Od chronobiologii do chronofarmakoterapii nadciśnienia tętniczego

Natężenie promieniowania słonecznego jest głównym oscylatorem procesów życiowych prostych organizmów. W procesie ewolucji wykształcił się tak zwany zegar biologiczny, a więc rytm wewnętrzny sterowany przez neurony skupione w ośrodkach nerwowych z własną cykliczną aktywnością, podobne do neuronów ośrodka oddechowego czy komórek rozrusznikowych serca. U ssaków komórki te są zlokalizowane w jądrze skrzyżowania w podwzgórzu. Synchronizatorami zewnętrznymi u człowieka stały się nie tylko natężenie światła słonecznego, ale również tryb pracy (zmianowość), aktywność życiowa czy zmiana strefy czasowej. Najwięcej dowodów na zależność między zaburzeniami rytmów dobowych, a rozwojem chorób odkryto w przypadku cukrzycy, zaburzeń depresyjnych i nadciśnienia tętniczego. Wykazano, że brak nocnego obniżenia ciśnienia tętniczego (wg którego podzielono chorych na tzw. dippers i nondippers) jest silniejszym czynnikiem ryzyka powikłań sercowo- naczyniowych niż samo występowanie nadciśnienia tętniczego. Chronofarmakologia nadciśnienia tętniczego skupia się na takich właściwościach substancji czynnej i postaci leku, aby zsynchronizować jego działanie z rytmami dobowymi. Wydaje się, że takie działania zwiększą korzyść ze stosowania leku hipotensyjnego i poprawią rokowanie chorego. Trzy podstawowe cele badań w chronoterapii to poranny wzrost ciśnienia tętniczego, nocny spadek ciśnienia tętniczego oraz tempo wzrostu ciśnienia w godzinach tuż po przebudzeniu. Stosowanie leku, który utrzyma lub nawet przywróci dobowy rytm ciśnienia oraz zminimalizuje tempo wzrostu ciśnienia w godzinach porannych i nie spowoduje nadmiernej hipotensji w godzinach nocnych, jest ideałem, do którego droga nie jest wcale taka długa. Technologiczna forma użytkowa leku, przy zastosowaniu odpowiednich substancji pomocniczych, na obecnym poziomie rozwoju przemysłu farmaceutycznego nie jest trudna. Potrzebne są jedynie dowody na to, że ingerowanie w rytmy dobowe przyniesie wymierne korzyści dla zdrowia chorego

Abdominal aortic aneurysm influences the indices of arterial stiffness recorded by pulse wave analysis

Background: Abdominal aortic aneurysm (AAA), forming a blood reservoir alters the geometry of the aorta, which along with increased stiffness of the aortic wall modifies central blood pressure wave, especially the reflected wave. The aim of the study was to compare indices of arterial stiffness recorded by pulse wave analysis (PWA) between patients with AAA and controls. Material and methods: Sixty-nine patients (from 75 originally included) with asymptomatic AAA and 69 (from 74) age-, sex- and body mass index (BMI)-matching patients as a control group were analysed. The following variables of PWA recorded by applanation tonometry were evaluated: central pulse pressure (CPP), central systolic (CSBP) and diastolic (CDBP) blood pressure, central augmentation index (CAIx), the time from the beginning of a pulse wave to: the first systolic peak (CT1), to the beginning of the reflected wave (CT1R) and to the second systolic peak pressure (CT2). Results: Patients with AAA had higher CAIx [33% (12) vs. 28% (20); p < 0.001] than in the control group, lower CPP [36 mm Hg (10) vs. 45 mm Hg (24); p < 0.001), higher CDBP [79 mm Hg (14) vs. 73 mm Hg (13); p = 0.017) and no significant difference in CSBP [115 mm Hg (15) vs. 119 mm Hg (23); NS). Shorter CT1 [102 ms (9) vs. 106 ms (12); p = 0.004) and CT1R [133 ms (11) vs. 138 ms (13.5); p = 0.04) and longer CT2 (232 ms (36) vs. 217 ms (35); p = 0.007) were observed in patients with AAA. Data are presented as median with interquartile range. Conclusion: Differences of central blood pressure variables suggest increased arterial stiffness in patients with AAA. Despite lower values of pulse pressure, overall pressure load of the returning wave is higher, which affect the afterload of the heart

The Relationships between Birthweight and Arterial Blood Pressure

Wśród czynników wpływających na powstanie pierwotnego nadciśnienia tętniczego coraz większe zainteresowanie budzą warunki panujące podczas wewnątrzmacicznego rozwoju płodu, których wskaźnikiem jest urodzeniowa masa ciała. W licznych badaniach epidemiologicznych wykazano, że u osób z małą masą urodzeniową częściej dochodzi do nadciśnienia tętniczego w wieku dorosłym. Przyjmuje się, że w powstawaniu tego związku mogą odgrywać rolę następujące czynniki: wrażliwość tkanek na insulinę, aktywność układu współczulnego, funkcja nerek, funkcja układu podwzgórzowo-przysadkowo-nadnerczowego, podatność tętnic. Ten ostatni parametr był przedmiotem badania przeprowadzonego w Klinice Chorób Wewnętrznych i Nadciśnienia Tętniczego w Akademii Medycznej w Warszawie. Wśród przebadanych 119 zdrowych osób w wieku 19-24 lat nie znaleziono istotnej zależności pomiędzy urodzeniową masą ciała a podatnością dużych naczyń tętniczych.Low birthweight has been associated with increased prevalence of essential hypertension in adulthood. Numerous hypotheses tried to explain this association pointing into insulin resistance, activation of adrenergic system, disturbances of renal and adrenal function as potential mechanisms. Elastin - a major component which determines arterial wall elastic properties, is synthesized mostly during intrauterine period, and low birthweight may be associated with diminished compliance of arteries leading to increased blood pressure. We have investigated the relationship between birthweight and elastic properties of large arteries in 119 normotensive, healthy volunteers aged 19-23. However, in our data there seems to be no relationship between birthweight and elasticity of large arteries in adulthood

Jak rozpoznać wtórne postacie nadciśnienia tętniczego?

Nadciśnienie tętnicze u 95% chorych ma charakter pierwotny, co oznacza, że nie można jednoznacznie ustalić jego przyczyn. Jednak u około 5% pacjentów wzrost ciśnienia tętniczego jest spowodowany określonym procesem chorobowym. Wśród najczęstszych schorzeń, których przebiegowi towarzyszy wzrost ciśnienia, wymienia się obturacyjny bezdech senny, choroby miąższu nerek, zwężenie tętnic nerkowych oraz pierwotny hiperaldosteronizm. Ustalenie rozpoznania wtórnej postaci nadciśnienia ma istotne znaczenie. Po pierwsze, pozwala niekiedy na skuteczne usunięcie przyczyny nadciśnienia i całkowitą normalizację ciśnienia. Po drugie, chroni przed innymi skutkami rozwijającej się choroby. W rozpoznawaniu wtórnych postaci nadciśnienia mogą być pomocne charakterystyczne cechy kliniczne rozpoznane na podstawie wywiadów i badania przedmiotowego. Można wśród nich wymienić: młody lub późny wiek rozwoju nadciśnienia, nagłe pogorszenie kontroli ciśnienia lub oporność na leczenie farmakologiczne. Podejrzenie wtórnej postaci udaje się niekiedy potwierdzić, wykonując ogólnie dostępne badania dodatkowe. Celem uzupełnienia diagnostyki i właściwego leczenia chorzy z wtórnymi postaciami nadciśnienia tętniczego powinni być kierowani do ośrodków referencyjnych

Office blood pressure variability in non-hypertensive patients during a preventive examination

Background. Despite advantages of ambulatory and home blood pressure monitoring, office blood pressure measurement remains the principal method for the diagnosis and management of hypertension. There still seems to be too little evidence to date showing variation in blood pressure during a medical visit and the current recommendations are mainly based on expert’s opinions. The aim of this study was to evaluate the difference between the first two blood pressure measurements performed during a preventive examination and to verify whether the second measurement could influence clinical decisions in non-hypertensive patients. Material and methods. The study involved 52 consecutive patients without history of hypertension or other cardiovascular diseases. Blood pressure and heart rate (HR) were measured twice, the first reading after 5 minutes rest and the second 1 minute later. Results. Significant differences were found between the first (fBPM) and second (sBPM) blood pressure measurements, both systolic blood pressure (SBP) 142.4 mmHg (IQR, 130.8-152.0) vs. 138.1 mmHg (IQR, 125.8-149.5), p<0.001 and diastolic blood pressure (DBP) 85.8 mmHg (IQR, 80.0-91.5) vs. 83.9 mmHg (IQR, 77.0-90.3), p<0.001, and heart rate (HR) 73.1/min (IQR, 64.8-80.0) vs. 71.8/min (IQR, 64.8-77.3), p<0.001. For 63.5% of the participants, the difference between the measurements was over 5 mmHg of SBP and for 23.1% of DBP. According to fBPM, 53.8% of the patients met the criteria for the diagnosis of hypertension and according to sBPM 48.1% (NS). Conclusion. A single blood pressure measurement may result in incorrect diagnosis of hypertension and unnecessary initiation of treatment

Osoby z wysokim prawidłowym ciśnieniem tętniczym posiadają odmienną charakterystykę metaboliczną i hemodynamiczną względem osób z optymalnym ciśnieniem tętniczym

Background: The ESH classification of blood pressure includes the high-normal blood pressure (HNBP) category, which is within normal limits but associated with increased cardiovascular (CV) risk. Aim: To identify additional CV risk factors and early signs of target organ damage in healthy individuals with HNBP. Methods: Healthy volunteers (n = 74) with optimal blood pressure or HNBP were compared with respect to metabolic and haemodynamic parameters. Results: The HNBP was associated with higher serum uric acid (333.1 &#177; 65.4 vs 267.7 &#177; 65.4 &mu;mol/L, p < 0.05) and glucose (4.7 &#177; 0.3 vs 4.5 &#177; 0.3 mmol/L, p < 0.01) concentrations, intima-media thickness (0.39 &#177; 0.06 vs 0.36 &#177; 0.04 mm, p < 0.05), systemic vascular resistance index (2,678.2 &#177; 955.9 vs 1,930.2 &#177; 625.5 dyn x s x m2/cm5, p < 0.001), lower total arterial compliance index (1.04 &#177; 0.42 vs 1.44 &#177; 0.48 mL/[mm Hg x m2], p < 0.01) and baroreflex sensitivity (14.2 &#177; 3.8 vs 18.0 &#177; 8.8 mm Hg2/Hz, p = 0.05). Conclusions: The observed differences in metabolic and haemodynamic profile in HNBP may adversely affect CV risk in these individuals.Wstęp: Klasyfikacja ciśnienia tętniczego wg ESH wyróżnia ciśnienie &#8222;wysokie prawidłowe&#8220; (HNBP), które mieści się w granicach normy, lecz wiąże się z wyższym ryzykiem sercowo-naczyniowym. Cel: Celem pracy było określenie dodatkowych czynników ryzyka sercowo-naczyniowego i wczesnych zmian narządowych u zdrowych osób z HNBP. Metody: Porównano zdrowych ochotników (n = 74) z ciśnieniem optymalnym lub HNBP pod względem czynników metabolicznych i hemodynamicznych. Wyniki: Osoby z HNBP wykazywały wyższe stężenia kwasu moczowego (333,1 &#177; 65,4 v. 267,7 &#177; 65,4 &#956;mol/l, p < 0,05) i glukozy (4,7 &#177; 0,3 v. 4,5 &#177; 0,3 mmol/l, p < 0,01), wyższy wskaźnik intima-media (0,39 &#177; 0,06 v. 0,36 &#177; 0,04 mm, p < 0,05), wyższy wskaźnik obwodowego oporu naczyniowego (2678,2 &#177; 955,9 v. 1930,2 &#177; 625,5 dyn x s x m2/cm5, p < 0,001) oraz niższy wskaźnik całkowitej podatności naczyniowej (1,04 &#177; 0,42 v. 1,44 &#177; 0,48 ml/[mm Hg x m2], p < 0,01) i niższą czułość odruchu z baroreceptorów (14,2 &#177; 3,8 v. 18,0 &#177; 8,8 mm Hg2/Hz, p = 0,05). Wnioski: Różnice w profilu metabolicznym i hemodynamicznym wykazane u osób z HNBP mogą się wiązać ze zwiększonym ryzykiem sercowo-naczyniowym w tej grupie pacjentów

Artykuł oryginalnyAtorwastatyna zmniejsza aktywność współczulną i poprawia czułość odruchu z baroreceptorów u osób z hipercholesterolemią i nadciśnieniem tętniczym

Background: Increased sympathetic activity might be related to pathogenesis of hypertension as well as to end organ damage. Animal studies suggest that statins decrease sympathetic activity and increase baroreceptor reflex sensitivity (BRS). Aim: To examine whether atorvastatin decreases muscle sympathetic nerve activity (MSNA) and BRS in hypercholesterolaemic and hypertensive patients. Methods: Ten patients with essential hypertension and untreated hypercholesterolaemia (aged 43 &#177; 12 years) and eight healthy subjects (aged 37 &#177; 7 years) were enrolled in the study. In both groups the recordings of microneurography, ECG, blood pressure and BRS were performed twice, before and after 8 weeks during which the patients (but not controls) were treated with atorvastatin. Results: Compared with controls, the patients had higher MSNA values (36.0 &#177; 6.6 vs. 29.8 &#177; 3.7 bursts/minute), mean BP levels (145.1 &#177; 10 vs. 124.1 &#177; 11.1 mmHg) and total cholesterol concentration (252.6 &#177; 22.6 vs. 179.8 &#177; 20.7 mg/dl) baseline values. Statin therapy resulted in a decrease of total cholesterol (252.6 &#177; 22.0 vs. 173.8 &#177; 26.2 mg/dl, p < 0.05) and MSNA (36.0 &#177; 6.6 vs. 28.6 &#177; 4.8 bursts/min, p < 0.05), whereas BRS values were increased (12.6 &#177; 5.6 vs. 18.1 &#177; 5.9 ms/mmHg, p < 0.05). Post-treatment BRS was inversely related to post-treatment MSNA (r = &#8211;0.73, p < 0.05). In the controls there were no changes in MSNA (29.8 &#177; 3.7 vs. 28.9 &#177; 2.9 bursts/min), BRS (11.9 &#177; 5.0 vs. 13.1 &#177; 4.8 ms/mmHg), total cholesterol, BP and heart rate between the first and the second measurement. Conclusion: Atorvastatin reduces MSNA and increases BRS in hypertensive and hypercholesterolaemic patients. Decrease in sympathetic activity may be the result of improvement of baroreceptor function by atorvastatin.Wstęp: Zwiększona aktywność układu współczulnego odgrywa istotną rolę w patogenezie nadciśnienia tętniczego i jego powikłań. Badania na modelu zwierzęcym sugerują, że statyny mogą obniżać aktywność współczulną i zwiększać czułość odruchu z baroreceptorów (ang. baroreceptor reflex sensitivity, BRS). Cel: Ocena, czy atorwastatyna obniża aktywność współczulną rejestrowaną jako aktywność domięśniowych nerwów współczulnych (ang. muscle sympathetic nerve activity, MSNA) metodą mikroneurografii oraz jak wpływa na BRS u osób z nadciśnieniem tętniczym i hipercholesterolemią. Metody: Zbadano 10 mężczyzn chorych na nadciśnienie tętnicze pierwotne z nieleczoną hipercholesterolemią (wiek 43 &#177; 12 lat) i 8 mężczyzn zdrowych (37 &#177; 7 lat). W obu grupach na początku i po 8 tygodniach wykonano badanie MSNA, ocenę BRS, EKG i pomiary ciśnienia tętniczego. W 8-tygodniowym okresie między badaniami statynę podawano tylko w grupie z hipercholesterolemią. Wyniki: U chorych w porównaniu z grupą kontrolną stwierdzano wyższą aktywność współczulną podczas oceny MSNA (36,0 &#177; 6,6 vs 29,8 &#177; 3,7 pobudzeń/min), wyższe średnie ciśnienie tętnicze (145,1 &#177; 10 vs 124,1 &#177; 11,1 mmHg) i stężenie cholesterolu całkowitego (252,6 &#177; 22,6 vs 179,8 &#177; 20,7 mg/dl). Podawanie atorwastatyny spowodowało obniżenie stężenia cholesterolu (252,6 &#177; 22,0 vs 173,8 &#177; 26,2 mg/dl, p < 0,05) i aktywności współczulnej podczas badania MSNA (36,0 &#177; 6,6 vs 28,6 &#177; 4,8 pobudzeń/min, p < 0,05) oraz zwiększenie BRS (12,6 &#177; 5,6 vs 18,1 &#177; 5,9 ms/mmHg, p < 0,05). U chorych leczonych atorwastatyną odruch z baroreceptorów korelował ujemnie z aktywnością współczulną mierzoną podczas MSNA (r = &#8211;0,73, p < 0,05). W grupie kontrolnej między pierwszym a drugim badaniem nie stwierdzono zmian w aktywności współczulnej podczas oceny MSNA (29,8 &#177; 3,7 vs 28,9 &#177; 2,9 pobudzeń/min), w BRS (11,9 &#177; 5,0 vs 13,1 &#177; 4,8 ms/mmHg), stężeniu cholesterolu, ciśnieniu tętniczym i częstotliwości pracy serca. Wnioski: Podanie atorwastatyny zmniejsza aktywność współczulną mierzoną MSNA i zwiększa BRS u osób z nadciśnieniem tętniczym i hipercholesterolemią. Zmniejszenie aktywności współczulnej może wynikać z poprawy BRS