31 research outputs found
A Pension Study Focusing on Public Pension Reform
๋ํ์ ๋ณต์ง์ ๋์ธ ์ฐ๊ธ์ ์ฑ์ฅ์ด ์ฆ์๋ค๊ณ ์ธ๊ตฌ๊ฐ ๊ณ ๋ นํ๋๋ฉด์ ๊ฐ๊ตญ์์ ๊ฐํ์ ๋์์ด ๋๊ณ ์๋ค. ์ฐ๊ธ์ ๋์ ์ง์๊ฐ๋ฅ์ฑ ๋ฌธ์ ๋ ์ด์ ์ฐ๊ธ์ ๋์ ๊ตญํ๋ ๊ฒ์ด ์๋๋ผ๋ ์ธ์ ์ญ์ ํ์ฐ๋๊ณ ์๋ค. ๊ธ๋ก๋ฒํ๋ ๊ฒฝ์ ํ๊ฒฝ ์์์ ์ฐ๊ธ์ ๋์ ์ง์๊ฐ๋ฅ์ฑ ๋ฌธ์ ๋ ๊ตญ๊ฐ์ ์ฌ์ ๊ฑด์ ์ฑ, ์๋ณธ์์ฅ์ ์์ ์ฑ, ์ฅ๊ธฐ์ ์ฑ์ฅ๊ฐ๋ฅ์ฑ์ ๋ฌธ์ ๊ฐ ๋์๋ค. 1980๋
๋ ์ดํ ์งํ๋์ด ์จ ์ฐ๊ธ๊ฐํ์ ๋๋ต์ ๋ฐฉํฅ์ ๋ณดํ๋ฃ ๊ธฐ์ฌ์ ๊ธ์ฌ ๊ฐ ์ฐ๊ณ๋ฅผ ๊ฐํํ๊ณ , ๊ฒฝ์ ํ๋์ ์ง์ํ ์ ์ธ์ ๋ด์ฅํ๋ ๊ฒ, ์ ๋ฆฝ๊ธ ๋น์ค์ ์ฆ๊ฐ์ํค๋ ๊ฒ, ์ธ๊ตฌ๊ตฌ์กฐ ๋ณํ๊ฐ ์ฐ๊ธ์ฌ์ ์ ๋ฏธ์น๋ ์ํฅ์ ์ค์ด๊ธฐ ์ํด ํ์ ๊ธ์ฌ ํํ๋ฅผ ์ฝํ์ํค๋ ๊ตฌ์กฐ๊ฐํ์ ๋จํํ๋ ๊ฒ, ์ฌ์ ์ฐ๊ธ์ ์ญํ ์ ํ๋ํ๋ ๊ฐ์
์ ํตํด ์ฌ์ ์ฐ๊ธ๊ณผ ๊ณต์ ๋ถ๋ฌธ์ ๊ฒฝ๊ณ๋ฅผ ์ฌ์ค์ ํ๋ ๊ฒ ๋ฑ์ด๋ค.
์ฐ๋ฆฌ ์ญ์ ์งง์ ์ญ์ฌ ์์์ ๋
ธํ์๋๋ณด์ฅ์ ํ๋ํ๋ ๊ฒ๊ณผ ๋์์ ์ ๋์ ์ง์๊ฐ๋ฅ์ฑ๊ณผ ๊ณตโ
์ฌ์ ๋ ๊ฐ ๊ท ํ๋ฐ์ ์ ๋ชจ์ํด์ผ ํ๋ ๊ณผ์ ์ ์ง๋ฉดํ๊ณ ์๋ค. ์ฆ, ๋ฎ์ ๊ธ์ฌ์ ํฌ๊ด์ฑ ๋ถ์กฑ์ผ๋ก ์ธํด ๋
ธ์ธ๋น๊ณค์ ๋ฌธ์ ๋ฅผ ์์ง ์ถฉ๋ถํ ํด์ํ์ง ๋ชปํ ๋ฐ๋ฉด, ๊ตฌ์กฐ์ ๊ฐ์ ๋ ํจ๊ป ์ถ๊ตฌํด์ผ ํ๋ ๊ฒ์ด๋ค. ๊ทธ๋ฌ๋ ์ด๋ฌํ ๊ฐํ์ ํ์์๋ ๋ถ๊ตฌํ๊ณ ๊ตฌ์ฒด์ ์ธ ๊ฐํ ํํ์ ๋ํด์๋ ๊ทธ๊ฐ ์ถ์ ๋ ๋ด์ฉ์ด ๋น์ฝํ ์ํ์ด๋ค.
๋ณธ ์ฐ๊ตฌ๋ ์ด๋ฌํ ๋ฐฐ๊ฒฝ ์์์ ๊ฐ๊ตญ์ ๊ฐํ ์ฌ๋ก๋ฅผ ์ฌ๋ ๊น๊ฒ ํ์
ํ ํ ์ฐ๋ฆฌ๋๋ผ์ ๊ณต์ ์ฐ๊ธ, ๊ธฐ์
์ฐ๊ธ, ๊ฐ์ธ์ฐ๊ธ ์ ๋๊ฐ ๋ฐ์ ํ๋ ๋ฐ ์ฅ์ ๊ฐ ๋๊ณ ์๋ ์ค์ ์ ๋ณ๋ชฉ์ ํ์
ํ๊ณ ๊ฐ์ ๋ฐฉํฅ์ ์ ์ํ๋ ๊ฒ์ ๋ชฉํ๋ก ํ์๋ค. ์ 1์ฅ์์ ๊ณต์ ์ ๋์ ์ด์ ์ ๋ง์ถ๋ ์ ์ฒด์ ์ธ ๋
ธํ์๋๋ณด์ฅ ์์คํ
์ ๋ํ ๊ด์ฌ์ ์ ์งํ๋ฉด์ ๊ฐ๊ตญ์ ์ ๋๊ฐํ์ ์ดํด๋ณด์๊ณ , ์ดํ์ ์ฅ๋ค์ ๊ตญ๋ฏผ์ฐ๊ธ, ์ง์ญ์ฐ๊ธ, ํด์งโ
๊ฐ์ธ์ฐ๊ธ ์ ๋์ ๋ฌธ์ ์ ๊ณผ ํํฉ, ํฅํ ๊ฐํ๋ฐฉํฅ์ ํ์
ํ๋ค. ์ต๊ทผ์ ๊ฐํ์์ด ๋ง๋ จ๋ ๊ณต๋ฌด์์ฐ๊ธ์ ๋ํด์๋ ๊ฐํ์ ๊ตฌ์ฒด์ ์ธ ๋ด์ฉ๊ณผ ํ๊ณ, ํฅํ์ ๋ฐ์ ๋ฐฉํฅ์ ๋ํ ๋ด์ฉ์ ์ฃผ๋ก ๋ด์๋ค.
์ 2์ฅ์์๋ ์ฅ๊ธฐ์ ์ธ ์ธ๊ตฌ๋ณํ์ ๋์ํ 1980๋
๋ ์ดํ ๊ณต์ ์ฐ๊ธ๊ฐํ์ ํ๋ฆ์ ์ ์ฒด ๋
ธํ์๋๋ณด์ฅ์ฒด๊ณ์ ๋ํ ์ข
ํฉ์ ๊ด์ ์ ์ ์งํ๋ฉด์ ๊ตญ์ ์ ์ผ๋ก ์กฐ๋งํ๋ค. ์ดํ๋น์ฉ์ ์ต์ํํ๊ธฐ ์ํด ๋ถ๊ณผ์ ์ฌ์ ๋ฐฉ์์ ์ ์งํ๋ฉด์, ๊ทผ๋ก์ ์ธ ์ ๊ณ ๋ฅผ ์ํ ํ์ ๊ธฐ์ฌํ ๊ธ์ฌ์ฐ์ ๋ฐฉ์์ ๋ชจ๋ฐฉํ๋ ์ ๋์ ํ์ ์ ์ฃผ๋ชฉํ๋ค. ์ฆ, ๊ณต์ ์ฐ๊ธ๊ฐํ์ ํ๋ฆ์ ๊ธ์ฌ์กฐ์ ๋ด์ง๋ ์ฐ๊ธ์๊ธ์ฐ๋ น ์กฐ์ ์ ํตํด ์ฌ์ ์์ ์ ์ถ๊ตฌํ๋, ์ฌ๊ฐ์ง๋๋ฅผ ์ต์ํํ๊ณ ์ต์ํ์ ๋
ธํ์๋์ ๋ณด์ฅํ๋ ๋ฐฉ์์ผ๋ก ์๋ ดํ๊ณ ์๋ ๊ฒ์ผ๋ก ์ง๋จ๋๋ค.
์ 3์ฅ์ ๊ธฐ์ด์ฐ๊ธ์ ํฌํจํ ์ฐ๋ฆฌ๋๋ผ ๊ตญ๋ฏผ์ฐ๊ธ์ ๋ฌธ์ ์ ์ ์ง๋จํ๋ฉฐ ์ ์ง ์ธ๊ตญ์ ์ฐ๊ธ์ฒด๊ณ ๋ฐ ๊ฐํ ์ถ์ธ ๋ฑ์ ๋ถ์ํ๊ณ , ์ด์ ๊ธฐ์ดํ์ฌ ๊ฐ์ ๋ฐฉํฅ์ผ๋ก์ ๋ชจ์์ ๊ฐํ๋ฐฉ์๊ณผ ๊ตฌ์กฐ์ ๊ฐํ๋ฐฉ์์ ์ค์ ํ๊ณ ๊ทธ ๊ฐ๋ฅ์ฑ๊ณผ ํ๊ณ๋ฅผ ๋ช
ํํ ๋น๊ตโ
๊ฒํ ํ๋ค. ๋
ธ์ธ๋น๊ณค์๊ธฐ์ ์ฐ๊ธ์ฌ์ ์๊ธฐ๋ฅผ ํด๊ฒฐํ๋ ๋ฐ ์์ด ๋ชจ์์ ๊ฐํ์ด๋ ๊ตฌ์กฐ์ ๊ฐํ ๋ชจ๋ ๋๋ฆ์ ์ฅ์ ๊ณผ ํ๊ณ๊ฐ ์์ผ๋ฏ๋ก ์ ์คํ ์ฌํ์ ํฉ์๊ฐ ํ์ํ๋ค๋ ์ ์ด ๊ฐ์กฐ๋๊ณ ์๋ค.
์ง์ญ์ฐ๊ธ์ ๋ค๋ฃฌ ์ 4์ฅ์์๋ 2014๋
์ด ์ ๋ถ๊ฐ ์ฃผ๋ํ์ฌ ์์ํ ๊ณต๋ฌด์์ฐ๊ธ์ ๋ ๊ฐํ์ ๊ตฌ์ฒด์ ์ฑ๊ณผ์ ํ๊ณ๋ฅผ ๊ฐ๊ดํ ํ ์ง์ฐ์ฐ๊ธ์ ํฅํ ๊ฐํ๋ฐฉํฅ์ ์ ์ํ๋ค. ๊ณต๋ฌด์์ฐ๊ธ ๊ฐํ์ ์์ต๋น ๊ด์ ์์ ๋ฐ๋ผ๋ณด๋ฉด, ์์ง๊ท ํ์ ๋ฌ์ฑํ์ง ๋ชปํ๊ณ 20๋
์ ๊ฑธ์น ์ฐ๊ธ์ง๊ธ๋ฅ ํํฅ ์กฐ์ ๋ฑ์ผ๋ก ์์ต๋น ๊ฐ์ ํจ๊ณผ๊ฐ ์์ํ ๋ฐ์ํ๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ๋ฏธํกํ๋ค๊ณ ํ๊ฐ๋๋ฉฐ, ์ฐ๊ธ์ฌ์ ๊ด์ ์์๋ ๋ณด์ ๊ธ์ ๊ฐ์์ํค๊ณ ๊ฐ์
์ ์ธ๋ ๊ฐ ํํ์ฑ์ ์ ๊ณ ํ๋ค๋ ์ ์ด ๊ธ์ ์ ์ผ๋ก ํ๊ฐ๋๋ค.
๊ทธ๋ฌ๋ ์ฅ๊ธฐ์ฌ์ ์ ์ฝํจ๊ณผ๊ฐ ๋ฏธํกํ๊ณ ๊ตฌ์กฐ๊ฐํ์ ์ํ ์ฌ์ ๊ด๋ จ ๊ธฐ๋ณธ ํ์ด ๊ตฌ์ถ๋์ง ์์ ๊ฒ ๋ฑ์ ๊ธ๋ฒ ๊ฐํ์ ํ๊ณ์ ์ด๋ค. ์ด๋ฌํ ์ ์ ํจ๊ป ๊ณ ๋ คํ ์ง์ญ์ฐ๊ธ ์ ๋ฐ์ ๊ฐํ๋ฐฉํฅ์ผ๋ก๋ ์ฌ์ ๊ฑด์ ์ฑ ํ๋ณด๊ฐ ์ฐ์ ์ ์ผ๋ก ๊ผฝํ๋ค.
์ 5์ฅ์์ ๋ค๋ฃฌ ํด์ง์ฐ๊ธ๊ณผ ๊ฐ์ธ์ฐ๊ธ ๋ํ ๊ณตํต์ ์ผ๋ก ์ฐ๊ธ ์ฌ๊ฐ์ง๋ ๋ฌธ์ , ๋ฎ์ ์ ์ง์จ, ๋ถ์กฑํ ์๋๋์ฒด์จ ๋ฐ ์ ์กฐํ ์์ฐ์ด์ฉ ์์ต๋ฅ , ์ฐ๊ธ์์ ์์ ๋ํ ๊ต์ก ๋ฐ ์ง์์ ๋ฏธํก, ๊ฐ๋
์ฒด๊ณ์ ๋ฏธํก ๋ฑ ํ์ค์ ์ผ๋ก ๋ง์ ๋ฌธ์ ์ ๋ค์ ๊ฐ์ง๊ณ ์๋ค.
์ด๋ฌํ ๋ฌธ์ ์ ๋ค์ ์ ์๋์ธต์ ๋ํ ๋ณด์กฐ๊ธ์ ๋๋ฅผ ๋์
ํ์ฌ ์ฐ๊ธ ์ฌ๊ฐ์ง๋๋ฅผ ํด์ํ๊ณ , ๋
ธ์ฌ๊ฐ ์์ฐ์ด์ฉ์ ์ข ๋ ์ ๊ทน์ ์ผ๋ก ์ฐธ์ฌํ๋๋ก ์ง๋ฐฐ๊ตฌ์กฐ๋ฅผ ๊ฐ์ ํ์ฌ ๊ธฐ๊ธํ ์ ๋๋ฅผ ๋์
ํ๋ฉฐ, ๊ทผ๋ก์๋ค์ด ์ถ๊ฐ๊ธฐ์ฌ๋ฅผ ํ๋๋ก ํ๋ ์ ์ธ์ ์ฃผ๋ฉด์ ๊ธ์ต๊ต์ก์ ๊ฐํํ๋ ์ ๋๊ฐ์ ์ ํตํด ์ํ๋ ์ ์๋ค. ์ค๊ฐ์ ์ฐ์ด๋ ์ค๋ํด์ง๋ฅผ ์ ๋ฉด์ ์ผ๋ก ๊ธ์งํ์ฌ ํด์ง์ฐ๊ธ์ ํต์ฐ์ฑ์ ๊ฐํํ๊ณ ์ฐ๊ธ์์ฐ์ ์ค๋ฌผ์ด์ (Portability)์ ์ฉ์ดํ๊ฒ ํ๋ ์ ๋๊ฐ์ ์ญ์ ์ค์ํ๋ค. ์ผ์๊ธ ์๋ น ๋น์จ์ ์ค์ด๊ณ ์ฐ๊ธ์๋ น์ ์ ๋ํ ์ ์๋ ๋ฐฉ์๊ณผ 3์ธต ์ฒด๊ณ๋ฅผ ์์ฐ๋ฅธ ํตํฉ์ ์ธ ์ฐ๊ธ๊ฐ๋
์ฒด๊ณ ์ญ์ ์๊ธํ๋ค.๋ฐ๊ฐ์ฌ
์ ์ฝ
์ 1์ฅ ์ ๋ก (์คํฌ์)
์ 2์ฅ ๊ฐ๊ตญ์ ๊ณต์ ์ฐ๊ธ ๊ฐํ: ์ธ๊ตฌ๊ณ ๋ นํ์ ์ ์ฑ
๋์ (๊น๋ํ)
ใ์ 1์ ๋จธ๋ฆฌ๋ง
ใ์ 2์ ์ธ๊ตฌ๋ณ์ฒ์ ์ฌํ์ ์ฐ๊ธ์ ์ฑ
์ ๋์
ใ์ 3์ ๋ถ๊ณผ์์์ ์ ๋ฆฝ์ ์ ๋๋ก์ ์ดํ
ใ์ 4์ ๋ถ๊ณผ์ ์ ๋๋ฅผ ์ ์งํ ๊ตญ๊ฐ๋ค์ ๋์
ใ์ 5์ ๋งบ์๋ง
ใ์ฐธ๊ณ ๋ฌธํ
ใ๋ถ ๋ก
์ 3์ฅ ๊ตญ๋ฏผ์ฐ๊ธ์ ๊ฐํ๋ฐฉํฅ๊ณผ ๊ณผ์ (์ด์ฉํโ
์ต์ฅ๊ธโ
๊นํ์)
ใ์ 1์ ๋ค์ด๊ฐ๋ ๋ง
ใ์ 2์ ๊ตญ๋ฏผ์ฐ๊ธ์ ๋์ ํํฉ๊ณผ ๋ฌธ์ ์
ใ์ 3์ OECD ๊ตญ๊ฐ ์ฐ๊ธ์ฒด๊ณ์ ์ ํํ์ ๊ฐํ๋ํฅ
ใ์ 4์ ๊ตญ๋ฏผ์ฐ๊ธ์ ๊ฐํ๋ฐฉ์ ๊ฒํ
ใ์ 5์ ์์ฝ ๋ฐ ๊ฒฐ๋ก
ใ์ฐธ๊ณ ๋ฌธํ
์ 4์ฅ ์ง์ญ์ฐ๊ธ์ ๊ฐํ ๋ฐฉํฅ๊ณผ ๊ณผ์ (๊น์ํธ)
ใ์ 1์ ๋ค์ด๊ฐ๋ ๋ง
ใ์ 2์ ๊ณต๋ฌด์์ฐ๊ธ ๊ฐํ ๋ด์ฉ
ใ์ 3์ ๊ณต๋ฌด์์ฐ๊ธ ๊ฐํ ํ๊ฐ
ใ์ 4์ ์ง์ญ์ฐ๊ธ์ ๋ฌธ์ ์
ใ์ 5์ ์ง์ญ์ฐ๊ธ์ ๊ฐํ๋ฐฉํฅ
ใ์ 6์ ์ง์ญ์ฐ๊ธ์ ๊ณผ์
ใ์ฐธ๊ณ ๋ฌธํ
์ 5์ฅ ํด์ง์ฐ๊ธ๊ณผ ๊ฐ์ธ์ฐ๊ธ์ ๊ฐํ ๋ฐฉํฅ๊ณผ ๊ณผ์ (์ดํํธ)
ใ์ 1์ ์ ๋ก
ใ์ 2์ ํด์ง์ฐ๊ธ๊ณผ ๊ฐ์ธ์ฐ๊ธ์ ํํฉ
ใ์ 3์ ํด์ง์ฐ๊ธ๊ณผ ๊ฐ์ธ์ฐ๊ธ ์ ๋์ ๋ฌธ์ ์
ใ์ 4์ ํด์ง์ฐ๊ธ๊ณผ ๊ฐ์ธ์ฐ๊ธ์ ์ ๋๊ฐ์ ๋ฐฉ์
ใ์ 5์ ์ ๊ฒฐ
ใ์ฐธ๊ณ ๋ฌธํ
ABSTRAC