Određivanje izloženosti olovu i kadmiju putem zraka i hrane u stanovnika Zagreba

Exposure to lead and cadmium was monitored in a group of 17 non-smoking women in Zagreb. The monitoring included measurement of the intake of the two metals via air and the diet during a period of seven days. Duplicate daily diets and air filter samples were collected for analysis of lead and cadmium. To check the intake of lead and cadmium with the daily diet, faeces were collected and analysed. The mean gastrointestinal absorption was estimated to be 4.9 µg/day for lead and 0.75 µg/day for cadmium. These values were derived from faecal data which were assumed to be more reliable. The daily absorption through inhalation estimated on the basis of air analysis was 2.7 µg for lead and 0.03 µg for cadmium.Izloženost olovu i kadmiju mjerena je na skupini od 17 žena nepušačica u Zagrebu. Praćenje je uključivalo određivanje unosa ovih elemenata putem zraka i dnevne prehrane. Primijenjena je metoda „dvostrukih obroka“ i osobni sakupljači čestica zraka, uzastopce tijekom sedam dana. Kao kontrola unosa ovih elemenata putem hrane poslužilo je sakupljanje i analiza fekalija. Dobiveni rezultati upućuju na to da su vrijednosti dobivene iz fekalija pouzdanije te su one uzete za procjenu apsorpcije. Gastrointestinalna apsorpcija olova procijenjena je na vrijednost od 4,9 µg/dan, a kadmija na 0,75 µg/dan. Dnevno apsorbirana doze određena iz koncentracije elemenata u zraku daje vrijednost od 2,7 µg/dan za olovo, a 0,03 µg/dan za kadmij

Bilijarna funkcija u radnika profesionalno izloženih aluminijskoj prašini i dimu

This study investigated billiary secretory function in workers occupationally exposed to aluminium dust and fumes. It included a group of 34 male workers aged (44.1±7.8) years and exposed up to 4.6 mg m-3 of aluminium dust and fumes in workplace air for (21.6±2.5) years, and a group of 30 unexposed control male workers. Serum and urine aluminium levels were measured in both groups before and after chelating treatment with 1 g deferoxamine by intramuscular injection. Billiary function was assessed by measuring gamma-glutamyl transpeptidase, alkaline phosphatase, 5-nucleotidase, cholesterol and its fractions, total and indirect bilirubin, and bile acids. We then analysed the relationship between Al exposure and billiary function. In the exposed group mean serum aluminium was significantly higher [(4.91±3.86) µg L-1] than in controls. The same was true for urine Al before [(1.57±1.93) µg L-1] and after deferoxamine [(11.51±14.97) µg L-1]. Total and indirect bilirubin and alkaline phosphatase were significantly higher in the exposed than in control workers, and they correlated with urine Al after the chelating treatment. Our findings suggest that chronic occupational exposure to aluminium dust and fumes leads to a significant body retention of aluminium. The impaired biliary secretion in the exposed workers manifested itself in subclinical signs of cholestasis.Eksperimentalna istraživanja na životinjama pokazuju da kronična izloženost aluminiju može izazvati smanjen prijenos organskih aniona preko žučnih kanalića, što ima za posljedicu poremećaje sekrecije žuči i kolestazu. Učinci kronične izloženosti aluminiju na bilijarnu funkciju u ljudi do sada nisu istraživani. Procjenjivali smo učinke na bilijarnu funkciju radnika koji su profesionalno izloženi prašini i dimu aluminija. U izloženoj skupini bila su 34 muškarca, životne dobi (44,1±7,8) godina koji su tijekom (21,6±2,5) godina bili izloženi razini do 4,6 mg m-3 prašine i dima aluminija. Kontrolna skupina sastojala se od 30 neizloženih radnika. Vrijednosti aluminija određene su u serumu i mokraći u obje skupine prije i nakon davanja kelatirajućeg spoja (deferoksamin u dozi od 1 g im.). Za procjenu bilijarne funkcije rabljeni su ovi pokazatelji: γ-glutamil transpeptidaza, alkalna fosfataza, 5-nukleozidaza, kolesterol, ukupni i indirektni bilirubin te žučne kiseline. Analizirana je korelacija između izloženosti aluminiju i bilijarne funkcije. Srednja vrijednost Al u serumu izloženih radnika [(4,91±3,86) µg L-1], kao i koncentracije Al u mokraći prije [(1,57±1,93) µg L-1] i nakon primjene kelatirajućeg spoja [(11,5±15,0) µg L-1] bile su statistički značajno više u odnosu na vrijednosti u kontrolnih ispitanika. Vrijednosti ukupnog i indirektnoog bilirubina te alkalne fosfataze bile su statistički značajno više u izloženih radnika i pozitivno su korelirale s ukupnim Al izlučenim mokraćom nakon primjene kelatora. Može se zaključiti da kronična profesionalna izloženost prašini i dimu aluminija dovodi do tjelesnog opterećenja aluminijem i poremećaja bilijarne funkcije, što se odražava supkliničkim znakovima kolestaze

Još o toksičnosti kadmija - s posebnim osvrtom na nastanak oksidacijskoga stresa i na interakcije s cinkom i magnezijem

Discovered in late 1817, cadmium is currently one of the most important occupational and environmental pollutants. It is associated with renal, neurological, skeletal and other toxic effects, including reproductive toxicity, genotoxicity, and carcinogenicity. There is still much to find out about its mechanisms of action, biomarkers of critical effects, and ways to reduce health risks. At present, there is no clinically efficient agent to treat cadmium poisoning due to predominantly intracellular location of cadmium ions. This article gives a brief review of cadmium-induced oxidative stress and its interactions with essential elements zinc and magnesium as relevant mechanisms of cadmium toxicity. It draws on available literature data and our own results, which indicate that dietary supplementation of either essential element has beneficial effect under condition of cadmium exposure. We have also tackled the reasons why magnesium addition prevails over zinc and discussed the protective role of magnesium during cadmium exposure. These findings could help to solve the problem of prophylaxis and therapy of increased cadmium body burden.Iako je otkriven tek 1817. godine, kadmij je trenutačno jedan od najvažnijih onečišćivača životne i radne sredine. Štetno djeluje na bubrege, živčani sustav, kosti, reproduktivni sistem, a ima i genotoksične i karcinogene efekte. Nužna su dalja istraživanja vezana za mehanizme njegove toksičnosti, biomarkere efekata, kao i načine smanjenja rizika za zdravlje. Osim toga, do danas nije otkriven agens efikasan u terapiji trovanja kadmijem s obzirom na to da je kadmij intracelularni kation. U ovom radu dan je sažet pregled važnih mehanizama toksičnosti kadmija, kao što su nastanak oksidativnog stresa i interakcije s esencijalnim elementima, cinkom i magnezijem, na osnovi dostupnih literaturnih podataka, kao i naših ispitivanja koja upućuju na to da povećani unos navedenih esencijalnih elemenata pokazuje pozitivne efekte pri ekspoziciji kadmiju. Obrazložena je prednost suplementacije magnezijem pred suplementacijom cinkom i razmatrana preventivna uloga magnezija pri intoksikaciji kadmijem. Ovi su rezultati doprinos rješavanju problema profi lakse i terapije trovanja kadmijem

Iron Behaving Badly: Inappropriate Iron Chelation as a Major Contributor to the Aetiology of Vascular and Other Progressive Inflammatory and Degenerative Diseases

The production of peroxide and superoxide is an inevitable consequence of aerobic metabolism, and while these particular "reactive oxygen species" (ROSs) can exhibit a number of biological effects, they are not of themselves excessively reactive and thus they are not especially damaging at physiological concentrations. However, their reactions with poorly liganded iron species can lead to the catalytic production of the very reactive and dangerous hydroxyl radical, which is exceptionally damaging, and a major cause of chronic inflammation. We review the considerable and wide-ranging evidence for the involvement of this combination of (su)peroxide and poorly liganded iron in a large number of physiological and indeed pathological processes and inflammatory disorders, especially those involving the progressive degradation of cellular and organismal performance. These diseases share a great many similarities and thus might be considered to have a common cause (i.e. iron-catalysed free radical and especially hydroxyl radical generation). The studies reviewed include those focused on a series of cardiovascular, metabolic and neurological diseases, where iron can be found at the sites of plaques and lesions, as well as studies showing the significance of iron to aging and longevity. The effective chelation of iron by natural or synthetic ligands is thus of major physiological (and potentially therapeutic) importance. As systems properties, we need to recognise that physiological observables have multiple molecular causes, and studying them in isolation leads to inconsistent patterns of apparent causality when it is the simultaneous combination of multiple factors that is responsible. This explains, for instance, the decidedly mixed effects of antioxidants that have been observed, etc...Comment: 159 pages, including 9 Figs and 2184 reference

The effect of formal, affective and contextual variables on aesthetic preference for curved objects

Preferencija oblih naspram ugaonih formi je dobro dokumentovana u literaturi. U objašnjenju ovog fenomena naroĉito su se istakle dve hipoteze: (1) hipoteza opasnosti, prema kojoj se ugaone figure ne preferiraju jer su potencijalno opasne ili preteće i (2) hipoteza vizuelnog nametanja, prema kojoj se oble figure preferiraju jer proizvode snaţniju neuralnu reakciju. MeĊutim, ni za jednu od spomenutih hipoteza još uvek nema jasnih i nedvosmislenih bihejvioralnih potvrda. Prvi cilj naše studije bio je da proverimo navedene pretpostavke. Najpre smo testirali hipotezu opasnosti. Rezultati su pokazali sloţen obrazac odnosa izmeĊu afektivnih varijabli i obline. U sluĉaju kada ispitujemo estetsku preferenciju u zavisnosti od afektivnih skorova koji upućuju na to da li se figure vezuju za pozitivne ili negativne objekte iz okoline (Eksperiment 1), pokazuje se da estetska procena raste s povećanjem pozitivnosti afektivnih skorova za ugaone, kao i za oble-jednostavne figure, dok je kod oblih-kompleksnih figura postojala obrnuta tendencija. Sliĉan obrazac utvrĊen je kada smo posmatrali odnos estetske procene i procenjene opasnosti samih figura (Eksperiment 2a). Kada smo ispitali prijatnost figura (Eksperiment 2b), dobija se da estetska procena uvek raste u funkciji prijatnosti. Ovakvi rezultati nisu mogli sasvim da potvrde hipotezu opasnosti. Hipoteza vizuelnog nametanja ispitana je kroz zadatak vizuelne pretrage (Eksperiment 3) koristeći tri tipa dizajna stimulusa tokom pravljenja parova oblo-ugaono: (1) klasiĉan, bez posebne kontrole stimulusa u okviru para oblo-ugaono, (2) ujednaĉen po broju prevojnih taĉaka unutar para, i (3) simetriĉan, odnosno ujednaĉen po procenjenoj kompleksnosti. Rezultati su pokazali vizuelno nametanje obline samo u sluĉaju kada nije kontrolisana kompleksnost, dok se vizuelno nametanje ugaonog javlja u sluĉaju kada su stimulusi ujednaĉeni po formalnim svojstvima, zbog ĉega se zakljuĉuje da se pre moţe govoriti o vizuelnom nametanju ugaonosti nego obline. Ovi rezultati ne idu u prilog hipotezi vizuelnog nametanja oblosti, već sasvim suprotno, pokazuju vizuelno nametanje ugaonosti. Drugi cilj rada bio je da ispitamo uticaj kontekstualnih faktora na estetsku procenu. Ispitana je estetska procena obline u razliĉitim kontekstima (Eksperiment 4), gde je dobijeno da je procena obline povišena u kongruentnom (bezopasnom) kontekstu a sniţena u nekongruentnom (opasnom) kontekstu. Dalje, dobija se da se ugaonost preferira u opasnom kontekstu. Sliĉno se dobija kada se vrši procena umetniĉkih slika sa oblim i ugaonim elementima (Eksperiment 5): slike odreĊenih autora procenjuju kao lepše ako su oble, drugih autora ako su ugaone, dok se kod nekih autora nisu javile znaĉajne razlike. Ovakvi rezultati upućuju na to da postoji snaţan uticaj konteksta procene na preferenciju oblih odnosno ugaonih figura. U poslednjem delu studije ţeleli smo da ispitamo odnos obline i estetske procene tako što smo kreirali grupu srednje oblih stimulusa. Kada se kao srednja kategorija oblih koriste stimulusi koji imaju i oble i ugaone karakteristike (Eksperiment 6) – ne dolazi do razlika u preferenciji. Kada kontrolišemo kompleksnost stimulusa, pokazuje se da estetska procena raste sa porastom ugaonosti kod jednostavnih, i opada s porastom ugaonosti kod kompleksnih stimulusa. Kada se srednja grupa definiše kao srednje-obla, odnosno ni obla ni ugaona (Eksperiment 7), dobija se da estetska procena raste s porastom ugaonosti, odnosno pokazuje se preferencija ugaonih stimulusa. Ovi rezultati upućuju na to da je ugaonost, pre nego oblinu, ispravnije tretirati kao osnovnu karakteristiku stimulusa u istraţivanjima. Uopšte uzev, rezultati naših eksperimenata pokazali su da se preferencija oblosti moţe izgubiti pod uticajem formalnih (kompleksnost), afektivnih (afektivna ekološka valenca, opasnost i prijatnost) i kontekstualnih ĉinilaca (kontekst procene i umetniĉke slike). Veći broj naših eksperimenata ponudio je i suprotne zakljuĉke: da postoji preferencija ugaonosti, naroĉito na jednostavnim stimulusima, dok postoji tendencija preferencije oblog na kompleksnim stimulusima, iako ona nije potvrĊena u svim sluĉajevima. Potencijalno objašnjenje ovakvih rezultata moglo bi se naći u radu Predraga Ognjenovića, prema kome tek interakcija osnovnih svojstava stimulacije (ugaonost i kompleksnost) mogu dovesti do viših estetskih procena, te se preferiraju stimulusi koji su visoko ugaoni i nisko kompleksni, dok se nisko ugaoni (odnosno obli) stimulusi preferiraju tek u kombinaciji sa višom kompleksnošću.There are two alternative hypotheses for explaining the preference for curvature: The threat hypothesis, according to which people are avoiding angular objects because they can be threatening, and the fluency hypothesis, which explains the curvature effect by the stronger neural response for curved objects. Regarding the threat hypothesis, we found a complex interaction between affective scores and complexity. In general, aesthetic estimation is increasing with the positivity of objects that are related to both angular and curved figures (Exp.1), when the threat of the stimuli was decreasing (Exp. 2a), as well with increasing pleasantness ratings (Exp. 2b). The only exeption was group of complex-curved figures. Furthermore, our result did not fully support the fluency hypothesis. We found that curved stimuli were processed more fluently only when the complexity of used stimuli was not controlled, while there is faster processing of the angular stimulus after matching complexity within a curved-angular pair of figures. Interestingly, our result showed that preferences could be changed in different contexts, so participants prefer curved figures in unthreatening and angular in more threatening contexts (Exp. 4). Preference can also be changed in the context of abstract paintings (Exp. 5). Finally, we aimed to test the relationship between the degree of curviness and aesthetic estimation. There was no difference between curved, angular and stimuli that contain both curved and angular elements (Exp. 6a), while estimation was increasing with the increasing angularity of the figure (Exp. 7). The results of our experiments showed that preference for the curvature could be modulated by formal, affective and contextual variables. Most of our experiments revealed that, after controlling for the complexity, anguangularity could be preferred over curviness, especially in the simple figures group

The effect of formal, affective and contextual variables on aesthetic preference for curved objects

Preferencija oblih naspram ugaonih formi je dobro dokumentovana u literaturi. U objašnjenju ovog fenomena naroĉito su se istakle dve hipoteze: (1) hipoteza opasnosti, prema kojoj se ugaone figure ne preferiraju jer su potencijalno opasne ili preteće i (2) hipoteza vizuelnog nametanja, prema kojoj se oble figure preferiraju jer proizvode snaţniju neuralnu reakciju. MeĊutim, ni za jednu od spomenutih hipoteza još uvek nema jasnih i nedvosmislenih bihejvioralnih potvrda. Prvi cilj naše studije bio je da proverimo navedene pretpostavke. Najpre smo testirali hipotezu opasnosti. Rezultati su pokazali sloţen obrazac odnosa izmeĊu afektivnih varijabli i obline. U sluĉaju kada ispitujemo estetsku preferenciju u zavisnosti od afektivnih skorova koji upućuju na to da li se figure vezuju za pozitivne ili negativne objekte iz okoline (Eksperiment 1), pokazuje se da estetska procena raste s povećanjem pozitivnosti afektivnih skorova za ugaone, kao i za oble-jednostavne figure, dok je kod oblih-kompleksnih figura postojala obrnuta tendencija. Sliĉan obrazac utvrĊen je kada smo posmatrali odnos estetske procene i procenjene opasnosti samih figura (Eksperiment 2a). Kada smo ispitali prijatnost figura (Eksperiment 2b), dobija se da estetska procena uvek raste u funkciji prijatnosti. Ovakvi rezultati nisu mogli sasvim da potvrde hipotezu opasnosti. Hipoteza vizuelnog nametanja ispitana je kroz zadatak vizuelne pretrage (Eksperiment 3) koristeći tri tipa dizajna stimulusa tokom pravljenja parova oblo-ugaono: (1) klasiĉan, bez posebne kontrole stimulusa u okviru para oblo-ugaono, (2) ujednaĉen po broju prevojnih taĉaka unutar para, i (3) simetriĉan, odnosno ujednaĉen po procenjenoj kompleksnosti. Rezultati su pokazali vizuelno nametanje obline samo u sluĉaju kada nije kontrolisana kompleksnost, dok se vizuelno nametanje ugaonog javlja u sluĉaju kada su stimulusi ujednaĉeni po formalnim svojstvima, zbog ĉega se zakljuĉuje da se pre moţe govoriti o vizuelnom nametanju ugaonosti nego obline. Ovi rezultati ne idu u prilog hipotezi vizuelnog nametanja oblosti, već sasvim suprotno, pokazuju vizuelno nametanje ugaonosti. Drugi cilj rada bio je da ispitamo uticaj kontekstualnih faktora na estetsku procenu. Ispitana je estetska procena obline u razliĉitim kontekstima (Eksperiment 4), gde je dobijeno da je procena obline povišena u kongruentnom (bezopasnom) kontekstu a sniţena u nekongruentnom (opasnom) kontekstu. Dalje, dobija se da se ugaonost preferira u opasnom kontekstu. Sliĉno se dobija kada se vrši procena umetniĉkih slika sa oblim i ugaonim elementima (Eksperiment 5): slike odreĊenih autora procenjuju kao lepše ako su oble, drugih autora ako su ugaone, dok se kod nekih autora nisu javile znaĉajne razlike. Ovakvi rezultati upućuju na to da postoji snaţan uticaj konteksta procene na preferenciju oblih odnosno ugaonih figura. U poslednjem delu studije ţeleli smo da ispitamo odnos obline i estetske procene tako što smo kreirali grupu srednje oblih stimulusa. Kada se kao srednja kategorija oblih koriste stimulusi koji imaju i oble i ugaone karakteristike (Eksperiment 6) – ne dolazi do razlika u preferenciji. Kada kontrolišemo kompleksnost stimulusa, pokazuje se da estetska procena raste sa porastom ugaonosti kod jednostavnih, i opada s porastom ugaonosti kod kompleksnih stimulusa. Kada se srednja grupa definiše kao srednje-obla, odnosno ni obla ni ugaona (Eksperiment 7), dobija se da estetska procena raste s porastom ugaonosti, odnosno pokazuje se preferencija ugaonih stimulusa. Ovi rezultati upućuju na to da je ugaonost, pre nego oblinu, ispravnije tretirati kao osnovnu karakteristiku stimulusa u istraţivanjima. Uopšte uzev, rezultati naših eksperimenata pokazali su da se preferencija oblosti moţe izgubiti pod uticajem formalnih (kompleksnost), afektivnih (afektivna ekološka valenca, opasnost i prijatnost) i kontekstualnih ĉinilaca (kontekst procene i umetniĉke slike). Veći broj naših eksperimenata ponudio je i suprotne zakljuĉke: da postoji preferencija ugaonosti, naroĉito na jednostavnim stimulusima, dok postoji tendencija preferencije oblog na kompleksnim stimulusima, iako ona nije potvrĊena u svim sluĉajevima. Potencijalno objašnjenje ovakvih rezultata moglo bi se naći u radu Predraga Ognjenovića, prema kome tek interakcija osnovnih svojstava stimulacije (ugaonost i kompleksnost) mogu dovesti do viših estetskih procena, te se preferiraju stimulusi koji su visoko ugaoni i nisko kompleksni, dok se nisko ugaoni (odnosno obli) stimulusi preferiraju tek u kombinaciji sa višom kompleksnošću.There are two alternative hypotheses for explaining the preference for curvature: The threat hypothesis, according to which people are avoiding angular objects because they can be threatening, and the fluency hypothesis, which explains the curvature effect by the stronger neural response for curved objects. Regarding the threat hypothesis, we found a complex interaction between affective scores and complexity. In general, aesthetic estimation is increasing with the positivity of objects that are related to both angular and curved figures (Exp.1), when the threat of the stimuli was decreasing (Exp. 2a), as well with increasing pleasantness ratings (Exp. 2b). The only exeption was group of complex-curved figures. Furthermore, our result did not fully support the fluency hypothesis. We found that curved stimuli were processed more fluently only when the complexity of used stimuli was not controlled, while there is faster processing of the angular stimulus after matching complexity within a curved-angular pair of figures. Interestingly, our result showed that preferences could be changed in different contexts, so participants prefer curved figures in unthreatening and angular in more threatening contexts (Exp. 4). Preference can also be changed in the context of abstract paintings (Exp. 5). Finally, we aimed to test the relationship between the degree of curviness and aesthetic estimation. There was no difference between curved, angular and stimuli that contain both curved and angular elements (Exp. 6a), while estimation was increasing with the increasing angularity of the figure (Exp. 7). The results of our experiments showed that preference for the curvature could be modulated by formal, affective and contextual variables. Most of our experiments revealed that, after controlling for the complexity, anguangularity could be preferred over curviness, especially in the simple figures group

Određivanje izloženosti olovu i kadmiju putem zraka i hrane u stanovnika Zagreba

Exposure to lead and cadmium was monitored in a group of 17 non-smoking women in Zagreb. The monitoring included measurement of the intake of the two metals via air and the diet during a period of seven days. Duplicate daily diets and air filter samples were collected for analysis of lead and cadmium. To check the intake of lead and cadmium with the daily diet, faeces were collected and analysed. The mean gastrointestinal absorption was estimated to be 4.9 µg/day for lead and 0.75 µg/day for cadmium. These values were derived from faecal data which were assumed to be more reliable. The daily absorption through inhalation estimated on the basis of air analysis was 2.7 µg for lead and 0.03 µg for cadmium.Izloženost olovu i kadmiju mjerena je na skupini od 17 žena nepušačica u Zagrebu. Praćenje je uključivalo određivanje unosa ovih elemenata putem zraka i dnevne prehrane. Primijenjena je metoda „dvostrukih obroka“ i osobni sakupljači čestica zraka, uzastopce tijekom sedam dana. Kao kontrola unosa ovih elemenata putem hrane poslužilo je sakupljanje i analiza fekalija. Dobiveni rezultati upućuju na to da su vrijednosti dobivene iz fekalija pouzdanije te su one uzete za procjenu apsorpcije. Gastrointestinalna apsorpcija olova procijenjena je na vrijednost od 4,9 µg/dan, a kadmija na 0,75 µg/dan. Dnevno apsorbirana doze određena iz koncentracije elemenata u zraku daje vrijednost od 2,7 µg/dan za olovo, a 0,03 µg/dan za kadmij