for local governments in financial crisis, “Public Money & Management”, no. 29(3), DOI: 10.1080/09540960902891731.3(93)11512

Electrochemical uranyl biosensor with DNA oligonucleotides as receptor layer

The feasibility of using gold electrodes modified with short-chain ssDNA oligonucleotides for determination of uranyl cation is examined. Interaction between UO22+ and proposed recognition layer was studied by means of voltammetric and quartz crystal microbalance measurements. It was postulated that ssDNA recognition layer functions via strong binding of UO22+ to phosphate DNA backbone. The methylene blue was used as a redox marker for analytical signal generation. Biosensor response was based on the difference in electrochemical signal before and after subjecting it to sample containing uranyl ion. The lower detection limit of 30 nmol L−1 for UO22+ was observed for a sample incubation time of 60 min. Proposed ssDNA-modified electrodes demonstrated good selectivity towards UO22+ against common metal cations, with only Pb2+ and Ca2+ showing considerable interfering effect