The effect of hematopoietic stem cell transplantation awareness in university students on being a volunteer donor

Problem/aim This study was planned in order to determine the effect of hematopoietic stem cell transplantation awareness in university students on being a volunteer donor. Method: The research as a quasi-experimental single group study with a pretest-posttest design  was completed with 1216 students who agreed to participate in the study.The data were collected through a questionnaire prepared by the researchers. The questionnaire consists of three parts and a total of 46 questions, which contains demographic attributes, knowledge about hematopoietic stem cell transplantation, and questions measuring participants' attitudes. Mean, standard deviation, median, frequency, Mann-Whitney U, Kruskal-Wallis, Pearson chi-square, Spearman's correlation tests were used to evaluate the data. The results were evaluated at a 95% confidence interval, and the significance level was p <0.05. Results: Participants  was 41% studied in health sciences departments. While the pre-training awareness of the need for hematopoietic stem cell donors in Turkey was 51.9%, it increased to 92.1% after the training. Before the training, while 25.5% of the students stated that they definitely wanted to donate hematopoietic stem cells, this percentage increased to 45.9% after the training. The average increase of 52.68±24.35 units in the post-training hematopoietic stem cell transplant knowledge score of the students compared to the pre-training was  found to be statistically significant (p=0.001) After the training, a statistically significant difference was found between the HSCT knowledge scores of the students according to their sociodemographic characteristics (gender, department, duration of degree, grades) (p=0.001) Conclusion: It was concluded in the study that the knowledge level of the students on hematopoietic stem cell transplantation was insufficient, and the training had a positive effect on their knowledge and attitude concerning hematopoietic stem cell donation

Functional sirkencubin syrup with purple basil; bioactive properties, organoleptic acceptability, and possible effects on blood pressure

Sirkencubin syrup is a health-friendly alternative drink consisting of a mixture of honey, vinegar and water. In this study, purple basil sirkencubin syrup and the changes in sirkencubin syrup during two months storage period (1, 10, 20, 30 & 60 days) were investigated. Physicochemical properties, bioactive properties, organoleptic properties, general microbiology, and possible effects on blood pressure in healthy individuals during storage were evaluated. At the end of storage, no significant changes were detected in the physicochemical value of the samples. At the end of the storage period, total phenolic content (mg GAE/L) value of purple basil sirkencubin syrup sample was determined as 17.64% more than the sirkencubin syrup samples. Total antioxidants in purple basil sirkencubin syrup samples were higher than sirkencubin syrup samples. Ascorbic acid contents of the samples decreased during storage. In terms of organoleptic properties, purple basil sirkencubin syrup was more favored by the panelists. In our study, sirkencubin syrup and purple basil sirkencubin syrup had no acute effect on blood pressure. At the end of the study, purple basil sirkencubin syrup was found to be more successful than sirkencubin syrup. © 2020, Sociedade Brasileira de Ciencia e Tecnologia de Alimentos, SBCTA. All rights reserved

Hipertansiyonu olan hastalara hemşire tarafından verilen eğitimin tedaviye uyuma etkisi

Bu araştırma; hipertansiyonu olan hastalara hemşire tarafından verilen eğitimin, uygulanan vaka yönetiminin tedaviye uyuma, kronik hastalıkla baş etmeye ve metabolik değişkenlere etkisini değerlendirmek amacıyla randomize kontrol gruplu ve deneysel olarak yapıldı. Namık Kemal Üniversitesi Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi Genel Dahiliye Polikliniği ve Kardiyoloji Polikliniği’nde tedavi-takibi yapılan, rastlantısal yöntem ile seçilen 30 deney ve 30 kontrol olmak üzere toplam 60 bireyle Şubat 2012-Ocak 2013 tarihleri arasında gerçekleştirildi. Deney grubuna bireysel olarak eğitim verildi ve vaka yönetimi uygulandı. Kontrol grubuna ise herhangi bir müdahalede bulunulmadı. Deney ve kontrol grubundaki bireyler ile yapılan ilk izlem ve 6 ay sonrası son izlemde kilo, kan basıncı ölçümleri ve ödem muayeneleri yapıldı. Hekim tarafından istemi yapılan biyokimyasal parametreleri kaydedildi. Diğer veriler, çalışmanın başında ve sonunda Hasta Tanılama ve Takip Formu, Antihipertansif İlaç Tedavisine Uyum Ölçeği, Kronik Hastalık Bakımını Değerlendirme Ölçeği-Hasta Formu (PACIC) ve Hipertansiyonda Vaka Yönetimi Modeli-Ortak Bakım Protokolü kullanılarak toplandı. Verilerin grup içi ve gruplar arası istatistiksel değerlendirilmesinde Independent Samples t, Mann Whitney U, Paired Samples t, Wilcoxon Signed Ranks ve ki-kare testleri kullanıldı. Çalışma sonunda, ilk izlem ve son izlem arasında; kan basınçları, Antihipertansif İlaç Tedavisine Uyum ve Kronik Hastalık Bakımını Değerlendirme Ölçekleri toplam puanları açısından deney grubunda anlamlı fark bulunurken, kontrol grubunda anlamlı fark bulunmadı. Buna ilaveten, deney grubunda vücut ağırlığı ve BKİ’de anlamlı düşüşler gözlenirken, kontrol grubunda anlamlı değişim gözlenmedi. Bu bulgulara dayanarak, hipertansiyonlu hastalarda tedaviye uyumu artırmak için eğitim ve vaka yönetim modelinin kullanılmasını önermekteyiz. Anahtar Sözcükler: Hemşire Eğitimi, Hipertansiyon, Kronik Hastalık Bakımı, Tedaviye Uyum, Vaka Yönetimi SUMMARY Effect of Training Given by Nurse to Patients with Hypertension on Treatment Adherence This study was conducted as randomized control study to evaluate the effect of training and case management provided by nurse to patients with hypertension on treatment adherence, coping skills with chronic disease and metabolic factors. The study was performed with randomly selected 60 patients (30 control group and 30 experimental group patients) admitted to General Internal Medicine and Cardiology Out-patient Clinics of Namık Kemal University Health Practice and Research Center between February 2012 and January 2013. Training and case management was provided to experimental group. Control group did not receive any interventions. Weight and blood pressures of control and experimental group were measured and edema examination was performed in first and after six months in last follow up. Biochemical parameters ordered by the physician were recorded. The other data was collected by using Patient Identification and Follow-up Survey, Hypertension Compliance Assessment Scale, The Patient Assessment of Chronic Illness Care-Patient Form (PACIC) and Model of Case Management for Hypertension – Shared Care Protocols. Independent Samples t, Mann Whitney U, Paired Samples t, Wilcoxon Signed Ranks and chi square test were used for statistical analysis of intra-inter group data. As results, statistically significant difference was found for blood pressures, total scores of Antihypertensive Medication Treatment Adherence Scale and Evaluation Scale of Chronic Disease Care in experimental group, however there was not statistically significant difference in control group between first and last follow ups. In addition, weights and BMI of experimental group decreased significantly, while there was not significantly changing in control group. According to these results, we suggest the use of training and case management model for improve adherence treatment of patients with hypertension. Key words: Training given by nurse, Hypertension, Care of chronic disease, Treatment adherence, Case managemen

Diyabetik Bireylerde Bakım Gereksinimlerinin Yaşam Kalitesi ve Kronik Hastalık Bakımına Etkisi

Aim: The aim of this study was to investigate the effect of care needs on quality of life and chronic disease care in patients with type-2 diabetes. Methods:A cross-sectional and descriptive study. One hundred forty-five patients with type-2 diabetes who were followed-up between January 2016 and January 2017in the university hospital were included in the study. The "Patient Presentation and Care Management Evaluation Form", "Quality of Life Assessment Scale(EQ-5D-5L)" and "Chronic Illness Care Assessment Scale-Patient Form (PACIC)" were used for the collection of data. One-way ANOVA test, Tukey HDStest, independent two-sample t-test, Kruskal Wallis test, Mann Whitney U test and Pearson correlation analysis were used for the evaluation of data.Results: In this study, the average total PACIC score of patients with type-2 diabetes was found to be satisfactory (3.78±0.79). However, the EQ-5D-5Laverage score was found to be close to perfect (0.84±0.17). A positive correlation was found between EQ-5D-5L scores and PACIC decision support andgoal setting/guidance sub-scale scores, and a negative correlation was found between positive EQ-5D-5L score and body mass index and HbA1c values. Asignificant correlation was also found between current diabetes treatment compliance and the EQ-5D-5L general health score and PACIC total score. ThePACIC decision support and goal setting/guidance sub-scales were found to be significantly different based on the diabetes education status of patients withtype-2 diabetes. Conclusions: Planning health education and counseling programs for general care adjustment are recommended for chronic diseasemanagement of diabetes.Amaç: Bu çalışmayla; tip 2 diyabetik bireylerde bakım gereksinimlerinin yaşam kalitesi ve kronik hastalık bakımına etkisinin incelenmesi amaçlandı. Yöntem: Kesitsel ve tanımlayıcı bir çalışma. Üniversite hastanesinde Ocak 2016 - Ocak 2017 tarihleri arasında takip edilen tip 2 diyabetli 145 hasta çalışmaya dahil edildi. Verilerin toplanmasında “Hasta Tanıtım ve Bakım Yönetimi Değerlendirme Formu”, “Yaşam Kalitesi Değerlendirme Ölçeği (EQ5D-5L)” ve “Kronik Hastalık Bakımını Değerlendirme Ölçeği-Hasta Formu (PACIC)” kullanıldı. Verilerin değerlendirilmesinde tek yönlü ANOVA testi, Tukey HDS testi, bağımsız iki örneklem t testi, Kruskal Wallis testi, Mann Whitney U testi ve Pearson korelasyon analizi kullanıldı. Bulgular: Bu çalışmada, tip 2 diyabetli hastaların ortalama toplam PACIC skorları tatmin edici bulundu (3.78 ± 0.79). Ancak, EQ-5D-5L ortalama skorunun mükemmele yakın olduğu bulundu (0,84 ± 0,17). EQ-5D-5L puanları ile PACIC karar desteği ve hedef belirleme / rehberlik alt ölçek puanları arasında pozitif, EQ-5D-5L skoru ve beden kitle indeksi ile HbA1c değerleri arasında negatif bir korelasyon bulundu. Mevcut diyabet tedavisine uyum ile EQ-5D-5L genel sağlık skoru ve PACIC toplam skoru arasında da anlamlı bir ilişki bulundu. PACIC karar desteği ve hedef belirleme / rehberlik alt ölçeklerinin tip 2 diyabetli hastaların diyabet eğitimi durumuna göre anlamlı derecede farklı olduğu bulundu. Sonuçlar: Araştırma sonucunda, tip 2 diyabetlilerin kronik hastalık bakım yönetiminde; genel tedaviye uyumu için sağlık eğitimi ve danışmanlık programları planlanması önerilebilir

The use of nursing models in the management of chronic diseases in Turkey: a systematic review

Amaç: Bu sistematik derlemenin amacı; Türkiye'de hemşireler tarafından yapılan kronik hastalık yönetiminde kuram ve modele dayalı araştırmaların sistematik olarak incelenmesidir. Yöntem: Tanımlayıcı olarak planlanan bu araştırmada; PubMed veri tabanında "Turkey, theory, model, nursing, chronic disease management" anahtar kelimeleriyle Türk Medline, Ulakbim ve Ulusal Tez Tarama veri tabanları ve ülkemizde düzenli olarak yayınlanan, editörlü ve online olarak ulaşılabilen 11 hemşirelik dergisinin arşivleri "hemşire, model, kuram, teori, kronik hastalık yönetimi" anahtar kelimeleriyle tarama yapılarak 2005-2015 yılları arasında yayınlanmış hemşirelik araştırmaları incelenmiştir. Bulgular: Yapılan inceleme sonucunda Türkiye'de 2005 ve 2015 yılları arasında hemşireler tarafından kronik hastalık yönetiminde kuram/modele dayalı olarak yapılmış 17'si doktora tezi, 17'si yüksek lisans tez çalışması, 12'si olgu sunumu ve 10'u araştırma makale çalışması olmak üzere toplam 56 çalışma olduğu saptanmıştır. En fazla kullanılan hemşirelik kuram/modellerinin Orem'in Öz Bakım Eksikliği Kuramı (%39,3), Roy'un Uyum Modeli (%17,9), Neuman'ın Sistemler Modeli (%10,7), Pender'ın Sağlığı Geliştirme Modeli (%8,9), Roper, Logan, Thierney'in Hemşirelik Modeli (%7,1), Vaka Yönetim Modeli (%7,1), Watson'ın İnsan Bakım Modeli (%3,6), Sağlık İnanç Modeli (%3,6) ve Gordon'un Sağlık Örüntüleri Modeli (%1,8) olduğu saptanmıştır. Sonuç: Sonuç olarak; hemşirelik kuram ve modelleri kronik hastalık yönetiminde sağladığı olumlu katkısı nedeniyle hemşirelik uygulama ve araştırmaları için önemlidir. Ancak ülkemizde hemşireler tarafından yürütülen araştırmalarda kronik hastalık yönetiminde kuram ve modellerin kullanımının sınırlıdırObjective: The purpose of this systematic compilation is to systematically examine the researches who based on theories and models in chronic disease management of nurses in Turkey. Methods: In the this descriptor planned study; the key words of "Turkey, theory, model, nursing and chronic disease management" and the archives of 11 nursing magazines regularly published in our country, edited and accessible online are included in the PubMed database and the keywords of "nurse, model, theory, theory, chronic disease management" in the Turkish Medline, Ulakbim and National Thesis Screening databases were nursing studies published between years 2005-2015 were analysed. Results: As a result of the examination, 17 doctorate thesis, 17 master thesis studies, 12 case reports and 10 research articles work carried out based on theories / models in chronic disease management by nurses between 2005 and 2015 in Turkey were counted and totalled up to 56 studies. The most commonly used nursing theories / models were the Orem's Self-Care Deficit Theory (39.3%), the Roy’s Adaptation Model (17.9%), the Neuman's Systems Model (10.7%), the Pender's Health Improvement Model (8.9 %), Roper, Logan, Tierney's Nursing Model (7.1%, Case Management Model (7.1 %), the Watson’s Human Care Model (3.6%), the Health Belief Model (3.6%) and Gordon’s Health Patterns of Patterns (1.8%). Conclusions: As a result, nursing theories and models are important for nursing applications and research because of their positive contribution in the treatment of chronic diseases. However, studies conducted by nurses in our country have shown that the use of theory and models in chronic disease management was limite

Determination of Risk Factors and Awareness Levels in Predialysis Patients

ÖZAmaç: Bu çalışma prediyaliz hastalarında risk faktörlerinin ve farkındalık düzeylerinin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır.Gereç ve Yöntem: Tanımlayıcı ve kesitsel olarak planlanan bu araştırma, 01.04.2017-01.07.2017 tarihleri arasında, bir üniversite hastanesinin nefroloji polikliniğinde yürütülmüştür. Araştırmanın evrenini, belirtilen tarihler arasında polikliniğe başvuran kronik böbrek hastalığı tanısı almış 185 hasta, örneklemini ise iletişim sorunu olmayan, anket sorularını cevaplamayı kabul eden 155 hasta oluşturmuştur. Veriler araştırmacılar tarafından hazırlanan, hastaların sosyodemografik ve hastalığına ilişkin özelliklerini sorgulayan 34 sorudan oluşanbilgi formu ile toplandı. Verilerin değerlendirilmesinde, frekans, yüzdelik ve ki kare testi uygulandı. p<0,05 anlamlı kabul edildi.Bulgular: Yaş ortalaması 64,96±12,83 olan hastaların, %56,8’i erkek, %64,5’i ilköğretim mezunu ve %11,6’sı sigara kullanmaktadır. Çoğunluğu (%38,7) fazla kilolu/obez, %40,0’ı evre 2 böbrek yetmezliği tanısı ile izlenmektedir. Başvuru nedeni olarak %50,3’ü diğer polikliniklerden yönlendirildiğini ve %15,5’i şikayet olarak yorgunluk ve ağrı yaşadığını ifade etmiştir. Hastaların %56,1’inin hastalıklarının nedenini bilmediği, çoğunluğunun (%92,9) ilaçlarını düzenli kullandıkları ve %93,5’inin reçetesiz ilaç kullanmadıkları bulunmuştur. Hastaların %70,3’ü diyetleri hakkında bilgi sahibi olduklarını, %43,2’si az tuzlu beslendiğini belirtmiştir. Sistolik Kan Basıncı ortalaması 139,09±25,61, Diyastolik Kan Basıncı ortalaması ise 82,06±14,21’dir. Hastaların kronik böbrek hastalığı evresi ile; cinsiyet, eğitim durumu, beden kitle indeksi ve sigara kullanma durumu arasındaki farkistatistiksel olarak anlamlı (p<0,05) bulunmuştur.Sonuç: Kronik böbrek hastalığı risk faktörleri arasında yer alan erkek cinsiyet, başka bir komorbid hastalık, düşük eğitim düzeyi, fazla kilolu/obez olma durumu araştırmamızda da çoğunluğu oluşturduğu ve hastaların farkındalıklarının düşük olduğu sonucuna ulaşılmıştır.ABSTRACT Purpose: This present study aimed to determine risk factors and awareness levels in predialysis patients. Materials and Methods: This descriptive, cross-sectional study performed in the nephrology clinic of a university hospital between 01.04.2017-01.07.2017. The population of the study consisted of 185 patients who were diagnosed with chronic kidney disease and admitted to the outpatient clinic between the dates mentioned, the sample consisted of 155 patients who had no communication problems and accepted to answer the questionnaire. Data were collected by a questionnaire consisting of 34 questions which were prepared by the researchers and questioned the sociodemographic and disease characteristics of the patients. Data was analyzed using percentiles, frequency, chi-square test. p <0.05 was considered significant. Results: The mean age of the patients was 64.96±12.83, 56.8% were male, 64.5% were primary school graduates and 11.6% were smokers. The majority (38.7%) are overweight / obese and 40.0% are diagnosed with stage 2 renal failure. 50.3% of the cases were referred from other polyclinics and 15.5% of them stated that they experienced fatigue and pain as a complaint. It was found that 56.1% of the patients did not know the cause of their disease, most of them (92.9%) used their medicines regularly and 93.5% of them did not use the drug without prescription. 70.3% of the patients stated that they had information about their diet and 43.2% of them had less salt. The mean systolic blood pressure was 139.09 ± 25.61 and diastolic blood pressure was 82.06 ± 14.21. Patients with chronic kidney disease stage; the difference between sex, education level, body mass index and smoking status was statistically significant (p<0.05). Conclusion: It was concluded that the male gender, another comorbid disease, low education level, overweight / obesity status constitute the majority in our study and the awareness of patients is low