Gelişimsel yetersizliği olan bir çocuğa annesi tarafından bağımsız tuvalet yapma becerisinin eşzamanlı ipucu ile kazandırılması

In this study, it was aimed that to give a sample of an application that a mother delivered home-based instruction simultaneous prompting for teaching independent toilet skill to her child with developmental disability. Simultaneous prompting (SP) is one of the  systematic teaching methods, and studies showing the effectiveness of this method has increased in recent years in literature. Although many studies showed an increase in individual’s development and learning if the parents of individuals affected a disability participate in the education of them, in effective teaching literature parent participation was found in very few. This study is a sample of an application for using SP by parents. Training processes of the study offered to the mother and used measuring instruments are reported in detail. At the end of the study SP used by mother was caused the child toilet independently and he maintained this skill. More studies are need to be conducted by the SP delivered by parents of the chidren with developmental disability.Bu çalışmada bir annenin eşzamanlı ipucu ile öğretim yöntemini kullanarak, gelişimsel yetersizliği olan çocuğuna bağımsız tuvalet yapma becerisini kazandırmasına yönelik yapılan uygulama örneğine yer vermek amaçlanmıştır. Eşzamanlı ipucu ile öğretim yöntemi (EİÖ), tepki ipuçlarının kullanıldığı sistematik öğretim yöntemi olup, alanyazında etkililiğini gösteren çalışmalar son yıllarda artmıştır. Yetersizlikten etkilenmiş bireylerin ebeveynlerinin bireyin eğitimine katıldığı takdirde gelişiminde ve öğrenmesinde artış olduğunu gösteren pek çok çalışma olmasına karşın, etkili öğretim alanyazınında ebeveynlerin işe katıldığı çok az sayıda çalışmaya rastlanmaktadır. Bu çalışma EİÖ’in ebeveynlerce kullanımına yönelik örnek bir uygulama olup, çalışmada anneye sunulan öğretim süreçleri, kullanılan ölçü araçları ayrıntılı olarak betimlenmiştir. Çalışma sonunda annenin uyguladığı EİÖ’in çocuğun bağımsız tuvalet yapma becerisini kazanmasına ve sürdürmesine yol açtığı izlenimi edinilmiştir. EİÖ’in ebeveynlerce kullanılmasına ilişkin bilimsel çalışmaların artması gerektiği düşünülmektedir. &nbsp

ZİHİNSEL YETERSİZLİKTEN ETKİLENMİŞ ÖĞRENCİLERE GÜNLÜK YAŞAM BECERİLERİNİN KAZANDIRILMASINDA SABİT BEKLEME SÜRELİ VE İPUCUNUN SİSTEMATİK OLARAK GERİ ÇEKİLMESİ İŞLEM SÜRECİ İLE YAPILAN ÖĞRETİMİN ETKİLİLİKLERİNİN VE VERİMLİLİKLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI

Bu araştırmanın amacı, zihinsel yetersizlikten etkilenmiş öğrencilere günlük yaşam becerilerinin (katlı kumaşa teğel yapma ve hazır çorba pişirme becerisi) kazandırılmasında, sabit bekleme süreli ve ipucunun sistematik olarak geri çekilmesi ipucu işlem süreci ile yapılan öğretimin etkililiklerinin farklılaşıp farklılaşmadığını ve hangi ipucu işlem süreci ile yapılan öğretimin daha verimli olduğunu (ölçüt karşılanıncaya değin gerçekleşen öğretim süreci sayısı, ölçüt karşılanıncaya değin gerçekleşen öğretim süresi ve ölçüt karşılanıncaya değin gerçekleşen yanlış tepki sayısı) araştırmaktır. Araştırmada tek denekli deneysel desenlerden, uyarlamalı dönüşümlü uygulamalar modeli kullanılmıştır. Araştırmanın deneklerini, 2005-2006 öğretim yılında TSK. Gülsav Özel Eğitim İlköğretim Okulu ve Rehabitilasyon Kursu'na devam eden ve zihinsel yetersizlikten etkilenmiş biri 13, diğeri 12 yaşında olan iki erkek öğrenci oluşturmuştur. Araştırma verilerinin toplanabilmesi için, öğretmen görüşme formu, beceri kontrol listesi, ölçüt bağımlı ölçü araçları ve sabit bekleme süreli ipucu işlem süreci ve ipucunun sistematik olarak geri çekilmesi işlem süreciyle öğretim yapılırken öğretimde ilerlemelerin kaydedileceği kayıt çizelgeleri, verimlilik formu, uygulama güvenirliliği formu ve sosyal geçerlilik formu geliştirilmiş ve kullanılmıştır. Sabit bekleme süreli ipucu işlem süreci ve ipucunun sistematik olarak geri çekilmesi işlem süreciyle öğretim yapabilmek için öğretim planları hazırlanmış ve araştırmacı tarafından uygulanmıştır. Araştırmada elde edilen verilerin analizinde grafiksel analiz kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen bulgulara göre, her iki ipucu işlem süreci ile yapılan öğretimin, öğrencilere, günlük yaşam becerilerinin (katlı kumaşa teğel yapma ve hazır çorba pişirme becerisi) kazandırılmasında etkililiklerinin farklılık göstermediği; katlı kumaşa teğel yapma becerisini kazandırmada, ölçüt karşılanıncaya değin gerçekleşen yanlış tepki sayısı açısından ve ölçüt karşılanıncaya değin gerçekleşen toplam öğretim süresi açısından, ipucunun sistematik olarak geri çekilmesi işlem sürecinin, sabit bekleme süreli ipucu işlem sürecine göre daha verimli olduğu; hazır çorba pişirme becerisini kazandırmada, ölçüt karşılanıncaya değin gerçekleşen öğretim süreci sayısı ve ölçüt karşılanıncaya değin gerçekleşen toplam öğretim süresi açısından sabit bekleme süreli ipucu işlem sürecinin, ipucunun sistematik olarak geri çekilmesi işlem sürecine göre daha verimli olduğu, ölçüt karşılanıncaya değin gerçekleşen yanlış tepki sayısı açısından, her iki ipucu işlem süreci ile yapılan öğretim arasında bir fark görülmediği izlenimi edinilmiştir. Sabit bekleme süreli ve ipucunun sistematik olarak geri çekilmesi ipucu işlem süreçlerinin, kazanılan günlük yaşam becerilerinin (katlı kumaşa teğel yapma ve hazır çorba pişirme becerisi) öğretimden 12,18,28 gün sonra sürdürülmeleri ve farklı ortam, araç-gereç ve kişiye genellenebilirliği açısından farklılık göstermediği izlenimi edinilmektedir.The purpose of the study was to compare the effectiveness and efficiency (in terms of meeting the criteria in training errors, total training time and number of trials) of constant- time delay and most-to-least prompts procedures in teaching daily living skills (sewing and cooking soup) to children with mental retardation. Adapted Alternating Treatment Design which was one at the single subject designs, was used as a research design. The subjects of the study consists of 2 boy between the ages of 12 and 13 who are mentally retarded. Subjects are from the school at TSK Gülsav Özel Eğitim İlköğretim Okulu ve Rehabilitasyon Kursu, in Ankara during 2005-2006 education year. In order to collect the data, a teacher interview form, a skill checklist, criterion-referenced tests and data record sheets to use during constant-time delay and most-to-least prompts procedure, efficiency form, procedural reliability forms and social validity form were developed and used. Constant-time delay and most-toleast procedures instruction plans were prepared and applied by the investigator. Visual graphical analysis method was used in the analysis of the data. According to the results, both procedures were equally effective in teaching daily living skills. In acquisition of sewing skill, most-to-least prompt procedure was more efficient than constant-time delay procedure in terms of training errors through criterion and training time through criterion. In acquasition of cooking soup, constant-time delay procedure was more efficient than in terms of total training time through criterion and number of trials through criterion, there was no significiant difference between the two procedures in terms of training errors through criterion. Maintanence and generalization data were showed that students maintained the skills 12,18 and 28 day after the teaching and the skills were generalized to different location, tools and individuals. Regarding these results, both stragies in maintanence and generalization at the daily living skills were found to have similar effectiveness

Şemaya Dayalı Strateji ve Kendini İzlemenin Hafif Düzeyde Zihinsel Engelli Öğrencilerin Sözlü Problem Çözme Performanslarına Etkisi

Bu araştırmanın amacı, şemaya dayalı problem çözme stratejisi öğretimi ve kendini izlemenin hafif düzeyde zihinsel engelli öğrencilerin sözlü problem çözme performanslarına etkisini belirlemektir. Beşinci ve altıncı sınıfa devam eden hafif düzeyde zihinsel engelli üç öğrenci ile yapılan araştırmada, denekler arası çoklu yoklama modeli kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgular, şemaya dayalı strateji öğretiminin tüm katılımcıların sözlü matematik problemlerini çözme becerilerini kazanmalarında etkili olduğunu göstermektedir. Ayrıca, katılımcıların kazandıkları sözlü problem çözme becerilerini öğretimden on iki gün sonra da sürdürdüklerini, fakat katılımcılardan sadece birinin bu becerileri farklı öğreticilere genelleyebildiğini göstermektedir. Yine araştırma bulguları kendini izleme stratejisi öğretiminin iki öğrencinin sözlü problem çözme hızlarını ve doğruluğunu artırmada etkili olurken, bir öğrencinin problem çözme hızı ve doğruluğunda anlamlı bir değişikliğe yol açmadığını göstermiştir. Araştırmanın bulguları alanyazın çerçevesinde tartışılarak uygulamaya ve gelecek araştırmalara yönelik önerilerde bulunulmuştur.

Determining Metacognitive Awareness of Special Education Teacher Candidates

Genel olarak öğretmen yetiştirme alanında ve özelde özel eğitim alanında son yıllarda değişiklikler gerçekleşmesi zorunlu hale gelmektedir. Yeni tip öğretmen tartışması altında yetişecek öğretmenlerin sergilemeleri gereken özellikler konusunda öğretmenlerin yeni durumlar karşısında kendilerini geliştirmeye dönük özelliklere sahip, değişkenlere göre kararlarını düzenleyebilen ve performansıyla ilgili değerlendirmeler yapabilen öğretmenler olmaları beklenmektedir. Bu nedenle öğretmen adaylarının gelişmiş üstbiliş becerilerine ihtiyaç duyacakları tartışması yükselmektedir. Bu çalışmada özel eğitim bölümlerinde eğitim almakta olan öğretmen adaylarının üstbiliş farkındalıklarının tespiti hedeflenmiştir. Ayrıca üstbilişsel farkındalık ile akademik başarı arasındaki ilişki ve diğer değişkenlere göre gruplar arası farklılıkların tespiti hedeflenmiştir. Çalışmanın sonucunda özel eğitim bölümü öğrencilerinin akademik not ortamaları ile üstbiliş farkındalıkları arasında eksi yönde bir ilişki tespit edilmiştir ki bu da incelenmesi gereken bir duruma neden olmaktadır. Ayrıca sınıf düzeyleri, not ortalaması ve mezun olunan lise bakımından grup farklılaşması tespit edilmiştir.Need for change in general education and special education have become a must. The discussion about the characteristics of a new teacher model brings out the issue of being able to improve themselves, change their own decisions based on the variables, and assess their own performance. The discussion about having developed meta-cognitive skills are raised in the literature. This study aimed to determine the meta-cognitive awareness of special education teacher candidates. Beside that, the correlation between meta-cognitive awarenes and academic success, the differences among the groups based on selected variables also examined. The results yielded that there is negative correlation between student success and meta-cognitive awareness. Also, the groups differed based on the variables that are grade point average (GPA), grade level and high school graduation