Miejsce kompetencji społeczno-emocjonalnych w edukacji wczesnoszkolnej

W artykule chcemy podjąć refleksję się nad tym, czym są i jak kształtują się kompetencje społeczno-emocjonalne (KSE) oraz w jaki sposób można wspierać ich rozwój w ramach pierwszego etapu edukacji szkolnej. Analizujemy pięć kategorii KSE, które są najczęściej wskazywane w konstruowanych programach diagnostycznych i profilaktyczno-interwencyjnych: 1) samoświadomość, 2) świadomość społeczna, 3) odpowiedzialne podejmowanie decyzji, 4) zarządzanie własnym zachowaniem oraz 5) zarządzanie relacjami z innymi. Artykuł zawiera propozycję odniesienia KSE do podstawowych funkcji psychicznych niezbędnych do sprawnej realizacji zadań przez człowieka. Prezentujemy powody wysokiego znaczenia KSE w edukacji wczesnoszkolnej oraz wskazujemy rozbieżności między miejscem obecnie zajmowanym przez KSE a miejscem należnym tym kompetencjom. Analizujemy też możliwe sposoby rozwijania kompetencji społeczno-emocjonalnych w procesie edukacji

Early childhood education and care: a challenge for the educational system

This paper addresses the problem of supporting the development of infants and young children in the context of the challenges posed by the organization of the state system. Considering the importance of the fi rst years of life for future development, current social policy and education in Europe and around the world puts a strong emphasis on systemic and integrated approach to early childhood education and care, based on scientifi c evidence justifying the selection of a specifi c social and educational solutions. The implementation of this idea requires both the defi nition of the most important aspects of the development, requiring special support in the early stages of child development and system design early care and education with regard to the resulting knowledge. The following analysis is an attempt to identify the most important factors and social conditions indispensable to fulfi ll both the universal and the individual needs of the child in the context of the challenges they pose for organizers of the system of early childhood education and care

Podmiotowe i kontekstowe uwarunkowania funkcjonowania nauczycieli w sytuacji zmiany społecznej

W artykule zaprezentowano badania zależności między czynnikami demograficzno-społecznymi a dominującą u nauczycieli tendencją do działania a sytuacji zmiany społecznej.Uzyskane wyniki wskazują na występowanie istotnych zależności między stylem funkcjonowania nauczycieli a czynnikami związanymi z czasem tj.: wiek nauczyciela, stopień rozwoju zawodowego oraz czas rozpoczęcia pracy w zawodzie

Dziecięcy schemat nauczyciela

Tekst prezentuje wyniki badań dotyczące schematu nauczyciela, jaki posiadają uczniowie na starcie szkolnym, czyli tacy, którzy rozpoczynają naukę w pierwszej klasie szkoły podstawowej

Kontekstowe uwarunkowania jakości społecznego środowiska rozwoju małych dzieci w polsce

The article presents results of research study on quality of the social environment of development in early childhood and its contextual determinants. The research was conducted within 2010-2012. The participants consisted of 972 children aged between 1 to 41 months and their parents who are of different socioeconomic status, living in different parts of Poland. The research was carried out in the domestic space, which is the most natural environment for children. The American IT HOME Inventory (Infant/Todler Home Observation for Measurement of the Environment) by Caldwell and Bradley in Polish adaptation IT-HOME/PL was used. Conducted research allows to indicate factors which are the determinants of the quality of child’s social environment in Poland, directions of farthest research and indicators for organizing system of support for families in the most difficult situation

Zmiana kontekstu społecznego a geneza trudności szkolnych

W artykule Autorka analizuje specyficzne przyczyny trudności szkolnych, które są związane ze zmianą kontekstu społecznego. Celem było wskazanie niektórych cech współczesnej kultury, stylu życia, przemian społecznych, które mogą powodować, iż zjawisko trudności szkolnych od zawsze obecne w szkole teraz ulega znacznemu nasileniu i rozpowszechnieniu. W artykule omawiane są takie zjawiska społeczno-kulturowe jak np. kryzys kultury pisma, rewolucja techniczna i rola elektronicznych środków komunikacji, rozwarstwienie społeczne, które pozwalają w sposób pełniejszy wyjaśniać przyczyny trudności szkolnych zwykle wiązanych z trudnościami rozwojowymi, uwarunkowanymi podmiotowo i/lub środowiskowo

Osobowościowe uwarunkowania funkcjonowania nauczycieli w sytuacji zmiany społecznej

W artykule zaprezentowano wyniki badań osobowościowych uwarunkowań funkcjonowania nauczycieli w sytuacji zmiany społecznej, jaką stanowi reforma systemu edukacji. Rozważania teoretyczne oraz analiza uzyskanego materiału badawczego stanowią źródło argumentów na rzecz tezy o konieczności przyjęcia "osobowościowej koncepcji" kształcenia nauczycieli

Style funkcjonowania nauczycieli w sytuacji zmiany społecznej

W artykule zaprezentowano wyniki badań dotyczących funkcjonowania nauczycieli w sytuacji zmiany społecznej, jaką jest reforma systemu edukacji w Polsce. W artykule wyróżniono trzy odmienne style funkcjonowania: przystosowawczy, zachowawczy i twórczo-adaptacyjny

Family education and the intergenerational transmission path of willingness to use physical punishment and violence

Artykuł jest próbą analizy złożoności procesu uczenia się zachowań agresywnych w rodzinie. Kluczowym czynnikiem ryzyka analizowanym w opracowaniu jest stosowanie przez rodziców kar fizycznych jako metody wychowawczej. Przedstawiono badania na temat konsekwencji psychologicznych i rozwojowych stosowania przemocy wobec dziecka. Wskazano na potencjalne rozwojowe i środowiskowej czynniki chroniące przed międzypokoleniową transmisji przemocy do ról realizowanych w dorosłości.The article is an attempt to analyze the complexity of learning aggressive behaviors in the family. The key risk factor analyzed in the study is the use of physical punishment by parents as an educational method. The article presents the psychological and developmental consequences of violence towards children. It points out potential developmental and environmental protective factors against intergenerational transmission of violence to the roles performed in adulthood

Traditional Tutoring and Peer Tutoring: Ethical Aspects

The authors of the article indicate a variety of ethical issues concerning the functions of tutoring in education, both the traditional as well as peer tutoring.They claim that, the basic condition for ethical, and yet effective, tutoring relationships lie in the accordance to the concept of self-determination by Deci and Ryan – meeting the basic and universal needs by both partners of this interaction, namely the needs of relatedness and security, autonomy as well as competence. Becoming aware of, and taking into account these aspects may contribute to more effective and more ethical usage of tutoring in educational practice. The authors encourage detecting risk areas and factors in tutoring relationships (e.g. the risk of manipulating one’s partner) in order to minimize their impact on the relationship between a tutor and a tutee, which seems beneficial to the development of both parts of tutorial interaction.W artykule autorki wskazują na różnorodne aspekty etyczne stosowania w edukacji metody tutoringu zarówno nauczycielskiego, jak i rówieśniczego. Podstawowym wg nich warunkiem etycznej, a zarazem efektywnej relacji tutorskiej jest – zgodnie z koncepcją samostanowienia Ryana i Deci’ego – zaspokojenie podstawowych,uniwersalnych potrzeb wszystkich partnerów interakcji: potrzeby więzi i bezpieczeństwa, potrzeby autonomii i potrzeby kompetencji. świadomienie sobie i uwzględnienie w działaniu tych aspektów przyczynić się może do bardziej efektywnego i etycznego korzystania z tutoringu w praktyce edukacyjnej. Autorki zachęcają do zwrócenia uwagi na obszary i czynniki ryzyka w relacji tutorskiej, m.in. ryzyko manipulacji partnerem, aby minimalizować ich wpływ na korzystną dla rozwoju obu stron relację między tutorem a jego uczniem/podopiecznym.4921329Forum Oświatow