Rola pamięci i opowieści w kształtowaniu tożsamości i wychowaniu aksjologicznym dziecka. Pedagogiczne refleksje na temat spektaklu Opowieści z niepamięci.

The aim of the article is to present the theatrical performance for children entitled Stories from Oblivion as a tool for shaping the cultural identity of a child and introducing the youngest audience to the subject of memory as an ethical category. In the research, the analysis of the content of the play is used and interpreted in the context of philosophical considerations of Paul Ricoeur concerning stories, time, memory and forgetting. Particular parts of the article concern: the pedagogical role of memory; Slavic mythology; stories as a narrative genre; memory and forgetting and their social consequences; identity and its shaping; educational values of the presented performance. Based on P. Ricoeur’s opinion on stories, memory and forgetting, as well as on B. Milerski’s pedagogical views, it was concluded that the content  of  the  analysed  performance  and  the  way  it  deals  with the above mentioned subjects can be an example of upbringing for memory and recognizing a story as a significant educational tool in the process of identity formation.Celem artykułu jest prezentacja spektaklu teatralnego dla dzieci Opowieści z niepamięci jako narzędzia kształtowania tożsamości kulturowej dziecka oraz wprowadzenia najmłodszej widowni w tematykę pamięci jako kategorii etycznej. W badaniu wykorzystano analizę treści spektaklu i zinterpretowano go w kontekście filozoficznych rozważań Paula Ricoeura dotyczących opowieści, czasu, pamięci i zapominania. Poszczególne części artykułu dotyczą: pedagogicznej roli pamięci; mi- tologii słowiańskiej; opowieści jako gatunku narracyjnego; pamięci i zapominania oraz ich społecznych skutków; tożsamości i jej kształtowania; wychowawczych wartości prezentowanego przedstawienia. Opierając się na przekonaniach Ricoeura dotyczących opowieści, pamięci i zapominania, oraz poglądach pedagogicznych B. Milerskiego, stwierdzono, że treść omawianego spektaklu i sposób poruszania w nim wspomnianej tematyki mogą być przykładami wychowania do pamięci oraz uznania opowieści za znaczące narzędzie w procesie kształtowania tożsamości

Twórczość Wiesława Kazaneckiego oraz laureatów nagrody literackiej jego imienia

Książka stanowi czwartą z kolei publikację w serii „Biała Seria. Podlaski Regionalizm Literacki” i została poświęcona twórczości patrona oraz laureatów Nagrody Literackiej Miasta Białegostoku im. Wiesława Kazaneckiego. Znalazły się w niej artykuły badaczy wywodzących się z białostockiej polonistyki, jak też reprezentantów ośrodków akademickich z Krakowa, Poznania i Katowic. Monografię rozpoczynają teksty poświęcone Wiesławowi Kazaneckiemu: „'Co ukryte przed nami/ będzie odsłonięte'. O zatrzymanych przez cenzurę wierszach Wiesława Kazaneckiego z lat 80." Wiktora Gardockiego; "Nieobecny modernizator. O sposobach (nie)czytania Wiesława Kazaneckiego" Dariusza Kuleszy oraz „'Strefa Ocalenia' Wiesława Kazaneckiego, albo dlaczego problemy marzą o bezpiecznej przystani?" Mariusza Jauksza. W kolejnym artykule Danuta Zawadzka zadaje pytanie o to, czy można mówić o zwrocie herstorycznym w literaturze podlaskiej na przykładzie książek-laureatek Nagrody Kazaneckiego, zaś Elżbieta Dutka przygląda się w swoim tekście topobiograficznym opowieściom Anny Kamińskiej. Zastosowana przez Dutkę perspektywa auto/bio/geo/graficzna stanowi również dominantę artykułów Elżbiety Dąbrowicz (o Włodzimierzu Pawluczuku) i Jolanty Sztachelskiej (o Edwardzie Redlińskim). Powieści najpopularniejszego obecnie podlaskiego pisarza, Ignacego Karpowicza, stały się tematem rozważań Dariusza Nowackiego ("Mag ze Słuczanki") i Beaty Nowackiej, zaś Magdalena Roszczynialska i Elżbieta Rybicka poddały analizie "Drogę 816" Michała Książka (obie badaczki posłużyły się perspektywą ekokrytyczną). Literaturze popularnej poświęcili uwagę Marek Kochanowski ("Doświadczenie historii i traumy w narracjach popularnych o Podlasiu") oraz Elżbieta Konończuk, która na przykładzie twórczości Krzysztofa Gedroycia sformułowała nową kategorię genologiczną - kryminał tutejszy, zaś Maciej Łozowski przedstawił interpretację "Katonieli" Ewy Madeyskiej. Książkę wieńczą rozważania Marzeny Radeckiej na temat roli i rangi lokalnych nagród literackich. Idea publikacji bazującej na nominacjach do nagrody literackiej i twórczości jej patrona tylko z pozoru może się wydawać karkołomna - przyglądając się nominowanym i nagradzanym książkom można bowiem poddać interpretacji co najmniej kilka interesujących zjawisk, zgodnie z tezą Przemysława Czaplińskiego, że „Nagrody literackie są (…) jak soczewki, przez które widać najważniejsze procesy zachodzące w kulturze”, w tym przypadku choćby kształtowanie się literatury podlaskiej jako osobnego fenomenu na literackiej mapie Polski.Wydanie publikacji sfinansowano z budżetu Miasta Białegostoku oraz ze środków Wydziału Filologicznego Uniwersytetu w BiałymstokuMarek Kochanowski: [email protected] Sawicka-Mierzyńska: [email protected] Kochanowski, dr hab., prof. UwB, profesor w Kolegium Literaturoznawstwa na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu w Białymstoku. Animator kultury, absolwent podyplomowych studiów „Menadżer kultury” (Szkoła Główna Handlowa 2014). Zajmuje się literaturą modernistyczną, literaturą regionalną i popularną. Jest autorem kilkudziesięciu prac naukowych, w tym czterech monografii: Powieści Witkacego wobec schematów powieści popularnej (Białystok 2007); Modernizacje tradycji w wybranych utworach współczesnej kultury popularnej (Białystok 2013, wraz z P. Stasiewiczem); Melodramatyzm i powieść. Od rytuału do sensacji (Żeromski, Mniszkówna, Strug) Białystok 2015); Modernizm mniej znany. Studia i szkice (Białystok 2016). Redaktor i współredaktor tomów: Wiek kobiet w literaturze (Białystok 2002); Twórczość Wiesława Kazaneckiego (Białystok 2010); Podlasie w literaturze – literatura Podlasia (po 1989 roku). Nowoczesność – regionalizm – uniwersalizm (Białystok 2012). Członek Kapituły Nagrody Literackiej Prezydenta Miasta Białegostoku im. Wiesława Kazaneckiego.Katarzyna Sawicka-Mierzyńska, dr hab., adiunkt w Zakładzie Literatury XIX wieku i Kultur Regionanych na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu w Białymstoku. Publikowała m.in. w „Białostockich Studiach Literaturoznawczych” (wchodzi w skład zespołu redakcyjnego pisma), „Pracach Filologicznych”, „Politei”, „Słupskich Pracach Filologicznych”, „Wielogłosie”. Współredaktorka tomów: Alfabet Białegostoku (Białystok 2011); Prasa regionalna i lokalna na terenie województwa podlaskiego w latach 1989–2010. Szkice i materiały (Białystok 2013); Sokrat Janowicz – pisarz transgraniczny. Studia, wspomnienia, materiały (Białystok 2014); Georomantyzm: literatura – miejsce – środowisko (Białystok 2015); Region a tożsamości transgraniczne. Literatura. Miejsca. Translokacje (Kraków 2016) i innych. Autorka książki Poruszyć miejsce. Obraz Białegostoku w twórczości Sokrata Janowicza i Ignacego Karpowicza (Białystok 2018). Od 2017 roku przewodnicząca Zespołu Badań Regionalnych. Od 2011 roku zasiada w Kapitule Nagrody Literackiej Prezydenta Miasta Białegostoku im. Wiesława Kazaneckiego.Marek Kochanowski - Wydział FilologicznyKatarzyna Sawicka-Mierzyńska - Wydział Filologiczny1984. Literatura i kultura schyłkowego PRL-u, red. Kamila Budrowska, Wiktor Gardocki, Elżbieta Jurkowska, Warszawa 2015.Abramowska Janina, Józef Hen – biograf empatyczny, w: Maski współczesności. O literaturze i kulturze XX wieku, red. Lidia Burska, Marek Zaleski, Warszawa 2001.Assmann Aleida, Cztery formy pamięci, przeł. Karolina Sidowska, w: Aleida Assmann, Między historią a pamięcią. Antologia, red. Magdalena Saryusz-Wolska, Warszawa 2013, s. 39-57.Assmann Jan, Pamięć kulturowa. Pismo, zapamiętywanie i polityczna tożsamość w cywilizacjach starożytnych, przeł. Anna Kryczyńska-Pham, wstęp i red. nauk. Robert Traba, Warszawa 2008.Bachtin Michał, Problemy literatury i estetyki, przeł. Wincenty Grajewski, Warszawa 1982.Barcz Anna, Drzewa i zakorzenienie polskości, w: O jeden las za daleko, Demokracja, kapitalizm i nieposłuszeństwo ekologiczne w Polsce, red. Przemysław Czapliński, Joanna B. Bednarek, Dawid Gostyński, Warszawa 2019.Barcz Anna, Zagadnienia i problemy badawcze ekokrytyki, w: Anna Barcz, Realizm ekologiczny. Od ekokrytyki do zookrytyki w literaturze polskiej, Katowice 2016.Barry Peter, Ekokrytyka, przeł. zespół, w: Literatura i jej natury. Przewodnik ekokrytyczny dla nauczycieli i uczniów szkół średnich, red. Przemysław Czapliński, Joanna B. Bednarek, Dawid Gostyński, Poznań 2017.Bauer Zbigniew, Bitłin pipł, „Nowe Książki” 1994, nr 10, s. 11-12.Bauman Zygmunt, Retrotopia. Jak rządzi nami przeszłość, przeł. Karolina Lebek, Kraków 2018.Bełza Marcin, Nie ufaj opowiadającemu, ufaj opowieści, „Mały Format” 2017, nr 12, http://malyformat.com/2017/12/ufaj-opowiadajacemu-ufajopowiesci [dostęp: 10.10.2019].Olszewska Maria Jolanta, Ewy Madeyskiej walka z demonami, w: Podlasie w literaturze – literatura Podlasia (po 1989 roku). Nowoczesność – regionalizm – uniwersalizm, red. Marek Kochanowski, Katarzyna Kościewicz, Białystok 2012.Orski Mieczysław, Musimy nauczyć się czytać, „Nowa Trybuna Opolska” z 10. 09. 2004, https://nto.pl/musimy-nauczyc-sie-czytac/ar/4007769 [dostęp: 06.07.2020].Parowski Maciej, Czas fantastyki, Szczecin 1990.Pasko Artur, Białystok w latach 1944–1956, w: Historia Białegostoku, red. Adam Czesław Dobroński, Białystok 2012.Twórczość Wiesława Kazaneckiego, red. Marek Kochanowski, Białystok 2010.Pawluczuk Włodzimierz, Światopogląd jednostki w warunkach rozpadu społeczności tradycyjnej, Warszawa 1972.Pawluczuk Włodzimierz, Ukraina. Polityka i mistyka, Kraków 1998.Pieszczachowicz Jan, Cywilizacyjne niepokoje, w: Jan Pieszczachowicz, Smutek międzyepoki, Kraków 2000.Bielik-Robson Agata, Słowo i trauma: czas, narracja, tożsamość, „Teksty Drugie” 2004, nr 5, s. 23-34.Smuszkiewicz Antoni, W kręgu dwudziestowiecznej utopii, w: Antoni Smuszkiewicz, Fantastyka i pajdologia. Studia i szkice, Poznań 2013.Duda Maciej, Emancypanci i emancypatorzy. Mężczyźni wspierający emancypację Polek w drugiej połowie XIX i na początku XX wieku, Szczecin 2017.Pietrasik Zdzisław, Redliński pali Warszawę, „Polityka” 1998, nr 51, s. 56-57.Podlasie w literaturze – literatura Podlasia (po 1989 roku). Nowoczesność – regionalizm – uniwersalizm, red. Marek Kochanowski, Katarzyna Kościewicz, Białystok 2012.Prognoza niepogody. Literatura polska w XXI wieku, red. Maciej Jakubowiak, Szymon Kloska, Wołowiec 2020.Radowska-Lisak Miłosława, Między oralnością a literackością. Proza wiejska Adolfa Dygasińskiego, Toruń 2015.Radzikowska Zofia, Z historii walki o wolność słowa w Polsce: cenzura PRL w latach 1981–1987, Kraków 1990.Roberts Thomas John, An Aesthetics of Junk Fiction, Georgia 1990.Ubertowska Aleksandra, „Mówić w imieniu biotycznej wspólnoty”. Anatomie i teorie tekstu środowiskowego/ekologicznego, „Teksty Drugie” 2018, nr 2, s. 17-40.Rojek Roman, Etiopia na 21 dni lub na całe życie, Sopot 2008.Roszczynialska Magdalena, Polskim śladem po Syberii i Jakucji – z przewodnikiem Michałem Książkiem, w: Geograficzne przestrzenie utekstowione, red. Bożena Karwowska, Elżbieta Konończuk, Elżbieta Sidoruk, Ewa Wampuszyc, Białystok 2017.Rusinek Wojciech, Horror metaphysicus. O twórczości Ignacego Karpowicza, w: Skład osobowy. Szkice o prozaikach współczesnych, red. Agnieszka Nęcka, Dariusz Nowacki, Jolanta Pasterska, cz. 1, Katowice 2014.Dukaj Jacek, Po piśmie, Kraków 2019.Urry John, Socjologia mobilności, przeł. Janusz Stawiński, Warszawa 2009.Rybicka Elżbieta, Homo geographicus. Miłosza topografie i auto/bio/geografie, w: Elżbieta Rybicka, Geopoetyka. Przestrzeń i miejsce we współczesnych teoriach i praktykach literackich, Kraków 2014.Błoński Jan, Mrożek filozof – próba interpretacji fantastyki współczesnej, „Pamiętnik Literacki” 1977, z. 3, s. 101-111.Rybicka Elżbieta, Travelebrity – markowanie dyskursu podróżniczego, „Kultura Współczesna” 2010, https://www.nck.pl/upload/archiwum_kw_files/artykuly/10._elzbieta_rybicka_-_travelebrity_-_markowanie_dyskursu_podrozy.pdf [dostęp: 31.03.2020].Rybicka Elżbieta, Wprowadzenie. Region – rzeczywistość wyobrażona, w: Nowy regionalizm w badaniach literackich: badawczy rekonesans i zarys perspektyw, red. Małgorzata Mikołajczak, Elżbieta Rybicka, Kraków 2012.Rydygier Marta, Rzeźba terenu, „Herito” 2015, nr 19, s. 86-107.Sawicka-Mierzyńska Katarzyna, Poruszyć miejsce. Obraz Białegostoku w twórczości Sokrata Janowicza i Ignacego Karpowicza, Białystok 2018.Sawicka-Mierzyńska Katarzyna, Regionalizm „Kontrastów” w latach 1982–1990, w: Białostockie „Kontrasty”. Szkice i materiały, red. Magdalena Roszczynialska, Katarzyna Sawicka-Mierzyńska, Białystok 2018.Ubertowska Aleksandra, Krajobraz po katastrofie: natura, historia, reprezentacja, w: Poetyki ekocydu. Historia, natura, konflikt, red. Aleksandra Ubertowska, Dobrosława Korczyńska-Partyka, Ewa Kuliś, Warszawa 2019.Schaff Adam, Alienacja jako zjawisko społeczne, Warszawa 1999.Durczak Joanna, Ekohistoria w literaturze: trop amerykański i trop polski, w: Historie i narracje. Od historii lokalnej do opowieści postantropocentrycznej, red. Renata Makarska, Kraków 2019.Hołyst Bruno, Kryminologia, Warszawa 2015.Solnit Rebecca, Zew włóczęgi. Opowieści wędrowne, przeł. Anna Dzierzgowska, Sławomir Królak, Kraków 2018.Sosna Grzegorz, Fionik Doroteusz, Parafia Ryboły, Bielsk Podlaski-Ryboły-Białystok 1999.Steinlauf Michael C., Pamięć nieprzyswojona. Polska pamięć zagłady, przeł. Agata Tomaszewska, Warszawa 2001.Strzelecka Celina, Między czasem ekologicznym a ekologią czasu w kulturze przyspieszenia, „Studia Etnologiczne i Antropologiczne” 2017, nr 17, s. 272-289.Sulima Roch, Między zdradą i nostalgią (Ewolucja twórczości Tadeusza Nowaka), w: Roch Sulima, Folklor i literatura, Warszawa 1985.Szafraniec Krystyna, Anomia – przesilenie tożsamości: jednostka i społeczeństwo wobec zmiany, Toruń 1986.Bratny Roman, Tren na śmierć naszego buszu, „Kultura”1972, nr 52.Szalewska Katarzyna, Urbanalia – miasto i jego teksty. Humanistyczne studia miejskie, Gdańsk 2017.Szczepkowski Mikołaj, Ikonografia maryjna w malarstwie etiopskim w okresie od XIII do XVI wieku, praca magisterska napisana pod kier. dr E. Wołk-Sore (Katedra Języków i Kultur Afryki Uniwersytetu Warszawskiego).Durczak Joanna, Rozmowy z ziemią. Tradycja przyrodopisarska w literaturze amerykańskiej, Lublin 2010.Szczukin Wasilij, Mit szlacheckiego gniazda. Studium geokulturologiczne o klasycznej literaturze rosyjskiej, przeł. Bogusław Żyłko, Kraków 2006.hooks bell, Margines jako miejsce radykalnego otwarcia, tłum. Ewa Domańska, „Literatura na Świecie” 2008, nr 1–2, s. 108-117.Caillois Roger, W sercu fantastyki, przeł. Maryna Ochab, Gdańsk 2005.Szewczyk Joanna, Kilka uwag o narracjach herstorycznych w prozie polskiej ostatnich lat, „Ruch Literacki” 2019, z. 4, s. 403-420.Szmidt Olga, Biografistki, „Tygodnik Powszechny” 2015, nr 48, s. 25-27.Szmyd Jan, Spotkania z Pawluczukiem, w: W kręgu sacrum i pogranicza, red. Ewa Matuszczyk, Maciej Krzywosz, Białystok 2004.Szulborski Eugeniusz, Kształtowanie się środowiska literackiego w Białymstoku, „Białostocczyzna” 1999, nr 4, s. 113-134.Szybko i szybciej. Eseje o pośpiechu w kulturze, red. Dorota Siwicka, Marek Bieńczyk, Aleksander Nawarecki, Warszawa 1996.Śniedziewska Magdalena, Miłosz i ptaki, „Teksty Drugie” 2018, nr 2, s. 235-254.Tabaszewska Justyna, Spór o naturę puszczy, w: O jeden las za daleko. Demokracja, kapitalizm i nieposłuszeństwo ekologiczne w Polsce, red. Przemysław Czapliński, Joanna B. Bednarek, Dawid Gostyński, Warszawa 2019.Latour Bruno, Agency at the Time of the Antropocene, „New Literary History” 2014, nr 45, s. 157-174.Bukraba-Rylska Izabella, Polska socjologia wsi, czyli o służebnej, usłużnej i służalczej roli nauki, „Wieś i Rolnictwo” 2009, nr 2, s. 9-31.Teren w antropologii. Praktyka badawcza we współczesnej antropologii kulturowej, red. Tarzycjusz Buliński, Mariusz Kairski, Poznań 2011.Horubała Andrzej, Perwersyjne propozycje, w: Andrzej Horubała: Byliśmy tacy zakochani... Teksty z lat 2014-2015, Warszawa 2018, https://www.repozytorium.uni.wroc.pl/dlibra/publication/84981/edition/79961?language=pl, s. 13. [dostęp: 20.03.2020].Kulesza Dariusz, Poza granicami literatury. Historia świata według Edwarda Redlińskiego, w: Dariusz Kulesza, Z historią literatury w tle. Daty, osoby, miejsce, Białystok 2011.Walicka Małgorzata, Wiesław Kazanecki: bibliografia podmiotowo-przedmiotowa 1951-2001, Białystok 2003.Wierzbicki Zbigniew T, Pół wieku socjologii wsi w Polsce, https://repozytorium.amu.edu.pl/bitstream/10593/19841/1/017%20ZBIGNIEW%20T.%20WIERZBICKI%20RPEiS%2029%283%29%2C%201967.pdf [dostęp: 20.05.2020].Wołk-Sore Ewa, Etiopia pomiędzy oralnością a piśmiennością, „Quaestiones Oralitatis” 2015, nr 1, s. 131-146.Woźniak-Krakowian Agata, Anomia i człowiek postmodernizmu, Częstochowa 2003.Wójcik Tomasz, Pejzaż w poezji Jarosława Iwaszkiewicza. Paramonografia liryki poety, Warszawa 1993.Wylie John, Landscape, London, New York 2007.Dutka Elżbieta, Próby topograficzne. Miejsca i krajobrazy w literaturze polskiej XX i XXI wieku, Katowice 2014.Zacharska Jadwiga, Wiesława Kazaneckiego dialog z tradycją literacką i artystyczną, w: Twórczość Wiesława Kazaneckiego, red. M. Kochanowski, Białystok 2010.Zając Antoni, Pismo, ciało, afekt. O „Miłości” Ignacego Karpowicza, „Kontakt” nr 214 [2017], http://magazynkontakt.pl/pismo-cialo-afekt-o-milosci-ignacego-karpowicza [dostęp: 10.10.2019].Zawadzka Danuta, Krajobraz – mapa – pejzaż. Powinowactwa romantyczne, w: Geografia i metafory, red. Elżbieta Konończuk, Ewa Nofikow, Elżbieta Sidoruk, Białystok 2014.Ignacy Karpowicz [hasło], w: Polscy pisarze i badacze literatury przełomu XX i XXI wieku, red. Alicja Szałagan, t. 3, Warszawa 2016.Zawadzka Danuta, Między archiwum i kanonem. Praca pamięci w literaturze regionu podlaskiego na przykładzie książek z 2015 roku, w: Regionalizm literacki – historia i pamięć, red. Zbigniew Chojnowski, Elżbieta Rybicka, Kraków 2017.Kulesza Dariusz, Wiesław Kazanecki: poeta stanu zagrożenia, w: Wiesław Kazanecki, ...Panie / Zbuduj ten most nad rzeką, wybór poezji i wstęp Dariusz Kulesza, Białystok 2009.Chałasińska Krystyna, Chałasiński Józef, Nowakowski Stefan, Józef Obrębski (1905-1967), „Przegląd Socjologiczny” 1968, nr 2, s. 13-15.Zawadzka Danuta, O byciu przemieszczanym. „Tutejszość” podlaska w perspektywie transgranicznej, w: Podlasie – od „terra incognita” do „white power”, red. Danuta Zawadzka, Marcin Lul, Białystok 2018.Zaworska Helena, Art brut po polsku, „Twórczość” 1983, nr 3, s. 121-128.Zgorzelski Andrzej, Fantastyka, utopia, science-fiction. Ze studiów nad rozwojem gatunków, Warszawa 1980.English James F., Ekonomia prestiżu, przeł. Przemysław Czapliński, Łukasz Zaremba, Warszawa 2013.Ziątek Zygmunt, Reportaż – fotografia – nowe kryteria wiarygodności, w: Między sztuką a codziennością. W stronę syntezy (1), red. Maryla Hopfinger, Zygmunt Ziątek, Tomasz Żukowski, Warszawa 2016.Ziątek Zygmunt, Tematyka wiejska w prozie współczesnej, w: Literatura a współczesne przemiany społeczne, red. Alina Brodzka i Maria Żmigrodzka, Warszawa 1972.Ziątek Zygmunt, Wiek dokumentu, Warszawa 1999.Żukowski Tomasz, Wielki retusz. Jak zapomnieliśmy, że Polacy zabijali Żydów, Warszawa 2018.Ingold Tim, Czasowość krajobrazu, przeł. Beata Frydryczak, w: Krajobrazy. Antologia tekstów, red. Beata Frydryczak, Dorota Angutek, Poznań 2014.Żurek Łukasz, Powieść jako nieudana próba bycia serio oraz jako symptom bardzo smutnych rzeczy, „Mały Format” 2018, nr 1, http://malyformat.com/2018/01/powiesc-jako-nieudana-proba-bycia-serio-oraz-jako-symptom-smutnych-rzeczy [dostęp: 10.10.2019].Żyrek-Horodyska Edyta, Reportaż literacki wobec literatury. Korzenie i teorie. „Pamiętnik Literacki” 2017, nr 4, s. 119-131.Kuźma-Markowska Sylwia, Herstory (Herstoria), w: Encyklopedia gender, red. Monika Rudaś-Grodzka i in., Warszawa 2014.Chojnowski Zbigniew, Spod znaku katastrofy, „Poezja” 1985, nr 4.Chylińska Ilona, Zarys ludzko-zwierzęcych doświadczeń w twórczości Michała Książka, w: Zazwierzęcenie. O zwierzętach w literaturze i kulturze, red. Michał Pranke, Toruń 2018.Erll Astrid, Homer: A relational mnemohistory, „Memory Studies” 2018, vol. 11, is. 3, s. 274-286.Cieński Marcin, Pejzaże oświeconych: sposoby przedstawiania krajobrazu w literaturze polskiej w latach 1770–1830, Wrocław 2000.Czapliński Przemysław, Dobra nowina Karpowicza, „Gazeta Wyborcza” 11.06.2013 r., s. 12.Czapliński Przemysław, Frustrejszen, „Gazeta Wyborcza” nr 262, 9.11.2002, http://www.archiwum.wyborcza.pl/Archiwum/1,0,1899458,20021109RP-DGW,Frustrejszen,.html [dostęp: 20.04.2020].Czapliński Przemysław, Ironia i absolut, „Dwutygodnik” nr 228 [2018], http://www.dwutygodnik.com/artykul/7591-ironia-i-absolut.html [dostęp: 15.10.2018].Czapliński Przemysław, Kościół i ciało, w: Przemysław Czapliński, Polska do wymiany. Późna nowoczesność i nasze wielkie narracje, Warszawa 2009.Iwasiów Inga, Gorączka biograficzna, „Tygodnik Powszechny” 2019, nr 30, s. 79-81.Czapliński Przemysław, Literatura i nadmiar, „Kultura Współczesna” 2013, nr 1, s. 118-130.Czapliński Przemysław, Literatura i życie. Pespektywy biopoetyki, w: Teoria – literatura – życie. Praktykowanie teorii w humanistyce współczesnej, red. Anna Legeżyńska, Ryszard Nycz, Warszawa 2012.Czapliński Przemysław, Maszyny znikania, albo jak istnieje to, co nie istnieje, w: Literatura i jej natury. Przewodnik ekokrytyczny dla nauczycieli i uczniów szkół średnich, red. Przemysław Czapliński, Joanna B. Bednarek, Dawid Gostyński, Poznań 2017.Kuźniarz Bartosz, Goodbye Mr. Postmodernism. Teorie społeczne myślicieli późnej lewicy, Toruń 2011.Felberg-Sendecka Karolina, Prawie powieść o homofobii, „Kultura Liberalna” 2017, nr 50, http://kulturaliberalna.pl/2017/12/05/karolina-felberg-sendecka-recenzja-milosc-ignacy-karpowicz [dostęp: 10.10.2019].Czapliński Przemysław, Śliwiński Piotr, Literatura polska 1976–1998. Przewodnik po prozie i poezji, Kraków 1999.Czapliński Przemysław, Współżycie z lodem, w: Przemysław Czapliński, Poruszona mapa, Kraków 2016.Czermińska Małgorzata, Ruchome granice autobiograficzności, „Opcje” 2012, nr 1, s. 24-29.Czerska Tatiana, Między autobiografią a opowieścią rodzinną: kobiece narracje osobiste w Polsce po 1944 roku w perspektywie historyczno-kulturowej, Szczecin 2011.Czesława Miłosza „Północna strona”, red. Małgorzata Czermińska, Katarzyna Szalewska, Gdańsk 2011.Czubaj Mariusz, Etnolog w Mieście Grzechu. Powieść kryminalna jako świadectwo antropologiczne, Gdańsk 2010.Jankowicz Grzegorz, Marecki Piotr, Palęcka Alicja, Sowa Jan, Warczok Tomasz, Literatura polska po 1989 roku w świetle teorii Pierre’a Bourdieu. Raport z badań, Kraków 2014.Darska Bernadetta, Dramat katoliczki w wersji pop, „Dekada Literacka” 2007, nr 5/6, s. 48-52.Darska Bernadetta, Fakty i akty, czyli o Prozie Północy, rzeczywistości, zaangażowaniu i kilku innych sprawach, „Ha!art” 2003, nr 3-4, s. 50-52.Dąbrowski Mieczysław, Tekst międzykulturowy. O przemianach literatury emigracyjnej, Warszawa 2016.Kacperczyk Anna, Społeczne światy. Teoria – empiria – metody badań. Na przykładzie społecznego świata wspinaczki, Łódź 2016.Deakin Roger, Waterlog. A Swimmers Journey through Britain, London 2000.LaCapra Dominick, Writing History, Writing Trauma, Baltimore 2014.Derra Aleksandra, „Twórzmy relacje, a nie dzieci”. Wspólne życie na zniszczonej planecie w chthulucenie Donny Haraway, „Avant. Trends in Interdisciplinary Studies” 2017, Vol. VIII, No 3; http://avant.edu.pl/ojs/index.php/avant/article/view/86 [dostęp: 28.10.2019].Dębicki Zdzisław, Przedmowa, w: Antoni Marczyński, Czarna Pani, Warszawa 1928.Domańska Ewa, Humanistyka ekologiczna, „Teksty Drugie” 2013, nr 1-2, s. 13-32.Domańska Ewa, Nekros. Wstęp do ontologii martwego ciała, Warszawa 2017.Drzewucki Janusz, Amerykańskie gadanie, „ Twórczość” 1994, nr 10, s. 107-113.Jarzyna Anita, Post-koiné. Studia o nieantropocentrycznych językach (poetyckich), Łódź 2019.Dubisz Stanisław, Dialektyzacja w „Konopielce” Redlińskiego, „Poradnik Językowy” 1977, nr 7, s. 293-304.Schmeink Lars, Biopunk Dystopias. Genetic Engineering, Society and Sc

Nowe czytanie tradycji. Z inspiracji Rokiem Kolbergowskim

Tom, który Państwu prezentujemy, jest pokłosiem konferencji naukowej będącej częścią dużego projektu realizowanego przez Interdyscyplinarne Centrum Badań Humanistycznych Uniwersytetu Łódzkiego – Nowe czytanie tradycji w Roku Kolbergowskim (8 – 11 października 2014 roku); projekt ten inicjował obchody jubileuszowe siedemdziesięciolecia Uniwersytetu Łódzkiego. Projekt miał charakter naukowy, edukacyjny i popularyzatorski; adresowany do wielu środowisk, generacji i różnych kategorii odbiorców: naukowców, doktorantów, studentów, uczniów, mieszkańców Łodzi. Kierownikiem projektu była prof. UŁ dr hab. Krystyna Pietrych, a kierownikiem naukowym konferencji prof. UŁ dr hab. Ewa Nowina-Sroczyńska.Publikacja sfinansowana ze środków statutowych Zakładu Antropologii Kulturowej w Instytucie Etnologii i Antropologii Kulturowej UŁ przy współudziale Instytutu Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Łódzkiego

Podlasie – od „terra incognita” do „white power”. Szkice z nowego regionalizmu literackiego

Książka zawiera wybór artykułów Danuty Zawadzkiej, Katarzyny Sawickiej-Mierzyńskiej, Elżbiety Dąbrowicz i Marcina Lula, które stanowią reprezentatywny przegląd dorobku autorów w zakresie nowego regionalizmu. Zebrane w jeden tom składają się na obraz podlaskiego piśmiennictwa i katalog stylów jego lektury, inspirowanych zwrotem kulturowym (zwłaszcza topograficznym) w literaturoznawstwie. Powstałe na przestrzeni dziesięciu lat teksty dotyczą podlaskich topografii, także tych wyobrażonych, literackich zapisów doświadczenia migracji, transgranicznych biografii, literatury zaangażowanej w pracę pamięci czy performatywnie współtworzącej obraz Białegostoku - stolicy regionu. Optykę noworegionalistyczną uzupełnia perspektywa diachroniczna (XVIII i XIX wiek). Publikacja stanowi pierwszy tom serii "Biała Seria. Podlaski Regionalizm Literacki", zainicjowanej przez Danutę Zawadzką i tworzonej przez członków Zespołu Badań Regionalnych.Wydanie książki sfinansowano ze środków Wydziału Filologicznego Uw