The Archconfraternity of the Rosary in the Dominican Churches of Kraków. Piety and Patronage of the Arts

Članek obravnava umetnostni milje nadbratovščine sv. rožnega venca v dominikanski cerkvi sv. Trojice v Krakovu. Dominikanci so goreče pospeševali rožnovensko pobožnost; ustanovili so številne bratovščine sv. rožnega venca, ki so bile običajno povezane z njihovimi cerkvami. Skoraj gotovo je dominikanski pridigarski red spodbudil ustanovitev takšne bratovščine v Krakovu že v 15. stoletju. Posredni dokaz za to je ohranjen v samostanskem arhivu v Krakovu v dokumentih, ki sta jih izdala papež Inocenc VIII. leta 1484 in general reda Avguštin Recuperati leta 1539 in se nanašajo na dominikansko rožnovensko bratovščino. Leta 1600 je bratovščino s sedežem v Krakovu, ki je takrat obstajala že ab immemorabilis tempore, Abraham Bzowski reformiral; ob tej priložnosti je izdal obsežno knjigo Rožni venec Device Marije, sedaj na novo reformiran v Krakovu pri Sv. Trojici (Kraków 1600 in 1606). Že takrat se družba omenja kot nadbratovščina. Dejstvo, da je nadbratovščina dobila eno najzgodnejših in najpomembnejših poljskih kopij Marije Snežne, čudodelne podobe v rimski baziliki S. Maria Maggiore, ki je veljala za pribežališče večnega mesta, je imelo velik pomen za njen nadaljnji razvoj in izjemni vpliv. Razprava govori o češčenju poljske ikone, o njenem okrasu in novem arhitekturnem prostoru, ki ga je dobila leta 1688.The essay deals with the artistic milieu of the Archconfraternity of the Rosary at the Dominican Holy Trinity Church in Kraków. Dominicans were zealous promoters of the rosary, and numerous Rosary brotherhoods were established, typically affiliated with Dominican churches. Therefore, it seems almost certain that in Kraków, as early as the 15th century, the Dominican Order of Preachers encouraged the formation of such a confraternity. Indirect evidence of this is preserved in the Convent’s Archive in Kraków, in documents concerning the Dominican Confraternities of the Rosary, issued by Pope Innocent VIII in 1484 and by the General of the Order, Augustine Recuperati, in 1539. In any case, in 1600, the Kraków-based confraternity—at that time already existing “ab immemorabilis tempore”— was reformed by Fr. Abraham Bzowski, who elaborated and published an extensive book on this occasion: Rosary of the Virgin Mary, now reformed anew in Kraków at the Holy Trinity (Kraków 1600 and 1606). Already at that time, the confraternity was referred to as an archconfraternity. The fact that the archconfraternity was given one of the earliest and most important copies in the former Polish Republic of Our Lady of the Snows, a miracle-working image in the Roman basilica of S. Maria Maggiore that was considered a palladium of the Eternal City, was of great importance to its development and extraordinary influence. The essay discusses the Polish icon’s veneration, decoration, and the new architectural space it received in 1688

Srebrne wyposażenie średniowiecznego ołtarza św. Stanisława w katedrze krakowskiej

The article looks at these elements of St. Stanislaus’ tomb in the Gothic Cathedral on the Wawel Hill which were made of silver. Except for one (a reliquary diptych) all were destroyed and are known only from written records. The basic issue is to establish the date and the founder of a wooden coffin covered with gilded silver plates, in which the relics of the Martyr were placed. The literature on the subject attributed the foundation of the reliquary to St. Kunegunda (1234-1292), Elizabeth of Poland (1305-1380), St. Jadwiga, Hedvig of Anjou (1374-1399) and Ladislaus the Short (1260 or 1261-1333). Thanks to the records written in 1631 by a priest Jan Wielewicki which mention the renovation of the medieval coffin, we know that it had an inscription which unequivocally pointed to the person of Elizabeth of Poland, wife of a Hungarian king Charles I Robert and mother of a king of Hungary and Poland Louis d’Anjou, as the founder. A detailed description included in the records of  an inspection of the Cracow Cathedral in 1670 allows an approximate reconstruction of this work of art, which was a box-reliquary of approximate measurements: 175, 8x87, 9x43, 95 cm, closed with a ridge roof cover of unknown height. It had cast decoration. The longer sides were each interspersed with 6 and the shorter with 2 pictures with the scenes from St. Stanislaus’s life. Likenesses of 18 bishops adorned both patches of the corners and axes of the shorter sides were accentuated with buttresses. Top rims of the cover were decorated with an open-work comb (tracery). Iconographic programme cannot be reconstructed on the basis of the existing sources. After a new coffin for the remains of the Saint was funded by Sigismund III, the old one was used as a reliquary for the hand and placed in St. Peter and Paul’s chapel, which - according to tradition - originally housed the tomb. After the cathedral was looted by the Swedes in 1657, the medieval reliquary was put back in the middle of the church. Then, in the years 1669 -1671, when a new silver coffin was funded by bishop Piotr Gembicki, it was re-cast. An important element of St. Stanislaus’ altar decoration before 1512 (when Sigismund I had an imposing silver retable made) were paintings which were kept in the treasury and placed on the mensa during the liturgy. Inventories list 12 ‘plates’ in all, some of which were made of silver, some covered with silver sheet metal (frames, dresses) and some only decorated with such applique. The most imposing was a triptych with the Holy Trinity engraved on sheet metal and richly set with jewels (in the type of  Throne of Mercy) and the figures of Mary with the Child and St. John the Evangelist. Among the rest the most prominent were the depictions of the Salvator and the Virgin Mary with the Child. Some were accompanied by markings indicating their Byzantine or Ruthenian origins. A painting of Mary holding little Jesus in her arms, covered with a silver plate with lilies in the background, set with jewels and pearls, in a frame decorated with Polish and Hungarian coats of arms deserves special attention. It can undoubtedly be considered as a twin work to the three paintings stored in the treasury in Aachen and one in Mariazell, funded by Louis d’Anjou. The only painting of those which used to adorn the altar of St. Stanislaus which has survived to the present is the reliquary diptych with silver appliques, set with precious stones, depicting the Virgin Mary with the Child and Vemicle. It was painted in Cracow around 1440-1450 and was funded by the cathedral curate Maciej of Grodziec.Badania nad ołtarzem św. Stanisława w katedrze krakowskiej zainaugurowane już w 2. połowie XIX w. przez księży Ludwika Łętowskiego i Ignacego Polkowskiego, kontynuowane były w kolejnym stuleciu, a ich uwieńczeniem stało się monograficzne opracowanie autorstwa Michała Rożka, opublikowane w 1979 r. przy okazji obchodów 900. rocznicy męczeńskiej śmierci Patrona Polski. Mimo licznych opracowań dotyczących architektury barokowej konfesji oraz kolejnych trumien-relikwiarzy, wiele kwestii historycznych oraz historyczno-artystycznych nie zostało dotąd rozwiązanych. Na nowe ujęcie zasługuje katedra romańska oraz niedawno wysunięte przez Mariusza Karpowicza propozycje atrybucyjne względem kaplicy wzniesionej przez bp. Marcina Szyszkowskiego w drugim dziesięcioleciu w. XVII. Na uboczu badań pozostały dekorujące ją rzeźby i malowidła. Brakuje systematycznego zestawienia ruchomego wyposażenia ołtarza (naczynia, tkaniny liturgiczne itp.) oraz składanych przy nim wotów. Poważnym zadaniem stojącym przed historykami jest pełne opracowanie kultu św. Stanisława, oczywiście z uwzględnieniem liturgii sprawowanej przy jego relikwiach w katedrze. Niniejszy tekst ma zapełnić jedynie kilka luk w wiedzy na temat Stanisławowego grobu. Poświęcony został tylko tym elementom jego wyposażenia powstałym w okresie średniowiecza, które wykonano ze srebra. Znamy je tylko z przekazów archiwalnych - ich ranga artystyczna i historyczna skłania jednak do ich przypomnienia oraz, o ile na to pozwalają źródła, szerszego omówienia

High-dose therapy and autologous hematopoietic cel transplantation rescue in children with neuroblastoma and Ewing sarcoma

Background. High-dose therapy (HDT) with autologous stem cell rescue has been recently applied in very-poor-risk pediatric solid tumors. Promising data have become available with the use of high-dose busulfan in neuroblastoma (NBL) and Ewing sarcoma (ES), and with high-dose treosulfan in ES. HDT approach resulted in an encouraging outcome without toxic mortality for high-risk patients. Objective. The objective of this study is to present transplant outcomes, that is disease-free-survival and overall survival in children with high-risk NBL and ES undergoing auto-HSCT. Patients and methods. A total number of 47 NBL and 20 ES auto-HSCT performed between 2004 and 2016 in a single transplant center were included in this analysis. Results. Probability of 3-years pOS was 0.79±0.06 and 0.46±0.14 for NBL and ES patients, respectively. Relapse incidence at 3 years after HSCT was 0.37±0.08 and 0.26±0.11 for NBL and ES patients, respectively. The number of relapses at 3 years after HSCT was 15/47 in NBL and 6/20 in ES. Busulfan-based vs treosulfan-based conditioning in ES patients resulted in lower relapse and death rates. NBL and ES patients transplanted in complete remission (CR1) had lower relapse rates and lower death rates than patients at CR>1. Conclusion. Obtained results of auto-HSCT confirm the therapeutic benefit for children with NBL and ES. Recent reports on current practice of HSCT in Europe indicate HDT with auto-HSCT as a standard of care in pediatric patients with high risk or relapsed NBL and ES.Wstęp. Terapia wysokodawkowa (HDT) i transplantacja autologicznych komórek krwiotwórczych (auto-HSCT) została wprowadzona w leczeniu dzieci ze źle rokujacymi guzami litymi. Wstępne dane wskazują na wartość HDT opartej na busulfanie w neuroblastoma (NBL) i mięsaku Ewinga (ES) oraz zastosowaniu treosulfanu w ES. HDT z auto-HSCT stwarza możliwości poprawy wyników terapii przeciwnowotworowej, bez dodatkowej śmiertelności u pacjentów wysokiego ryzyka niepowodzenia terapeu-tycznego. Celem pracy była analiza wyników terapii u dzieci z NBL i ES poddawanym HDT i auto-HSCT. Pacjenci i metodyka. Analizie poddano wyniki przeszczepień wykonanych u 47 dzieci z NBL i 20 z ES leczonych w latach 2004-2016 w pojedynczym ośrodku. Wyniki. Prawdopodobieństwo całkowitego 3-let-niego przeżycia wyniosło odpowiednio 0,79±0,06 i 0,46±0,14 u dzieci z NBL i ES. Kumulacyjna częstość wznów w okresie 3-letnim wyniosła odpowiednio 0,37±0,08 i 0,26±0,11 u dzieci z NBL i ES. Liczba wznów w tym okresie wyniosła 15/47 w NBL i 6/20 w ES (ns). U pacjentów z ES kondycjonowanie oparte na busulfanie przyniosło niższy odsetek wznów i zgonów niż kondycjonowanie oparte na treosulfanie. Pacjenci z NBL i ES poddawani transplantacji w CR1 mieli niższy odsetek wznów i zgonów niż pacjenci z CR>1. Wnioski. Wyniki HDT z auto-HSCT potwierdzają korzyść terapeutyczną u dzieci z NBL i ES. Aktualne analizy europejskie wskazują, że takie postępowanie zostało uznane za standard opieki u dzieci z tymi chorobami

The use of mesenchymal stem cells in therapy of steroid-resistance chronic refractory graft-versus-host disease after hematopoietic stem cell transplantation

Introduction. Chronic graft-versus-host disease (GVHD) is a life-threatening complication after allogeneic hematopoietic stem cell transplantation. Mesenchymal stem cells (MSC) are involved in tissue repair and modulating immune responses. We present report of two cases of use of third-party donor mesenchymal stem cells in the therapy of steroid-resistant chronic GVHD. Case reports. The doses of MSC in both patients were 1.08 and 1.4 x 106 cells per kg body weight respectively. Time from diagnosis of GVHD to infusion of MSC was 420 and 330 days, respectively. Both patients had single infusion of MSC. We did not observe any adverse effects after both infusions of MSC. We obtained initially a partial response and then complete response in the first patient and a partial response in the second patient. In the first patient we achieved improvement of skin involvement resulting in reduction of immunosuppression. In the second patient with scleroderma we achieved only a minor improvement. Conclusion. Administration of MSC is a safe method and might by an effective therapy for patients with chronic refractory GVHD.Wstęp. Przewlekła postać choroby przeszczep-przeciwko-gospodarzowi (chronic graft-versus-host disease, GVHD) jest zagrażającym życiu powikłaniem po przesz-czepieniu allogenicznych komórek krwiotwórczych. Mezenchymalne komórki macierzyste (MSC) mają znaczenie w procesach reparacji tkankowej oraz modulowania odpowiedzi immunologicznej. W pracy przedstawiamy opis dwóch przypadków zastosowania MSC od dawcy niezwiązanego z pacjentem, tzw. third-party donor, w terapii steroidoopornej przewlekłej GVHD. Opis przypadku. Zastosowane dawki MSC u pacjentów wynosiły odpowiednio 1,08 oraz 1,4 x 106 komórek na kg cc. Czas od rozpoznania GVHD do infuzji MSC wynosił odpowiednio 420 i 330 dni. U obydwu pacjentów dokonano pojedynczych infuzji MSC. U żadnego z nich nie obserwowano niepożądanych reakcji po zastosowaniu MSC. U pierwszego pacjenta uzyskano początkowo częściową poprawę, a po kilku miesiącach remisję całkowitą wszystkich zmian związanych z GVHD. Dzięki temu możliwe było znaczne zredukowanie dawek leków immunosupresyjnych. U drugiego pacjenta uzyskano tylko przejściową nieznaczną poprawę stanu twardzinowej skóry. Wniosek: Zastosowanie MSC jest metodą bezpieczną i może być efektywną terapią u pacjentów z przewlekłą postacią choroby GVHD